ادغام پنج بانک



سیاوش رضایی
خبرنگار


 پس از گذشت حدود یکسال از مطرح شدن بحث ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح سرانجام با صدور اطلاعیه رسمی بانک مرکزی از روزگذشته این طرح بزرگ در نظام بانکی کشور کلید خورد.
براین اساس پنج بانک و مؤسسه وابسته به نیروهای مسلح شامل انصار، حکمت ایرانیان، قوامین، مهر اقتصاد و کوثر مرکزی با ادغام در بانک سپه تبدیل به بزرگترین بانک کشور می‌شوند. طی روزهای اخیر رئیس جمهوری از ضرورت خروج نیروهای نظامی از عرصه اقتصاد گفته بود که با این اقدام به نظر می‌رسد نخستین گام دراین زمینه برداشته شود. هرچند همچنان سرمایه و دارایی این بانک‌ها در قالب بانک سپه حفظ خواهد شد اما تغییر بزرگی در نحوه مدیریت این دارایی‌ها ایجاد خواهد شد. طبق اطلاعیه بانک مرکزی بر اساس مصوبات شورای پول و اعتبار و شورای عالی هماهنگی اقتصادی(سران سه قوه) در ارتباط با ادغام بانک‌ها و مؤسسه اعتباری وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه، این مهم با اتخاذ تمهیدات مناسب و اطمینان بخش برای مشتریان، سپرده‌گذاران، سهامداران، کارکنان و سایر ذینفعان مد‌نظر قرار گرفته و پس از انجام بررسی‌های کارشناسی گسترده با حضور نمایندگان دستگاه‌های ذی‌ربط، برنامه‌ای جامع، هماهنگ و مؤثر در مسیر اصلاح نظام بانکی کشور و ساماندهی بازار پول تدوین شده است.
براساس اعلام بانک مرکزی، با هدف متمرکز کردن توانمندی و ظرفیت‌ بانک‌های انصار، قوامین، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و مؤسسه اعتباری کوثر در قالب یک بانک واحد با ثبات و کارآمدتر و به منظور ارائه خدمات بهتر به خانواده نیروهای مسلح و عموم مردم، بانک‌ها و مؤسسه اعتباری یادشده در بانک سپه به عنوان نخستین بانک ایرانی و یکی از بانک‌های معتبر دولتی در عرصه بانکداری کشورمان ادغام می‌شوند. در روز 21 مهر ماه سال‌جاری سران سه قوه در شورای عالی هماهنگی اقتصادی اختیارات ویژه‌ای به رئیس کل بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی تفویض کردند. اکنون یکی از گام‌های بزرگ این اصلاح که ادغام بانک‌هاست برداشته شده است. کارشناسان اقتصادی همواره در رابطه با تعداد زیاد شعب بانک‌ها که به حبس سرمایه عظیمی منجر شده است انتقاد داشته‌اند.  علاوه براین برخی از بانک‌ها با شاخص‌های نامناسب بانکی از جمله کفایت سرمایه و بدهی‌های کلان در وضعیت نابسامانی قرار دارند که ادغام، یکی از راه‌های پیشگیری بحران‌های آینده محسوب می‌شود.
هیچ کس نگران نباشد
نهاد ناظر بازارپول کشور درادامه اطلاعیه خود به چند نکته نیز تأکید کرده است که به ذینفعان این بانک‌ها شامل سپرده گذاران، سهامداران و کارکنان آنها مربوط می‌شود.
آنگونه که بانک مرکزی تأکید کرده است، ارائه خدمات بانکی به تمام مشتریان اعم از سپرده‌گذاران و تسهیلات‌گیرندگان توسط بانک‌ها و مؤسسه اعتباری یادشده، با مدیریت و راهبری بانک سپه طبق روال عادی قبلی به قوت خود ادامه می‌یابد و مشتریان می‌توانند خدمات مزبور را همانند گذشته در چارچوب قراردادهای سپرده‌گذاری، تسهیلاتی و سایر قراردادهای منعقده قبلی دریافت کنند. همچنین به منظور حفظ و ایفای حقوق تمام سهامداران بانک‌ها و مؤسسه اعتباری تحت ادغام و با عنایت به بررسی‌های کارشناسی همه جانبه و هماهنگی انجام گرفته با سازمان بورس و اوراق بهادار، چارچوب مدونی برای این مهم تنظیم شده و طبق برنامه، هر یک از بانک‌ها و مؤسسه اعتباری یادشده نسبت به تعیین تکلیف وضعیت سهامداران مرتبط با خود اقدام می‌کنند و به تمام سهامداران اطمینان داده می‌شود کلیه حقوق آنها کارسازی و ایفا خواهد شد.
کلیه کارکنان شاغل در بانک‌ها و مؤسسه اعتباری موضوع این فرآیند نیز همانند گذشته مشغول به فعالیت بوده و تمام حقوق و مزایای آنان مطابق قراردادهای منعقده قبلی برقرار است.
در پایان، بانک مرکزی خاطر نشان کرده است، این فرآیند به عنوان گامی مهم در راستای حفظ ثبات و سلامت نظام بانکی محسوب شده و همراهی در اجرای موفق آن برای ارائه خدمات بهتر به آحاد جامعه مورد انتظار است. بنابراین بانک مرکزی از هموطنان گرامی تقاضا دارد اخبار و اطلاعات مربوط به این طرح ملی را صرفاً از طریق اطلاعیه‌های رسمی بانک مرکزی یا بانک سپه پیگیری کنند.
تشکیل بزرگترین بانک کشور
با ادغام پنج بانک و مؤسسه وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه بزرگترین بانک کشور متولد می‌شود. هم‌اکنون بانک سپه حدود هزار و 700 شعبه دارد که با افزوده شدن 2 هزار و 539 شعبه بانک‌های نظامی این تعداد به بیش از 4 هزار و 200 شعبه می‌رسد که از 3 هزار و 400 شعبه بانک ملی نیز بیشتر خواهد بود. همچنین مجموع سرمایه پنج بانک نظامی یاد شده به 117 هزار میلیارد ریال می‌رسد. براساس اطلاعات ارائه شده میزان دارایی این پنج بانک و مؤسسه بالغ بر هزار و 932 هزار میلیارد ریال دارایی و هزار و 885 هزار میلیارد ریال بدهی دارند. بنابراین، نسبت بدهی کل در رقم ۰.۹۷ قرار می‎گیرد که چندان مطلوب نیست. بیشترین میزان دارایی و بدهی مربوط به بانک «قوامین» است. بر اساس آخرین اطلاعات مالی منتشر شده، دو بانک «قوامین» و مهر اقتصاد با زیان انباشته روبه‌رو هستند و سه بانک دیگر سود انباشته چندانی در چنته ندارند. این موضوع بخوبی نشان دهنده این است که عملکرد این بانک‎ها بهره وری لازم را نداشته است.
نسبت کفایت سرمایه لازم ۸ است که تنها بانک حکمت این موضوع را رعایت کرده و سایر بانک‎ها در شرایط مطلوبی از این حیث قرار ندارند. به‌طور کلی در این ۵ بانک بیش از ۱۷۸۶ هزار میلیارد ریال سپرده‌گذاری انجام شده که بیشترین رقم سپرده‌گذاری مربوط به بانک «مهر اقتصاد» است.