روزنامه قانون

خو اب آشفته پا سا ر گا د

پاسارگاد میراث جهانی، ایرانیان از دل تاریخ پر فراز و نشیب این سرزمین به سلامت عبور کرده است تا به نسل ما، نسلی که به نابودی میراث خود شهره هستند، به ارث برسد. در این سال ها، اخبار ناگواری از این میراث جهانی منتشر شده است. آخرین خبر تلخ مربوط به تیرهای برق بود؛ تیرهای برقی که خواب پاسارگاد را آشفته کرده اند، در این میان نیز برخی اخبار ضد و نقیضی از وضعیت تیرهای برق به گوش می رسد. برخی مسئولان از توقف این پروژه خبر می دهند اما شواهد حاکی از آن است که نه تنها خبری از برچیده شدن یا توقف عملیات نیست بلکه در این مدت نیز بر تعداد تیرهای برق افزوده شده است.
اما ماجرای تیرهای برق به زمستان سال گذشته باز می‌گردد؛ تیرهای برقی که شبانه از مجموعه جهانی پاسارگاد سر بر آوردند. خبر مربوط به آن موجب شوک تمامی دوستداران میراث فرهنگی کشور شد چرا که انجام چنین کاری خلاف قوانین بین المللی بوده و مجموعه جهانی پاسارگاد را در خطر خروج از ثبت جهانی قرار می دهد. حمید فدایی، مدیر پایگاه جهانی پاسارگاد به یک خبرگزاری درباره نصب تیرهای برق در نزدیکی آرامگاه کورش گفته است:« در عرصه پاسارگاد، زمین‌های کشاورزی وجود دارد. کشاورزان منطقه « مادر سلیمان» پیشتر چاهای آبی داشتند که با موتورهای گازويیلی کار می کردند و به کمک آن ها برق تولید می‌شد. به تازگی به کشاورزان گفته شده که گازويیل به شما نمی دهیم و باید این موتورها برقی شوند. کشاورزان منطقه نیز به ما آگاهی داده بودند که می خواهند برای انتقال برق، تیر برق نصب کنند. پاسخ ما به آن ها این بود که این کار غیرممکن است زیرا نصب تیر برق 12 متری در عرصه پاسارگاد ممنوع است. از همین رو به آن ها پیشنهاد دادیم برق را به شكل زمینی به آنجا منتقل کنند. یعنی با کَندن آبراهه (کانال) زمینی این کار را انجام دهنداما خط‌ اجرای زیرزمینی برق، هزینه‌های بالایی را مي‌طلبيد و آن‌ها راضی به هزینه‌ بیشترنبودند. در پایان متوجه شدیم اداره برق استان بدون هماهنگی با پایگاه میراث فرهنگی پاسارگاد، اقدام به اجرای این طرح کرده است. مدیر پایگاه جهانی پاسارگاد با بیان اینکه نصب تیر برق برای به کار انداختن موتور برق شبانه انجام شده است، گفت : بار نخست چون برپایی تیر برق در روز انجام می‌شد ما توانستیم به وسیله یگان حفاظت میراث فرهنگی جلوی این کار را بگیریم ولی این‌بار شبانه و با وجود اینکه ما به آن‌ها گفته بودیم از نصب تیر برق خودداری کنند، بازهم آن را نصب کردند؛ هرچند تامین آب آشامیدنی منطقه مساله مهمی است و ما نمی‌توانیم آب را از آن‌ها دریغ کنیم. زیرا که خشکسالی است ولی این موضوع باید به‌ گونه قانونی حل و فصل شود. کار انتقال برق نیز باید به‌ شكل زیرزمینی انجام شود».
سریال تکراری تجاوز به حریم پاسارگاد
شکسته شدن حریم و عرصه میراث جهانی پاسارگاد و ناهماهنگی میان دستگاه ها و نهادهای دولتی با سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و سرپیچی از قانون های میراث فرهنگی و فراملی سازمان یونسکو به سریال تکراری برای این مجموعه تبدیل شده است. یک روز کارخانه ترشی سازی و رُب گوجه فرنگی در حریم درجه یک میراث جهانی پاسارگاد ساخته می‌شود و روز دیگر گاوداری در حریم درجه دوی آن سبز. یک‌بار پایه ستون هخامنشی در سازۀ تُل تختِ پاسارگاد به دست سودجویان و افراد فرومایه شکسته شده و بار دیگر نهادی به بهانه پاسداشت شهیدان گرانمایه، قصد خاکسپاری آن ها را در عرصه یا حریم درجه یک دارد و این است داستان پُر درد و رنج مهم‌ترین و بی‌همتاترین یادمان تاریخی کشور که نماد ملی، هویتی و کیستی مردمانی با فرهنگ و نژاد به شمار می‌آید. بی گمان همه این چالش ها و دشواری ها از تخلف آشکار نهادهای دولتی و بخش خصوصی سرچشمه می گیرد و بدتر از همه مدیریت ضعیف و ناکارآمد سازمان میراث فرهنگی در استان و شهرستان پاسارگاد و پایگاه میراث جهانی پاسارگاد که نتوانسته اند با دستگاه ها و نهادهای دولتی تعامل خوبی برقرار کنند، مردم را نسبت به داشته‌های ارزشمند فرهنگی تاریخی و شناسنامه خود آشنا کرده و در آن ها حس ملی و میهن دوستی پدید آورند. همیشه باید منافع و سود افراد بر منافع ملی و جهانی کشور برتری داشته باشد و میراث جهانی پاسارگاد قربانی خودخواهی های افراد و ندانم کاری‌های نهادها و دستگاه های دولتی قرار گیرد. آیا تا کنون در هیچ کجای جهان مردمانی را دیده اید که نسبت به پیشینه و هویت خود تا این اندازه نا آشنا و بی‌تفاوت بوده و وارونه عمل کنند؟ آیا هرگز مردمانی را سراغ دارید که گذشته بالنده و غرورآمیز خود را به فراموشی سپرده و به آن پشت پا زنند؟ به راستی که داستان آثار تاریخی کشور، داستان غم اَنگیزی است. در یک ماه گذشته خبرهای ناگواری از میراث جهانی شوش، شوشتر، پارسه و پاسارگاد روی خط خبرگزاری ها قرار گرفته است و یادمان های ملی که دیگر هیچ! به راستی داستان این دست اندازی‌ها و ندانم کاری‌ها تا به کِی باید گریبانگیر یادمان‌های ارزشمند و تکرارناشدنی جهانی و ملی کشور باشد و چه زمان بناست در اَندیشه پاسداری و پاسبانی از میراث گذشتگان خود باشیم. آیا می‌دانیم که یادمان‌های تاریخی میراث گذشتگان است و باید همان گونه که سالم از فراز و نَشیب سده ها و هزاره ها گذر کرده و به دست ما رسیده است، آن ها را به آیندگان که صاحبان اصلی این سرزمین هستند، واگذار کنیم؟ بی گمان اگر در این اَمر کوتاهی کنیم باید پاسخگوی تاریخ و فرزندان‌مان باشیم.


توقف عملیات!
درحالی که شواهد حاکی از آن است که نه تنها تیرهای برق برچیده نشده اند بلکه افزایش نیز داشته است اما مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس از توقف پروژه تیرهای برق در مجموعه جهانی پاسارگاد خبر می دهد. مصیب امیری در این باره به ایلنا گفت:« مسلماً در بحث حفاظت از آثار تاریخی به دلیل غنای استان فارس با حضور آثار متعدد از دوره‌های مختلف و پراکندگی و گستردگی آثار با تاکید بر حفظ هویت ملی همکاری و همراهی عموم مردم و دستگاهای ذیربط را می‌طلبند.موضوع پاسارگاد به دلیل ثبت جهانی و همان‌گونه که در تعریف ثبت جهانی مطرح شد یک نگاه فرادستگاهی و ویژه است. در سال‌های گذشته اداره کل میراث فرهگی فارس و مدیریت پایگاه میراث جهانی پاسارگاد اقداماتی در بحث‌های مرمت‌های اضطراری، حفاظتی، توسعه‌ای، نورپردازی، مطالعات باستان‌شناسی و پژوهشی، و کاوش‌های مشترک در خود مجموعه انجام داده است. اما این مساله به آن معنا نیست که هیچ تخلف و تعرضی به حريم این مجموعه صورت نگرفته باشد.در خصوص موضوع تیرهای برق در پاسارگاد نیز بخشی از کار برعهده استان بوده که با پیگیری‌های واحد حقوقی اداره کل میراث فرهنگی استان فارس کار متوقف شده است و بخشی از کار بايد توسط پایگاه جهانی پاسارگاد پیگیری شود که این کار نیز توسط مدیریت آن مجموعه در دست پیگیری است.یک موضوع مطرح در خصوص ساماندهی مسیر دسترسی به مجموعه است که به اطلاع می‌رساند در سال گذشته قراردادی با همین عنوان با یک شرکت مهندسین مشاور منعقد شده است که پس از تکمیل به میراث فرهنگی تحویل خواهد شد و امید است با همکاری مسئولان استان و شهرستان شاهد اجرای طرح مذکور باشیم».
خطر در کمین پاسارگاد
کُنشگران میراث فرهنگی و کارشناسان به شدت نگران میراث جهانی پاسارگاد بوده و خواستار رسیدگی و پاسداشت این یادمان ارزشمند تاریخی از سوی مدیران و سرپرستان سازمان میراث فرهنگی به بهترین روش هستند. همچنین آن‌ها از سازمان میراث فرهنگی می‌خواهند که در برابر دست‌اندازی‌های نهادهای دولتی و بخش خصوصی ایستادگی کرده و نگذارند به بزرگ‌ترین و ارزشمندترین میراث جهانی کشور خدشه‌ای وارد شود و از راه قانون از مجموعه جهانی پاسارگاد با همه توان دفاع کرده و در این زمینه روشنگری و شفاف سازی کنند، تا هم بهانه ای به دست بدخواهان و سودجویان میراث فرهنگی کشور نیفتد و هم اینکه مردم و اَفکار همگانی به ویژه کُنشگران و رسانه ها از وضعیت یگانه‌ترین یادمان جهانی ایران آگاه شده و در صورت نیاز بتوانند به کمک سازمان میراث فرهنگی بیایند. از سویی، کُنشگران میراث فرهنگی با وجود دست اندازی های پِیاپی و چالش‌های بی شمار پیش‌روی میراث جهانی پاسارگاد، دل نگران خطر حذف پاسارگاد از سازمان یونسکو هستند. از همین روی، از سازمان میراث فرهنگی می‌خواهند که تمام قد از آن دفاع کرده و از هویت ملی و میراث نیاکانی کشور کوتاه نیاید.
ضوابط عرصه و حریم درجه یک پاسارگاد
دست اندازی به عرصه میراث جهانی پاسارگاد در حالی روی می دهد که ضوابط میراث فرهنگی روشن و شفاف بوده و پیشتر از سوی استانداری به همه نهادهای دولتی و اجرایی فرستاده شده؛ مدیران و سرپرستان از این ضوابط آگاهی کامل دارند ولی هیچ گاه به قانون اَرج و احترامی گذاشته نشده و گناهکاران نیز به مجازات نرسیده اند. در بند 2، 3، 4 و 5 ضوابط وابسته به عرصه پاسارگاد آمده است : 2 – درختکاری و توسعه سطح زمین‌های زیرکشت کشاورزی ممنوع است. 3- در زمین های کشاورزی دارای مالکیت خصوصی، کشت سطحی بدون هرگونه هموارسازی بیشینه (حداکثر) تا 30سانتی متر بدون اشکال است. 4 – برپایی دکل و پایه‌های برق و هرگونه تاسیسات صنعتی ممنوع است و ساماندهی حفاظتی – منظری دکل‌های برق موجود بر پایه طرح مصوب سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ضروری است. 5 – هرگونه کَندن چاه آب و ساخت تلمبه خانه بدون پروانه (مجوز) سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ممنوع است. همچنین بندهای 1، 3، 4و5 وابسته به ضوابط حریم درجه یک پاسارگاد به این گونه است: 1 –برپایی هرگونه ساخت و ساز، هر نوع تاسیسات تازه، تنها با تصویب سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی امکان پذیر است. 3 – هر نوع فعالیت که موجب تغییر شکل در توپوگرافی تپه های تاریخی یا طبیعی شود، مانند هموارسازی، کوه بُری، کند وکاو، نصب دکل و مانند آن ممنوع است. 4- توسعه کالبدی روستاهای پیرامون پاسارگاد به درون محدوده حریم درجه یک ممنوع است. 5- طرح ساخت آبراهه های آب رسانی باید به تصویب سازمان میراث فرهنگی برسد.
حال ناخوش پاسارگاد
دکتر علیرضا جعفری زند، یکی از کارشناسان میراث فرهنگی درباره برافراشتن تیرهای برق در نزدیکی آرامگاه کورش با گلایه از وضعیت ناپایدار مجموعه جهانی پاسارگاد و ناتوانی سازمان میراث فرهنگی در برخورد با این گونه اقدام‌ها به روزنامه قانون گفت : « درباره چنین دست اَندازی‌هایی مردم نیز می‌توانند به عنوان خواهان، شکایت کنند و نیازی نیست که سازمان میراث فرهنگی پا پیش گذارد. یعنی دادگاه ها موظفند به پرونده آن ها رسیدگی کنند زیرا این اثر یک یادمان ویژه و جهانی است و از آنِ همه مردم جهان است. از همین روی، این موضوع قابل پیگیری است چون در حرایم و عَرصه پاسارگاد هرگونه ساخت و سازی، پِی کنی و حتي لوله گذاری ممنوع است و باید کشاورزان و اداره برق راه‌های دیگری پیدا کنند. اینکه بگویند ما چاره ای جز این نداشته‌ایم، هیچ معنایی ندارد و تخلف آشکار است. ما حتي از کاشت درخت در عَرصه و حریم درجه یک یادمان‌های جهانی پیشگیری می‌کنیم، حال چگونه امکان دارد که در عرصه پاسارگاد کَند وکاو و تیرهای برق راه اندازی شود؟ هرگونه دخل و تصرف بر پایه قانون ممنوع است و قانون باید پاس داشته شود.به‌راستی چیز تازه ای نمی توان درباره میراث ارزشمند و یگانه پاسارگاد گفت، جز اینکه مجموعه جهانی پاسارگاد وضعیت ناپایداري دارد و نسبت به میراث جهانی پارسه (تخت جمشید) بسيار فرسوده است . هر زمان که من از پاسارگاد بازدید می‌کنم، بیننده فروپاشی و خُرد شدن سنگ‌های تاریخی این محوطه ارزشمند و بی‌همتا هستم».
قانون و ضوابط عَرصه و حریم پاسارگاد کامل روشن است، هیچ گونه دَخل و تصرفی در آن نباید انجام گیرد. باید با احتیاط با آثار تاریخی پاسارگاد برخورد کرد زیرا آسیب‌پذیرتر از دیگر یادمان‌های ملی پیرامون خود و آثار تاریخی شهرستان مَرودشت هستند. چون محوطه تاریخی پاسارگاد در دشت قرار گرفته و فرسوده است، سنگ‌های تاریخی آن به ویژه سنگ های سیاه رنگی که در آثار تاریخی کار شده، آسیب دیده است. میراث جهانی پاسارگاد توجه ویژه‌اي نیاز دارد و مانند بیماری می ماند که باید مداوا شودوگرنه از دست می رود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
مارش نظامي در تنگه! راي به عدم تبعيض پرواز ۳۰۰ ميليوني برلين - تهران گزينش هاي نه چندان جدي! در تاریکی قدم می زنیم ایران می تواند فشارهای آمریکا را خنثی کند هفت گنج بدون رنج خو اب آشفته پا سا ر گا د ضرورت افزايش منابع مالي تهران براي اصلاح زيرساخت ها هندي‌ها به دنبال منافع ملي خود هواپیمایی اتریشی خدمات به ایران را محدود می‌کند اعضای اروپایی برجام برای تجارت غیردلاری با ایران توافق کردند شرکت های گرانفروش لوازم پزشکی پیگرد تعزیراتی می شوند