دانشجـو، مسئول جامعه اش باشد

نشست دانشگاه و مسئولیت اجتماعی با حضور مقصود فراستخواه، ضیا نبوی و کمال رضوی در ساختمان انجمن اسلامی دانشگاه تهران برگزار شد. در این مراسم مقصود فراستخواه با اشاره به اینکه برای تعریف مسئولیت اجتماعی دانشجو به یک سنت نیاز داریم و بدون سنت فکری، بدون سنت معرفتی و اجتماعی نمی توانیم مسئولیت اجتماعی دانشجو را تعریف کنیم، گفت: باید بدانیم که در چه فضای معرفتی از مسئولیت اجتماعی صحبت می کنیم؟ فراستخواه با بیان اینکه دانشجوی اجتماعی بايد آخرين سنگرهايش را حفظ كند، افزود:« دانشجوی اجتماعی را باید در برابر دانشجوی درسخوان و سربه زیر قرار دهیم. ما تنها دانشجوی سر به زیر درسخوان نمی خواهیم باشیم، حتی دانشجوی صنفی هم نمی خواهیم باشیم و دانشجوی اجتماعی می‌خواهیم باشیم. البته نه اینکه دانشجوی صنفی بد باشد اما دانشجوی اجتماعی هم نوعی از دانشجو است». او درباره انواع دیگر دانشجوهایی که در دانشگاه وجود دارد، افزود:«ما نمی خواهیم دانشجوی مدرک‌گرا باشیم و بی‌ستاره نمی‌خواهیم باشیم البته در مقابل آن دانشجوی با ستاره هم نمی خواهیم باشیم». فراستخواه در تعریف دانشجوی سبک زندگی و انواع آن در دانشگاه و روش به نمایش گذاشتن آن نیز ادامه داد:« ما دانشجوی سبک زندگی هم نمی خواهیم باشیم. یعنی دانشجويي كه سبک زندگی خود را به نمایش بگذارد. دغدغه دانشجو نباید تنها این باشد که بلوز آستین کوتاه بپوشد. در مقطعی دانشجو تمام توانش را برای این گذاشت که موانع را بردارد تا بتواند زندگی کند. بیانی داشته باشد در مقابل محدودیت هایی که جامعه به او تحمیل کرده است. ما می خواهیم بگوییم دانشجوی اجتماعی دانشجویی نیست که فقط بخواهد زندگی کند». این استاد دانشگاه از مدل دیگری از دانشجو در دانشگاه صحبت کرد که آن دانشجوی سکرتر است که در کنار استادها و رییس دانشجوها به وجود می آید. او گفت:« اصلی ترین ضد مفهومی که در مقابل دانشجوی اجتماعی در ایران وجود دارد فردگرایی خودمدار در ایران است. که پشت آن علت هایی وجود دارد؛ در حالی که این فردگرایی خودمدار نیزدر جامعه ما در حال رشد است». او در تعریف جامعه ایران و توده با بیان اینکه ما در ایران مانند توده ای می شویم که عده ای در سیاست بر ما سوار می‌شوند، گفت:« یک سوی دیگر چهره این توده این است که از موج بودن سرخورده می‌شویم و هزینه می‌دهیم، ناگهان ذره می شویم. در نتیجه هر کسی در لاک خودش می رود و همه دانشجوی درسخوان و سبک زندگی می‌شوند. می شود گفت ضد مفهومی که دانشجوی اجتماعی را می‌تواند توضیح دهد، فردگرایی خودمدار غالب بر جامه ایران است که علت های فراوانی دارد».
شکست دیپلماسی مشکلات ایران را زیاد کرد
این استاد دانشگاه در ادامه درباره تعریف حس مسئولیت اجتماعی دانشجوی اجتماعی نیز ادامه داد:«اين مساله چیزی است که در مقابل رخوت جامعه ایران که فردگرایی خودمدار درآن وجود دارد و دانشجو باید حس تعلق به جامعه داشته باشد؛ یعنی خودش را در مقابل جامعه ای که در آن زندگی می کند، مسئول ببیند. او باید با خودش بگوید که من دور از جامعه نیستم و احساس تعلق به آن دارم. حتی فردیت من و آزادی من نیز بدون سنت اجتماعی و جامعه امکان پذیر نیست. من در یک پیرنگ اجتماعی آزادی خودم را به ظهور می‌رسانم و می‌توانم خلاقیت داشته باشم و خودم را نقد کنم آن هم وقتی که در یک جریانی هستم که به آن حس تعلق اجتماعی دارم». دکتر مقصود فراستخواه با اشاره به اینکه احساس مسئولیت به جامعه از تعلق اجتماعی نشأت می‌گیرد و مساله ایران برای آن مهم می شود، ادامه داد:« یک دانشجو مساله اش فقط فردی نیست که شغلش در آینده چه می شود؟ یا اجازه خانه اش را چطور باید بدهد یا خانواده اش را چه کند؟ همه این ها هست. اما باید مساله ایران بزرگ‌ترین مساله ما باشد که برای آن مسئولیت اجتماعی تعریف کنند. باید یک دانشجو از خودش بپرسد که بحران های زیست محیطی چه خواهد شد. درست وقتی که به بحران های زیست بومی می اندیشید، دانشجوی اجتماعی ظهور پیدا می‌کند. در 10 سال گذشته تا امروز 87 درصد جمعیت ایران در خشکسالی زندگی کرده اند». این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در این جامعه گرفتن حقوق بشری و حقوق اجتماعی مشکل‌دار شده است، گفت:« به بیان دیگر باید بگوییم که در این جامعه نظم اخلاقی ایران دچار مشکل شده است. یعنی بخت زیستن در جامعه ما که انتظار داریم وجود داشته باشد، وجود ندارد. به طور مثال من دارم در خیابان راه می‌روم ممکن است که یک ماشین من را نبیند و به من بزند چرا چون من به آن توجهی نمی کنم و او می گوید بگذار تا با ماشین به او بزنم تا متوجه من بشود». این استاد دانشگاه با اشاره به مسائل منطقه ای و جهانی که ایران دچار آن شده است، ادامه داد:« ما به لحاظ منطقه ای مشکلات زیادی پیدا کرده ایم و به نظر من یکی از دلایل آن شکست دیپلماسی بود.
یعنی دیپلماسی جهانی که با تاخیر شروع شده بود در این سال ها با شکست مواجه شد. در نتیجه در این وضعیت سخت حق حاکمیت ملی با حقوق اجتماعی مردم یک جا برباد خواهد رفت. حقوق گروه‌های اجتماعی از بین می‌رود؛ مانند دانشجویانی که به خاطر اعتراض‌شان حکم‌های سنگین گرفته اند. وضعیت سخت این است که ما در حال حاضر در یک حیاط اردوگاهی به سر می بریم که سخت است».


وضع دراماتيك جامعه!
او ادامه داد:«از آنجا که مسئولیت های یک دانشجوی اجتماعی و احساس مسئولیت با مسائل دشوار و نفرین شده جامعه ما دست به گریبان است و این تنش های بسیار عمیق را با خود حمل می‌کند، باید گفت که جامعه در وضعیت دراماتیکی به سر می برد. آن هم درست درزمانی که جامعه ایران به زمان نیاز دارد همه دنیا جمع شده تا زمان را از ایران بگیرد».
این استاد دانشگاه به تغییرات اتفاق افتاده در فضاهای اجتماعی اشاره کرد و گفت:«جامعه ما نیاز به این دارد که پوست اندازی کند و این پوست اندازی هم نیاز به زمان دارد. اما اكنون فرصت‌ها و زمان‌ها از ایران در حال گرفته شدن است؛مانند میوه‌ای که در حال رسیدن باشد و درست همین زمان تصمیمی در جهان و ایران دارد شکل می گیرد که می گوید من می‌خواهم زمان را از تو بگیرم. در اینجا مسئولیت اجتماعی دانشجو رخ می‌نمایاند. من، عنوان یک ایرانی تعریف می شود». فراستخواه در پایان صحبت هایش بار دیگر به نهادینه شدن مسئولیت اجتماعی دانشجو اشاره کرد و گفت:« به نظر من یکی از راه اندازها، حوزه عمومی دانشجویی است. سپهر عمومی دانشجویی بايد به شکل انضمامی وجود داشته باشد که در آن کثرت و گفت‌و‌گوی آزاد محدود نشود. در اینجاست که حوزه عمومی دانشجویی شکل می گیرد.