سپرده گذاران فریب سود‌های بالا را نخورند

به گزارش روزنامه تجارت به نقل از مهر، سال جديد از راه رسيده و برخي در اين فکرند که‌امسال، تصميم جديدي براي پس‌اندازهاي خود بگيرند تا بلکه سوددهي بيشتري داشته باشند؛ سودي که حداقل بخشي از هزينه‌هاي آنها را تامين کرده و شرايط بهتري را پيش روي اين مبالغ هر چند ناچيزشان بدهد. در اين ميان، شرايطي که اکنون بر بازارهاي مختلف در اقتصاد ايران حاکم است، فلش سودآوري مطمئن و بي‌دغدغه، بدون ماليات و از دست رفتن بخشي از اصل سرمايه را به سمت بانکها هدايت مي‌کند؛ بانکهايي که اکنون محل امني براي سپرده‌هاي خرد مردم شده‌اند و حداقل مبالغ مطمئني را براي آنها به عنوان سود به همراه دارند؛ يعني يک سپرده‌گذار، اين دغدغه را ندارد که سود پولش کم و زياد شود يا اينکه، بخشي از آن به عنوان ماليات از کف او برود. در چنين وضعيتي، بانکها نيز که با مضيقه‌هاي بسيار مواجهند و بخش عمده‌از دارايي‌هاي آنها، منجمد بوده و در ساختمان‌هايي بلوکه شده که بازارشان کساد است، ترجيح مي‌دهند با هر روشي که شده، حتي رقابت‌هاي ناسالم بانکي، منابع مالي مردم را به سمت خود هدايت کنند؛ به همين دليل، طرح‌هاي جذابي را هر چند وقت يکبار رو مي‌کنند. عمده اين طرح‌ها با محور توزيع بيشتر سود بين سپرده‌گذاران متمرکز است و بانکها تلاش دارند از هر فرصتي استفاده کنند تا بلکه منابع مالي مردم را به سمت خود جلب نمايند. البته آنها کف و حداقلي را هم براي جذب سپرده‌ها و ارايه سود بيشتر از حد معمول برگزيده‌اند که اعداد و ارقام متفاوتي را در بر مي‌گيرد. اما حال سياستگذار پولي و بانکي به صراحت به مردم هشدار مي‌دهد که ارايه سود بالا، نشانه يک بانک موفق نيست و برخي بانکها به دليل اينکه وضعيت نامناسبي دارند، اقدام به توزيع سود بيشتر مي‌کنند؛ بنابراين مردم اين تصور را نداشته باشند که اگر سود بيشتري دريافت مي‌کنند؛ حتما سپرده‌هايشان در جايي امن، نگهداري مي‌شود. اين سخن مسئولان بانک مرکزي، هشدار جدي به سپرده‌گذاران است که چندان نسبت به آينده برخي بانکها و سپرده‌هايشان خوشبين نباشند، اگرچه به هرحال تدابيري هم انديشيده شده که چنانچه بانکها با مشکلاتي در اين عرصه مواجه شده و ديگر توان ادامه مسير را نداشتند، صندوق ضمانت سپرده‌ها ريسک آن را پوشش دهد. ولي‌اله سيف، رئيس‌کل بانک مرکزي مي‌گويد: بانکي که در حال ورشکستگي بوده، ممکن است نرخ سود بالا بدهد تا بتواند شرايط را تغيير دهد. بانک مرکزي به تمام سپرده‌گذاران بانکها علامت مي‌دهد تا در اين راستا مراقب باشند.
وي مي‌افزايد: بر اين اساس مردم فکر نکنند تمام بانکهايي که از بانک مرکزي مجوز دارند، در وضعيت يکساني قرار گرفته‌اند، بلکه ممکن است در شرايط فعلي، بانکهايي که نرخ سود بالا دارند، يکي از دلايلشان اين باشد که ريسک بالايي مي‌دهند. نرخ بالا احتمال ريسک بالا هم دارد.
رئيس کل بانک مرکزي مي‌گويد: ممکن است آن بانک در شرف ورشکستگي قرار داشته باشد و چاره‌اي جز پرداخت نرخ سود بالا نداشته باشد، يعني مردم نبايد جذب بانکهايي شوند که نرخ سود بالا مي‌دهد، بلکه بايد اين احتمال را هم بدهند که ممکن است در پس پرده ريسکي هم در کار باشد. متاسفانه مردم به هشدارها توجه نمي‌کنند و حتي به خاطر يک تا دو درصد سود بيشتر، در موسسات مالي و اعتباري غيرمجاز سرمايه گذاري کرده و سرمايه‌هايشان را به خطر مي‌اندازند.
سيف تصريح مي‌کند: بانک مرکزي به مردم هشدار مي‌دهد که همه بانکهاي مجوزدار مثل هم نيستند و بايد دقت شود که کدام بانک سالم عمل مي‌کند. در اين شرايط، پرداخت سود بالا نشانه ريسک بالاتر است پس نبايد ملاک براي سرمايه گذاري بانکها، نرخ سود بالاتر باشد.


بر اين اساس، اين اولين باري نيست که بانک مرکزي نسبت به سپرده‌گذاري در موسسات مالي و اعتباري غيرمجاز هشدار داده بود، اما تا به حال با اين مردم صراحت به مردم هشدار داده نشده بود که بايد مراقب نرخ سود بانکي در بانکهاي رسمي‌و مجوزدار هم باشند.
حال اين مردم هستند که بايد تصميم بگيرند که در مقابل بانکها، چطور عمل کنند. آيا پول خود را به دست بانکهايي بسپارند که واقعا بانک هستند و برخي تصور مي‌کنند که جاي هيچ شک و ترديدي در عملکرد آنها نيست يا اينکه، قبل از سپرده‌گذاري اطلاعاتي را هم کسب کنند که هر بانک، چه عملکردي دارد و صورتهاي مالي آن تا چقدر شفاف است؟ آيا فقط سود بالا توزيع مي‌کند و در مقابل، براي فرداي سپرده‌گذارانش تدبيري نينديشيده است يا اينکه در چارچوب قواعد و قوانين و با لحاظ کردن همه جوانب، نرخ سود جذاب را بر روي پيشخوان خود و مقابل سپرده‌گذاران قرار مي‌دهد.