روزنامه جهان صنعت
1397/05/14
معمای کاهش عرضه خودرو زیر سایه افزایش تولید
گروه صنعت- با وجود تصمیم‌هایی که برای جلوگیری از سوءاستفاده و تخلف در واردات خودرو اتخاذ شده اما این بازار پرجاذبه متاسفانه همچنان دچار تلاطم است. بازار خودرو از نمونه عرصه‌های اقتصادی به شمار می‌رود که همواره از گردش مالی بالایی برخوردار بوده است. هرچند بازار خودرو در وخیم‌ترین شرایط اقتصادی نسبت به دیگر عرصه‌ها از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار بوده، اما این حوزه به شدت آلوده به دلال‌بازی و واسطه‌گری شده است. چند روزی است خبر پیش‌فروش خودرویی‌ها نیز مزید بر علت شده ولی هیچ تغییر مساعدی در بازار ایجاد نکرده است.البته حمایت دولت از این حوزه نیز مولفه‌ای است که نمی‌توان و نباید آن را نادیده انگاشت و به هر ترتیب امر مذکور در متمایز شدن وضعیت بازار خودرو در مقایسه با دیگر عرصه‌ها تاثیرگذار بوده است.
با همه این اوصاف و با وجود حمایت‌ها و پشتیبانی‌هایی که از این عرصه میشود، نفوذ دلال‌ها و واسطه‌ها در بازار مذکور بسیار مشهود به نظر می‌رسد و با یک بررسی ساده و میدانی در این حوزه، به سادگی می‌توان تاحدودی ابعاد و زوایای این واسطه‌گری و دلال‌بازی را رصد و مورد بررسی قرار داد.
در این میان، دلال‌ها هر آنچه افراد بر چم و خم بازار خودرو اشراف بیشتری پیدا می‌کنند، سود بیشتری را نیز به جیب می‌زنند و البته گاهی این کسب سود و درآمد چندان سالم به نظر نمی‌رسد و در این میان با دستاویز قرار دادن برخی ترفندها و به عبارت دیگر فریفتن مشتریان، اتومبیل‌های مشتریان، خریداری یا فروخته میشود و این همان موضوعی است که در دلال‌بازی و واسطه‌گری ریشه دارد.
این بار نیز کمبود عرضه خودرو این بازار را تحت تاثیر قرار داده است تا جایی که حاشیه این بازار محملی برای سودجویان و واسطه‌گران شده است. خوشبختانه با توجه به شرایط رکود بازار تولید خودرو روند افزایشی داشته است. به‌طوری که بر اساس گزارش دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت، آمار سه ماهه تولید انواع خودرو تا پایان خردادماه امسال ۳۳۶ هزار و ۶۹۹ دستگاه بود که با توجه به آمار مدت مشابه سال گذشته افزایش 4/9 درصدی داشت.
به‌طوری که آمار تجمعی تولید خودروی سواری تا پایان خردادماه امسال ۳۱۷ هزار و ۸۱۰ دستگاه بود که با توجه به آمار تجمعی تا پایان خردادماه ۱۳۹۶ (۲۹۰ هزار و ۸۸۷ دستگاه) با 3/9 درصد افزایش همراه بود.
خودروهای تولیدی کجاست؟
نکته قابل تامل اینکه طبق آمار وزارت صمت تولید طی ماه‌های سال‌جاری بیشتر از زمان مشابه طی سال گذشته است و نکته دوم اینکه نمایندگی‌های فروش خودرو شرکت‌های خودروسازی کشورمان همواره با ارسال پیامک به دنبال جلب مشتری آن هم با شرایط ویژه هستند پس شواهد نشان‌دهنده این است که هیچ کمبودی در عرضه خودروهای داخلی وجود ندارد ولی باز طی هفته گذشته قیمت خودروهای داخلی در بازار افزایش یافت. سعید موتمنی رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو با طرح این پرسش که خودروهای تولیدی کجا هستند، گفت: چرا باید ظرف ۲۰ روز قیمت پژو۲۰۶ تیپ ۲ با رشد ۳۵ درصدی از ۳۸ میلیون تومان به قیمت ۴۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بازار برسد. رییس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران با ذکر این مطلب از افزایش قیمت حاشیه‌ای خودروهای داخلی در بازار خبر داد و گفت: تقاضای واقعی در بازار خودرو وجود ندارد و فقط افرادی که مجبور هستند در این شرایط خودرو خریداری می‌کنند.
موتمنی با اشاره به اینکه از 17 فروردین ماه امسال تاکنون قیمت خودرو از کارخانه تا بازار شاهد اختلاف 75 درصدی است، اظهار داشت: به اعتقاد ما دلیل اصلی این موضوع عرضه کم خودرو به بازار است البته خودروسازان در دفاع از خود می‌گویند تولید امسال نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
وی با اشاره به اینکه چرا باید در خودروهای سمند، پژو و دنا شاهد اختلاف قیمت بسیار بالا از کارخانه تا بازار باشیم، تصریح کرد: یکی دیگر از استدلال‌های خودروسازان در اختلاف قیمت خودروها از کارخانه تا بازار کمبود قطعات خودرو است اما در این رابطه هم این سوال مطرح میشود که چرا اختلاف قیمت‌ها در خودروهای چینی هم اتفاق افتاده است!
موتمنی اضافه کرد: در حال حاضر قیمت خودروی چانگان از 83 میلیون تومان به 105 میلیون تومان و اچ سی از 58 میلیون تومان به 71 میلیون تومان در بازار رسیده است که هیچ منطقی در افزایش آن دیده نمی‌شود.
موتمنی در خصوص آخرین وضعیت بازار خودروهای داخلی اظهار داشت: از 20 روز گذشته تا پایان هفته گذشته شاهد افزایش قیمت حاشیه‌ای خودروها و بزرگ شدن حباب قیمت خودرو بودیم البته در روز پایانی هفته گذشته کمی قیمت‌ها کاهش یافت. وی در ادامه افزود: افزایش قیمت همه گروه‌های خودرو را شامل میشود از خودروهای زیر 45 میلیون تومان تا خودروهای بالای 100 میلیون تومان و دلیل اصلی این افزایش قیمت در خودروهای داخلی عرضه محدود و قطره‌چکانی خودرو توسط خودروسازان به بازار است و چنانچه عرضه خودرو مانند قبل صورت گیرد، قیمت محصولات داخلی کاهش خواهد یافت و حاشیه بازار از بین خواهد رفت.
رییس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران تصریح کرد: از ابتدای سال‌جاری تاکنون شاهد افزایش 75 تا 80 درصدی قیمت خودروهای داخلی در حاشیه بازار خودرو بوده‌ایم.
وی در خصوص افزایش تقاضا برای خرید خودروهای داخلی گفت: برخلاف آنچه تصور میشود تقاضایی برای خرید خودروهای داخلی وجود ندارد و به عبارت بهتر متقاضی واقعی وجود ندارد و آنچه که دیده میشود بیشتر واسطه‌گری است تا خرید واقعی؛ در صورتی که اگر خودروها با مهر غیر قابل انتقال تا سه سال به فروش برسند فقط خریداران واقعی وارد بازار می‌شوند.
موتمنی در مورد تقاضای زیادی که برای مزدا3 وجود داشت گفت: زمانی که خودرویی حاشیه بازار 100 میلیون تومانی داشته باشد طبیعی است که پیش‌فروش آن تبدیل به یک بخت‌آزمایی میشود و هر فردی می‌خواهد در آن شرکت کرده و بخت خود را بیازماید در صورتی که اگر اختلاف قیمت کارخانه و حاشیه بازار اینقدر زیاد نبود هرگز این اتفاق رخ نمی‌داد.
وی در ادامه بیان داشت: خودروسازان از حاشیه بازار سود می‌برند و خود آنها با کاهش عرضه خودرو به بازار به این امر دامن می‌زنند.وی در خصوص آخرین تغییرات بازار خودروهای وارداتی گفت: بازار خودروهای وارداتی برخلاف بازار خودروهای داخلی روزهای آرامی را سپری کرد و نوسان کمی را شاهد بود، هر چند قیمت این خودروها نسبت به یک ماه قبل کاهش یافته است اما باز هم قیمت‌ها بسیار بالاست و به همین دلیل در این بازار خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد.
چرا حاشیه بازار؟!
موضوع بلبشو در بازار تنها در گرانی و یا کمبود خودرو برای عرضه خلاصه نمی‌شود. این روزها هر کسی ساز خود را می‌زند. عده‌ای به دنبال واردات، عده‌ای به دنبال احتکار و بخش دیگری هم در پی سود بری بیشتر در حاشیه هستند. دبیر انجمن خودروسازان ایران با اعلام اینکه در حال حاضر حدود ۵۰ هزار خودروی ناقص در کف کارخانه ایران‌خودرو و سایپا به دلیل نواقص قطعه قرار دارد، گفت: از وزیر صنعت درخواست فروش خودرو در حاشیه بازار را داریم.
احمد نعمت‌بخش با اشاره به اینکه در قالب یک نامه به وزیر صنعت درخواست فروش خودرو در حاشیه بازار را مطرح کرده‌ایم، اظهار داشت: اگر با تصمیم شورای اقتصاد اجازه فروش خودرو در حاشیه بازار به خودروسازان داده شود به‌طور حتم دست سودجویان و دلالان از بازار خودرو کوتاه خواهد شد و مردم امکان خرید خودرو در سایت فروش خواهند داشت.
وی در پاسخ به این پرسش که متاسفانه شرکت‌های خودروساز در طرح‌های فروش خودرو تحویل محصولات را به ماه‌های آینده و حتی یک سال آینده موکول کرده‌اند که این موضوع در کاهش عرضه به بازار تاثیرگذار است، به تسنیم گفت: آنچه خودروسازان تولید می‌کنند به شرط عدم ناقصی در قطعه به بازار عرضه میشود اما فروش مدت‌دار در پیش‌فروش‌ها به دلیل اجرای تعهدات قبلی فروش خودروسازان است علاوه بر این با توجه به مشکلات تحریم خودروسازان مجبور به فروش مدت‌دار در قراردادها هستند. ناگفته نماند در حال حاضر حدود 50 هزار خودروی ناقص در کف کارخانه ایران‌خودرو و سایپا به دلیل نواقص قطعه قرار دارد.
نعمت‌بخش با تاکید بر اینکه البته نابسامانی بازار خودرو ناشی از عملکرد خودروسازان نیست، گفت: میزان تولید خودرو در سال 95 نسبت به سال 94 شاهد رشد 40 درصدی و در سال 96 نسبت به سال 95 با رشد 15 درصد در تولید روبه‌رو شده است همچنین در 2 ماهه اول سال 97 هم نسبت تولید خودرو به سال گذشته 31 درصدی را نشان می‌دهد.
دبیر انجمن خودروسازان ایران با بیان اینکه اصولا در اقتصاد قیمت هر کالایی متناسب با عرضه و تقاضا تعیین میشود، افزود: با توجه به میزان تولید خودروسازان از نظر عرضه کم نگذاشته‌اند و حتی تولید را هم افزایش داده‌اند.
نعمت بخش با تاکید بر اینکه وجود پول‌های سرگردان در بازار، تقاضا برای خرید خودرو را زیاد کرده است، گفت: کاهش نرخ سود سپرده‌های بانک عاملی شده تا پول‌ها پس از خروج از بانک‌ها به بازارهای مختلفی از جمله سکه، ارز، مسکن، خودرو و امثال آن هجوم ببرند به نحوی که بانک مرکزی پس از اعلام پیش‌فروش سکه هرچه سکه عرضه کرد توسط مردم خریداری شد تا جایی که دولت فروش سکه را متوقف کرد. همین موضوعات عاملی شده تا به محض اینکه سایتی برای پیش‌فروش خودرو باز میشود دارندگان پول‌های سرگردان متقاضی خرید می‌شوند.
وی افزود: در حال حاضر دارندگان پول‌های سرگردان، خودرو را با قیمت‌هایی که خودروسازان عرضه می‌کنند، خریداری و سپس خودروهای خود را در جاهای مختلفی از جمله نمایندگی‌هایی که در آن ثبت‌نام کرده‌اند به قیمت روز به فروش می‌رسانند.
نظارت، حلقه مفقوده
زمانی که هیچ نظارتی بر بازار فروش و عرضه کالا به ویژه خودرو نباشد طبیعی است که دلالان به طمع سود بیشتر بیکار نخواهند بود و به دنبال ماهی گرفتن از آب گل‌آلود هستند.
به گفته کارشناسان اقتصادی، با نیم نگاهی به فعالیت‌های متعدد اقتصادی، به این واقعیت پی می‌بریم که متاسفانه کمتر حوزه و عرصه اقتصادی، از دلالی و واسطه‌گری مصون مانده است.
دلالی بازار خودرو در مقایسه با دیگر حوزه‌های اقتصادی عیان‌تر است و اگر در عرصه‌های دیگر شاهد پشت پرده‌های آنچنانی از دلالی و واسطه‌گری هستیم اما در بازار خودرو تا حدود بسیاری، پرده‌های مذکور کنار رفته و برای همه، وجود دلالی در این بخش به اثبات رسیده است.
تولید خودرو به میزان رفع نیاز بازار ادامه می‌یابد
رییس هیات‌عامل ایدرو گفت: به مردم اطمینان می‌دهیم هیچ نگرانی‌ای بابت تولید خودرو امسال نداریم و تولید به میزان رفع نیاز بازار ادامه خواهد داشت. پس از بروز مشکلاتی در تامین ارز مورد نیاز بخش خودرو که نگرانی‌هایی را در میان قطعه‌سازان ایجاد کرد، جلسه‌ای در وزارت صنعت، معدن و تجارت با حضور محمد شریعتمداری، منصور معظمی رییس هیات‌عامل ایدرو، خودروسازان و شماری از قطعه‌سازان برگزار و مسایل مربوط به این بخش بررسی شد. منصور معظمی درباره نتایج این جلسه اظهار داشت: برنامه‌ریزی‌های لازم به گونه‌ای صورت پذیرفت که تامین ارز تولیدکنندگان داخلی از راه‌های مختلف انجام شود.
سایر اخبار این روزنامه
هرچه مسوولان کمتر سخن بگویند، بهتر است
سرپرست معاونت سیاسی امنیتی استانداری البرز:
ماهیگیری از آب گل آلود
معاون ارزی بانک مرکزی برکنار شد
عدم توقف برنامه هسته‌ای کره‌شمالی
فیلترینگ همچنان استارت آپ ها را قربانی می کند
یکصدودوازدهمین سالگرد مشروطه خواهی در ایران
کالبد‌شکافی ماده پر اشکال 1041 قانون مدنی
در تکمیل پیشنهاد دکتر محسن رضایی!
لیست پرداختی ها در وزارت ارشاد خاک می خورد
تصویب سیاست های جدید ارزی
انتقاد کارشناسان از طولانی شدن ثبت‌سفارش و ترخیص کالا
دست‌های نامرئی در بورس
معمای کاهش عرضه خودرو زیر سایه افزایش تولید
استیضاح برای کارگران نان نمی‌شود
حراج کده مذاکره!
حراج کده مذاکره!
حراج کده مذاکره!
