راه شفاف سازی اقتصاد

بسم‌الله الرحمن الرحیم
برگزاری جلسات پیاپی روسای قوا برای حل مشکلات اقتصادی و تشکیل اطاق یا اطاق‌های برنامه ریزی اقتصادی با هدف مقابله با جنگ اقتصادی که رئیس‌جمهور آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران به راه انداخته، تا زمانی که در دخل کشور و در بدنه نظام شفاف سازی اقتصادی صورت نگیرد بی‌فایده است. حضراتی که برای نجات کشور از بحران اقتصادی کنونی گردهم می‌آیند اگر می‌توانستند از عهده این کار برآیند، اصولاً اجازه نمی‌دادند چنین بحرانی به وجود بیاید.
اشتباه محض است اگر تصور کنیم مشکلات اقتصادی این روزها فقط از خروج آمریکا از برجام و تهدیدهای ترامپ ناشی شده است. اگر اقتصاد کشور زیرساخت درستی داشته باشد، این کشور بیدی نخواهد بود که با این بادها بلرزد. چند سالی است که شعارهائی هم داده می‌شود اما جهت‌گیری‌های اصلی کشور اصولاً با این شعارها تناسبی ندارد و طبیعی است که در چنین شرایطی امکان ندارد اقتصاد کشور از زیرساختی مقاوم برخوردار شود. در چنین وضعیتی امکان ندارد قدمی در جهت شفاف سازی اقتصادی برداشته شود. حتی اگر ترامپ را هم خدا خلق نکرده بود و چنین هیولائی در راس دولت آمریکا نبود نیز ما با همین مشکلات مواجه بودیم.
راه خارج شدن از بحران اقتصادی کنونی، فقط شفاف سازی است و شفاف سازی در شرایط فعلی کشور ما بر چند حرکت جدی و قطعی متوقف است.


اول آنکه دخالت نهادهای غیردولتی در اقتصاد بطور کلی متوقف شود. امروزه بین 70 تا 80 درصد بنگاه‌های اقتصادی کشور در اختیار نهادهای غیر دولتی قرار دارند. آنها از امکاناتی برخوردارند که می‌توانند مسیر اقتصاد را به هر طرف که بخواهند ببرند، هر جا که بخواهند متوقف کنند و هر زمان که اراده کنند دچار نوسان نمایند. تا این وضعیت برقرار است، مقاوم سازی اقتصادی میسر نیست.
دوم آنکه با رانت خواری برخورد قاطع شود. عده‌ای با برخورداری از حاشیه امن، از رانت‌های اطلاعاتی – اقتصادی استفاده می‌کنند و تعادل اقتصادی را برهم می‌زنند. اتکاء این جماعت به کسانی است که دولت قدرت برخورد با آنها را ندارد. تا زمانی که این رانت خواری برقرار است، مقاوم سازی فقط در حد یک شعار می‌تواند مطرح باشد و به مرحله عمل نخواهد رسید.
سوم مقابله با تجمیع ثروت است. این آفت، به بعضی مراکز، قدرت تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری اقتصادی و حتی سیاسی می‌دهد. تجمیع ثروت، فارغ از اینکه از اساس درست بوده یا نه، به مانع بزرگی بر سر راه مقاوم سازی اقتصادی تبدیل شده است. با وجود چنین مانعی نمی‌توان از شفاف سازی سخن گفت. به این مانع بزرگ اضافه کنید خودداری بعضی از همین مراکز از پرداخت مالیات و سایر حقوق قانونی دولت را که مانع مهم دیگری بر سر راه مقاوم‌سازی و شفاف سازی است.
چهارم اینکه بدنه دولت باید پالایش شود. دولت، در سازوکار فعلی خود گرفتار بدنه‌ای نامتجانس است. دولت، هنگامی قدرت اجرای تصمیمات خود را خواهد داشت که از عناصری همراه و همفکر در بدنه دولت و در مسئولیت‌های کلیدی برخوردار باشد. متاسفانه در بدنه دولت فعلی عناصری از دولت نهم و دهم حضور دارند که ماموریت دارند مانع اجرائی شدن تصمیمات دولت شوند. تا زمانی که بدنه دولت از این عناصر نامتجانس پالایش نشود، توفیقی برای به نتیجه رسیدن تصمیمات دولت قابل تصور نیست. ضرورت این پالایش‌ها بارها به شخص رئیس‌جمهور روحانی تذکر داده شد ولی اقدامی صورت نگرفت.
حرکت پنجم، ایجاد تغییرات اساسی در دستگاه‌های نظارتی است. رویدادهای تلخ ماه‌های اخیر به ویژه در زمینه سکه و ارز نشان داد کشور از نظر نظارت دچار ضعف شدید است. تا زمانی که این ضعف برطرف نشود، ضمانتی برای اجرای تصمیمات وجود نخواهد داشت.
حرکت دیگری که بایدصورت گیرد این است که دولت باید از ظرفیت کارشناسی کشورنه فقط در زمینه اقتصادی بلکه در تمام زمینه‌ها استفاده کند. این واقعیت تلخ را تمام دوستان رئیس‌جمهور روحانی و حامیان دولت به زبان می‌آورند و از آن رنج می‌برند که استفاده نکردن از ظرفیت‌های موجود در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی از ضعف‌های بزرگ این دولت است. برطرف کردن این ضعف می‌تواند به تصمیم سازی دولت در تمام زمینه‌ها از جمله در زمینه اقتصادی کمک کند. مشکل امروز جامعه فقط مشکل اقتصادی نیست. استفاده از ظرفیت‌های موجود، در تمام زمینه‌ها به دولت و کشور کمک خواهد کرد بسیاری از گردنه‌های سخت را پشت سر بگذارند و توطئه‌های دشمنان را خنثی نمایند.
سایر اخبار این روزنامه
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری: وام ضروری بازنشسته‌ها 5 میلیون تومان می‌شود دکتر ظریف: جهان مقابل آمریکا ایستاده است اعضای برجام متعهد به خرید نفت ایران شدند طوفان و رانش زمین در ژاپن 90 کشته برجای گذاشت ارتش سوریه بر جاده بین‌المللی دمشق – امان مسلط شد 8 عضو گروهک داعش اعدام شدند دعوت یک نماینده رژیم صهیونیستی از ولیعهد عربستان برای سخنرانی در مجلس این رژیم ارزش حیا در کلام امام صادق علیه‌السلام راه شفاف سازی اقتصاد دو انفجار بزرگ وزارت کشور سومالی را به لرزه درآورد کمیسیون انتخابات عراق اخبار درز یافته درباره نتایج بازشماری دستی آرا را رد کرد افزایش نگرانی‌ها از سرکوب شدید شیعیان در بحرین واکنش‌های متفاوت به بسته شدن تنگه هرمز؛ «ترس»، «سکوت» و «فرافکنی» اکونومیست: ائتلاف غرب متزلزل شده است استاد دانشگاه جرج واشنگتن: ترامپ قلدر است و باید در مقابلش ایستاد عربستان از سلاح‌های اسرائیلی در بمباران یمن استفاده می‌کند