به بهانه حمله سگ به دختربچه‌ای در لواسان ژست روشنفکری یا حیوان‌دوستی

همدلی| گروه اجتماعی- حمله دو سگ نژادهای «پیتبول» و «ژرمن شپرد» بدون قلاده و پوزبند به دختربچه‌ای 10 ساله در یکی از پارک‌های لواسان، چند وقتی است تبدیل به موج خبری در رسانه‌ها شده و یک بار دیگر موضوع نگهداری حیوان خانگی و پدیده سگ‌گردی در اماکن و معابر عمومی را بر سر زبان‌ها انداخته است.
در آن حادثه، خانواده‌ای که برای تفریح و گذراندن تعطیلات آخر هفته به پارک دریاچه لواسان رفته بودند، دو سگ شکاری بدون قلاده در پارک - که تابلو ورود حیوانات ممنوع نیز در آن نصب بود- به دختر کوچک همراه آنها حمله و او را دچار آسیب جدی کردند.
کودک از ناحیه دست و برخی دیگر از اعضای بدن آسیب جدی دید به نحوی که صورتش چهار بخیه و دستش 55 بخیه خورد. شدت جراحات به حدی بود که به گفته پدر دختربچه برای شستشوی زخم‌ها، باید او را بیهوش می‌کردند .
با توجه به سخنان پدر بهار درگفت‌وگو با رسانه‌ها، علاوه بر موارد فیزیکی مطرح شده، کودک دچار مشکلات روحی شدید شده است. به نحوی که این دختر بچه بعد از حمله این دو سگ، دچار کابوس‌های شبانه، شب ادراری، گریه‌ و ترس‌های بی دلیل روزانه شده است که حتی مراجعه به روانشناس و روان درمانی هم نتوانسته بار روانی این حادثه را کم کند.


قصه تلخ ماجرا آنجاست که به گفته پدر بهار، صاحب سگ نه تنها از واقعه پیش آمده متاسف نبود، بلکه از این که به سگش ضربه زده می‌شد تا کودک را رها کند، عصبانی می‌شود و با الفاظ رکیک شروع به توهین می‌کند، بعد از آن، وارد عمل می‌شود و سگ ها را از گردنبندشان می‌کشد. کشیدنی که باعث پارگی بیشتر بدن دختر و کشیده شدن و آسیب به صورت بچه شد.
جالب است بدانیم یکی از سگ‌های این حادثه سگ پیتبول است. سگی با نژاد آمریکایی که در خود کشور آمریکا هم با وجود عادی بودن حضور سگ‌ها پرورش و نگهداری آن حتی برای نگهبانی هم ممنوع است و در صورت حمل و نقل باید پوزه‌ بند داشته باشد. اما سگ پیتبول لواسان حتی قلاده نداشت.
خصوصیات وحشیانه این سگ باعث شده که نگهداری آن علاوه بر آمریکا در برخی از کشورهای جهان مانند فرانسه، لهستان، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، دانمارک، رومانی، سوئد، پرتغال، کانادا، ونزوئلا، ترکیه، سنگاپورو... نیز ممنوع باشد. اما متاسفانه در کشور ما به آسانی پرورش، نگهداری و حتی به فروش می‌رسد که تعداد آنها در شهرهای همجوار پایتخت نیز زیاد است.
می‌گویند این سگ بیشتر به کار قاچاقچیان و خلافکاران می آید چون می‌خواهند کسی مزاحم کارشان نشود. سر این حیوان مستطیل شکل و گونه‌های پهنی دارد و دارای بدن عضلانی، قدرتمند و چابک است و نمی‌توان او را به راحتی رام کرد و حتی می‌توان گفت رام شدنی نیست و هنگام جابه‌جایی حتما باید با «پوزه‌بند» حمل شود تا در صورت عدم کنترل نتواند به کسی آسیب برساند. 
صرف نظر از رفتار صاحبان سگ در صحنه حادثه که انتقادات زیادی را برانگیخت. این حادثه از زوایایی مختلفی قابل بررسی است. شاید مهمترین بخش آن، تب نگهداری حیوان خانگی در میان بخشی از افراد جامعه باشد که از حیوان دوستی عبور کرده و به «مد» تبدیل شده، به نحوی که نگهداری از حیوانات خانگی دیگر به یک ژست روشنفکری تبدیل شده است که اگر دغدغه آن را نداشته باشید، ازمدافتاده و متحجر به نظر می رسید و از قافله روشنفکرها جا می مانید.
نگهداری حیوانات خانگی از جمله سگ، در کشور ما موضوع نسبتا تازه ای است که با فراگیری شبکه های اجتماعی، شکل تازه‌ای به خود گرفته است. شاید تا همین چند سال پیش کمتر کسی گمان می کرد که برخی از افراد حاضر شوند حقوق کودک لت و پار شده توسط سگ را نادیده گیرند و دغدغه‌شان تنها اذیت نشدن سگ در حین حمله باشد.
بر همگان روشن است که احترام به حقوق حیوانات کاری انسانی و قابل تحسین است. جامعه‌ای را می‌توان جامعه ای آرمانی دانست که حق و حقوق همه موجودات ساکن در آن اعم از انسان و حیوان بدون افراط و تفریط رعایت شود. رفتار صحیح با حیوانات و رعایت کردن حقوق آنان، از چنان اهمیتی برخوردار است که در ارزشیابی‌های جهانی از آن به عنوان معیاری برای اندازه‌گیری میزان سلامت روانی جامعه یاد می‌شود.
اما آن چیزی که در این زمینه در کشور ما نادیده گرفته شده است، واژه «مسئولیت» است. روشن است نگهداری از هر حیوان خانگی از جمله سگ که برخی از آنان خطرناک و بسان سلاح می‌توانند کشنده باشند، برای صاحب آن مسئولیت می‌آورد. مسئولیت هم در قبال نگهداری آن حیوان و هم در قبال شهروندان.
بدیهی است که سگ بنا به غریزه‌اش رفتار می‌کند، آنان براساس طبیعت شان حمله می‌کنند، چنگ می زنند، گاز می گیرند و وحشت افکنی می کنند و جان آدمیان را به خطر می اندازند. بنابراین، این وظیفه صاحب سگ است که در محل‌هایی که خانواده حضور دارند موارد ایمنی را رعایت کند. بدون تردید هر فردی وظیفه دارد، مراقبت‌ها و اقدامات لازم را انجام دهد تا مانع صدمه و آسیب از ناحیه حیوان متعلق به خود به سایرین شود.
کوتاهی در انجام این وظیفه، باعث ایجاد مسئولیت برای صاحب حیوان خواهد شد و به همین دلیل، وی باید خسارات وارده را جبران کند. البته در قانون نیز این مسولیت دیده شده است. در ماده ۵۲۲ و مواد بعد از آن در قانون مجازات اسلامی آمده که متصرف هر حیوانی که از احتمال حمله آن آگاه است باید آن را حفظ کند و اگر حیوان باعث صدمه به غیر شود مالک ضامن بوده و مقصر شناخته می‌شود.
جنبش حمایت از حقوق حیوانات در سطح دنیا آن قدر پررنگ شده که می‌رود حتی حقوق انسان‌ها را نقض کند. چند سال پیش ویدیویی از یک دوربین مخفی در فضای مجازی منتشر شد. این ویدیو که موسسه خیریه مشهور فرانسوی ساخته است و «تنها یک نگاه» نام دارد. به منظور اثبات زیاده روی انسان های مدرن در توجه به حیوانات و بی اعتنایی آن‌ها به هم‌نوعان خود تهیه شده و بر تغییر نگاه جوامع به جمعیت فقیر و بی خانمان تاکید دارد.
برای تهیه این ویدئو، فردی بی خانمان و یک سگ در خیابانی در فاصله چند متری از هم نشانده می شوند و یک دوربین مخفی، تعداد دفعات واکنش نشان دادن رهگذران به هر یک از آن‌ها را ثبت می کند. در پایان روز، نتیجه حیرت آوری ثبت می شود که به یکی از آفت های اصلی جوامع مدرن و به ویژه جماعت روشنفکران جوان و تازه نفس اشاره دارد؛ مردم به سگ 15 برابر بیشتر از فرد بی خانمان توجه نشان می دهند.