روزنامه جهان صنعت

بررسی جامعه‌شناختی احضار «شاخ‌های اینستاگرامی»

گروه جامعه- اینستاگرام، شبکه‌ای که در سال‌های اخیر جای خودش را در دل ایرانیان باز کرده است و کمتر کسی را پیدا می‌کنیم که یک حساب کاربری در این شبکه نداشته باشد. هدف از شکل‌گیری این شبکه نشان دادن عکس است و در ابتدا، زمانی که هنوز این همه طرفدار نداشت بیشتر عکاسان به آن روی خوش نشان دادند و عکس‌هایشان را برای دید عموم در صفحه شخصی خودشان بارگذاری می‌کردند. زمان زیادی طول نکشید تا این برنامه با اقبال عمومی مواجه شد و افراد زیادی در دنیا، از هر طیفی اقدام به فعالیت در این شبکه کردند. تا اینجای کار همه چیز خوب است اما مشکل از زمانی شروع شد که عده‌ای سعی کردند با نشان دادن سبک‌های زندگی عجیب و غریب در دل کاربران جایشان را باز کنند و به قولی «شاخ اینستاگرام» شوند.
«شاخ‌های اینستاگرام» وارد می‌شوند
Rich kids of Tehra- اولین صفحه‌ای بود که سبک زندگی عجیب و غریب برخی کاربران ثروتمند را در فضای مجزایی نشان داد. عده‌ای مخالف این کار بودند و اعتقاد داشتند این نوع زندگی کردن متعلق به عده کمی از مردم است، اما گروه زیادی هم علاقه داشتند تا سبک زندگی به اصطلاح لاکچری همین عده قلیل را دنبال کنند. این دنبال کردن‌ها و علاقه به آشنا شدن با سبک‌های مختلف زندگی باعث شد گروهی از افراد که از سطح اجتماعی، تحصیلی و شخصیت بالایی برخوردار نبودند تنها با داشتن اندک سرمایه و ماشین‌های مدل بالا بتوانند دل دنبال‌کنندگان را ببرند و برای جذب بیشتر فالوئر دست به هرکاری بزنند از جمله نشان دادن شخصی‌ترین ابعاد زندگی‌هایشان.
یک روز فیلم خودکشی دختر جوان میان کاربران دست به دست می‌شد و روز دیگر دعوای بین دو شاخ اینستاگرام بحث داغ بود. چند روز بعد چهره جدیدی با لب‌ها و گونه‌هایی که به طرز عجیبی بزرگ هستند و مردانی که دیگر هیچ شباهتی به مرد ندارند، ابروهایشان مدل‌دار است و در موهایشان تکه‌های رنگ‌شده در آورده‌اند طرفدار پیدا می‌کرد و هفته بعد فحاشی دختری که مهاجرت کرده به کسانی که در کشور مانده‌اند و این داستان همچنان هر روز با چهره‌های جدید تکرار می‌شود. تفاوتی هم ندارد این افراد چه سنی دارند از دختر 14‌ساله تا زن‌ها و مردانی که چند پیراهن بیشتر پاره کرده‌اند‌، اما چیزی که این میان مهم به نظر می‌آید جلب توجه کردن و دیده شدن است. دیده شدن جشن عروسی، دیده شدن رستوران‌هایی که می‌روند، دیده شدن مهمانی‌ها، دیده شدن سالن‌های آرایشی که ساعت‌ها در آن وقت می‌گذارند، دیده شدن کادو‌ها و ماشین‌های مدل بالایی که در روز تولد از خانواده یا کسی که با او در رابطه احساسی هستند. دیده شدن پازل گمشده زندگی این افراد است.


در چند ماه اخیر کار بعضی از شاخ‌های اینستاگرامی که در خارج از کشور ساکن هستند به جایی کشیده شده که در نیمه‌های شب اقدام به پخش فیلم‌هایی از خصوصی‌ترین لحظاتشان می‌کنند و در توجیه این کار می‌گویند نیمه‌شب بچه‌ها باید خواب باشند و دلیلی ندارد بخواهند فیلم‌های زنده ما را ببینند!
پلیس فتا «شاخ‌های اینستاگرام» را احضار کرد
گروهی که تعداد آنها کم هم نیست همواره معتقدند وجود شاخ‌های اینستاگرامی و ترویج سبک زندگی آنها باعث تغییر فرهنگ جوانان و نوجوانان می‌شود و دنبال کردن آنها در بلند‌مدت می‌تواند پیامد‌های زیادی برای نسل جدید داشته باشد. این دنبال کردن‌ها جوانان را از اهداف بزرگتر دور کند و به عشق اینکه معروف شوند، الگوی اشتباهی انتخاب کنند و از درس و توجه به سایر زوایای زندگی و فرهنگ خانوادگی دور شوند و تنها توجهشان به ظاهر، نوع پوشش غیر‌متعارف و جمع کردن طرفدار باشد.
اما راه درست برای حل این موضوع چیست؟ روز گذشته خبری منتشر شد که پلیس فتا شاخ‌های اینستاگرامی را شناسایی و برخی را احضار کرده است. بر اساس اطلاعاتی که رییس پلیس فتای تهران بزرگ عنوان کرده بیش از ۳۰ درصد پرونده‌های مربوط به شاخ‌های اینستاگرام که از سوی فتای ناجا اعلام می‌شود، مربوط به تهران بزرگ است، همچنین تاکنون یک سوم این پرونده‌ها به نتیجه رسیده و مسوول یا مدیر صفحه به فتا احضار شده و اقدامات لازم در مورد آنها انجام شده است.
سرهنگ تورج کاظمی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نتیجه بررسی صفحات شاخ‌های اینستاگرامی به کجا رسید؟ تصریح کرد: وقتی صفحات شاخ‌های اینستاگرام توسط فتای ناجا شناسایی می‌شوند، مدیران این صفحات در هر کدام از استان‌ها که باشند به آن استان اعلام می‌شود، استان نیز طی هماهنگی با مرجع قضایی و اخذ مجوز قضایی اقدامات لازم را انجام می‌دهد، در مواردی هم که از مسوولیت فتا خارج باشد، حتما با استفاده و همکاری پلیس امنیت اخلاقی موارد اعلام شده بررسی و به شدت با آنها برخورد می‌شود.
فعالیت در اینستاگرام جرم است؟
حالا سوالی که ایجاد می‌شود این است که اصلا فعالیت در محیط‌های مجازی جرم محسوب می‌شود؟ در این رابطه جعفر کوشا، جرم‌شناس به «جهان صنعت» می‌گوید: فعالیت در محیط مجازی مشابه فعالیت در محیط حقیقی است مگر اینکه در محیط مجازی تعرض یا توهینی به فردی صورت بگیرد یا عمل مجرمانه‌ای انجام شود.
این جرم‌شناس ادامه می‌دهد: اگر فردی که در فضای مجازی فعالیت دارد شاکی خصوصی داشته باشد یا رفتاری خلاف عفت عمومی و اخلاق و رفتار حسنه انجام دهد و در این فضا دیده شود و مشخص شود رفتار آن فحشا را اشاعه می‌دهد یا تلاش بر این امر داشته می‌تواند از طریق مراجع ذی صلاح احضار شود.
جذب طرفدار به هر قیمتی
در همین رابطه یکی از کارشناسان روانشناسی با اشاره به این موضوع که از اساس تلاش برای احضار و گرفتن این افراد تلاش برای مجبوبیت بیشتر آنهاست خاطر‌نشان می‌کند: برخورد‌های این چنینی هیچ جوابی نمی‌دهد چون طرفداران بعد از آزادی آنها را به چشم مبارز می‌بینند. باید با آنها برخورد فرهنگی داشت. باید اتاق فکری وجود داشته باشد تا برای مقابله و بهبود شرایط فکر کرد و تصمیم گرفت.
رضا بافتی در ادامه صحبت‌هایش با «جهان صنعت» می‌گوید: مشکل اصلی به مردم ما باز‌می‌گردد؛ باید قبول کرد سلیقه مردم عوض شده است. در گذشته ما به انجام کارهای درست تشویق می‌شدیم و تلاش می‌کردیم تا یکسری کار را انجام دهیم که رضایت جمعی را دریافت کنیم اما الان خبری از آن فعالیت‌ها نیست. به دلیل رخوتی که در همه ما ایجاد شده به کارهای ساده علاقه پیدا کردیم. برای شناخته شدن حاضر نیستیم تلاش کنیم. در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که درجه یک‌ها دیده نمی‌شوند و به جای آن کسانی که هیچ وجهه قابل توجهی ندارند دیده می‌شوند.
او در رابطه با مشکلات روانی افرادی که خود را شاخ مجازی معرفی می‌کنند بیان می‌کند: بیشتر این افراد از بیماری‌های حد روانی رنج می‌برند. خودشیفتگی، دوقطبی بودن، افسردگی یا مشکلات حاد روانی از جمله بیماری‌هایی است که در شاخ‌های مجازی به وفور دیده می‌شود که این سلبریتی‌های بیمار طرفداران زیادی در دنیای مجازی دارند. همچنین یک فرصت است که ببینیم چرا این اتفاق می‌افتد، آنها را آنالیز کنیم و ببینیم و چرا جوانان به این سمت می‌روند. فرد معروف برای جذب فالوئر دست به هر کاری می‌زند و طرفداران هم او را تشویق می‌کنند تا وقیح‌ترین کارها را جلوی دوربین انجام دهد و کم‌کم قبح قضیه از بین می‌رود.
این کارشناس روانشناسی همچنین اضافه می‌کند: همه ما نیازی به نام «تایید طلبی» در خود داریم. عده‌ای به کمیت توجه می‌کنند و عده‌ای دیگر به کیفیت تایید شدن‌ها. افرادی که به جایگاهی رسیده‌اند به کیفیت اهمیت می‌دهند، مثلا 200 نفر آنها را تایید کنند اما این تعداد حرفی برای گفتن داشته باشند اما گروهی به کمیت اهمیت می‌دهند، برایشان تعداد مهم است و در این میان خیلی از طرفداران خودشان پر از مشکل هستند.
بافتی در انتها به این نکته اشاره می‌کند که این اواخر برخی بازیگران هم نیاز به دیده شدن بیشتر دارند، برای مثال آقایی که به اندازه کافی دیده شده و دیده می‌شود اما همچنان همسرش را جلوی دوربین می‌آورد و در مورد هرچیزی بدون اطلاع اظهار‌نظر می‌کند. این افراد پر از مشکلات روح و روانی هستند که یک روانشناس به راحتی می‌تواند رفتار آنها را آنالیز کند.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
نباید تحت عنوان برخورد با مفاسد، آرامش فعالان اقتصادی را به مخاطره انداخت وزیر نفت : آغاز پرداخت سود سهام عدالت مردگان صف‌ خودروهای بین‌شهری کوتاه‌تر می‌شود آشفتگی بازار موبایل ادامه دارد هشدار شرکت بازرگانی دولتی در مورد کاهش واردات کالاهای استراتژیک؛ عاملان تخریب سد ۲۵۰۰ساله هخامنشی شناسایی شدند بررسی جامعه‌شناختی احضار «شاخ‌های اینستاگرامی» وزیر کشور در سری بعدی ماه عسل! فقر رفاهی ایرانیان سریال بازار سیاه حواله‌فروشی خودرو ترکش نوسانات ارزی به صنعت برق هم رسید بازی با سلاح نفت جنگ تجاری آمریکا- چین تلاش اتحادیه اروپا برای رسیدن به وحدت کاش ریاست‌جمهوری روحانی دور سوم داشت کاش ریاست‌جمهوری روحانی دور سوم داشت