ناکامی وزارت ارتباطات برای ساماندهی پیامک های تبلیغاتی

گروه فناوری- یکی از مواردی که همواره با اعتراض و شکایت مردم مواجه بوده، پیامک‌های تبلیغاتی است، علاوه بر اینکه این پیامک‌ها در برخی موارد حاوی مطالب نادرست و کلاهبرداری مانند نیاز به پول برای کشف گنج و مواردی مشابه هستند به ازای برخی از آنها هزینه‌ای از کاربران کسر می‌شود؛ هزینه‌ای بابت مزاحمت‌های تبلیغاتی! اما این تمام ماجرا نیست، در بسیاری از موارد تلفن‌های تبلیغاتی نیز مزاحمت‌هایی را برای مردم ایجاد می‌کنند به ویژه آنکه بسیاری از بازاریاب‌هایی که برای خدمات خودرو تماس می‌گیرند عنوان می‌کنند دریافت کارت خدمات شرکت آنها از سوی دولت اجباری شده است و مردم موظف هستند در ازای هزینه‌ای، کارت خدمات را از شرکت فوق دریافت کنند، در غیر این صورت جریمه خواهند شد! جالب اینجاست که پس از پرداخت هزینه و دریافت کارت مربوطه هیچ خدماتی به دارندگان این کارت‌ها ارائه نشده و افرادی که کارت‌های خدماتی یا امدادی خودرو را دریافت نکرده‌اند نیز از سوی هیچ نهادی تاکنون جریمه نشده‌اند‌. البته نکته مهمی که در اینجا مطرح است آن است که دارندگان سامانه‌های پیامک‌های تبلیغاتی از چه طریقی به شماره تلفن‌های مردم دسترسی پیدا کرده‌اند؟ کدام نهاد شماره تلفن‌های خصوصی مردم را در اختیار این شرکت‌ها قرار داده است؟ متهم اصلی در این ماجرا شرکت مخابرات و البته پس از آن خود وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هستند‌. به هر روی دارندگان این سامانه‌ها از طریق یک نهاد مطلع به تلفن‌های همراه مردم دسترسی پیدا کرده‌اند‌. از سویی دیگر کلاهبرداری‌های فراوانی از طریق این پیامک‌ها و تلفن‌های تبلیغاتی انجام شده است‌. با توجه به سوابق گذشته وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به نظر می‌رسد عزم جدی در ساماندهی تلفن‌ها و پیامک‌های تبلیغاتی وجود ندارد!
یک شاهد عینی مدعی شده بود که با وی تماس گرفته شده و فرد تماس‌گیرنده مدعی شده از سوی رادیو جوان تماس می‌گیرد و وی برنده 20 میلیون تومان پول نقد شده و باید کد مورد نظر را وارد کرده و شماره کارت خود را اعلام کند. پس از این اقدام قابل حدس است که چه اتفاقی رخ داده است، حساب بانکی خانمی که به تماس‌گیرنده اعتماد کرده بود خالی شد! بنابراین پیامک‌ها و تلفن‌های تبلیغاتی بسیار خطرناک‌تر از آن هستند که تصور می‌شود و ساماندهی آنها نه لطف بلکه وظیفه نهادهای مربوطه است‌.
مهندسی اجتماعی
به تازگی پیامک‌های تبلیغاتی حتی به راه‌های مهندسی اجتماعی هم کشیده شده‌ است‌ به‌طوری‌که مسوولان رگولاتوری تا وزیر ارتباطات بسیج شدند جلوی این تبلیغات را بگیرند و برای این امر از راه‌هایی مانند استفاده از سامانه شکایت برای سرشماره‌های ارسال‌شده یا مسدود کردن شماره‌هایی که تنها به ارسال پیامک اقدام می‌کردند استفاده کردند‌.


پس از تبلیغات پیامکی که به نوعی جلوی آنها گرفته می‌شد، نوبت به تبلیغات تلفنی رسید که در آن، کاربر با پیام‌های‌ ضبط‌شده مواجه می‌شد‌. این موضوع هم مورد بررسی قرار گرفت تا جایی که حسین فلاح‌جوشقانی، رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد همه مزاحمت‌های تلفنی تبلیغاتی که توسط برخی از شهروندان گزارش شده، مورد پیگیری قرار ‌می‌گیرند و هیچ‌گونه مزاحمت‌های تبلیغاتی برای شهروندان چه در قالب پیامک یا تلفنی که روی نوار پاسخگو باشد، قابل قبول نیست‌.
همچنین در حالی که رگولاتوری برای ساماندهی پیامک‌هایی که سرشماره آنها مخصوص خدمات ارزش افزوده یا تبلیغات بود، سامانه‌ای را عرضه کرد، دارندگان برخی کسب‌وکارها به استفاده از شماره‌های شخصی روی آوردند که وعده داده شد این شماره‌ها هم ساماندهی و شماره‌هایی که تنها با هدف ارسال پیامک خریداری شده و استفاده دیگری ندارند، در صورت عدم پاسخگویی و با شکایت مردم به صورت کامل قطع شوند‌.
حسین فلاح‌جوشقانی، رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حتی از احتمال مسدود کردن برخی شماره‌ها بدون دریافت شکایت هم خبر داد و گفت: براساس مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات مشغول نوشتن ضوابطی هستیم تا بتوانیم یکسری شماره‌های شخصی را حتی بدون شکایت هم ببندیم‌. برای مثال اگر بررسی کنیم که رفتار یک مشترک به صورتی است که پیامک تبلیغاتی بسیاری می‌فرستد یا مکالمه صوتی ندارد، می‌توانیم تشخیص دهیم که این خط در جهت اهداف تبلیغاتی فعالیت می‌کند‌.
روش‌های جدید برای فریب مخاطب
به نظر می‌رسد راه‌هایی مانند شکایت از سرشماره‌های تبلیغاتی و شماره‌های شخصی و حتی جلوگیری از ادامه فعالیت برخی شماره‌های شخصی پاسخگو نیست‌ زیرا شگرد دیگری که برخی در پیش گرفته‌اند، از این هم فراتر رفته و این بار حتی با ترفندهایی مثل مهندسی اجتماعی سعی در منحرف کردن مخاطب و رسیدن به هدف‌شان دارند‌.
به گزارش ایسنا، محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این باره در صفحه اینستاگرام خود نوشت: همواره مردم از بنده در مواجهه حضوری یا در فضای مجازی خواسته‌اند با پیامک‌های مزاحم تبلیغاتی و فریبکاری‌ها و کلاهبرداری‌هایی که در این زمینه گاهی صورت می‌گیرد، مقابله جدی شود‌. پس از آنکه در عید فطر، عده‌ای با پیامک و طرح دروغ اینترنت ۱۲۰ گیگابایتی، تعدادی از مشترکین را فریب دادند و آنها اجبارا عضو یک سرویس حجمی یکی از اپراتورهای تلفن‌همراه شدند، اکنون عده‌ای دیگر با سوءاستفاده از سرویس‌های ارزش افزوده‌ اقدام به کلاهبرداری از مشترکین کرده‌اند‌.
وی افزود: در مورد قبلی برای بیش از ۳۱۰۰ قربانی نهایی، با دستور سازمان تنظیم مقررات، مبالغ عودت داده شد‌. در موارد اخیر سازمان تنظیم مقررات توقف فعالیت سرویس‌های ارزش افزوده مختلف را اعلام کرد‌. به اپراتورها ابلاغ شده ظرف یک هفته وجوه همه مشترکین این سرویس‌های ارزش‌افزوده را عودت دهند و با تکمیل مستندات این شرکت‌ها به مراجع مربوطه برای رسیدگی تخلفات معرفی شوند‌. وزارت ارتباطات با تاکید بر تسهیل مسیر تجارت مجاز و حمایت از آن، با مصادیق کلاهبرداری و سوءاستفاده‌های اینچنینی با قاطعیت برخورد خواهد کرد‌.
هشدار رگولاتوری به مردم
معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، گفت: اپراتورهای تلفن‌همراه موظف هستند درباره ماهیت پیامک‌های جعلی مربوط به خدمات ارزش‌افزوده به همه مشترکین اطلاع‌رسانی کنند‌.
به گزارش مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، مجید حقی معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با اشاره به مشاهده ارسال پیامک‌های تبلیغاتی با متن فریبنده از طریق پیام‌رسان‌های اجتماعی یا سرشماره‌های شخصی که کاربران را تشویق می‌کند با ارسال کد، شارژ یا سرویس رایگان دریافت کنند، گفت: برخی از کاربران با اعتماد به اینکه پیام‌ها موارد درخواستی در پیامک را انجام می‌دهند که در برخی موارد به ثبت و فعال شدن سرویس ناخواسته و متضرر شدن آنها منجر می‌شود‌.
وی افزود: اپراتورها از سوی رگولاتوری موظف شده‌اند در این خصوص به مشترکین اطلاع‌رسانی کنند و همه شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مبتنی بر محتوا برای انجام ندادن این‌گونه تبلیغات اخطار جدی ارسال کنند‌.
حقی با تاکید بر اینکه سازمان تنظیم مقررات با جدیت حقوق کاربران را از طریق مراجع حقوقی و قضایی مرتبط برای شناسایی عوامل این‌‌گونه اقدامات پیگیری می‌کند از مردم درخواست کرد ضمن بی‌توجهی به این‌گونه پیام‌ها، اطلاعات مربوط به سرویس‌ها و خدمات ارزش افزوده را از سایت‌های اینترنتی رسمی اپراتورها دریافت کنند‌.
معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری درباره خبر جعلی منتشر شده در عید فطر در مورد فعال‌سازی سرویس بسته اینترنتی یک اپراتور از طریق کد دستوری تصریح کرد: با پیگیری‌های انجام شده منشا این پیامک شناسایی و موضوع از طریق مراجع قضایی پیگیری شد‌.
وی افزود: این سرویس برای حدود ۵۰۰ هزار مشترک فعال شده بود که با پیگیری انجام شده، سرویس غیرفعال شده و بسته اینترنتی مشترکین به حالت قبل از این سرویس برگردانده شد و همچنین هزینه‌های دریافت شده از ۳ هزار و ۱۰۰ مشترک برای فعال‌سازی این سرویس، به آنها برگردانده شد‌.
سخن آخر
مردم همواره درصدد جست‌وجوی راه‌هایی هستند تا از شر پیامک‌ها و تلفن‌های تبلیغاتی خلاص شوند، به ویژه آنکه برای بسیاری پیش آمده مبلغی را در ازای خدمات دروغین این پیامک‌های تبلیغاتی یا قرعه‌کشی‌هایی که هرگز انجام نشده‌اند پرداخت کرده‌‌اند‌. این بار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرده درصدد ساماندهی تلفن‌ها و پیامک‌های تبلیغاتی است‌. امید است که این‌بار اراده‌ای جدی برای این کار وجود داشته باشد‌.