استقبال خصوصی‌ها از بازار ثانویه ارز

مرجان اسلامی فر
خبرنگار
21 فروردین ماه بود که معاون اول رئیس جمهوری فرمان تک نرخی شدن ارز را صادر کرد و قیمت 4200 تومان به رسمیت شناخته شد و از آنجا که صرافی‌ها از مدتی قبل کنار گذاشته شده بودند، دولت هر گونه خواسته ارزی مردم را به سمت بانک‌ها هدایت کرد. هر چند که بانک‌ها نتوانستند خواسته‌های ارزی مردم را تأمین کنند و خریداران ارزی به سراغ دلالان و واسطه‌ها رفتند. این امر ادامه پیدا کرد تا اینکه در بازار آزاد قیمت ارز از 8 هزار تومان هم عبور کرد. در این مدت کارشناسان، صاحبنظران اقتصادی و فعالان بازار سیاست ارزی دولت را زیر سؤال بردند و گفتند حرکت در این مسیر جز افزایش قیمت ارز و کوتاه شدن دست همه از ارز، هیچ نتیجه‌ای را نخواهد داشت. به همین جهت یکی از کارهایی که صورت گرفت ایجاد بازار ثانویه ارز بود. بازاری که پیش‌بینی کاهش قیمت ارز را برای اقتصاد ایران کرده است. بازار ثانویه ارز از دیروز رسماً کار خود را آغاز کرد.در این بازار تجار می‌توانند ارز خود را با نرخ توافقی معامله کنند. حال باید ببینیم این بازار توان کنترل نرخ ارز را دارد. اگر این بازار موفق عمل کند هماهنگونه که پیش‌بینی شده ارزهای انبارشده سر از بازار در خواهد آورد.
دلار 8 هزار تومان قیمت خورد


 درنخستین روز معاملاتی بازار ثانویه ارز نرخ توافقی دلار 8 هزار تومان قیمت خورد. به گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، محمدمهدی رئیس‌زاده مشاور بانکی اتاق بازرگانی از اولین توافقات در بازار ثانویه ارز خبر داد و گفت: نرخ ارز روزگذشته در بازار ثانویه حدود ۸ هزار تومان بین صادرکنندگان و واردکنندگان توافق شده است. وی در ادامه گفت: در حال حاضر، بازار ثانویه فقط برای صادرکنندگان و وارکنندگان و گروه کالایی ردیف ۳ است و قرار شده که صادرکنندگان با واردکنندگان بر سر این نرخ به توافق برسند، بدون اینکه دولت در نرخ گذاری دخالتی داشته باشد. وی همچنین عنوان کرد آغاز به کار بازار ثانویه سیگنال مثبتی به بازار ارز داده و موجب شد تا ثبات نسبی بر بازار حکمفرما شود. رئیس زاده ادامه داد استمرار بازار ثانویه قطعاً ثبات را به بازار باز می گرداند. البته نقیصه ای که همچنان وجود دارد این است که تأمین ارز بخش خدمات هنوز وارد بازار ثانویه نشده و دولت برای ارز مسافرتی فعلاً تمهیدات مناسبی را نیندیشیده است.
استقبال بخش خصوصی
رویه جدید دولت مورد استقبال بخش خصوصی کشور است چرا که دیگر برای آنها خط کشی قیمتی وجود ندارد و از طرفی صرافی‌ها هم به‌عنوان یک رابط می‌توانند نقش آفرین باشند.هر چند که صرافی‌ها پولی را جابه‌جا نخواهند کرد اما فعالیت آنها باعث آرامش بازار خواهد شد.حسین سلاح ورزی نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران که یکی از موافقان سیاست‌های جدید ارزی دولت است، درگفت‌و‌گو با «ایران »گفت: با حجم صادراتی 5 میلیارد، صادرکنندگان مجاز هستند با ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما با واردکنندگان توافق کنند و ارز خودشان را به آنها بفروشند.این امر اگر درست اجرایی شود قطعاً در کنترل قیمت ارز تأثیر‌گذار است و می‌تواند باعث تشویق صادرکنندگان شود چرا که دیگر مجبور نیستند با قیمت 4200 تومان ارز خود را به فروش برسانند و این در حالی است که قیمت ارز در بازار آزاد فراتر از 8 هزار تومان است.وی درباره اینکه در سیاست جدید ارزی صرافی‌ها هم دیده شدند، خاطرنشان کرد:حواله جابه‌جایی پول توسط صرافی‌ها است. صرافی‌ها پیش از این تعطیل شده بودند و حال با آنکه پولی را جابه‌جا نمی‌کنند اما قطعاً حضور آنها بسیار اثرگذار است. آنها حواله ارزی را بین صادرکنندگان و واردکنندگان رد و بدل می‌کنند.وی اذعان داشت: دولت در سالهای گذشته در مواعدی وعده تک نرخی شدن ارز را اعلام و با وجود شرایط مناسب از این اقدام امتناع کرد و در زمان نامناسب این موضوع را اجرا کرد. و باید نرخ ارز توسط مکانیزم بازار تک نرخی شود و با تعادل که توسط بازار ثانویه به دست آید می‌توان ارز را تک نرخی کرد که امیدواریم با دخالت کمتر نرخ ارز به یک رقم برسد، نه بر اساس دستور دولت که بدون توجه به بازار انجام شود.سلاح ورزی با انتقاد از ارز دولتی برای کالاهای غیر ضروری گفت: خودرو، موبایل و کالاهای آرایشی و بهداشتی که ارز دولتی دریافت کردند بازار ارز را ملتهب کردند و دولت باید روش حمایتی برای کالاهای اساسی تولید داخل در نظر می‌گرفت تا مشکل این چنینی به وجود نمی‌آمد.
ترس دلالان از کاهش قیمت ارز
در شرایطی که بازار ثانویه راه افتاد و صادرکنندگان می‌توانند از طریق سامانه نیما و سامانه وزارت صنعت نسبت به فروش ارز خود اقدام کنند قیمت ارز تا حدودی در مسیر کاهش قرار گرفت.البته این کاهش الزاماً به‌منزله ادامه دار بودن آن نیست.روز گذشته برخی از دلالان ارزی از ترس کاهش قیمت و ضرر هنگفت تصمیم گرفتند ارز خود را وارد بازار کنند و از طرفی خرید ارز هم روند نزولی به خود گرفت. حال برای کاهش تقاضا و عرضه ارز توسط دلالان تنها راه، اجرای درست بازار ثانویه ارز است. بازاری که مانع رانت خواهد شد. از طرفی مجتبی خسروتاج رئیس سازمان توسعه تجارت گفت: گروه سه کالاهای مصرفی با ارز صادراتی قابل واگذاری از سوی صادرکنندگان است و ۱۷میلیارد دلار صادرات در این بخش انجام می‌شود.در این سازمان تصویب شد که پروانه صادراتی در سامانه نیما به شکل رقابتی به صرافان فروخته شود و صرافان برای کالاهای گروه سه، ارزهای خریداری شده از صادرکنندگان را به واردکنندگان عرضه کنند. اجازه دادیم که ارز صادراتی قابل واگذاری در سیستم بانکی انجام شود و به چرخه اقتصاد کشور بازگردد.