دیدار در هلسینکی، بازی بین یک رئیس‌جمهور کهنه‌کار و یک سیاستمدار مبتدی بود توپ پوتین در زمین ترامپ

همدلی| روح‌اله نخعی ـ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در نشست خبری بعد از دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، غافلگیری پیش‌بینی‌شده دیگری را در مقابل رسانه‌ها به نمایش گذاشت. در این نشست که بعد از دیدار ترامپ و پوتین پشت درهای بسته برگزار شد، پوتین مشخصاً برای سوال‌های قابل ‌پیش‌بینی خبرنگاران درباره سوریه، دخالت روسیه در انتخابات و مسائل دیگر، جواب‌هایی جدی آماده داشت. ترامپ اما آشکارا، طبق رویه‌ای که خود پیشتر گفته بود، در لحظه به تصمیم‌گیری پرداخت تا در مجموع مدیریت روند مکالمات با رئیس‌جمهور روسیه باشد.
پوتین در این کنفرانس خبری، پاتک مناسبی برای سوال خبرنگاران درباره اتهام دخالت روسیه در انتخابات آمریکا داشت. او در پاسخ به خبرنگاری که پرسید چرا باید ترامپ و دیگران به انکار پوتین در این زمینه اعتماد کنند گفت که خبرنگاران قرار نیست به کسی اعتماد کنند: «نه من به رئیس‌جمهور ترامپ اعتماد می‌کنم و نه او به من. او نماینده منافع آمریکاست و من نماینده منافع روسیه.» او اما برای تعیین تکلیف ماجرا، پیشنهادی هم داشت. پوتین گفت، طبق معاهده‌هایی که بین دو کشور برقرار است، روسیه حاضر است با درخواست رسمی آمریکا از روس‌هایی که در این پرونده متهم شده‌اند، بازجویی کند. پوتین تاکید کرد روسیه حتی حاضر است قدمی بیشتر هم بردارد و به نمایندگان دستگاه قضایی آمریکا اجازه دهد در این بازجویی‌ها حاضر باشند؛ البته شرط پوتین برای اجرای این پیشنهاد این بود که ماجرا دوطرفه باشد و کسانی که در پرونده‌هایی در روسیه در مظان اتهام هستند، از سوی آمریکا در دسترس روسیه قرار بگیرند.
پاسخ پوتین در مسئله‌ای که مهم‌ترین سوژه نشست خبری شد و بیشترین سوال خبرنگاران را داشت، عملاً معنای حرکت نمادین او با توپ جام جهانی را نشان می‌داد. او با اهدای توپی از توپ‌های جام جهانی به ترامپ در میانه کنفرانس گفت: «حالا توپ در زمین شماست».
ترامپ که این توپ را از همان پشت تریبون برای همسرش پرتاب کرد، درباره ماجرای دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶، کاملاً در فضای داخلی ایالات متحده و بدون توجه به حضور در کنار رئیس‌جمهور روسیه در کنارش به تکرار و تاکید بر مواضع پیشین خود پرداخت. انتقاد رئیس‌جمهور آمریکا از دمکرات‌ها و تاکیدات چندباره به برنده‌بودنش در انتخابات، گرچه غریب، قابل‌حدس بود؛ اما ماجرا جایی عجیب‌تر شد که ترامپ تلویحاً اظهارات پوتین را بر اظهارات نهادهای امنیتی آمریکا ارجحیت داد. او با انتقادهایی که از FBI درباره عملکرد این نهاد، حین و بعد از انتخابات مطرح کرد گفت: «آن‌ها می‌گویند روسیه دخالت کرد و رئیس‌جمهور پوتین می‌گوید این کار را نکرده و من دلیلی هم نمی‌بینم که این اتفاق افتاده باشد.» عملاً در حالی که پوتین به خبرنگاران گفت قرار نیست حرف او را باور کنند، ترامپ حرف او را قابل‌اتکاتر از تحلیل نهادهای مختلف امنیتی آمریکا یا لااقل با وزن برابر نشان داد.
آنچه قطعی است اینکه عملکرد ترامپ، لااقل در اظهارات علنی‌اش، در روزها و ساعت‌های آینده با واکنش‌های منفی تندی از طرف‌های مختلف در داخل ایالات متحده و احتمالاً اروپا مواجه خواهد شد؛ البته در بسیاری از لحظات این کنفرانس، دریافت منظور و معنای دقیق ترامپ و موضع او درباره مسائل، کار سختی می‌نمود؛ اما به هر حال این کنفرانس و صحبت‌های طرفین پیش از دیدار، تنها بخشی از محتوای این دیدار مهم بود. برای مشخص‌شدن نتایج احتمالی اصلی این دیدار، باید منتظر مواضع و اظهارات دو طرف در روزهای آینده شد، اما اگر جلسه دیدار دو نفره را براساس صحبت‌هایشان در این کنفرانس قضاوت کنیم، پوتین آماده، بابرنامه، با مواضعی قاطع و پیشنهادات مشخص در این جلسه سوار بر روند بحث در دیدار با ترامپی بوده که آمده بوده تا ببیند چه می‌شود.