خطر در کمین تجارت آزاد

رییس‌جمهور آمریکا در جریان سفر خود به بریتانیا، با اشاره به انتقادهای داخلی به طرح ترزا می در موضوع روابط تجاری با اتحادیه اروپا پس از برگزیت، اعلام کرد که چنانچه این طرح اجرا شود، احتمالا نهایی شدن یک توافق تجاری جدید میان آمریکا و بریتانیا غیرممکن خواهد شد‌.
رییس‌جمهور آمریکا در حالی پنجشنبه گذشته وارد بریتانیا شد که در جدیدترین اظهار نظراتی که از وی در مصاحبه با یک نشریه بریتانیایی منتشر شده از طرح نخست‌وزیر بریتانیا در خصوص برگزیت انتقاد کرده و گفته این طرح وی خیانت به رای‌دهندگان بریتانیایی بوده و در صورت اجرا، احتمالا به روابط تجاری مهم بریتانیا با آمریکا پایان خواهد داد‌.
به گزارش آسوشیتدپرس، دونالد ترامپ که پس از پایان اجلاس سران ناتو از بروکسل وارد لندن شده در مصاحبه اختصاصی با روزنامه بریتانیایی سان گفت: اجرای یک به اصطلاح طرح برگزیت نرم احتمالا توافق تجارت آزاد را از بین خواهد برد‌. چون به معنای آن خواهد بود که آمریکا به جای بریتانیا با اتحادیه اروپا سر و کار پیدا کند‌.
این در حالی است که آمریکا و اتحادیه اروپا اخیرا بر سر تعرفه‌های واردات دچار جنگ تجاری شدند‌. اخیرا اعضای کابینه نخست‌وزیر بریتانیا به توافق رسیدند پس از برگزیت منطقه تجارت آزاد برای تجارت با کشورهای عضو اتحادیه اروپا ایجاد شود‌. طرح جدید ترزا می برای برگزیت باید به تصویب پارلمان برسد در حالی که با واکنش تعدادی از نمایندگان محافظه‌کار که خواهان خروج کامل از اتحادیه اروپا هستند، روبه‌رو شده است‌.


رییس‌جمهور آمریکا در مصاحبه با سان ابراز امیدواری کرد که وزیر خارجه مستعفی بریتانیا به کابینه برگردد‌. او جانسون را که چند روز پیش در واکنش به طرح ترزا می برای برگزیت استعفا داد یک نماینده عالی برای بریتانیا توصیف کرد‌. ترامپ گفت: طرح دولت ترزا می برای روابط با اتحادیه اروپا پس از برگزیت با آنچه که مردم به آن رای دادند تفاوت زیادی دارد‌.
ترامپ گفت بوریس جانسون می‌تواند یک نخست‌وزیر بزرگ برای بریتانیا باشد‌. او درباره مهاجرت به اروپا هم گفت، اینکه اروپا به مهاجران اجازه داده در این قاره ساکن شوند شرم‌آور است و بافت این کشورها را تغییر داده و تا زمانی که اقدام مناسبی اتخاذ نشود وضعیت تغییر نمی‌کند و گفت منظورش اقدام مثبت نیست‌.
او صادق خان، شهردار لندن را مسوول رخ‌دادهای تروریستی در پایتخت بریتانیا دانست که به مهاجران اجازه اقامت در لندن را داده است‌.
ترامپ گفت، به نخست‌وزیر بریتانیا گفته چطور از اتحادیه اروپا خارج بشود، اما می با او موافقت نکرد و به حرفش گوش نداد‌. ترزا می پنجشنبه‌شب گذشته در کاخ بلنهایم در آکسفوردشایر میزبان ترامپ و همسرش در ضیافت شام رسمی بود‌. این کاخ محل تولد وینستون چرچیل نخست‌وزیر معروف بریتانیا در قرن بیستم است‌. کاروان هلیکوپتر حامل ترامپ و همسرش در حالی در کاخ بلنهایم فرود آمدند که به علت تدابیر امنیتی و محوطه بزرگ آنجا هیچ تجمع اعتراضی در نزدیکی آن برگزار نشد‌. تحلیلگران می‌گویند پرهیز از رویارویی با معترضان باعث شده بیشتر برنامه‌های سفر دوروزه ترامپ به بریتانیا در خارج از لندن انجام شود تا ترامپ با معترضانی که برنامه‌های مفصلی برای اعتراضات‌شان آماده کرده‌اند، روبه‌رو نشوند‌.
گزارش شده این معترضان از بامداد دیروز تظاهرات‌شان را در لندن و اسکاتلند آغاز کرده و از آن جمله صدها معترض در نزدیکی پارک ریجنت لندن و اطراف سفارت آمریکا حضور پیدا کردند‌. پنجشنبه شب گذشته هم با وجود آنکه کاروان ترامپ با هلیکوپتر به کاخ بلنهایم رفت گروه‌های متعدد معترضان در نقاط مسیر پرواز او پلاکاردهای اعتراضی نشان دادند که رویشان نوشته شده بود ترامپ خوش نیامدی‌. ترامپ و ترزا می دیروز از عملیات ضدتروریستی نیروهای ویژه آمریکایی و بریتانیایی در یک پادگان دیدار کرده و به دیدار ملکه الیزابت دوم هم رفتند‌.
طرح بریتانیا برای روابط با اتحادیه اروپا در پسابرگزیت
دولت محافظه‌کار ترزا می پنجشنبه گذشته جزییات سند 104 صفحه‌ای را که موجب استعفای دوعضو کابینه یعنی وزیر پیشین امور خارجه و وزیر برگزیت شد، منتشر کرد و در آن سند در موارد متعددی مجبور به سازش با خواسته‌های اروپا شده و امیدوار است با این کار بتواند نظر موافق آنها را جلب کند‌.
این سند خطوط کلی روابط تجاری، امنیتی، حقوقی و مهاجرتی بین بریتانیا و اتحادیه اروپا را تنظیم می‌کند‌. درزمینه تجارت، بریتانیا پیشنهاد داده است که به تمام مقررات تجاری اروپا درخصوص تبادل کالا متعهد بماند‌. البته تصریح کرده است که این موضوع فقط شامل کالاها بود و خدمات را دربر نمی‌گیرد‌. با توجه به اینکه عمده صادرات بریتانیا از نوع خدمات و به‌ویژه خدمات بانکی است، بعید به نظر می‌رسد این پیشنهاد به ذائقه اروپایی‌ها خوش بیاید‌. بریتانیا به‌ویژه برای برقرار کردن مرز نرم بین ایرلند شمالی و جنوبی نیازمند حفظ مقررات گمرکی اروپایی در زمینه کالاهاست‌. مرز دو ایرلند یکی از مناقشه‌آمیزترین مشکلات بر سر راه برگزیت بوده است‌. طبق توافق صلح ایرلند شمالی، دولت بریتانیا نباید بین دو ایرلند هیچ‌گونه مرز سخت ایجاد کند‌. مرز سخت یعنی ایجاد پست‌های مرزی و کنترل ورود و خروج افراد و کالاها‌. این سند به بریتانیا اجازه می‌دهد به‌طور آزادانه با سایر کشورهای جهان مقاوله‌نامه‌های تجاری مستقل از اتحادیه اروپا امضا کند‌. اما این امکان را هم در نظر می‌گیرد که از طرف اتحادیه اروپا، از کالاهایی که برای مصرف نهایی در اروپا، وارد بریتانیا می‌شوند عوارض گمرکی دریافت کند‌. همچنین بریتانیا پیشنهاد می‌دهد که در صورت بروز اختلاف در زمینه تفسیر مقررات اروپایی، اختلافات به کمیته مشترکی از کارشناسان اروپایی و بریتانیایی ارجاع داده‌شده و در صورت ادامه اختلاف، داور نهایی دادگاه اروپا موسوم به CJEU باشد‌. از آنجایی ‌که استقلال قضایی از دادگاه‌های اروپایی همواره یکی از شعارهای ترزا مِی و دولت محافظه‌کار بوده است، بعید به نظر می‌رسد که این پیشنهاد بتواند برگزیتی‌های سرسخت را راضی کند‌.
در مورد مهاجرت، این سند تصریح می‌کند که آزادی مسافرت به پایان می‌رسد اما شهروندان دو طرف همچنان می‌توانند برای گردشگری و سفرهای کوتاه تجاری بدون نیاز به ویزا تردد کنند‌. در این سند همچنین پیشنهاد می‌شود که بریتانیا همچنان به عضویت در سازمان‌های اروپایی مانند سازمان هوانوردی، دارویی و سازمان استانداردهای شیمیایی به‌عنوان عضو ناظر ادامه دهد‌. دولت می‌پذیرد که در این سازمان‌ها حق رای نخواهد داشت و ملزم خواهد بود که حق عضویت متناسبی بپردازد‌.
این پیشنهاد از جمعه گذشته که مورد توافق اعضای کابینه قرار گرفت تا به حال با مخالفت‌های زیادی به‌ویژه در داخل حزب محافظه‌کار روبه‌رو شده تا جایی که دو عضو کابینه بر سر آن استعفا دادند‌. با توجه اکثریت شکننده حزب حاکم در پارلمان، هر نوع شورش از جانب نمایندگان این حزب می‌تواند برای دولت ترزا مِی بسیار گران تمام شود‌.
لندن خواستار ایجاد رابطه جدی با اتحادیه اروپا در زمینه امنیت و مبارزه با تروریسم است که بر اساس اشتراک قابلیت‌های عملیاتی و اطلاعات بنا شده باشد‌. دخالت مستقیم قضایی دادگستر اروپا بر نظام قضایی بریتانیا متوقف خواهد شد‌.
همه این‌ها در حالی است که سند مزبور یک سند قطعی نبوده و هر لحظه ممکن است تغییر پیدا کند‌. خطری که اکنون دولت بریتانیا را تهدید می‌کند این است که این اندازه سازش و کوتاه آمدن در ترسیم آینده برگزیت در حدی است که ممکن است همزمان موجب نارضایتی هم طرفداران و هم مخالفان برگزیت و هم مخالفت اتحادیه اروپا بشود‌. معلوم نیست که با شکست این طرح، دولت برای حفظ خود و حفظ برگزیت، چه نقشه دیگری خواهد داشت‌.