روزنامه قانون
1397/05/06
نقدي بر مديريت بحران در حوادث غير مترقبه
فاجعه تصادف کامیون حمل سوخت در سنندج با اتوبوس مسافربری بین شهری، از دیگر حوادثی است که مردم سنندج، غرب کشور و ایران را متوجه وجود برخی مشکلات ساختاری کرد که در کشور وجود دارد و به‌رغم کثرت وقوع حوادث ناشی از خطای انسانی در کنار مشکلات تکنیکی، هنوز هم این حوادث با نوعی از بی‌تفاوتی مسئولان در کشور به کرات تکرار می‌شوند. حوادث ناشی از اراده یا خطای انسانی که با فاجعه از دست دادن جان انسان‌ها خاتمه می‌یابد، دارای آسیب‌های فیزیکی – محیطی و البته روحی و روانی برای جامعه است. از این رو، صرف نظر از منشأ فاجعه، توجه و برنامه ریزی برای پیشگیری و چاره کردن مسائل بعدی وقوع فاجعه، بخشی از مدیریت بحران و فاجعه است.باید درنظر داشت که موضوع تصادفات جاده‌ای در ایران به امری معمول و روزمره تبدیل شده است. به گزارش ريیس پلیس راهنمایی و رانندگی، روزانه در ایران به طور میانگین 44 نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست می‌دهند و 970 تن نیز مجروح می‌شوند. این میزان از آسیب و خسارات جانی و مالی، عمدتا در مناطقی روی می‌دهد که زیرساخت جاده‌ای مناسبی برای تردد آسان و ایمن اتومبیل‌های شخصی و مخصوصا ماشین‌های سنگین را ندارند. از این نظر، دیری است که حوادث جاده‌ای در ایران، به‌خصوص در جاده‌های کردستان فاجعه می‌آفرینند و بدون آسیب شناسی فراموش می‌شوند. در بیشتر محورهای کردستان، جاده‌ها باریک، نامناسب از نظر ایمنی جاده‌ای و دارای گلوگاه‌های خطرناک است که متاسفانه یا بدون برنامه رها شده یا اگر هم برنامه‌ای برای حذف گردنه ها وجود داشته است، با مرور زمان به فراموشی سپرده شده یا نیمه کاره رها شده‌اند. مسیر سقز مریوان که بعد از حدود دو دهه هنوز هم به صورت کامل اصلاح نشده و هم چنان قربانی می‌گیرد. مسیر سقز و بانه نیز نیازمند توجه زیاد است اما چندان تغییری نکرده است. در مسیر بوکان به مهاباد از طریق جاده برهان، سال‌ها قبل در محور روستای اطمیش- خانقاه، برای حذف سه پیچ خطرناک اقدام به خاکبرداری شد ولی به‌زودی کنارگذاشته شد و اکنون نیز ضمن اینکه پیچ‌ها به قوت خود باقی است، آثار تخریب طبیعت نیز هم چنان باقی است. موارد مشابه این نیز زیاد است اما مشکلات تنها به زیرساخت‌های جاده‌ای محدودنیست.موضوع دیگر در این رابطه مدیریت رانندگی در کشور است. باید سوال کرد که چرا در نیمه شب، تانکر حاوی مواد خطرناک سوختی اجازه حرکت می‌گیرد و حادثه می‌آفریند؟ جای تاسف بسیار است که جان انسان‌های بی‌گناه در کشور، این‌گونه در معرض خطر و نابودی قرار می‌گیرد. آیا نمی‌توان از تردد آن‌ها جلوگیری کرد تا هم رانندگان با آسودگی استراحت کنند و هم مردم از خطر ناشی از خطای انسانی رانندگی در امان بمانند؟
مورد دیگر نوع رانندگی در کشور است که متاسفانه جاده‌ها را نا ایمن می‌کند. سرعت غیرمجاز و خطرآفرین به‌خصوص در مورد برخی رانندگان وسایل نقلیه سنگین، هم برای مردم و هم ماشین‌های سواری شخصی در جاده‌ها خطرآفرین است. اگرچه تمهیداتی در سال‌های اخیر برای مجازات و تنبیه رانندگان خاطی صورت گرفته اما به نظر می‌رسد که این موضوع یک مشکل جامعه شناختی در کشور است و به صرف تمهیدات تنبیهی پلیس راه خاتمه نمی‌یابد.
خالد توکلی معتقد است که «تردد تانکرهای نفت عراقی را باید به مثابه یک مساله اجتماعی مورد بررسی قرار داد چرا که جاده‌های کردستان قابلیت تردد این حجم از تانکر و این ترافیک را ندارد همین مساله موجب شده است در طول چند سال گذشته به کرات شاهد حادثه‌آفرینی تانکرها و تصادفات جاده‌ای باشیم که زندگی مردم کردستان را با مخاطره مواجه ساخته است». در تایید این سخن، نمی‌توان تردید کرد که زیرساخت جاده‌ها در کردستان ضعیف تر از دیگر استان‌های کشور است. اگر بناست جاده‌های با قابلیت کم در کردستان، مسیر ترانزیت کامیون‌های حمل مواد سوختی باشد، قبل از اقدام به روانه کردن این گونه خودروها به جاده های کردستان، باید جاده‌ها متناسب سازی شوند و از نظر فنی آمادگی تحمل حجم زیادی از بار ماشین‌های سنگین حمل مواد سوختی و غیره را داشته باشند.
آنچه بیشتر از همه موجب رنجش گروه‌های مردم شده است، نحوه مدیریت بحران در کردستان است. گلایه از عدم حضور مسئولان امر در هنگام وقوع حادثه تا صبح و به نوعی پاسخگو نبودن آن‌ها، حاکی از بی توجهی به موضوع است. اعلام آمارهای مختلف و ناهماهنگ و عدم اطلاع رسانی به وقت برای جلوگیری از گسترش شایعه، از جمله معایب و ایرادات واردشده به نحوه مدیریت حادثه در استان است. این امر را باید ملهم از وضعیت کلی کشور دانست که در صورت بروز خطاهای بسیار فاحش مدیران و بروز حوادث مختلف که توام با ضرر و زیان‌های جانی، مالی و مادی است، به‌رغم اینکه جامعه دچار شوک میشود اما مدیریت کشور هیچ تکانی نمی‌خورد و همه در جای خود محکم ایستاده‌اند. گویی وقوع این حوادث، ارتباطی با وظیفه کاری آن‌ها ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
خز ان اميد تکر ار بهار!
فراركلاه‌سفيد‌ها يا سياه قلب‌ها؟!
نقدي بر مديريت بحران در حوادث غير مترقبه
كاهش محسوس درآمدهاي نفتي
ونزوئلا؛ پایان پوپولیسم و اقتصادهای نفتی
تعقیب قضایی بانک‌هایی که از اعلام گردش‌های مالی کلان خودداری کنند
بلاي مديريت بحران زده
زحمتكشان جامعه درتنگنا
خانه «شهرزاد» در يك قدمي نابودي
برخی به دنبال اندیشه گریزی از سینما هستند
فوتبال نسیه، آقایی ندارد!
تاکتیک مشابه ترامپ برای کره شمالی و ایران
