روزنامه ابتکار
1397/04/23
«ابتکار» از جنجال رئیسجمهوری آمریکا در بروکسل و لندن تا اشتیاق او برای رسیدن به هلسینکی گزارش می‌دهد
رمزگشایی از تور اروپایی ترامپمحمدرضا ستاری
دونالد ترامپ رئیس ایالات متحده آمریکا هفته گذشته عازم اروپا شد تا پس از شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو ناتو به لندن رفته و پس از آن خود را برای دیدار با ولادمیر پوتین در فنلاند آماده کند. او در دو سفر اخیر خود یعنی بروکسل و لندن بار دیگر بر مبنای همان استراتژی سابق خود یعنی ابهام، آشوب و ضربه استفاده کرد؛ جایی که در نشست سران ناتو در بروکسل ابتدا با ایجاد تنش و راه اندازی یک جنگ لفظی با متحدان آمریکا، از عدم همراهی کشورهای اروپایی برای افزایش بودجه ناتو شکایت کرد و گفت که با شرایط کنونی معلوم شده است که بیش از 90 درصد بودجه ناتو را آمریکا تامین می‌کند. این سازمان تاکنون با ما رفتار مناسبی نداشته و اگر وضعیت به همین منوال باشد از آن خارج خواهیم شد.
این اظهار نظرها در حالی صورت گرفت که به زعم اکثر کارشناسان خارجی ناتو به عنوان یکی از ابزارهای قدرت غرب در نظام بین‌المللی از جایگاهی بسیار مهم برخوردار است و هرگونه خلل و یا تضعیف آن می‌تواند به میزان زیادی در از هم گسیختگی و دکترین امنیتی غرب تاثیرگذار باشد. در همین رابطه و در حالیکه دونالد تاسک رئیس شورای اروپا خطاب به ترامپ اعلام می‌کند که به فکر متحدان خودت باش، زیرا تعداد آنها چندان هم زیاد نیست، رئیس جمهوری آمریکا در نشست خبری خود پس از جلسه سران ناتو، از تعهد قوی آمریکا برای ماندن در ناتو سخن می‌گوید و شایعات خروج ایالات متحده از این بزرگترین سازمان نظامی و امنیتی جهان را کم‌رنگ می‌کند.
او می‌گوید اگر افزایش بودجه در ناتو صورت نگیرد دلگیر خواهد شد اما همزمان تصریح می‌کند که به رقم توانش برای خروج از این سازمان، فعلاً چنین برنامه‌ای را در دستور کار خود ندارد. هنوز معلوم نیست که دقیقاً در نشست پشت درهای بسته سران ناتو در بروکسل چه گذشت، اما ترامپ پس از این نشست و در حالی که آمریکا امروز در پرتنش‌ترین دوران خود با اروپا قرار دارد، از اینکه همه چیز به بهترین شکل پایان یافت ابراز رضایت کرد و گفت از اینکه ناتو امروز قوی‌تر از دو روز گذشته است، خوشحالم!
با این حال یک اتفاق در درون آمریکا مشخص می‌کند که احتمالاً رئیس ایالات متحده علاوه بر اروپا، در داخل کشور خود نیز تحت فشار فزاینده‌ای قرار دارد. در همین رابطه پایگاه خبری هیل گزارش می‌دهد که نمایندگان کنگره در حالی که ترامپ مشغول اعمال فشار به متحدان برای افزایش بودجه نظامی ناتو بود، طی قطعنامه‌ای آن هم به اتفاق آرا حمایت خود را از ناتو اعلام کرده و این سازمان را مهمترین و حیاتی‌ترین کانال ارتباطات امنیتی و نظامی آمریکا و اروپا بر شمردند. گویا آغاز جنگ تجاری با اروپا و چین و همچنین پشت کردن به تمامی توافقات بین‌الملل در دوران ترامپ، اکنون با نزدیک شدن وی به کارشکنی در ناتو زنگ خطر را برای سیاستمداران آمریکایی نیز به صدا در آورده است. به همین دلیل است که در میان بی توجهی نمایندگان کنگره به خواست ترامپ در بروکسل، پل رایان رئیس مجلس نمایندگان، حضور آمریکا در ناتو را از هر زمان دیگری برای کشورش پر اهمیت‌تر عنوان می‌کند.
تنش‌آفرینی ترامپ در لندن
پس از بروکسل نوبت به لندن می‌رسد، جایی که پس از رسیدن ترامپ به ریاست جمهوری بارها سفرش به بریتانیا لغو شده است. او در میان موجی از اعتراض‌های خیابانی به لندن رسید و در اظهارات متناقض ابتدا به شدت از دولت «ترزا می» انتقاد و پس از آن روابط میان واشنگتن و لندن را در بهترین و مستحکم‌ترین حالت خود توصیف کرد.
ترامپ پنجشنبه هفته گذشته وارد لندن شد و به خاطر آنکه با صف معترضین در پایتخت مواجه نشود، اکثر برنامه‌های کاری‌اش در خارج از لندن برگزار شد. وی که دیروز به دیدار ملکه انگلیس هم رفته بود و در حالی که مردم لندن در پلاکارت‌هایی خطاب به وی نوشته بودند، به انگلیس خوش نیامدی! در یک مصاحبه جنجالی با روزنامه « سان» طرح خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را خیانت به رای دهندگان انگلیسی دانست و گفت: این عمل به واسطه آنکه توافق تجارت آزاد را از بین برده و آمریکا را به جای بریتانیا با اتحادیه اروپا روبرو می‌سازد، به احتمال زیاد به روابط تجاری میان واشنگتن و لندن خاتمه خواهد داد.
دونالد ترامپ به این بسنده نکرد و در حالی که دولت « ترزا می» اکنون در بحران به سر می‌برد، سخن از بوریس جانسون وزیر خارجه مستعفی انگلیس به میان آورده و ابراز امیدواری می‌کند که او هر چه زودتر به کابینه باز گردد. دقیقاً هفته قبل بود که پس از توافق اولیه دولت بریتانیا مبنی بر طرح خروج از اتحادیه اروپا، نخست وزیر انگلیس، بوریس جانسون را تهدید کرده بود که در صورت مخالفت با توافق کابینه از کار برکنار خواهد شد. پس از این ماجرا و زمانی که اختلافات در دولت انگلیس بالا گرفت، بوریس جانسون یک روز پس از استعفای وزیر بریگزیت انگلیس از کار کناره گرفت تا پایه‌های دولت «ترزا می» از بیش از قبل متزلزل شود.
در چنین وضعیتی ترامپ، بوریس جانسون را نماینده‌ای عالی برای انگلیس می‌خواند و پس از اینکه تصریح می‌کند دولت «ترزا می» با آنچه مردم به خاطرش به آن رای دادند بسیار تفاوت می‌کند، وزیر خارجه مستعفی انگلیس را به عنوان فردی شایسته برای تصدی پست نخست وزیری اعلام می‌کند. او همچنین به این مسائل بسنده نکرد و ضمن انتقاد از سیاست مهاجرتی انگلیس آن را شرم آور توصیف کرده و ضمن حمله به صادق خان شهردار لندن او را به واسطه اجازه اقامت به مهاجران مسئول اقدامات تروریستی در لندن عنوان می‌کند.
پیام به تهران از بروکسل!
اما تور اروپایی ترامپ تنها به این موارد خلاصه نمی‌شود، بلکه او در بروکسل از فرصت بوجود آمده برای تهدید و نیز افزایش فشار علیه ایران نیز استفاده می‌کند. رئیس ایالات متحده یک روز قبل از آغاز نشست بروکسل، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا را به بلژیک روانه کرد تا مقدمات مذاکره برای افزایش فشارهای تحریمی علیه ایران را با آنها به مذاکره بگذارد.
پس از این ماجرا او در نشست خبری خود در بروکسل با بیان اینکه ایران نسبت به گذشته با احترام بیشتری با آمریکا برخورد می‌کند، مدعی شد که اقتصاد ایران در حال فروپاشی است و بالاخره یک روز به من زنگ می‌زنند و می‌گویند بیائید با هم توافق کنیم و ما نیز چنین کاری را خواهیم کرد.
در همین راستا و در حالی که فرانسوی‌ها پیش از این درخواستی را برای اعمال معافیت کشور برای تجارت با ایران مطرح کرده بودند، روز گذشته برونو لومر وزیر اقتصاد فرانسه گفت که وزیر خزانه‌داری آمریکا با این درخواست مخالفت کرده و ما اروپایی‌ها باید برای مقابله با تحریم‌ها و مجازات‌های فراسرزمینی به ابزارهای لازم مجهز شویم.
به طور کلی با انتخاب جان بولتون به سمت مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مایک پمپئو به عنوان وزیر خارجه آمریکا که متعاقب آن روند خروج آمریکا از برجام رسمیت پیدا کرد، کاخ سفید با بازگرداندن تحریم‌های ثانویه علاوه بر رفتار مغایر با حقوق بین‌الملل و قطعنامه‌های شورای امنیت، روندی واگرایانه را نیز با سایر شرکای برجام به خصوص اروپایی‌ها آغاز کرد. در این رابطه و طبق آنچه ریچارد نیفیو که از او به عنوان معمار تحریم‌های ایران یاد میشود در کتاب خود به نام «هنر تحریم‌ها» آورده است: سازوکار تحریمی برای ایالات متحده به گونه‌ای است که پس از کسب تجربیات فراوان نسبت به تحریم علیه عراق، ایران و کره‌شمالی، این ابزار به عنوان یکی از بازوهای مهم آمریکا برای فشار وارد کردن به بازیگران ناهمسو در نظر گرفته شده و ایالات متحده سعی می‌کند ضمن ایجاد درد در ساختار یک کشور راهی را نیز برای برون رفت از تحریم‌ها برای کشور تحریم شده ایجاد کند. در همین رابطه است که مقامات کشورمان تاکید دارند برای هر شرایط گزینه‌های لازم ایران بر روی میز قرار دارد و سازوکارهای اجرایی برای مقابله با موج تحریم‌های ثانویه آمریکا در نظر گرفته شده است.
اشتیاق ترامپ برای دیدار با پوتین
از سوی دیگر ترامپ همچنین قرار است هفته آینده با ولادمیر پوتین رئیس فدراسیون روسیه در هلسینکی فنلاند دیدار کند؛ دیداری که به گفته خود ترامپ راحت‌تر از سفر او به اروپا و کلنجار رفتن با متحدین غربی آمریکا است. ترامپ در حالی که اروپا به تازگی تحریم‌ها علیه روسیه را تمدید کرده است و از تهدیدات امنیتی مسکو ابزار نگرانی می‌کند، تصریح کرده است که پوتین رقیب من است نه یک دشمن. من قرار است با او درباره معاهده جدید استارت درجهت خلع سلاح اتمی، کره‌شمالی اوکراین و سوریه مذاکره داشته باشم و هدف غایی ما این است که مشکل و درگیری نیز در جهان وجود نداشته باشد.
پیش از این دیدار قریب‌الوقوع میان ترامپ و پوتین برخی از رسانه‌های خارجی از طرحی گفته بودند که قرار است ترامپ به پوتین در مورد سوریه و اوکراین پیشنهاد کند. به گفته این رسانه‌ها، طرح مذکور از سوی ولیعهد امارات پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ارائه شده و در آن عربستان، اسرائیل و امارات به آمریکایی‌ها گفته بودند که پوتین حاضر است در قبال برداشته شدن تحریم‌ها که به واسطه بحران اوکراین و ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه به خاک روسیه دامن‌گیر این کشور شده است، در مورد سوریه با واشنگتن به توافق برسد. امری که از سوی ناظران در دو حالت متفاوت به آن نگریسته میشود. برخی از این ناظران معتقدند که روسیه به واسطه داشتن دست برتر در تحولات میدانی سوریه و نیز روند این کشور برای رفتن به سمت کاهش تنش‌ها، اکنون با گرفتن پایگاه دریایی طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم مقدمات حضور طولانی مدت خود را در سوریه فراهم ساخته و به همین واسطه ممکن است به چنین پیشنهادی که فعلاٌ در حد گمانه‌زنی است پاسخ مثبت بدهد.
از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند مسکو به خوبی می داند که غرب الحاق کریمه به روسیه را در نهایت به رسمیت شناخته و امکان بازگشت به نقطه اول وجود ندارد. در نتیجه با داشتن چنین کارتی و نیز اهرم فشار انرژی به سمت اروپا، بعید است که حالا در سوریه که زمان گرفتن امتیازات رسیده است به این راحتی تن به پیشنهاداتی از این قبیل بدهد. به همین منظور است که باید تا اواخر هفته منتظر ماند و دید که خروجی و برآیند دیدار ترامپ و پوتین در فنلاند که آمریکایی‌ها خیلی هم روی آن مانور می‌دهند، چگونه رقم می‌خورد؟
سایر اخبار این روزنامه
علی‌اکبر ولایتی پس از دیدار با ولادمیر پوتین:
هیچ تمایلی به مذاکره با آمریکا نداریم
«ابتکار» از دلایل وقوع حوادث غیر مترقبه در بناهای تاریخی گزارش می‌دهد
آتش به جان تاریخ
قضاوت دیدار رده‌بندی جام‌جهانی 8102 روسیه به تیم داوری ایران رسید
سوت تاریـــــخ‌ساز فغانی
محمدعلی وکیلی
گرفتار بی‌تصمیمی شده‌ایم
چگونه شاخ‌های مجازی پس از دستگیری از مرز خارج می‌شوند؟
حُکم، فرار!
«ابتکار» چرایی عدم کنش اجتماعی وسیع در مناسبت‌های تقویمی را بررسی می‌کند
تقویم صوری یا هویت‌های فرهنگی
«ابتکار» ازمهمترین اقدامات فراکسیون زنان مجلس طی 2 سال گذشته گزارش می‌دهد؛
اما و اگرهای فراکسیون زنانه مجلس
باحضور معاون اول رئیس جمهوری، وزیر صنعت،معدن و تجارت و استاندار اصفهان
طرح توسعه سبا در گروه فولادمبارکه اصفهان رسما افتتاح شد
«ابتکار» نقش صنایع کوچک و متوسط در بهبود شرایط اقتصادی دوران تحریم را مورد بررسی قرار داد
«ابتکار» از جنجال رئیسجمهوری آمریکا در بروکسل و لندن تا اشتیاق او برای رسیدن به هلسینکی گزارش می‌دهد
رئیس فراکسیون زنان:
طرح ازدواج دختران بدون اذن پدر حساسیت‌های زیادی را برانگیخت
ابوترابی‌فرد در خطبه‌های نماز جمعه تهران:
رئیسجمهوری برای استقلال بانک مرکزی اقدام کند
