عاملان تخریب سد ۲۵۰۰ساله هخامنشی شناسایی شدند

معاون میراث فرهنگی استان فارس می‌گوید اگرچه عاملان تخریب سد ۲۵۰۰ساله هخامنشی شناسایی شده‌اند، اما ساختاری که به هم خورده، صرفا سنگی نیست. دیواره سد از جنس خاک است و یک کانال از زیر آن رد شده. کانال مذکور برای مدیریت آب پشت سد بوده است. سد خاکی تا حدودی قابل احیاست اما کانال به دلیل آنکه سنگ‌هایش پراکنده شده احیای آن امر بسیار دشواری است.
مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان فارس در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به این سوال که زمان دقیق تخریب سد بستان خانی چه وقت بوده است، گفت: به استناد گزارش مامور گشت یگان حفاظت شهرستان خرم‌بید در اواخر زمستان تاریخ ۲۲ اسفندماه ۹۶ در حین بازدید و سرکشی به اثر ثبتی مذکور مشاهده شد که یک فقره حفاری با استفاده از ماشین‌آلات سنگین (بیل مکانیکی) در عرصه اثر مذکور صورت گرفته و موجب تخریب بخشی از دیواره سد شده است.
او درباره مراتب شناسایی هویت مسببان تخریب گفت: موضوع شناسایی عامل یا عاملان حفاری از آن تاریخ در دستور کار این اداره کل و نیروی انتظامی شهرستان قرار گرفت.او اضافه کرد‌: ماموران یگان حفاظت شهرستان پاسارگاد و خرم‌بید در بازدید از محل با هماهنگی نیروی انتظامی یک دستگاه بولدوزر و تراکتور و مقداری تجهیزات مشاهده کردند ولیکن شخص یا اشخاصی که خود را مالک یا راننده وسایل نقلیه معرفی کنند در محل مشاهده نشد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس درباره تشکیل پرونده در این خصوص گفت: با مراجع قضایی هماهنگی صورت گرفت و دستور توقیف آنها از مراجع قضایی اخذ و مراحل تحقیق جهت شناسایی مالک یا راننده انجام شد که خوشبختانه شناسایی شدند و مراحل تحقیق و پیگیری قضایی از طریق نیروی انتظامی و اداره حقوقی این اداره در دست انجام است.


عبدالرضا نصیری معاون میراث فرهنگی استان فارس‌ نیز در همین رابطه گفت: چندی پیش به همراهِ دو نفر از مسوولان امور پایگاه‌ها؛ آقایان عزیزی (مدیرکل امور پایگاه‌ها) و فدایی (مدیر پایگاه پاسارگاد) بازدیدی از محل داشتیم. بخشی از این تخلف به کم‌کاریِ یگان حفاظت استان برمی‌گردد که این مباحث باید در سیستم خودِ ما پیگیری شود. در حوزه حفاظت ما با کمبود نیرو مواجه‌ایم و حوزه فعالیت‌ها هم بسیار گسترده است. از طرفی هم‌ این اتفاق در نقطه دوردستی رخ داده که سرکشی از آن دشوار است.او درباره ماشین‌آلاتِ حاضر در محل گفت: ماشین‌آلاتی که در نزدیکی محل توقیف شده، تا امروز بلاصاحب مانده است! فقط یک نفر دنبال لودر آمده بود که ظاهرا آن شخص ربطی به ماجرا نداشت.
او درباره ابعاد این تخریب گفت: تا حدودی ممکن است بتوانیم وضعیت سد را به حالت اولیه‌اش بازگردانیم‌ ولی چون حجم کار بالاست شاید اگر خودِ میراث فرهنگی به تنهایی بخواهد این مرمت را انجام دهد این امر به دلیل کمبود بودجه، در کوتاه‌مدت به انجام نرسد.نصیری اضافه کرد: فرد خاطی موظف است‌ علاوه بر آنکه جریمه نقدی این تخریب را بپردازد خودش با نظارت سازمان میراث فرهنگی وضعیت را به حالت اولیه بازگرداند.
او در پاسخ به این سوال که چنددرصد از سد تخریب شده، گفت: با توجه به اینکه مرتبه دومی است که این سد در معرض تخریب قرار گرفته، (اولین تخریب سال ۸۷ انجام شد)، شاید در کل ۱۲ درصد تخریب انجام شده که ۸ درصد آن به دوره تخریب اول برمی‌گردد.معاون میراث فرهنگی استان فارس درباره احتمال بازسازی سد گفت: ساختاری که به هم خورده، صرفا ساختار سنگی نیست. دیواره سد از جنسِ خاک است و یک کانال از زیر آن رد شده. کانال مذکور برای مدیریت آب پشت سد بوده است. سد خاکی تا حدودی قابل احیاست اما احیای کانال به دلیل آنکه سنگ‌هایش پراکنده شده امر بسیار دشواری است. ما پیگیر هستیم که اگر امکان آن وجود دارد، خاک‌های سد را به حالت اولیه‌اش بازگردانیم.نصیری در پایان توضیح داد‌: در همین رابطه‌ چند‌ روزی است سرهنگ عیدی‌پور (فرمانده یگان حفاظت استان فارس) تودیع شده و سرهنگ بهمنی‌ مسوولیت یگان حفاظت استان را برعهده گرفته است.