روزنامه همدلی
1397/04/17
«همدلی» از طوفان شن و بیماری‌های تنفسی در سیستان و بلوچستان گزارش می‌دهد خاک در گلو
همدلی| ستاره لطفی- نفس سیستان و بلوچستان تنگ است. خشکسالی تشدید شده ، خشکی، گرسنگی، گردوغبار و بیماری سل سایه‌اش بر زندگی مردم این استان انداخته است. فقط بی‌آبی نیست که ساکنان سیستان و بلوچستان را رنج می‌دهد. آنان با سانحه طبیعی دست به گریبان شده‌اند. شن‌های روان در کنار بادهای 120روزه سیستان که موجب طوفان‌های شن گسترده، گردوغبار شدید، آتش‌سوزی، گرسنگی و شیوع سل، این منطقه را به یکی از مناطق شکننده کشور از لحاظ سلامتی و شرایط زندگی تبدیل کرده است.روزگاری سیستان را انبار غله ایران می‌گفتند و در تاریخ آمده که این دشت خشکیده امروز، روزی جنگلی سرسبز بوده است. امروز منطقه سیستان با تغییرات اقلیمی شگرفی مواجه است و ممکن است تنگ نظری طبعیت و سیاست‌های ناکارآمد دولت‌ها همه این منطقه وسیع را به کویری لم‌یزرع و برهوتی بی‌مردم تبدیل کند. به نحوی که خشکسالی و بیکاری و بی‌آیندگی در سال‌های اخیر ۲۵ درصد جمعیت استان سیستان و بلوچستان را به کوچ واداشته است. کسانی نیز که از سرزمین مادری به دلیل تنگدستی یا دلایل دیگر دل نکندند با انواع بیماری‌های چشمی و تنفسی و مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم می‌کنند.
بیست سال با خشکسالی
داستان خشکسالی و هجوم شن‌های روان به سر‌وچشم و منازل سیستان‌وبلوچستانی‌ها قصه دیروز و امروز نیست. افزون بر 20 سال است که ساکنان این استان با پدیده خشکسالی درگیر هستند. خشکسالی این استان و دریاچه تشنه و بی‌‌آب هامون یکی از متهمان اصلی طوفان شن و گردوغبار در این استان است. با آغاز بادهای موسمی ۱۲۰روزه شن زارهای که از بستر خشکیده‌هامون به پا می‌خیزند تا درون منازل مردم هدایت می‌شوند.این شن و گرد و غبار نفس‌های مردم را حتی در منازلشان در سینه حبس کرده به نحوی‌که و مردم برای نجات خود چاره‌ای جز مهاجرت ندارند.
سیستان و بلوچستان به سبب گستردگی زیاد (11.5درصد گستره کشور) و موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی از جمله استان‌هایی است که احتمال وقوع چندین مخاطره طبیعی به‌طور همزمان در آن وجود دارد، در شمال این استان تندبادها و گرد و غبار شدید و خشکسالی، در مرکز سیل و زلزله و در جنوب نیز احتمال وقوع سونامی و دمای زیاد هوا بعضا تا بیش از 50 درجه و ریزش باران‌های فصلی و جاری شدن سیل‌های مقطعی وجود دارد.
طبق آمار هواشناسی، استان سیستان و بلوچستان با دریافت ۱۶.۹ دهم میلی‌متر بارش از ابتدای سال ۹۶ تا پایان آذرماه با کاهش ۶۴.۸ درصدی در رتبه دوم کم بارش‌ترین استان کشور بعد از یزد قرار گرفت. همچنین هواشناسی اعلام کرده بهار ۹۷ استان سیستان و بلوچستان شاهد افزایش دمای یک و نیم درجه‌ای بود که در نتیجه به خورندگی بیشتر خاک منجر شد. در سال ۹۶ بادهای ۱۲۰ روزه سیستان تا ۱۹۶ روز ادامه داشت. در حالی‌که بر سرعت باد هم افزوده شده بود. توفان شن و ریزگردها که در دهه‌های گذشته فقط در فصول بهار و تابستان رخ می‌داد در سال‌های اخیر در تمام طول سال و در هر زمانی که باد به سرعت ۷۰کیلومتر بر ساعت می‌رسد، گستره بزرگی از سیستان را دربر می‌گیرد.
سیستان و بلوچستان رتبه اول سل در کشور
گردوغبار به شیوع بیماری‌های تنفسی و چشمی و قلبی دامن زده است. براساس آمار سازمان هواشناسی میزان گرد و غبار در زابل به ۲۲ برابر استاندارد جهانی و در هوای زاهدان، به ۱۵برابر رسیده است. شدت گردوغبار و میزان غلظت ذرات معلق در هوا چنان شدید است که این استان را در صدر جدول بیماری سل قرار داده است.
به تازگی «مهشید ناصحی»، رئیس اداره سل و جذام وزارت بهداشت اعلام کرد: استان سیستان و بلوچستان رتبه نخست بیماری سل در کشور را از آن خود کرده است. ناصحی سال گذشته نیز سیستان و بلوچستان را رکورددار بیماری سل عنوان کرد و شیوع بیماری سل در سیستان وبلوچستان را سه برابر کشوری اعلام کرد. به گفته ناصحی شیوع این بیماری در کشور12صد در هزار است در حالی که در سیستان وبلوچستان 35 صد در هزار است. البته ناصحی تمام تقصیرات را متوجه شرایط اقلیمی این استان ندانست ونقش عواملی چون کمترتوسعه یافتگی، تغذیه، همجواری با دو کشور پاکستان و افغانستان در بروز سل دراین استان را نادیده نگرفت.
بر اساس گزارش‌های موجود منطقه سیستان بیشترین آمار بیماری سل را در کشور دارد و پس‌ازآن نیز گرگان به دلیل مهاجرت مردم سیستان در رتبه دوم قرار دارد. شرایط امروزی سیستان برای انسان غیرقابل‌تحمل شده، است. آنان حتی از ابتدایی‌ترین حق که همان نفس کشیدن است محروم هستند. چرا که طوفان شن باعث شده است که هر نفس آنان نه ممد حیات بلکه مضر حیات باشد.
درمان بیماری سل به‌طور رایگان انجام میشود
رئیس شبکه بهداشت و درمان هیرمند در شمال سیستان و بلوچستان گفت: این شهرستان با جمعیتی افزون بر 77 هزار نفر حدود 60 بیمار سل دارد. «مهران عبادتی» با بیان اینکه 11مرکز بهداشت در شهرستان هیرمند وجود دارد که به‌طور شبانه‌روزی مشغول خدمات‌رسانی هستند. به رسانه‌ها گفت: تمام مراحل تشخیص و درمان بیماری سل به‌طور رایگان انجام میشود. او ادامه داد: هم‌مرز بودن شهرستان هیرمند با افغانستان که از وضعیت بهداشتی مناسبی برخوردار نیست و همچنین خشکسالی‌های اخیر و ریز گردها که عامل مستعد کننده بیماری هستند سبب گسترش بیماری سل در این منطقه شده است. رئیس شبکه بهداشت و درمان هیرمند بیماری سل را قابل‌درمان دانست و گفت: افرادی که همراه با سرفه طولانی‌مدت (بیش از سه هفته) دارای علائم عمومی ازجمله تب، تعریق شبانه، کاهش وزن و کاهش اشتها، هستند باید برای بررسی بیماری سل به پزشک مراجعه کنند.
با طرح خانه به خانه سل آمار کاهش پیدا می‌کند
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل نیز گفت: بیمارستان تخصصی سل در این شهرستان در حال ساخت است و به‌زودی افتتاح میشود. «هادی میرزایی» اظهار داشت: عملیات ساخت این بیمارستان به‌صورت جدی از اسفند سال 93 آغازشده است.
وی افزود: هم‌اینک در حال تامین تجهیزات و نیروی انسانی این بیمارستان هستیم. او ادامه داد: این بیمارستان شامل بخش‌های مختلف ازجمله اتاق عمل، آی‌سی‌یو، آندوسکوپی، اتاق عمل سرپایی و اتاق ایزوله است. او بیان کرد: طرح بیماریابی خانه به خانه سل باهدف تشخیص زودهنگام و درمان موثر در مراکز بهداشتی درمانی و خانه‌های بهداشت سیستان به‌صورت ویژه در حال انجام است که در صورت ادامه این روند تا سال آینده آمار مبتلایان در منطقه کاهش می‌یابد. سرپرست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل گفت: طوفان، سوءتغذیه و مراجعه نکردن مردم برای شناسایی از عوامل مهم ابتلا به سل در منطقه سیستان است. میرزایی اظهار داشت: بیماری سل از سالیان گذشته در شهرهای شمالی سیستان و بلوچستان وجود داشته و اکنون این منطقه به کانون سل ایران تبدیل‌شده است.
وعده‌هایی که عمل نشدند
بسیاری از ساکنان این استان شرقی کشورکه به‌خاطر گردوغبار و طوفان شن نفسشان به شماره افتاده است نسبت به عملکرد دولت انتقاد دارند و معتقدند دولت حسن روحانی علیرغم شعارهای انتخاباتی خود که قول برطرف کردن مشکل مذکور را داده بود اما تا کنون برنامه موفقی برای مقابله با این خشکسالیِ شدید اجرا نکرده است.
به گفته مردم سیستان و بلوچستان تنها تمهیدی که طی این چند سال برای مقابله با خشکسالی اندیشیده شده است راه‌اندازی کمپین «نذر آب» است. این کمپین را اولین بار «علی اصغر پیوندی»،رئیس جمعیت هلال احمردر سفر به زاهدان اعلام کرد. به گفته پیوندی، علاوه بر نذر آب که جزئیات بیشتری از آن منتشر نشده است، بسته‌های غذایی نیز بین مردم توزیع خواهد شد.
همزمان محسن حیدری، سرپرست اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان در خبری هشداردهنده اعلام کرد که «گردوغبار گسترده حداقل ۴۰ شهر و 8 هزار روستا را فراگرفته است».برخاستن این میزان گردوغبار به خاطر وزیدن بادهای ۱۲۰ روزه با سرعتی معادل ۱۰۴کیلومتر بر زمین‌های خشکیده سیستان و بلوچستان، به‌ویژه تالاب‌های خشکیده هامون است.
آتش‌سوزی نخلستان‌ها
خشکی و گرمای هوا دست در دست هم داده و نخلستان‌های این استان را نیز قربانی کرده است. «شیرزاد کمالی»، مدیر جهاد کشاورزی سراوان به مهر گفت:که ۱۱ تیر آتش‌سوزی در شهرستان سراوان بیش از ۱۰ هکتار نخلستان را در کام خود فرو برد. به گفته او، این آتش‌سوزی 1۷۰۰ اصله درخت نخل را سوزاند. هزار درخت از میان این درختان بارده بودند.
هیرمند شریان حیات سیستان
ایران یکی از دلایل خشکی دریاچه هامون را عدم تامین حقابه این دریاچه از رودخانه هیرمند می‌داند. یکی از عواملی که پیوسته درباره بحران آبی سیستان از طرف دولت مطرح میشود، عهدشکنی افغانستان بر سر حقابه ایران از هیرمند است. رودخانه هیرمند بزرگترین و مهمترین رودخانه افغانستان است که از شرق، وارد خاک ایران شده و به رود پریان و تالاب‌هامون می‌ریزد. وابستگی آبی دشت سیستان به هیرمند از زمان جدایی هرات به این سو همواره منشا اختلاف بوده است.
ایران همیشه مدعی و خواهان مذاکره بوده است. چون قراردادها و معاهدات فیمابین را متناسب با نیازهای آبی سیستان نمی‌دانسته و اغلب از نتیجه ناراضی بوده است و همین زمینه مذاکرات بیشتر و انعقاد قرارداد تازه شده است.
در آخرین معاهده‌ای که در سال ۱۳۵۱ بین دو کشور منعقد شد حقآبه ایران ۲۶ متر مکعب در ثانیه در نظر گرفته شد که حدود ۸۲۰ هزار متر مکعب در سال است. این درحالی است که بنابر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال ۸۴ میزان نیاز منطقه سیستان به آب اعم از شرب، صنعتی، خدماتی، تولیدی و کشاورزی در طول یک سال در حدود ۸/۱ تا ۲ میلیارد متر مکعب است. در گزارش مرکز پژوهش‌ها تاکید شده است: برای جوابگویی به نیازها و رعایت حقوق مسلم مردم منطقه سیستان باید معاهده جدیدی مطابق با حقوق عرف بین‌الملل در خصوص رودهای مرزی تهیه، تدوین و جایگزین معاهده فعلی شود.
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» از طوفان شن و بیماری‌های تنفسی در سیستان و بلوچستان گزارش می‌دهد خاک در گلو
نگاهی به اندیشه بزرگان در مواجهه با واپسگرایی تحجرگرایی؛ رفوزه‌ای که صدای همه را در می‌آورد
سرانجام کابینه بریتانیا بر سر یک موضع مشخص درباره برگزیت به توافق رسیدند «می» کابینه‌اش را جمع کرد
گلایه های حسن یزدانی قهرمان جهان از وزارت ورزش آقای وزیر،عدالت در کدامین اتاق وزارت ورزش محبوس مانده است؟!
غفوری‌فرد: وقت گله‌گذاری و تسویه‌حساب نیست
در ستایش حرکت زیبای مسعود شجاعی برای کمک به مردم خوزستان دم شما گرم، آقای کاپیتان
«همدلی» یکبار دیگر سناریوی موسسات غیرمجاز و پرداخت 20 هزار میلیارد تومان تاوان سودجویی آنها از جیب بودجه عمومی را بررسی کرد
بازدید دنیل کریگ از سازمان سیا
رئیس پلیس فتا تهران بزرگ خبر داد: احضار «شاخ»های اینستا به پلیس فتا
قائم مقام وزیر شهرسازی در مسکن مهر: «فعلا» در برابر افزایش قیمت مسکن مهر مقاومت کرده‌ایم
سه شیرها با 2 گل وایکینگ‌ها را راهی خانه کردند
شیرزاد عبداللهی دوره بگو و دَر رُو مدیران سپری شده است
