شورش در جنوب عراق

گروه بین‌الملل: اعتراضات شهروندان عراقی وارد ششمین روز خود شده است. این اعتراضات از حدود یک هفته قبل در استان‌های جنوبی عراق علیه کاهش سطح خدمات و گسترش فقر و بیکاری بالا گرفته و منجر به کشته شدن دو تظاهرکننده و زخمی شدن ده‌ها تن دیگر از معترضان و نیروهای امنیتی عراق شده است. معترضان در چند شهر با آتش زدن لاستیک خودرو، بعضی جاده‌ها را بستند و به ساختمان‌های دولتی نیز حمله کرده‌اند. روز گذشته و با دستور «حیدر العبادی»، نخست وزیر این کشور نیروهای امنیتی به حال آماده‌باش درآمده‌اند.
در حالی که منابع در سازمان اطلاعات نظامی و وزارت دفاع عراق اعلام کرده بودند که نیروهای امنیتی برای برخورد با تظاهرات‌ها در استان‌های جنوبی به حالت آماده باش درآمده‌اند، اما روز گذشته بار دیگر شهر بصره در گذرگاه صفوان واقع در مرزهای مشترک با کویت شاهد تظاهرات بود. در استان بابل نیز تظاهرکنندگان به دفاتر دو حزب الدعوة و الفضیله در شهر القاسم در جنوب استان حمله کردند. تظاهرکنندگان همچنین خیابان‌های اصلی شهر الحله مرکز استان بابل را بستند. مردم در بصره در اعتراض به نابسامانی وضعیت خدمات رسانی و شرایط اقتصادی به سمت بندر استراتژیک «ام قصر» که شریان اقتصادی اصلی عراق محسوب می‌شود حرکت کردند که با ممانعت پلیس نتوانستند وارد این بندر نفتی شوند. معترضان در بصره به خانه استاندار نیز یورش بردند. در این تظاهرات‌ها دفاتر حزب الدعوه، جریان الحکمه و مجلس اعلای عراق در استان میسان به آتش کشیده شدند و مردم در شهر نجف فرودگاه را به تعطیلی کشاندند، گفته می‌شود صدها عراقی عصر جمعه به فرودگاه نجف یورش برده، وارد سالن فرودگاه شدند و تا باند پرواز فرودگاه پیش‌ رفتند که باعث توقف پروازها از و به این فرودگاه پر رفت‌وآمد عراقی شد. 
شبکه العالم در آخرین ساعات روز جمعه گزارش داد که پروازها در فرودگاه نجف پس از آرام شدن اعتراضات و خروج تظاهر کنندگان از سر گرفته شد. پس از این حادثه پلیس نجف در همه مناطق این استان برای ساعاتی مقررات منع آمد و شد وضع کرد. پس از بازگشت آرامش به شهر فرماندهی عملیات فرات میانی دستور لغو ممنوعیت آمد و شد در استان نجف را صادر کرد.
در ادامه افزایش درگیری‌ها شبکه اسکای نیوز گزارش داد که مقرهای گردان‌های حزب‌الله عراق در شهر نجف و منازل چند سیاستمدار در این شهر به آتش کشیده شده است. رویارویی پلیس با معترضان در میسان نیز یک کشته و 15 زخمی برجای گذاشت. همچنین گزارش‌ها حاکی از آتش سوزی گسترده در ساختمان شورای استانداری میسان پس از درگیری معترضان با نیروهای امنیتی است.


علاوه بر این تظاهراتی در شهرهای العماره و الناصریه (مرکز استان ذی‌قار) برگزار شد که در پی آن معترضان ساختمان استانداری در العماره را اشغال کرده و با نیروهای پلیس درگیر شدند. علاوه بر شهرهای الناصریه و العماره، استان کربلا نیز روز جمعه شاهد اعتراضات عراقی‌ها به قطعی برق و پایین بودن خدمات بود. 
بسته شدن گذرگاه مرزی سفوان
به دنبال بالا گرفتن اعتراضات در استان‌های جنوبی عراق، سومریه نیوز به نقل از یک منبع عراقی اعلام کرد که تظاهرکنندگان در بصره دیروز (شنبه) گذرگاه مرزی سفوان میان عراق و کویت را بسته بودند. پیش از این نیز وزارت کشور و گارد ملی کویت سطح آمادگی نیروهای خود در مرزهای شمالی این کشور را افزایش داده بود. روزنامه الانباء کویت به نقل از یک منبع امنیتی در کویت نوشت بود که اوضاع امنیتی در مرزهای دو کشور با ثبات همراه است، با این حال برای افزایش میزان امنیت، وزارت کشور کویت دستور داده ۴۰۰ نیروی امنیتی به مرزهای مشترک دو کشور اعزام شوند. این منبع تاکید کرده است که نهادهای امنیتی این کشور در بخش‌های دریایی و زمینی تحولات عراق را با هماهنگی مسؤولان عراقی دنبال می‌کنند. با این حال گارد ملی کویت هم در حالت آماده باش قرار دارد.
آماده باش در عراق
شورای وزارتی امنیت ملی عراق نیز در جلسه‌ای فوق العاده که به ریاست «حیدر العبادی» برگزار شد عاملان خشونت‌های اخیر را توطئه‌چینان خوانده بود. شورای امنیت ملی عراق تاکید کرد، مقامات عراق تدابیر بازدارنده را در حق این افراد در نظر می‌گیرند و آنها را تحت پیگرد قانونی قرار می‌دهند.
این شورا افزود: اهانت به نیروهای امنیتی اهانت به کشور و حاکمیت آن است. شورا در عین حال حمایت خود را از تظاهرات مسالمت‌آمیز و درخواست‌های قانونی تظاهرکنندگان اعلام کرد و ادامه داد، دولت نهایت تلاش خود را برای ارائه خدمات به شهروندان مبذول می‌دارد. همچنین در خبرها آمده است که روز گذشته خطوط اینترنت تقریبا در بغداد و استان‌های جنوبی عراق برای ساعاتی قطع شده بود. 
مخالفت صدر باتعرض به تضاهرکنندگان
رهبر جریان صدر عراق نیز ضمن ابراز مخالفت با تعرض به تظاهرکنندگان عراقی، تاکید کرد، اموال عمومی ملک مفسدان نیست. رهبر ائتلاف الوطنیه نیز اعتراضات در بصره را نتیجه روی هم انباشتگی سوء مدیریت‌ها و شکست در رسیدگی به مطالبات ساکنان آن دانست. به گزارش سومریه نیوز، «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر عراق در توئیتی تاکید کرد: از تعرض به تظاهرکنندگان مظلوم خرسند نیستیم. از تظاهرکنندگان می‌خواهیم اموال عمومی را حفظ کنند، این اموال متعلق به مردم و نه مفسدان هستند.
«ایاد علاوی»، معاون رئیس جمهوری عراق و رهبر ائتلاف الوطنیه نیز توئیت کرد: انتفاضه استان بصره در اعتراض به خدمات نتیجه یک لحظه نیست بلکه نتیجه روی هم انباشته شدن سوء مدیریت‌ها و شکست در برخورد با ساده‌ترین خواسته‌های مردم از دولت‌هایشان است.
علاوی افزود: بصره به مسکن نیاز نداشته بلکه به راه‌حل‌هایی ریشه‌ای نیازمند است که مطابق با برنامه‌ها و طرح‌هایی واقعی در چارچوب‌های زمان تعیین شده به رنج و مشکلات ساکنان آن پایان دهند.
تاثیر مناقشات بر انتخاب نخست وزیر
یک منبع عراقی اعلام کرد که رقابت بر پست نخست‌وزیری بعد از پایین آمدن شانس «حیدر العبادی» و «هادی العامری» اکنون میان «طارق نجم» از رهبران حزب الدعوه و فالح الفیاض است. به گزارش الشرق الاوسط، این منبع اعلام کرد: در زمانی که طارق نجم، از رهبران برجسته حزب الدعوه از مقبولیت منطقه‌ای برخوردار است اما «فالح الفیاض»، مشاور امنیت ملی عراق به این دلیل که هم از سوی کشورهای منطقه و هم آمریکا مورد قبول است شانس بیشتری برای در اختیار گرفتن پست نخست‌وزیری عراق دارد. اما نجم مورد قبول آمریکایی‌ها نیست.
به گفته این منبع مرجعیت دینی در نجف موضع مثبتی نسبت به طارق نجم دارد اما میزان ارتباط الفیاض با مرجعیت محدود است. طارق نجم از مخالفان نظام سابق از خارج عراق بوده است اما الفیاض از مخالفان داخل است. طارق نجم شخصیت تند و خشنی دارد اما الفیاض انعطاف‌پذیرتر است.
در صورتی که شانس حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق و هادی العامری، رئیس سازمان بدر برای پست نخست‌وزیری همچنان پایین بماند در آن صورت طارق نجم باید ابتدا وضعیت خود را از سوی حزب الدعوه نهایی کند اما الفیاض که با ائتلاف النصر به رهبری العبادی ائتلاف کرده نیاز به توافق‌هایی دارد.
به گفته منبع مذکور، شانس العبادی و العامری به نزاع‌های داخل و خارج بستگی دارد. العبادی همچنان از حمایت آمریکا واعراب برخوردار است اما العامری از حمایت آمریکا برخوردار نیست.