پخت و پز کودتای امریکایی ونزوئلا از ماه دسامبر

سرویس بین الملل جوان آنلاین: نشست شب گذشته شورای امنیت درباره ونزوئلا بدون نتیجه تمام شد تا نتیجه زورآزمایی به خیابان‌های ونزوئلا واگذار شود، جایی که رئیس‌جمهور ونزوئلا و موافقان او آشکارا دست بالا را دارند. در همین حال، خبرگزاری امریکایی آسوشیتدپرس در گزارشی اختصاصی از مذاکرات محرمانه چند هفته‌ای امریکا با برخی کشور‌های امریکای لاتین درباره ونزوئلا خبر داد؛ مذاکراتی که در نهایت در اعلام حمایت آن‌ها از «خوان گوایدو» رئیس‌جمهور خودخوانده ونزوئلا بروز یافته است.
طبق همین گزارش، گوایدو که چهار شنبه هفته گذشته خود را «رئیس‌جمهور ونزوئلا» و «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهور قانونی این کشور را «غیرقانونی» خوانده بود، اواسط ماه دسامبر ۲۰۱۸ برای صحبت درباره استراتژی مخالفان مادورو در ونزوئلا برای به راه انداختن «اعتراضات جمعی»، «آرام و بی‌سروصدا» از طریق مرز کلمبیا به پایتخت کلمبیا و سپس امریکا و برزیل سفر کرده بود. آسوشیتدپرس گزارش داد که گوایدو برای متحد کردن گروه‌های اپوزیسیون ونزوئلا حول محور خودش از «پیام‌های رمزگذاری شده» استفاده می‌کرد. یک مقام امریکایی که نخواست نامش فاش شود، هم به آسوشیتدپرس خبر داده که واشنگتن برای تبادل پیام و برقراری ارتباط با «لئوپولدو لوپز» مشاور ارشد سیاسی گوایدو و از مخالفان رئیس‌جمهور ونزوئلا، از «برخی واسطه‌ها» استفاده کرده بود. لوپز بعد از تلاش ناکام برای به راه انداختن «اعتراضات سراسری در ونزوئلا» در سال ۲۰۱۴ در حصر خانگی به سر می‌برد.
یک دیپلمات عضو «گروه لیما» (شامل ۱۲ کشور مخالف مادورو در امریکای لاتین)، گفته است که گوایدو در بوگوتا پایتخت کلمبیا اعلام کرده بود که روز ۲۳ ژانویه همزمان با سالگرد کودتا علیه حکومت که به دیکتاتوری نظامی در این کشور پایان داد خود را رئیس‌جمهور اعلام خواهد کرد. اما تحولات آشکار سیاسی منجر به شبه‌کودتای ونزوئلا از آنجا شروع شد که «مایک پنس» معاون رئیس‌جمهور امریکا با انتشار پیامی ویدئویی خطاب به مخالفان دولت ونزوئلا، ضمن «دیکتاتور» خواندن مادورو، صراحتاً اعلام کرد که از هر آشوب و اغتشاشی برای سرنگون کردن دولت مادورو حمایت می‌کند. بعد از آن مادورو اظهارات پنس را «مداخله بی‌شرمانه» واشنگتن در امور داخلی ونزوئلا خواند و دستور داد که روابط دیپلماتیک با امریکا بازنگری شود. شامگاه چهار شنبه «خوان گوایدو» رئیس شورای ملی ونزوئلا و رهبر مخالفان این کشور طی سخنرانی در جمع معترضان مادورو، خود را رئیس‌جمهور موقت ونزوئلا خواند و سوگند یاد کرد در نهایت مادورو نیز طی سخنرانی در جمع هواداران خود، گوایدو را دست‌نشانده امریکا دانست و ضمن قطع روابط دیپلماتیک با واشنگتن، ۷۲ ساعت به تمام دیپلمات‌های امریکایی فرصت داد که از این کشور خارج شوند. به هر حال کودتای غربگرایان حمایت امریکا، برزیل، آرژانتین و کانادا را به دنبال داشت و در مقابل هم ترکیه، ایران، روسیه، چین و مکزیک این اقدام را محکوم و از مادورو اعلام حمایت کردند. اروپایی‌ها کمی محتاطانه‌تر، اما در همان مسیر دلخواه امریکا عمل کردند.
ماکرون در توئیتی نوشت: «اگر نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا تا هشت روز آینده برگزاری انتخابات را اعلام نکند پاریس، خوان گوایدو، رهبر مخالفان را به عنوان رئیس‌جمهور این کشور به رسمیت خواهد شناخت تا روند سیاسی در ونزوئلا آغاز شود. ما با شرکای اروپایی خود در این زمینه همکاری می‌کنیم.» اسپانیا و آلمان نیز شنبه در این زمینه مواضعی مشابه با فرانسه اعلام کردند.


البته زمنیه این تحولات از سال ۲۰۱۷ شروع شد که به دنبال تشدید بحران سیاسی در ونزوئلا بین اپوزیسیون و رئیس‌جمهور این کشور، اختلافات بین مادورو و مجمع ملی (کنگره) که اکثریت آن در دست مخالفان است، بالا گرفته و تشدید این اختلافات سبب اقدام دولت در برگزاری انتخابات برای تشکیل «مجلس مؤسسان قانون اساسی» در سال ۲۰۱۷ شد.
پمپئو: باید مادورو را سرنگون کنند!
وزیر امور خارجه امریکا روز شنبه طی نشست خبری درباره ونزوئلا، ضمن اعلام انتخاب فرستاده ویژه در امور ونزوئلا، از مردم این کشور خواست که دولت مشروع خود را سرنگون کنند. مایک پمپئو بامداد شنبه طی اظهاراتی مداخله‌جویانه درباره وضعیت ونزوئلا، از مردم این کشور خواست علیه دولت مشروع و منتخب ونزوئلا شورش کرده و آن را سرنگون کنند. پمپئو طی نشست خبری درباره وضعیت ونزوئلا در مقر وزارت امور خارجه امریکا در واشنگتن، ضمن «ستمگر و دیکتاتور» خواندن «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهور منتخب ونزوئلا گفت: «ایالات متحده، «خوان گوایدو» رئیس شورای ملی ونزوئلا را رئیس‌جمهور موقت این کشور می‌داند.» وی با ادعای اینکه واشنگتن هرکاری انجام می‌دهد تا دموکراسی دوباره به ونزوئلا بازگردد، اظهار داشت: «مردم ونزوئلا باید اقداماتی را برای خلاص شدن از شر رژیم دیکتاتوری فعلی انجام دهند. امیدواریم بتوانیم نهایتاً انتخابات آزاد در این کشور داشته باشیم.»
وزیر امور خارجه امریکا در پاسخ به این سؤال که واشنگتن چه واکنشی به کشور‌هایی که هنوز مادورو را به‌عنوان رئیس‌جمهور مشروع ونزوئلا می‌دانند نشان خواهد داد، گفت: «هر کشوری باید گوایدو را به‌عنوان رئیس‌جمهور موقت این کشور به رسمیت بشناسد، زیرا این خواسته مردم ونزوئلا است.» پمپئو درباره اخراج دیپلمات‌های امریکایی از ونزوئلا توسط رئیس‌جمهور این کشور نیز توضیح داد: «به آن‌ها دستور خروج دادیم و تعدادی از دیپلمات‌های ما در حال ترک ونزوئلا هستند... به صورت دائم وضعیت را بررسی می‌کنیم تا مطمئن شویم همه آن‌ها در امان خواهند بود». وی البته توضیح داد امریکایی‌هایی که ونزوئلا را ترک کرده‌اند، دیپلمات‌های مهم در این کشور نبوده و مسئولان اصلی سفارتخانه در ونزوئلا باقی می‌مانند. وزیر امور خارجه امریکا همچنین ضمن اشاره به جلسه روز آینده شورای امنیت درباره وضعیت ونزوئلا، ادعا کرد: «وظیفه ماست که دموکراسی را در ونزوئلا احیا کنیم و تمام کشور‌ها نیز باید برای رسیدن به این هدف کمک کنند.»
پمپئو سپس در این نشست خبری از انتخاب «الیوت آبرامز» به‌عنوان فرستاده ویژه کاخ سفید در امور ونزوئلا خبر داد و گفت: «او مسئول تمام اقدامات برای بازگرداندن دموکراسی به ونزوئلا خواهد بود.» آبرامز نیز در اولین نطق خود درباره ونزوئلا، به‌صورت کوتاه مدعی شد: «بحران ونزوئلا عمیق، دشوار و خطرناک است.»
لاوروف: سیاست امریکا ویرانگر است
وزیر امور خارجه روسیه روز جمعه در سخنانی سیاست امریکا در قبال ونزوئلا را «ویرانگر» توصیف کرد و افزود که درخواست واشنگتن از مردم ونزوئلا برای شورش «غیرقابل قبول» است. به گزارش اسپوتنیک، سرگئی لاوروف که در جمع خبرنگاران در مراکش صحبت می‌کرد، افزود: ما موضع امریکا را می‌دانیم. ما موضع کسانی که به دنبال حرکت کردن در مسیر سیاست‌های امریکا هستند را می‌دانیم. واقعیت این است که این سیاست ویرانگر بوده و دعوت برای کودتا برای همه آشکار است. در همین حال خبرگزاری رویترز مدعی شد که پیمانکاران خصوصی نظامی که برای روسیه مأموریت‌های سری انجام می‌دهند، طی روز‌های گذشته به ونزوئلا رفته‌اند تا در رویارویی با اعتراضات اپوزیسیون به پشتیبانی امریکا از امنیت نیکولاس مادورو حفاظت کنند. اما «ولادیمیر زامسکی» سفیر مسکو در کاراکاس حضور پیماکاران نظامی روس برای حفاظت از «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهور ونزوئلا را رد کرد و آن را نوعی فریب و دست انداختن خواند.
همچنین سخنگوی وزارت خارجه روسیه تعیین دیپلمات سابق امریکا به عنوان نماینده ویژه این کشور در ونزوئلا را تلاشی برای سیطره مستقیم بر وضعیت سیاسی این کشور عنوان کرد.
ماریا زاخارووا در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: این تلاش واشنگتن جهت کنترل مستقیمش بر وضعیت سیاسی ونزوئلاست، امریکا به ونزوئلا به چشم باغ منطقه‌ای متعلق به خود در آینده نگاه می‌کند. وی افزود: امریکا در عراق و نیز در لیبی روی «برقراری مجدد دموکراسی» کار کرد، در سوریه هم خواست، اما نتوانست یا به عبارت بهتر به ایالات متحده اجازه داده نشد و حالا هم در ونزوئلا.