معاملات توافقی گواهی ارزی در بورس

گروه بورس- بالاخره بعد از مدت‌ها گمانه‌زنی و البته تلاش دولت برای رسیدن به یک راه‌حل تازه برای مهار نوسان ارز، قرعه این بار به نام بورس از گوی آتشین خارج شد. تصمیم مردان اقتصادی دولت دوازدهم در ماه‌های اخیر به یک ‌آنارشیسم در بازارهای مالی ایران ختم شده این بار شاید بتواند اثرات مثبتی را برای سرمایه‌گذاران در پی داشته باشد. هر چند احتمالا چون همانند گذشته خروجی تصمیمات از انسجام کاملی برخوردار نیست این بار هم مهار ارز در بازاری همانند بورس به سرانجام خوشی منجر نشود اما به هر حال امتحان کردن این تئوری هم می‌تواند شانس تازه‌تری را برای وزیر اقتصاد و بانک مرکزی ایجاد کند.
آماده‌سازی بسترها ظرف یک هفته
درباره این تصمیم رییس سازمان بورس از سازوکار عرضه گواهی‌های ارزی در بورس تهران و تهیه دستورالعمل‌ها خبر داد و گفت: امکان انجام معاملات توافقی گواهی ارزی در بورس تهران ظرف مدت یک هفته فراهم می‌شود. به گزارش فارس، شاپور محمدی در خصوص نحوه مدیریت عرضه و تقاضا در بورس برای معاملات گواهی ارزی گفت: به طور طبیعی بورس بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا و سازوکاری تعریف شده فعالیت می‌کند و دستگاه ذی‌صلاح به سازمان بورس درباره اینکه چه کسانی می‌توانند گواهی ارزی را خریداری کنند یا به فروش برسانند، اطلاعات و مستندات لازم را ارائه خواهد کرد. شاپور محمدی با بیان اینکه در فاز اول صادرکنندگان و واردکنندگان کالاها می‌توانند در بازار گواهی ارزی بورس فعالیت کنند، عنوان کرد: فایده این موضوع در وهله نخست رفع هر گونه مشکل برای خرید و فروش ارز و در یک چارچوب شفاف خواهد بود. وی گفت: بازار سرمایه ظرفیت حضور سایر گروه‌ها و فعالان سرمایه‌گذاری در کشور را نیز دارد، اما تنظیم سیاست‌ ارزی بر عهده بانک مرکزی است.
قوانین و دستورالعمل


وی در مورد قوانین و دستورالعمل حاکم بر بازار گواهی ارزی در بورس تهران گفت: بخشی از این دستورالعمل‌ها، قواعد بازار سرمایه بوده که در قانون بازار اوراق بهادار وضع شده است و شورای عالی بورس و سازمان بورس آن را معین و تبیین می‌کنند. بخشی از قواعد نیز از سوی بانک مرکزی در حوزه ارزی تعیین می‌شود. این مقام مسوول با بیان اینکه موضوع راه‌اندازی بازار ارزی از دو سال قبل با حضور رییس کل بانک مرکزی در شورای عالی بورس تصویب شده است، افزود: معاملات حواله‌های ارزی یا به تعبیری گواهی‌های صادراتی به معنای پوشش تمام بازار ارز نیست و بخش محدودی از این بازار را در‌بر می‌گیرد. به طور طبیعی این گواهی‌ها هر چه منصفانه‌تر و منطقی معامله شوند، مقصود نظر تمام سیاستگذاران کشور خواهد بود، تا مردم از جمله صادر‌کننده و وارد‌کننده بتوانند در این بازار وارد شوند.
حجم ارز تخصیص یافته
وی در برابر این پرسش که با توجه به تخصیص شش میلیارد دلار برای واردات کالای‌های سرمایه و واسطه‌ای در سال گذشته، کل ارزی که از طریق بازار گواهی ارزی قرار است به گروه سوم تخصیص یابد، به چه میزانی است، گفت: به نظر می‌آید حدود این رقم که در سال گذشته برای واردات کالا تخصیص یافته، از همین طریق با توجه به بخشنامه اعلامی به گروه سوم شامل کالاهای مصرفی تخصیص یابد. رییس سازمان بورس در برابر این پرسش که با توجه به تخصیص ارز حاصل از صادرات فولاد و پتروشیمی برای گروه‌های اول و دوم و مستثنا شدن ارز صادرات پسته و زعفران آیا ارزی برای کالاهای مصرفی در گروه سوم کالایی باقی خواهد ماند، پاسخ داد: سیاست‌های تجاری و ارزی را باید با ناظران آن حوزه‌ها صحبت کرد، اما به هر حال بودن این بازار بهتر از نبودن آن است. چنین مکانیسمی امکان شفافیت بیشتر و انتخاب بیشتر برای کسانی که می‌خواهند ارز خود را مبادله کنند را فراهم می‌کند.
سازوکار معاملات
محمدی در مورد سازوکار معاملات و پریمیوم مورد رقابت در این فرآیند روی تابلوی معاملات بورس تهران گفت: متناسب با سیاست‌های ارزی اگر ملاحظاتی از سوی بانک مرکزی وجود داشته باشد تنظیم خواهد شد. در مورد پریمیوم و دامنه نوسان معاملات نیز قابلیت انعطاف در بازار سرمایه وجود دارد. وی با بیان اینکه در حال حاضر دستور‌العمل اجرایی بازار گواهی‌های ارزی با تعامل و برگزاری جلسات روزانه میان بانک مرکزی، سازمان توسعه تجارت و صمت در حال تنظیم و تبیین است، عنوان کرد: برای سازمان بورس ظرف یک هفته ارائه زیر‌ساخت‌های لازم برای بازار ارز عملیاتی خواهد بود. این مقام مسوول درباره امکان مدیریت تقاضا از سوی سازمان بورس در بازار ارز بورس گفت: زیرساخت‌های این بازار بر اساس زمان شروع معاملات، زمان حراج اولیه، دامنه نوسان و اینکه چه کسانی مجاز به حضور در بازار و با چه حجمی هستند، از قبل تعیین و اعلام می‌شود. به گفته وی، ساز‌و‌کار سازمان بورس یک ساز‌و‌کار انعطاف‌پذیر بوده و با دامنه نوسانی ساختار‌مند و تحت نظارت بازار مدیریت و نظارت خواهد شد. اگر دولت نیز بنایی برای مدیریت معاملات و تنظیم قیمت‌ها داشته باشد، همگی بر اساس مکانیسم بازار خواهد بود.
معامله اوراق گواهی سپرده سکه
افزون بر این روز گذشته اعلام شد گواهی سکه‌های پیش‌فروش شده با هماهنگی بانک مرکزی و سازمان بورس اوراق بهادار از طریق بورس قابل معامله است. اوراق گواهی سپرده سکه در قالب اوراق گواهی سپرده کالایی از هفته آینده قابل خریدوفروش می‌شود. براساس آمار منتشر شده تاکنون بیش از ۷ میلیون قطعه سکه بهار آزادی به متقاضیان پیش‌فروش شده که بخشی از این سکه‌ها پیش از این در سر‌رسید تحویل شده است. گواهی‌های باقی‌مانده این اوراق در ۲۲ سررسید مشخص با نماد «عسکه» تجمیع شده و در بورس قابل معامله خواهد بود. پس از انتشار دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بهادار متقاضیان می‌توانند خریدوفروش اوراق گواهی سپرده سکه در بورس را از طریق ۵۰ شعبه کارگزاری مفید در سراسر کشور انجام دهند. برای معامله گواهی‌های مذکور لازم است متقاضیان به شعب کارگزاری مفید مراجعه و ضمن احراز هویت درخواست فروش یا خرید صادر کنند. افزون بر این، مدارک لازم جهت فروش این اوراق شامل اصل کارت ملی‌، شناسنامه و گواهی سکه است. فرآیند اخذ کد بورسی برای تمام دارندگان اوراق با هماهنگی بانک مرکزی و سازمان بورس انجام شده است. همچنین افرادی که قبلا از طریق بانک موفق به خرید اوراق پیش‌فروش نشده‌اند، می‌توانند با دریافت کد بورسی نسبت به خریدوفروش این اوراق اقدام کنند. دریافت کد بورسی با مراجعه به شعب کارگزاری مفید یا دفاتر پیشخوان منتخب طرف قرارداد با این کارگزاری در سراسر کشور امکان‌پذیر است. براساس این گزارش متقاضیان می‌توانند به ‌صورت حضوری، اینترنتی و موبایل، خریدوفروش گواهی سکه را انجام دهند. اوراق گواهی سپرده سکه قابل معامله در بورس کالا حکم سکه فیزیکی را دارد و همه مردم به‌راحتی می‌توانند آن را بدون محدودیت خریدوفروش کنند. بانک مرکزی به‌دنبال آن است تا با کمک عرضه این اوراق در بورس به‌صورت بلندمدت و مستمر در بازار حضور پیدا کرده و تعادل موجود در روند معاملات و میزان عرضه و تقاضا را حفظ کند.