روزنامه جهان صنعت
1397/04/19
تداوم آشفتگی بازار مواد غذایی؛
گروه بازرگانی- با وجود ادعای دولتمردان مبنی بر آرامش بازار کالاهای اساسی، نگاهی به بازار نشان می‌دهد قیمت کالاهای اساسی طی هفته‌های اخیر بیشترین تغییرات صعودی خود را تجربه کرده است. این در حالی است که بعد از انتشار لیست ارزبگیران دولتی، مشخص شد که برای واردات کالاهایی مثل برنج، حبوبات، کره، چای، نهاده‌های دامی و... دلار 4200 تومانی به اندازه کافی در اختیار واردکنندگان قرار گرفته است اما با این حال طی هفته‌های اخیر به بهانه‌هایی مثل نوسان قیمت ارز، شاهد افزایش قیمت قابل توجه بسیاری از گروه‌های کالایی هستیم که اقلام خوراکی نیز صدرنشین آن است. نگاهی به گزارش بانک مرکزی برای هفته منتهی به 15 تیرماه نشان می‌دهد که قیمت 9 گروه کالایی طی هفته اخیر با افزایش قیمت روبه‌رو شده است. گشت‌و‌گذاری در بازار نشان می‌دهد که حتی قیمت برخی کالاها بدون هیچ مجوزی با گرانی 50 درصدی مواجه شده است. این در حالی است که اقدامات دستگاه‌های نظارتی برای برخورد با واردکنندگان متخلف و گرانفروشان هیچ‌گونه پیامد مثبتی برای بازار نداشته. از این رو بازار همچنان روند نابسامان قبلی خود را دنبال می‌کند.بی‌توجهی واردکنندگان به ضرب‌الاجل سازمان حمایت
روند نجومی افزایش قیمت کالاها در حالی است که نحوه برخورد سازمان حمایت با واردکنندگان کالا هیچ تاثیری در شفافیت و آرامش بازار نداشته است. بر این اساس در حالی که ضرب‌الاجل اعلام نرخ کالاهای وارداتی با دلار ۴۲۰۰ تومانی در سامانه 124 دو روزی میشود که پایان یافته، اما حتی قیمت یک کالا هم در هیچ یک از زیرگروه‌های کالایی در این سامانه به ثبت نرسیده به این معنا که هیچ واردکننده‌ای تاکنون حاضر به افشای قیمت نشده است. طی روزهای اخیر بعد از انتشار فهرست دریافت‌کنندگان ارز دولتی، مشخص شد بسیاری از واردکنندگانی که اجناس خود را در بازار، با افزایش قیمت‌های چند‌برابری به فروش رسانده‌اند، از دولت برای واردات کالاهای خود، ارز دریافت کرده‌اند. از این رو و پس از واکنش‌هایی که به فهرست‌های منتشر شده در فضای مجازی شکل گرفت، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان وارد عمل شد و با صدور اطلاعیه‌ای، به واردکنندگانی که ارز دولتی دریافت کرده‌اند مهلت یک‌هفته‌ای داد تا وارد سامانه ۱۲۴.ir شده و قیمت کالاهای خود را که برای مصرف‌کنندگان در بازار و فروشگاه‌های خود اعمال می‌کنند، به صورت رسمی اعلام کنند. در اطلاعیه سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و وتولیدکنندگان اعلام شده بود افرادی که طبق لیست بانک مرکزی ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفته‌اند، یک هفته مهلت دارند نسبت به ارائه لیست قیمت مورد عمل برای مصرف‌کننده بر اساس ضوابط جهت درج در سامانه ۱۲۴ اقدام کنند. در این اطلاعیه همچنین آمده بود که «مسوولیت مغایرت قیمت‌های مورد عمل برعهده اشخاص حقیقی و حقوقی ذی‌ربط بوده و هرگونه استنکاف از درج قیمت و عرضه کالا و خدمات با نرخ‌های غیرمتعارف در اسرع‌وقت رسیدگی و اعمال قانون خواهد شد.»
تعزیرات دقیقا کجاست
اما اکنون با گذشت یک هفته از زمان صدور این اطلاعیه، مراجعه به سایت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نشان می‌دهد که حتی قیمت یک کالا هم در هیچ‌یک از زیرگروه‌های کالایی به ثبت نرسیده است. در این میان تنها برخی از انواع لبنیات یا شوینده‌ها نسبت به درج قیمت خود آن هم در اردیبهشت‌ماه امسال اقدام کرده‌اند. از سوی دیگر، سازمان تعزیرات حکومتی به عنوان یک نهاد اجرایی در برخورد با متخلفان در بازارهای مختلف، اعلام می‌کند که به دلیل عدم ثبت نرخ کالاهای وارداتی با دلار ۴۲۰۰ تومانی در سامانه مربوط به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، در بلاتکلیفی برای برخورد با متخلفان به سر می‌برد و منتظر آن است که به صورت رسمی، نرخ کالاها از سوی سازمان حمایت اعلام شود تا بتواند وارد بازار شده و با متخلفان و قیمت‌شکنان مقابله کند.
ناکارآمدی هشدارهای سازمان حمایت به واردکنندگان در حالی است که محمود نوابی، رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرده که بازرسان ما در سطح استان‌ها این موضوع را رصد می‌کنند که کالا به قیمت مناسب عرضه شود. این در حالی است که هر واردکننده‌ای هم که ارز دولتی گرفته، باید پاسخگوی واردات کالای خود باشد؛ در غیر این صورت از دو تا پنج برابر به عنوان قاچاق ارز، جریمه خواهد شد. همانطور که در قانون تعزیرات عنوان شده که اگر واردکننده‌ای ارز بگیرد و کالا وارد نکند، جریمه میشود.
معاون وزیر صنعت با بیان اینکه ما در یک تحریم اقتصادی قرار گرفته‌ایم، اظهار کرد: ما نمی‌گوییم گرانی تقصیر مردم است، اما می‌گوییم آنها به خدمتگزاران خود کمک کنند. بدین ترتیب در صورتی که در حق‌شان اجحاف میشود و با گرانی مواجه می‌شوند با سامانه ۱۲۴ سازمان که از سال ۱۳۷۳ دایر است و سامانه ۱۳۵ تعزیرات که در جهت هم‌افزایی در رسیدگی به امور مردم است، تماس بگیرند و تقاضای رسیدگی داشته باشند تا ما بتوانیم آن را بررسی کنیم.
قیمت مرغ به ۹هزار تومان رسید
این گفته‌ها در حالی بیان میشود که قیمت کالاهای اساسی همچنان روند صعودی خود را دنبال می‌کند و نحوه برخورد دستگاه‌های نظارتی با گرانفروشان و سودجویان هیچ گونه تاثیری در آرامش بازار یا ثبات قیمت کالاهای اساسی نداشته است. از این رو در حالی که انتظار می‌رود با ورود مسوولان به مبحث تنظیم بازار و همچنین فعالیت دستگاه‌های نظارتی برای مقابله با گرانفروشان و متخلفان، قیمت کالاها تا حدی ثبات پیدا کند اما شاهد این هستیم که حتی قیمت گوشت و مرغ نیز به تازگی با افزایش روبه‌رو شده به طوری که قیمت هر کیلو مرغ از 9 هزار تومان هم فراتر رفته است.
این در حالی است که ستاد تنظیم بازار، چندی پیش قیمت کف و سقف قیمت مرغ را 7100 تومان تا 7800 تومان اعلام کرده و گفته بود که اگر قیمت مرغ به بیش از این قیمت برسد دولت به عرضه گوشت مرغ اقدام می‌کند و اگر به کمتر از 7 هزار و 100 تومان برسد گوشت مرغ را از تولیدکنندگان می‌خرد. از سوی دیگر با وجود اختصاص ارز یارانه‌ای 3800تومانی به واردات خوراک دام و طیور، ذرت و سویا در بازار افزایش قیمت داشته به‌طوری که بر اساس گفته فعالان بخش خصوصی قیمت هر کیلوگرم ذرت به حدود 1200 تومان و کنجاله سویا به 2600 تومان تا 2700 تومان رسیده است.
گرانی گوشت با خروج بی‌رویه دام از مرزهای غربی
گرانی مرغ در حالی است که به گفته رییس اتحادیه گوشت گوسفندی، قیمت گوشت هم با افزایش قیمت در بازار روبه‌رو شده است. قیمت گوشت در برخی مناطق به کیلویی 75 هزار تومان هم رسیده است. در همین خصوص علی‌اصغر ملکی، خروج غیرقانونی دام زنده از مرزهای غربی به سمت عراق را دلیل اصلی افزایش قیمت گوشت اعلام کرد.
وی از افزایش مجدد یک‌هزار تومانی نرخ گوشت در بازار خبر داد و گفت: هم‌اکنون هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه با نرخ 46 تا 48 هزار تومان به مغازه‌دار و 51 تا 52 هزار تومان به مشتری عرضه میشود. وی با اشاره به اینکه رکود سنگینی بر بازار گوشت حاکم است، افزود: این درحالی است که با وجود رونق بازار، قیمت گوشت با نوسان چشمگیری روبه‌رو بود.
ملکی قیمت عمده‌فروشی هر کیلو دام زنده سبک را 21 تا 22 هزار تومان و خرده‌فروشی 24 تا 25 هزار تومان در میادین اعلام کرد.
رییس اتحادیه گوشت گوسفندی خروج بی‌رویه و غیرقانونی دام از مرزهای غربی ایران به سمت عراق را دلیل اصلی افزایش قیمت گوشت در هفته‌های اخیر در بازار اعلام کرد. وی با اشاره به تاثیر نوسان نرخ ارز بر قاچاق دام زنده بیان کرد: نوسان نرخ ارز انگیزه قاچاقچیان در افزایش قاچاق دام زنده تاثیر بسزایی داشته است چرا که آنها هر کیلو گوسفند زنده را با نرخ 30 هزار تومان در بازار عراق عرضه می‌کنند و در مقابل دلار می‌گیرند.
به گفته این مقام مسوول، بنابر مستندات موجود قاچاق دام از غرب و جنوب غربی ایران به سمت عراق انجام میشود.
ملکی با پیش‌بینی قیمت گوشت در بازار، گفت: با استمرار روند خروج غیرقانونی دام زنده، قیمت گوشت قرمز بی‌رویه در بازار افزایش خواهد یافت و انتظار می‌رود تدابیری برای این موضوع اندیشیده شود تا در پایان مرداد همزمان با عید قربان با کمبود دام و افزایش چشمگیر قیمت در بازار روبه‌رو نشویم.
افزایش قیمت 9 گروه کالایی
در این میان نگاهی به جدیدترین گزارش بانک مرکزی نیز نشان می‌دهد که قیمت 9 گروه کالایی طی هفته منتهی به 15 تیرماه با افزایش روبه‌رو شده است. براساس اعلام بانک مرکزی، در هفته منتهی به پانزدهم تیر ماه نرخ لبنیات 2/0 درصد، برنج 6/0 درصد، حبوب 2/0 درصد، سبزی‌های تازه 8/4 درصد، گوشت قرمز 5/0 درصد، گوشت مرغ 8/0 درصد، قند و شکر 5/1 درصد، چای 1/0 درصد و روغن نباتی 3/0 درصد نسبت به هفته قبل از آن افزایش و نرخ تخم‌مرغ 8/1 درصد و میوه‌های تازه 5/1 درصد کاهش یافت. بر این اساس در هفته منتهی به 15 تیرماه، قیمت 9 گروه نسبت به هفته قبل از آن افزایش و دو گروه دیگر کاهش یافته است.
از سوی دیگر قیمت خُرده‌فروشی لبنیات در هفته منتهی به پانزدهم تیر ماه نسبت به هفته مشابه سال قبل 5/12 درصد، تخم‌مرغ 1/47 درصد، برنج 7/5 درصد، حبوب 2/1 درصد، میوه‌های تازه 3/52 درصد، سبزی‌های تازه 1/15 درصد، گوشت قرمز 9/23 درصد، قند و شکر 3/1 درصد، چای 3/19 درصد و روغن نباتی 87 درصد رشد داشت؛ البته نرخ گوشت مرغ 1/3 درصد در این دوره زمانی کاهش داشته است.
برنج و حبوب
در این هفته در گروه برنج، قیمت برنج وارداتی غیرتایلندی معادل 4/0 درصد کاهش داشت ولی بهای برنج داخلی درجه یک 6/0 درصد و برنج داخلی درجه دو 9/0 درصد افزایش یافت. در گروه حبوب قیمت نخود، لپه نخود و لوبیا قرمز ثابت بود. بهای سایر اقلام بین 1/0 تا 9/0 درصد افزایش داشت.
لبنیات و تخم‌مرغ
همچنین در گروه لبنیات قیمت ماست پاستوریزه و شیر پاستوریزه و پنیر پاستوریزه بدون تغییر بود. قیمت سایر اقلام بین 5/0 درصد تا ۱/۱ درصد افزایش یافت. بهای تخم‌مرغ معادل 8/1 درصد کاهش داشت و شانه‌ای 11 هزار و 500 تا 18 هزار تومان به فروش رسید.
گوشت قرمز و مرغ
بهای گوشت گوسفند نیز معادل 5/0 درصد، گوشت تازه گاو و گوساله 4/0 درصد و قیمت گوشت مرغ 8/0 درصد افزایش یافت.
میوه‌ها و سبزی‌های تازه
در هفته مورد بررسی، در میادین زیر نظر شهرداری اقلام میوه و سبزی‌های تازه که تعدادی از آنها از نظر کیفی در مقایسه با سایر میوه‌ها متفاوت بودند به نرخ مصوب سازمان میادین میوه و تره‌بار عرضه می‌شد.
میوه‌فروشی‌های سطح شهر اقلام میوه و سبزی‌های تازه را عرضه کردند که در گروه میوه‌های تازه قیمت انگور معادل 1/20 درصد، طالبی 4/2 درصد و موز ۳ درصد کاهش داشت، ولی بهای سایر اقلام بین 7/1 تا 3/7 درصد افزایش یافت. در گروه سبزی‌های تازه قیمت لوبیا سبز معادل ۷/۷ درصد کاهش یافت ولی بهای سایر اقلام بین 5/0 تا 4/16 درصد افزایش داشت.
قند، شکر، چای و روغن نباتی
در این هفته بهای قند معادل 2/0 درصد، شکر 8/0 درصد، چای خارجی 1/0 درصد، روغن نباتی جامد 6/0 درصد و روغن نباتی مایع 2/0 درصد افزایش داشت.در حال حاضر مردم بیش از هر زمان دیگری از سازمان‌های نظارتی درخواست دارند تا دقت در نحوه قیمت‌گذاری کالا و خدمات را زیر چتر نظارتی خود قرار دهند و شرایط را برای حفظ حقوق مردم فراهم کنند. اما تماس با مسوولان سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برای پاسخگویی به آخرین وضعیت ثبت قیمت کالاهای وارداتی که با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور شده‌اند، تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است. این در حالی است که روند افزایش قیمت کالاهای اساسی همچنان با سرعت ادامه دارد و مسوولان ستاد تنظیم بازار نیز حاضر به قبول واقعیت‌های بازار نیستند.
سایر اخبار این روزنامه
انتقاد وزیر راه‌و‌شهرسازی از تخلفات و دخالتهای دولت در اقتصاد
ناکامی وزارت ارتباطات برای ساماندهی پیامک های تبلیغاتی
تداوم آشفتگی بازار مواد غذایی؛
منتجب نیا:من قائم مقام هستم
دولت به دنبال حذف سوداگری در بازار مسکن
گزارشی از نشست «نگاه به مدرسه‌سازی در ایران و نقش نهادهای نیکوکاری»
ذخایر آقازاده‌ها!
طغیان تورم
تلاش فعالان اقتصادی برای زنده نگه‌داشتن صنعت
رهگیری بازدهی بورس
رویایی به نام آموزش رایگان
ذینفعان اصلی تورم
موافقت اعضای اروپایی برجام
ضرورت کاهش ارزش دلار
بهره‌وری سیاسی از تاسیس شهرک‌های صنعتی
چرا برخورد ایران و آمریکا در خلیج‌فارس منتفی است
جامعه نظرسنجی
* روزنامه «بیلد» از درخواست تهران برای برداشت 30 میلیون یورو از بانک آلمانی خبر داد
داور دیدار بلژیک - فرانسه مشخص شد
ضرورت کاهش ارزش دلار
