روزنامه آفتاب یزد
1397/12/07
به بهانه احراز مقام پایتخت کتاب یزد
اقتصاد یزد هر چند از گذشته‌های دور باتوجه به شرایط اقلیمی و محدویت‌های طبیعی بیشتر متکی به بازرگانی بوده است و به جهت مرکزیت جغرافیایی و امنیت و امانتداری ساکنانش یکی از مراکز عمده تجاری کشور شناخته می‌شده، اما ولع توسعه‌یافتگی صنعتی مبتنی بر صنایع آلاینده و آبخواه در دهه‌های اخیر عملا منابع طبیعی‌اش را به محاق برده است و این شهرپر تاریخ و سازگار کویری را در معرض شکنندگی
شدید منابع آبی قرار داده که مدنیت دیرپای آن را تهدید می‌کند. در سایت رسمی یونسکو آمده است که شهر یزد به تصدیق کارشناسان، تجلی بهره‌وری از منابع محدود برای بقا در دل کویر است که با مطالعه وجوهی از آن به ویژه در معماری، شهرسازی و کاریزکاوی و همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان ما را به نوعی فرهنگ و تمدن دیرپای کویری رهنمون می‌سازد که با تمام مشکلات و شرایط زیست محیطی و اقلیمی توانسته از فرصت‌های اکولوژیک خود برای رسیدن به پایداری استفاده کند و این شهر را تبدیل به یک اکوسیتی در دل کویر کند. ناپایداری و ناسازگاری روش‌های توسعه صنعتی این شهر در دهه‌های اخیر موجب میشود تا به پشتوانه میراث فرهنگی جهانی آن بتوان با تغییر رویکرد از توسعه صنعتی به توسعه فرهنگ محور زمینه توسعه پایدار این شهر را فراهم کرد.
از این رو مدیران جوان و فرهنگ‌مدار آن در این دوره به فراست دریافته‌اند که ادامه روش‌های توسعه نامناسب و ناپایدار دهه‌های گذشته میسر نیست و بازنگری رویکردهای توسعه ای یزد در این زمان یک ضرورت حیاتی است و لذا توسعه صنعت فرهنگی مبتنی بر تاریخ و فرهنگ دیرپا و درون‌زای یزد را بدیل مناسب توسعه صنعتی مبتنی بر منابع آب و خاک‌شکننده آن یافته‌اند و با دوراندیشی و اهتمام جمعی در صدد بارور ساختن سرمایه‌های فرهنگی این شهر پرگنجینه فرهنگی برآمدند.ثبت بافت تاریخی شهر در نزد یونسکو و تلاش در برندسازی فرهنگی نظیر کتاب‌محور کردن فعالیت‌های فرهنگی و کسب عنوان پایتخت کتاب و برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های گوناگون فرهنگی و توجه ویژه بر توسعه صنعت گردشگری، اهم اقداماتی است که تاکنون یزد را در آستانه تجربه جدیدی متکی به صنایع فرهنگی قرار داده است. چون در واقع این صنعت است که می‌تواند بدون اعمال فشار
به منابع آب و خاک در این کویر سترون به خلق ثروت و زندگی مدد رساند. توسعه فرهنگ محور یزد می‌تواند مبتنی بر موارد زیر باشد؛
1-توسعه اقتصاد فرهنگ بنیان؛ در نظریه‌های جدید رشد اقتصادی، دانش و فرهنگ به عنوان نوعی متغیر برون‌زا اقتصاد به شمار نمی‌رود، بلکه بخش اصلی و کلیدی نظام اقتصادی محسوب میشود. دانش و فرهنگ به عنوان اصلی‌ترین نوع سرمایه تلقی میشود و رشد اقتصادی ریشه در انباشت دانش و فرهنگ دارد، زیرا انباشت آنهاست که منشا خلاقیت و نوآوری و کارآفرینی است. اقتصاد فرهنگ بنیان بدون تاثیرپذیری از محدودیت‌های اقلیمی یزد مبتنی بر ظرفیت‌های فرهنگی شهر میراث جهانی است و متکی به نیروی کار تحصیل‌کرده و متخصص است. تردیدی نیست که یزد به جهت برخورداری از تاریخ و فرهنگ دیرپا و مراکز علمی و دانشگاهی متعدد و توانمندی علمی دانش‌آموختگان خود، زمینه بهره‌وری از این دفینه فرهنگی عظیم را دارد. سیستم کارای نوآوری و ابداع که شبکه ای از نهادها، قوانین و رویه‌ها برای تحصیل و خلق و انتشار و استفاده از فرهنگ و دانش است به اضافه هنرمندان و تشکل‌های فرهنگی و اجتماعی و دانشگاه‌ها و مراکز عمومی و خصوصی دانش‌محور نظیر پارک‌ها و کریدورهای علم و فناوری و مجموعه ضوابط تسهیل‌گر و پشتیبان آنها در یزد از
موقعیت مناسبی برخوردار است و وقتی
در کنار زیرساخت‌های توسعه‌یافته یزد در فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ستون فقرات اقتصاد فرهنگ بنیان قرار می‌گیرد می‌تواند به یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی این شهر فرهنگی ایران تبدیل گردد.
2-توسعه صنایع فرهنگی؛ ظرفیت فرهنگی جامعه و بستر رشد آن نقش بی‌انکاری در توسعه آن جامعه دارد. در این باره تولید و توزیع فرآورده‌های فرهنگی و هنری که نیازهای فرهنگی و آموزشی همه اقشار جامعه از کودکان مهدکودک تا سالمندان و بازنشستگان را در بر بگیرد علاوه بر کارکردهای فرهنگی و اجتماعی موجب می‌گردد که با تولید فیلم و انیمیشن و کتاب و صنایع دستی و لوازم التحریر، اسباب‌بازی ونرم افزارهای گوناگون آموزشی و سرگرمی و... مجموعا به تاسیس صنایع فرهنگی بینجامد که ذیل نام‌های پرآوازه فرهنگی همچون آذر یزدی به عنوان پدر ادبیات کودک و نوجوان بتوان بطور مثال صنایع بزرگ فرآورده‌ای فرهنگی کودک و نوجوان را در تمام زمینه‌های آموزشی و کمک آموزشی و امور سرگرمی و تفریحی تولید کرد. بدیهی رشد و توسعه اقتصاد فرهنگی منوط به فرهنگ‌سازی عرصه عمومی شهر است که با ارتقاء سرانه مطالعه و پرورش ظرفیت فکری، تحرک ذهنی و آگاهی‌بخشی عمومی میسر است. در این باره یکی از طرح‌های که اخیرا در سیاستگذاری‌های فرهنگی کشور در حال اجراست؛ طرح پایتخت کتاب است که با اقتباس از الگوی آن در سازمان یونسکو برنامه‌ریزی
گردید. چون هر ساله
از سوی سازمان یونسکو عنوان پایتخت کتاب به شهری داده میشود که در جهت تقویت جایگاه کتاب و خواندن آن کوشش شایانی کرده باشد در کشور این طرح به گونه سازگار یافته با ساختار فرهنگی اجتماعی کشور به اجرا در آمده است و شهر یزد از این فرصت نیز برای بسترسازی توسعه فرهنگ‌محور خود نیز از آن سود جسته است و در سال جاری به عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب گردیده که
هم حاکی از توانمندی‌های فرهنگی توسعه‌زای آن است و هم مسئولیت مدیران شهر در تقویت رویکردهای توسعه فرهنگ محور شهر را ضروری می‌سازد.
3-توسعه صنعت گردشگری؛ به طور کلی شهر یزد به دلیل برخورداری از سرمایه‌های لازم و اولیه گردشگری از قبیل منابع طبیعی زیبا و جذاب و همچنین سرمایه‌های مصنوع واجد ارزش تاریخی و فرهنگی، استعداد زیادی برای جذب گردشگر و قابلیت بالایی در جذب سرمایه برای ایجاد صنعت گردشگری و خدمات وابسته به آن را چون هتلداری و رستوران دارد که هر چه توجه بیشتری به این سرمایه‌ها و فرصت‌ها شود، زمینه حضور فعال در عرصه منطقه‌ای و جهانی صنعت گردشگری بیشتر فراهم خواهد شد. مطالعات صورت گرفته در خصوص بررسی وضع موجود صنعت گردشگری در شهر یزد نشان می‌دهدکه این صنعت از وضعیت رو به رشدی برخوردار است و با توجه به این که گردشگری ضمن ایجاد یک سلسله فعالیت‌های جدید در جامعه، موجب فعال شدن سایر بخش‌های اقتصادی شده و می‌تواند در موازنه ارزی نیز اثرات سازنده‌ای داشته باشد و به واسطه آن بخش‌های حمل و نقل، مواد غذایی، سوخت و انرژی، صنایع دستی و بخش ساختمانی و دیگر موارد به تبع فعالیت‌های گردشگری رونق می‌گیرند و موجبات اشتغال و توسعه اقتصادی را فراهم می‌آورند. از این رو یزد می‌تواند، گردشگری را محور اصلی فعالیت‌های اقتصادی خود قرار داده و از این طریق به توسعه اقتصادی مطلوب نیز دست یابد. البته توسعه گردشگری تنها به ایجاد فرصت‌های صرفا اقتصادی محدود نمی‌شود، بلکه به دلیل چند بعدی بودن این صنعت، در صورت برنامه‌ریزی صحیح و اصولی، این صنعت قادر به ایجاد منافع مستقیم و غیرمستقیم متعدد در زمینه‌های گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی نیز می‌باشد. امیدواریم با ثبت بافت تاریخی یزد در میراث پربهای جهانی و تغییر رویکرد توسعه صنعتی به توسعه گردشگری، این صنعت پاک همچون قنات‌های یزد زمینه توسعه پایدار یزد را فراهم کند.
رویکرد توسعه مبتنی بر اقتصاد فرهنگ به عنوان اقتصاد مبتنی بر ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی، با مصادیقی چون اقتصاد دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری اقتصادی روی ظرفیت دارایی‌ها و میراث فرهنگی به معنای ورود یک سیاست راهبردی جدید به ادبیات توسعه یزد است که بر اساس محدودیت‌های اقلیمی و با اتکا به الگوی اقتصادی انسانگرا و مبتنی بر سرمایه‌های انسانی و در بر دارنده طیف گسترده‌ای از موضوعات فرهنگی است که شامل تولید، تقاضا و دادوستد کالاها و خدمات هنری و توسعه بازارِ کار هنرمندان، صنایع خلاق، سرگرمی ها، خدمات ورزشی، صنایع و فعالیت‌های دانش‌بنیان علمی و فناوری است.
سایر اخبار این روزنامه
چرا هماهنگ نیستید؟
چرا هماهنگ نیستید؟
حصارکشی پوششی
سوءاستفاده از خریداران ارز
پویش اعتراض به بی مسئولیتی برخی وکلا
به بهانه احراز مقام پایتخت کتاب یزد
توضیح در مورد شایعه فروش آرشیو صدا و سیما
مرزبندی نمایشی؟
تنگه هرمز تا زمانی که نفت‌مان را صادر می‌کنیم باز است
کودکان اوتیسم از طرف جامعه پذیرفته نشده‌اند!
تا حقارت اجتماعی وجود دارد انگیزه‌ای برای ترک اعتیاد ندارم!
چرا دولت امارات 100 میلیون دلار از بدهی شهروندانش را بخشید؟
حمایت از سوریه را حمایت از مقاومت می‌دانیم و به آن افتخار می‌کنیم
بیعانه بدهید تا دختر رزرو کنیم!
ورژن جدید پیامک‌های تهدیدآمیز
بدتر از دولت، خصولتی‌ها در اقتصاد حضور دارند که نظارتی هم بر آنها نیست
