روزنامه آرمان امروز
1397/05/10
ارزدربازارثانويه
آرمان- امیر داداشی: مدیریت بازار ارز اکنون به بزرگ‌ترین دغدغه دولت در حوزه اقتصاد تبدیل شده است. با این حال برنامه‌هایی که طی ماه‌های گذشته برای کنترل بازار صورت گرفته راه به جایی نبرده‌اند. از همین رو برخی کارشناسان شرایط کنونی را به «کودتای ارزی» و «جنگ ارزی» تعبیر می‌کنند، زیرا معتقدند برخی گروه‌ها از داخل و خارج با دستکاری بازار و ایجاد تقاضای کاذب به‌دنبال افزایش فشارها علیه دولت هستند. عده‌ای کارشناسان هم استفاده از عباراتی جز «بحران اقتصادی» را نادرست و غیراقتصادی می‌دانند. با این حال دولت با تغییر مداوم سیاست‌ها به‌دنبال راهکاری نهایی برای ایجاد ثبات در بازار است. از جمله این تغییرات می‌توان به ترمیم کابینه و انتصاب عبدالناصر همتی به جای ولی‌ا... سیف اشاره کرد. رئیس کل جدید بانک مرکزی در تازه‌ترین اقدام خود طرح کمیسیون اقتصادی مجلس در زمینه تقویت بازار ثانویه ارز را پذیرفت. در همین باره روز گذشته رئیس کمیته پولی و بانکی مجلس از توافق دولت و مجلس برای مدیریت بازار ارز خبر داد. به‌نظر می‌رسد قوه مقننه تصمیم دارد با کمک به دولت آزادسازی نرخ ارز را محقق سازد.پس از تصمیم دولت مبنی بر ایجاد بازار ثانویه برای گروه سوم کالاها که شامل کالاهای غیراساسی میشود، بسیاری از کارشناسان به دولت پیشنهاد دادند تا نرخ ارز پتروشیمی‌ها را هم با نرخ آزاد به بازار ثانویه منتقل کند تا با آزادسازی نرخ‌ها قیمت دلار به تعادل برسد. از سوی دیگر، برخی فعالان تولیدی و کالاهای واسطه‌ای عنوان می‌کنند در شرایط کنونی هم که دولت پتروشیمی‌ها را موظف کرده است ارز حاصل از صادرات خود را با قیمت رسمی که اکنون در بازه 4400 تومان قرار دارد عرضه کنند، فعالان این حوزه با قیمت‌های بالاتری ارز خود را می‌فروشند. این در حالی است که پتروشیمی‌ها بیشترین یارانه ارزی را دریافت می‌کنند و خوراک آنها با قیمت پایین‌تری از نرخ ارز دولتی تامین میشود. با این حال مجلس هم پیشنهادی را به دولت مبنی بر تقویت بازار ثانویه ارز ارائه داده که رئیس کل بانک مرکزی با این پیشنهاد موافقت کرده است. به گزارش تسنیم، رئیس کمیته پولی و بانکی مجلس با بیان اینکه بانک مرکزی به‌عنوان مدیر و متولی بازار ارز در این عرصه غایب است و این یک نقیصه مهم است، گفت: تصمیم دولت برای عرضه ارز به نرخ ثابت برای تمام مصارف و به هر میزان نادرست بود. محمدحسین حسین‌زاده بحرینی افزود: بازار ارز نیازمند مدیریت فعال و نه منفعلانه بانک مرکزی است. او با بیان اینکه بانک مرکزی باید در بازار ارز ورود پیدا می‌کرد، عنوان کرد: اگر بانک مرکزی در قیمت‌گذاری‌ها وارد می‌شد اتفاقات امروز رخ نمی‌داد و بازار ارز آرامش خود را حفظ می‌کرد.
حذف صرافی‌ها؛ اقدامی نادرست
حسین زاده بحرینی روز گذشته اظهار کرد: حذف صرافی‌ها از بازار ارزی کشور به هیچ‌وجه درست نبود. مهارت فنی که می‌تواند در کشور بازارگردانی کند در بانک مرکزی وجود ندارد. این مقام مسئول در مجلس با بیان اینکه برای ایجاد بازار ثانویه در کشور باید سازوکارهای مناسبی شکل بگیرد، تصریح کرد: به دولت گفتیم که در شرایطی که وضعیت بازار دچار مشکل است باید بازار مناسب را برای آن به وجود آورد. در شرایط بحرانی باید بازاری را به وجود آورد که بر اساس آن وارد‌کنندگان بتوانند کالاهای خود را به‌صورت آسان به کشور وارد کنند. گاهی اوقات در شرایط تورمی افراد می‌خواهند سرمایه خود را از کشور خارج کنند و به همین دلیل ارز را خریداری می‌کنند، اما سازوکارها در بازار ثانویه تصویب می‌کند که از ارز دولتی باید برای واردات کالا استفاده کرد. او ادامه داد: اگر پتروشیمی‌ها ارز حاصل از صادراتشان را به قیمت آزاد بفروشند، مابه‌التفاوت 80هزار‌میلیارد تومانی ایجاد میشود که در واقع آن را از بخش تولید دریغ کرده‌ایم و به وارد‌کنندگان داده‌ایم. چنانچه پتروشیمی‌ها ارزشان را در بازار ثانویه عرضه کنند، نرخ ارز کاهش می‌یابد و بازار به آرامش می‌رسد.
استفاده از ظرفیت بورس
حسین‌زاده با اشاره به اینکه باید از ظرفیت بازار سرمایه برای رفع نقیصه بانک مرکزی استفاده کنیم، تاکید کرد: قابلیت بورس در بانک مرکزی وجود ندارد، بازار سرمایه می‌داند که چگونه بازارگردانی کند. او با اشاره به اینکه بانک مرکزی باید در بازار متشکل حاضر شود، یادآور شد: بازار متشکل از اتمسفری قابل اجراست که ابزارهای لازم را در اختیار دارد، فعلا بانک مرکزی چنین مهارتی را ندارد. اگر بانک مرکزی و دولت، بازار ثانویه را با مشخصاتی که در نامه به رئیس‌جمهوری ارسال شد اجرا کنند بدون تردید بازار آرامش پیدا می‌کند. رئیس کمیته پولی و بانکی مجلس با اشاره به اینکه بانک مرکزی از این بازار غایب است، تشریح کرد: تنها کاری که بانک مرکزی در طول این سال‌ها کرده است این بوده که ارز را گرفته و در نهایت فروخته یا طلا را تبدیل به سکه کرده و آن را هم به فروش می‌رساند. در حالی که دانش و مهارت فنی می‌تواند بازارگردانی کند متاسفانه این مساله در بانک مرکزی وجود ندارد. به همین جهت لازم است مدیریت بازار ارز و سکه را به بازار سرمایه بسپاریم یا اینکه دانش و مهارت را از بازار سرمایه بگیریم و به بانک مرکزی بدهیم. اکنون تلاش‌های سه‌ماهه در حال نتیجه دادن است و دولت پذیرفته تا تصمیمات کمیسیون اقتصادی را در حوزه بازار ارز اجرا کند.
