تصمیم‌گیری درباره FATF در سال آینده

چهارمین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد لایحه الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو نیز بی‌نتیجه ماند تا عملاً تصمیم‌گیری در مورد دو لایحه باقی‌مانده از لوایح چهارگانه FATF به سال 98 کشیده شود. تعلل مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد لایحه پالرمو، سقوط بورس و افزایش قیمت ارز و سکه را درپی داشت. همچنین درخواست‌ها برای برگزاری رفراندوم در مورد لوایح FATF نیز ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام دیروز (شنبه یازده اسفند) بار دیگر نتوانستند در مورد لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملّی (پالرمو) به نتیجه برسند. تا پایان سال جاری دیگر این لایحه در مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی نخواهد شد و تصمیم‌گیری در مورد آن به بعد از تعطیلات نوروز موکول شده است. همچنین آخرین خبرها حاکی از این است که مجمع تشخیص مصلحت نظام دو لایحه الحاق به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT را به‌طور همزمان به رأی خواهد گذاشت. گروه ویژه اقدام مالی به ایران تا ماه ژوئن سال جاری میلادی (کمتر از چهار ماه دیگر) فرصت داده است تا این دو لایحه را تصویب کند. غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام امروز گفته است «از آنجا که لوایح پالرمو و CFT  کاملا با یکدیگر مرتبط هستند، نظر اعضای مجمع بر این شد که پس از اتمام بررسی CFT، این لوایح  به شکل همزمان به رأی گذاشته شوند».
دولت به دنبال آن است که با تصویب دو لایحه پالرمو و CFT، در روابط بانکی ایران با کشورهای دیگر گشایشی هرچند اندک، در شرایط تحریم، ایجاد شود. در صورت قرار گرفتن مجددِ ایران در فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی، ممکن است کشورهای بیشتری روابط بانکی و مالی خود را بانک‌های ایرانی محدود کنند.
همزمان با تعلل مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد دو لایحه پالرمو و CFT، درخواست‌هایی نیز برای برگزاری همه‌پرسی در مورد این لوایح مطرح شده است. تعدادی از چهره‌های اصلاح‌طلب در نامه‌ای خطاب به اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام خواستار تصویب این دو لایحه شده‌اند و در عین حال، نوشته‌اند که «چنانچه اعضای محترم مجمع در حمایت اکثریت قاطع ایرانیان از پیوستن کشورمان به کنوانسیون مزبور تردید دارند، می‌توانند رد یا تایید آن را به همه پرسی ملت ایران بگذارند».


یکی از نمایندگان اصولگرای مجلس نیز از تدوین طرحی برای برگزاری همه‌پرسی حرف زده است. حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مجلس شورای اسلامی در توییتر خود نوشه است: «طرح فوریتی برگزاری همه پرسی درباره 4 موضوع تقدیم مجلس می‌شود. این چهار موضوع عبارت اند از: 1) موضوع FATF؛ 2) هر ایرانی روزی یک لیتر بنزین؛ 3) پرداخت یارانه نقدی ماهیانه 200 هزارتومان به‌جای دلار 4200 تومانی از بابت 14 ميليارد دلار كالای اساسی؛ و 4) تعیین سقف 7 میلیون تومان برای حقوق مدیران». وی گفته است که جمع‌آوری امضا برای این طرح از امروز آغاز می‌شود.
بنابراین، چهره‌هایی از هر دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا تاکنون خواستار برگزاری رفراندوم در مورد لوایح FATF شده‌اند. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان هم امروز به این درخواست‌ها واکنش نشان داده و گفته «از اصل رفراندوم کسی هراسی ندارد، اما تا زمانی که مراجع قانونی وظیفه قانونی خود را انجام می دهند، طرح این موضوع هم دلیلی ندارد».
طبق قانون اساسی در موضوعات مهم سیاسی و اقتصادی، می‌توان با برگزاری همه‌پرسی به آراء عمومی ملت رجوع کرد. اصل 59 قانون اساسی در این‌باره می‌گوید: «در مسایل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همه ‏پرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم صورت گیرد. درخواست مراجعه به آراء عمومی باید به تصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد». باید دید آیا در هفته‌های آتی به مرور بر تعداد حامیان برگزاری همه‌پرسی در مورد لوایح FATF افزوده می‌شود یا خیر.
 تعلل مجمع تشخیص مصلحت نظام
 و سقوط بورس
بازار سرمایه به‌عنوان یک بازار حساس، دیروز به سرعت به عدم جمع‌بندی مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد لایحه الحاق به کنوانسیون پالرمو واکنش نشان داد. شاخص کل بورس امروز 924 واحد کاهش یافت و وارد کانال 164 هزار واحدی شد. سقوط امروز بورس بار دیگر نشان داد که فعالان اقتصادی با نگرانی تحولات مربوط به لوایح FATF را دنبال می‌کنند.
قیمت ارز در بازار آزاد نیز امروز نسبت به روز پایانی هفته گذشته افزایش یافت و دلار آمریکا در معاملات نقدی بازار آزاد، وارد کانال سیزده هزار و 700 تومانی شد. جمعه در بازارهای جهانی قیمت طلا، کاهش قابل توجهی یافته بود. قیمت هر اونس طلا برای اولین بار از ۲۸ ژانویه به زیر ۱۳۰۰ دلار رسیده بود؛ در پایان معاملات روز جمعه، قیمت هر اونس طلا با ثبت کاهش ۱.۵۱ درصدی به ۱۲۹۳ دلار و ۴۴ سنت رسیده بود. این کاهش قیمت طلا در بازارهای جهانی، این امیدواری را به وجود آورده بود تا دیروز قیمت طلا و سکه در بازار ایران، با کاهش قابل توجهی روبرو شود. با این حال، نه تنها کاهش قیمتی در بازار سکه روی نداد، بلکه قیمت‌ها افزایش نیز یافتند! دیروز در بازار آزاد، قیمت سکه بهار آزادی طرح جدید به 4 میلیون و 698 هزار تومان رسید که نسبت به روز پنجشنبه افزایش 30 هزار تومانی را نشان می‌دهد.   
رفتار FATF و اروپا در تصویب پالرمو و CFT موثر خواهد بود
محسن رضایی در نشست خبری دیروز(شنبه) که بعد از جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظلم برگزار شد، اظهار کرد: از آنجایی که مصلحت ایجاب مي‌کرد که بررسی پالرمو با تاخیر صورت بگیرد و همه کارشناسان CFT نظر خود را بدهند؛ این موضوع به رای گذاشته شد و  قریب به  اتفاق رای دادند جلسه بعدی برای بررسی این موضوعات تشکیل شود. نمایندگان دولت هم رای به تاخیر بررسی دادند . بنابراین اعضای مجمع تشخیص در نظر گرفتند بررسی مصوبه پالرمو و CFT  را  آن طرف سال ادامه دهند . وی ادامه داد: در این بررسی چند نکته مهم است که یکی از آنها رفتار FATF است. FATF در هفته گذشته هم اقدامات  ایران را تحسین کرد و هم از طرف دیگر با ابهام با موضوع ایران برخورد کرد؛ هرچه رفتار FATF سازنده تر باشد، بر تصمیم گیری مجمع تاثیر می‌گذارد. وی خاطرنشان کرد: رفتار اروپایی‌ها هم بر تصمیم گیری اعضاء مجمع اثر  می‌گذارد . کلا ما  از رفتار اروپایی‌ها راضی نیستیم ، در برجام تعهدات مهمی از جمله خرید و فروش نفت و تاسیس شعبات بانکی وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخت. به هر حال رفتار اروپایی‌ها در نظرات اعضای مجمع مي‌تواند اثر گذار باشد .
رضایی تاکید کرد: ما همچنان رصد خود را ادامه مي‌دهیم.
وی افزود: اینکه بعضی‌ها به این تاخیرها مجمع انتقاد می‌کنند درست نیست. هر نوع تصمیم گیری عجولانه غلط است. در این تاخیر‌ها فرصت داده مي‌شود به دیپلماسی کشور. نمي‌شود ایران به تنهایی گام‌هایی بردارد و طرف مقابل هیچ ضمانتی ندهند. تاخیر‌ها مي‌تواند سازنده و مفید باشد. کما اینکه مي‌گفتند تا بهمن FATF را بررسی نکنید، چه‌ها مي‌شود. الان مي‌توانند اثر مثبتش را ببینند.