بعد از مذاکرات ایران با طالبان، عراقچی به افغانستان سفر کرد گزارشی برای کابل

خرم: ایران باید از حق طبیعی‌اش برای حفظ منافع و امنیت ملی استفاده کند
همدلی| گروه سیاسی: در ادامه ورود ایران به گفت‌وگوهای صلح افغانستان، عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان، دیروز به کابل سفر کرد تا با اشرف غنی، رئیس‌جمهور، عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت، صلاح‌الدین ربانی وزیر امور خارجه و ادریس زمان معاون سیاسی وزیر امور خارجه افغانستان دیدار و گفت‌وگو کند.
طبق گزارش‌ها، در دیدارهای عراقچی، مناسبات بین دو دولت و البته استفاده بهینه از بندر چابهار از سوژه‌های گفت‌وگوها بود اما مهم‌ترین موضوع رایزنی‌های مقام ارشد وزارت خارجه ایران با مقامات دولت افغانستان، مذاکرات صلح با طالبان بود. به عقیده بسیاری از ناظران، بعد از آنچه توسط بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران رسماً به عنوان مذاکرات با هیئتی از طالبان در تهران معرفی شد، عراقچی به کابل رفته است تا درباره نتایج این گفت‌وگوها و اقدامات آینده احتمالی، شامل گفت‌وگوهای آینده با طالبان، به مقامات دولت مستقر به رایزنی بپردازد. طبق صحبت‌های قاسمی، هیئتی از طالبان یک‌شنبه گذشته به تهران سفر کرد تا «با اطلاع دولت افغانستان» با «عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه» مذاکراتی داشته باشد. چند هفته پیش از آن نیز، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران از گفت‌وگو با مقامات طالبان در افغانستان خبر داده بود.
ایرنا گزارش می‌دهد، عراقچی در دیدار با اشرف غنی که در کاخ گلخانه برگزار شد، در رابطه با دیدار اخیر مقامات ایرانی با طالبان به رئیس‌جمهوری افغانستان گزارش داد و از تعهد کشورش به اصل رهبری و مالکیت حکومت افغانستان در تداوم صلح، اطمینان داد. عراقچی پس از آن در دیدار با عبدالله عبدالله در کاخ سپیدار هم از مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با هیات طالبان در تهران سخن به میان آورد و رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان را در جریان این مذاکرات قرارداد. وی با بیان اینکه این مذاکرات در هماهنگی با دولت افغانستان انجام شده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران از دولت افغانستان و مذاکرات صلح به رهبری و مالکیت افغان‌ها حمایت و پشتیبانی می ‌کند. عراقچی همچنان حمایت خود را از روند مردم‌‌سالاری و برگزاری انتخابات در افغانستان ابراز داشت و با مهم‌ خواندن میزان مبادلات تجارتی میان دو کشور خواهان افزایش روابط و داد و ستد اقتصادی بیشتر شد. عبدالله عبدالله رئیس اجرایی افغانستان نیز با قدردانی از سفر عراقچی به افغانستان از او خواست تا مراتب تشکر وی را به مقامات جمهوری اسلامی ایران ابلاغ نماید. عبدالله گفت: از اینکه جمهوری اسلامی ایران اصول مذاکرات حکومت با گروه‌های تروریستی را رعایت کرده است و همین طور دولت افغانستان را در جریان مذاکرات با گروه طالبان قرار داده است، از تهران قدردانی می کنیم.


خرم: ایران باید انتخاب‌گر باشد
علی خرم، نماینده سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل در گفت‌وگو با همدلی تاکید کرد، در شرایطی که دیگر کشورها در روند اتفاقات افغانستان وارد شده‌اند، ایران به عنوان همسایه این کشور باید از منافع و امنیت ملی خود حفاظت کند: «هر کشوری برای امنیت ملی خودش ممکن است با گروه‌هایی که حتی تروریستی باشند وارد مذاکره شود تا به مهار و کنترل اقدامات آن گروه بپردازد و از آثار مخرب احتمالی فعالیت‌های آنان علیه امنیت ملی خود جلوگیری کند. این حق طبیعی هر کشوری است که اگر گروهی، حتی تروریستی در کشور مجاور باشد، در جهت امنیت ملی خودش، می‌تواند با آن‌ها تماس بگیرد و سعی کند که آن‌ها را با شرایط کشور خود هماهنگ کند.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل، این برداشت را که اقدام ایران در مقابل دولت مستقر این کشور انجام می‌شود نادرست خواند و توضیح داد روند پیگیری این گفت‌وگوها توسط ایران، با اعتماد متقابل بین دو دولت همراه است: «این اقدامات نه به این قصد انجام می‌شود که این کشور گروه مخرب تروریست را در کشور دیگر بر سر کار بنشاند و نه در این راستاست که بخواهند حاکم مستقر کشور را دور بزنند. این تلقی‌هایی است که بعضی‌ها می‌کنند ولی به لحاظ قانونی چنین نیست. از همین نظر، دولت ایران هم صرفاً برای اینکه بتواند از اقدامات طالبان علیه ایران جلوگیری کند، با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند. برای پرهیز از سوءتعبیر در دولت افغانستان هم ایران، هم در ابتدا آن‌ها را در جریان قرار می‌دهد، هم در حین گفت‌وگوها. به این ترتیب ایران هم اعتمادمتقابل دولت کابل را به دست می‌آورد، هم اینکه می‌تواند بداند که دقیقاً طالبان در افغانستان چه می‌خواهد و درباره ایران چه برنامه‌ای دارد تا بتواند در این زمینه هماهنگ باشد. من تصورم این است که عراقچی به این سفر رفته تا روند مذاکرات ایران و طالبان را با دولت افغانستان در میان بگذارد و نظر آن‌ها را هم درباره ماجرا و در جهت ادامه مذاکره با طالبان جویا شود.»
دیپلمات سابق کشورمان اشاره کرد که دیگر بازیگران منطقه‌ای، طرف گفت‌وگوی این گروه قرار گرفته‌اند: «طالبان از یک طرف با آمریکا مذاکره می‌کند، از طرف دیگر با عربستان و امارات، از سویی با روسیه، با چین، هند و پاکستان. این در حالی است که مرز مشترک ۹۳۰ کیلومتری ایران با افغانستان به فراموشی سپرده شده است. اینجا ایران نفع یا ضرر مستقیم خواهد داشت و در نتیجه باید خودش انتخاب‌گر باشد و خود با این گروه تماس بگیرد. ببیند نظر و برنامه آن‌ها چیست و سعی کند مصالحه به وجود بیاید تا تشنج و درگیری کم شود.»
خرم در تحلیل وضعیت کلی افغانستان و نقش ایالات متحده در این کشور بعد از کاهش حضور نظامی به دستور ترامپ نیز توضیح داد: «حرفی که ترامپ زده این بوده که روسیه، هند و پاکستان می‌توانند امنیت افغانستان را تامین کنند. این یعنی طرف‌هایی که ترامپ قبول می‌کند در افغانستان نقش‌آفرینی کنند این سه کشور هستند. در عین حال، عربستان و امارات روابطی کلی با نیروهای طالبان در منطقه دارند. باید دید آن سه کشور چه تصمیمی می‌گیرند و عربستان و امارات چه خواهند کرد. باید منتظر ماند و دید کار چگونه پیش خواهد رفت.»