سینما امسال جشن ندارد




نرگس عاشوری


خبرنگار
نمایندگان رسانه‌های خبری آمده بودند تا ابهاماتشان را درباره کم و کیف بیستمین جشن بزرگ سینمای ایران جویا شوند و گلایه‌شان را نسبت به دوره پرانتقاد گذشته مطرح کنند و خواستار برگزاری جشنی در خور فضای فرهنگی و در‌شأن اهالی سینما شوند در حالی که هیأت مدیره و رئیس این دوره جشن خانه سینما به نشست رسانه‌ای آمده بودند تا بگویند امسال از جشن بزرگ و ویژه خبری نیست و قرار است در هزینه‌ها صرفه‌جویی شود. منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما صبح روز سه‌شنبه 19 تیرماه در نشستی که در خانه سینما برگزار شد اعلام کرد که امسال خانه سینما برخلاف رسم هر ساله جشنی بزرگ برگزار نخواهد کرد: «قرار بود یک روز خوش داشته باشیم ولی این یک تصمیم جمعی است. تصمیم گرفتیم جشن سینما را با داوری خوب به قوت اجرا کنیم اما از مراسم بزرگ‌ و هزینه اضافی خودداری می‌کنیم» علی نصیریان با برگزاری جشن‌های فرهنگی و هنری موافق است و آن را باعث ایجاد احترام بین هنرمندان می‌داند و برای تشویق استعدادهای جوان ضروری می‌خواند: «ما باید برای کار و همکاران خود احترام و حرمت قایل باشیم و از موفقیت های آنها لذت ببریم. چندی پیش به اصغر فرهادی گفتم جایزه‌ای که گرفته‌ای انگار من هم سهیمم» با این وجود او نیز گفت: من اینجا فقط به عنوان یک نماد هستم و امیدوارم این برنامه در چارچوب محدود تر و با آبرو، اُنس و الفت برگزار شود. تورج منصوری دبیر هیأت مدیره آکادمی نیز در توضیحات تکمیلی می‌گوید قرار است ماحصل این صرفه‌جویی برای مسائل بیمه‌ای و دیگر اقدامات مربوط به مسائل زیرساختی هزینه شود. لغو جشن بزرگ خانه سینما و هزینه‌های آن، حواشی چند روز اخیر و شائبه‌های مطرح شده در برخی رسانه‌ها را در جست‌وجوی دلایل این تصمیم به ذهن حاضران متبادر می‌کند. «تصمیم امسال ما به هیچ عنوان به شایعه‌ای که پخش شد، مبنی بر اینکه سازمان بازرسی ورود کرده، ارتباط ندارد چون ما سالانه حسابرسی در خانه سینما داریم و هیچ ایرادی درباره حسابرسی‌های خانه سینما تاکنون وجود نداشته است.» و این عبارات پاسخ منوچهر شاهسواری به این ابهامات است. در ادامه مازیار میری که مدیریت اجرایی این جشن را به عهده دارد هزینه جشن سال گذشته را 824 میلیون‌ تومان عنوان می‌کند تا شاید نقطه پایانی باشد بر حاشیه‌های مربوطه.
برهوت برنامه فرهنگی برای همدلی با مردم
با کوچک سازی مراسم ویژه بیستمین جشن بزرگ سینمای ایران که برخی آن را معادل حذف این مراسم تعبیر کرده‌اند درست یک روز پس از اعلام لغو کنسرت نمایش «سی» به نظر می‌رسد دومینوی لغو رویدادهای فرهنگی به منظور همراهی با شرایط معیشتی مردم در حال شکل‌گیری است. زنجیره‌ای که با حلقه انصراف سیروان خسروی از برگزاری کنسرت آغاز شد و حالا با در حالت انتظار قرار گرفتن پروژه «سی» و حذف جشن بزرگ خانه سینما بر حلقه‌های آن افزوده می‌شود. اقدام به حذف چنین برنامه‌هایی اگر چه تحت عنوان همدلی و همراهی با شرایط معیشتی جامعه صورت می‌گیرد اما در بطن خود ابهامات و پرسش‌هایی را هم به همراه دارد. برخی بر این باورند که با وجود کمبود برنامه‌های فرهنگی در کشور، این همراهی می‌توانست در قالب کاستن از هزینه بلیت‌ها یا اجرای رایگان برنامه در مناطق محروم و حتی تخصیص بخشی از سود آن به نیازمندان و... صورت بگیرد تا هم از فضای نشاط و امید در جامعه کم نشود و هم فضای هنری در حالت رخوت و تعطیلی قرار نگیرد. با وجود این به نظر می‌رسد قصه حذف جشن بزرگ سینمای ایران و برگزاری آن در چارچوب محدود روایت متفاوت‌تری دارد و اگر چه از آن دست تصمیماتی است که موافقان بسیار دارد اما با چالش زیر سؤال رفتن نفس برگزاری این مراسم در سال‌های گذشته و انتقاد به فعالیت صنفی خانه سینما هم همراه است. آنچه می‌خوانید واکنش برخی از اهالی سینما به اعلام تصمیم هیأت مدیره خانه سینما در گفت‌وگو با «ایران» است.

زندگی میان مردم

احمد طالبی‌نژاد
منتقد سینما
تصمیم عاقلانه و درست حذف مراسم جشن خانه سینما نشأت گرفته از نگاه صادقانه علی نصیریان است که می‌توانست به اعتبار حکمی که گرفته بر برگزاری جشن پافشاری کند اما او در این مملکت زندگی می‌کند و از وضعیت معیشتی مردم آگاه است.‌شأن نزول جشن و اهداف آن هرچه که باشد مهم نیست، شرایط امروز جامعه حکم می‌کند به هر قیمتی که شده از این ولخرجی‌ها جلوگیری کنیم. وقتی در جشنواره فجر فیلم‌ها دیده می‌شود، داورها و منتقدان رأی می‌دهند و آثار منتخب معرفی می‌شوند برگزاری دیگر جشن‌ها و جایزه دادن‌های دوباره چه ضرورتی دارد. اینجا هالیوود نیست که گلدن گلوب داشته باشیم و هم اسکار و هم جشنواره موردی مثل ساندنس و شیکاگو و... اینجا ایران است با مقتضیات جغرافیایی و فرهنگی خودش. در دوره‌ شکننده شرایط اقتصادی امروز برگزاری جشن خانه سینما دهن کجی به مردم است و نتیجه‌ای جز هدر دادن سرمایه ندارد. به امید آنکه هزینه این جشن‌ها صرف مسائل زیر ساختی و رفاهی قشر آسیب‌پذیر شود تا نفع فرهنگی و اقتصادی داشته باشد. حتی امسال می‌شود از جشنواره فجر و جشنواره کودک هم چشم‌پوشی کرد.

کمای صنفی

علیرضا داودنژاد
نویسنده و کارگردان
به‌طور کلی منافع فعالیت صنفی در سینما را متوجه اکثریت اعضای صنوف نمی‌بینم. در شرایطی که اصلی‌ترین مشکل سینما ناامنی بازار و ناامنی شغلی است و هیچ تصمیم جدی برای رفع آن وجود ندارد برای من سینماگر چه اهمیتی دارد که برای یک شب اهالی سینما را به روی سن دعوت کنند و به آنها جایزه بدهند یا ندهند. در شرایطی که اصلی‌ترین مسائل سینما مسکوت مانده است چه اهمیتی دارد که یک شب جشن بگیرند یا نگیرند. من می‌گویم مشکل بیکاری را باید حل کرد و شما می‌گویید هزینه جشن را خرج بیکارها بکنیم؟! من می‌گویم صنف باید زمینه فعالیت حرفه را فراهم کند تا کسی بیکار نشود و پاسخ می‌شنویم که حالا یک جشن صنفی را تعطیل می‌کنیم تا هزینه‌اش صدقه بیکاری شود.
در شرایطی که با ساماندهی بازار VOD و ویدئو ظرفیت تولید سینمای ایران می‌تواند هزار فیلم باشد آن را با ناامن کردن بازار به 70 فیلم محدود کرده‌اند و آن وقت برای رفع بیکاری می‌خواهند جشن نگیرند. به اعتقاد من این گونه فعالیت صنفی عبث است و همه چیز در ادامه یک کمای صنفی پیش‌ می رود.