در سینماهای کشور از رکود خبری نیست

گروه فرهنگ- سینما در فصل بهار روزهای خوبی را پشت سر نگذاشت‌‌. همزمانی ماه رمضان و طرح شکست‌خورده «از افطار تا سحر» از یک سو و نمایش فوتبال در سینماها و نامعلومی سهم فیلم‌هایی که جای نمایش‌شان را به پخش فوتبال دادند از سوی دیگر باعث اعتراض سینماگران هم شد‌‌. اما حالا آمارها برخلاف شواهد روایت دیگری از فروش سینماها دارد‌‌. بررسی آمار فروش و مقایسه آن با سال‌های گذشته در همین بازه زمانی نشان از میزان افزایش و استقبال مخاطب از سینما در سال 97 نسبت به سال 96 دارد و نکته قابل تامل آنجاست که سه فیلم پُرفروش بهار سال گذشته همانند امسال در ژانر کمدی بوده‌اند که در مجموع رکورد بی‌سابقه 55 میلیارد تومان فروش را زده‌اند‌.
بررسی گیشه فصل بهار خبر از پیشتازی فیلم‌های کمدی می‌دهد؛ اتفاقی که تا حدودی طبیعی به نظر می‌رسد اما به زعم منتقدان و کارشناسان سینما توجه بیش از حد مردم به فیلم‌های کمدی باعث کاهش سطح سلیقه افراد جامعه می‌شود‌.
توجه به فیلم طنز، هر چند باب میل سینماداران است و با توجه به سود اقتصادی‌ای که دارد به مذاق آنها خوش خواهد آمد اما کارکرد اصلی سینما که همواره به عنوان آینه‌ای از اتفاقات روز یک جامعه به حساب می‌آید را از دست داده است‌‌.
حالا اقبال مخاطبان به فیلم‌های کمدی تا آنجا پیش رفته که حتی فیلمسازان جدی سینمای اجتماعی را به ساخت فیلم طنز ترغیب کرده است و طی سال‌های اخیر شاهد تولید فیلم‌های کمدی از طرف فیلمسازانی اجتماعی‌ساز چون مانی حقیقی، مسعود اطیابی، ابوالحسن داوودی و منوچهر‌ هادی بوده‌ایم‌‌.


اما در بررسی سه ماهه نخست امسال یعنی از ابتدی سال 97 تاکنون 19 فیلم در بخش اصلی سینمای ایران به جز گروه هنر و تجربه، اکران شده است که سینمای اجتماعی با اختلاف یک فیلم از آثار کمدی، سهم بیشتری در اکران داشته است‌‌.
از میان این آثار، 9 فیلم با موضوعات مختلف اجتماعی اکران شده است که در مجموع 22 میلیارد تومان فروش داشته‌اند‌.
هشت فیلم نیز سهم آثار کمدی در اکران فصل بهار داشته است که با وجود کمتر بودن تعداد آثار نسبت به فیلم‌های اجتماعی، در مجموع 42 میلیارد تومان فروخته که چیزی حدود دو برابر آثار اجتماعی است‌‌.
در این بازه زمانی، یک فیلم با موضوع داعش اکران شده که حدود 13 میلیارد تومان فروخته و یک انیمیشن که هفت میلیارد و 500 میلیون تومان فروش کرده است‌.
بررسی این آمار فروش و مقایسه آن با سال‌های گذشته در همین بازه زمانی نشان از میزان افزایش و استقبال مخاطب از سینما در سال 97 نسبت به سال 96 دارد و نکته قابل تامل نیز آنجاست که سه فیلم پرفروش بهار سال گذشته نیز در ژانر کمدی بوده‌اند که در مجموع رکورد بی‌سابقه 55 میلیارد تومان فروش را زده‌اند‌.
اسامی فیلم‌های کمدی سال 97 و میزان فروش آنها به تومان به ترتیب «مصادره» 15 میلیارد و 500 میلیون، «تگزاس» 10 میلیارد، «لونه زنبور» 9 میلیارد، «خجالت نکش» سه میلیارد، «خرگیوش» دو میلیارد، «خوک» یک میلیارد، «دلم می‌خواد» 500 میلیون و «دشمن زن» 500 میلیون تومان است‌‌.
ژانرهای دیگر اکران شده در فصل بهار سینما و میزان فروش آنها دو فیلم «به وقت شام» در ژانر ضدداعش با فروش 13 میلیارد تومانی به همراه انیمیشن «فیلشاه» است که هفت میلیارد و 500 میلیون تومان فروخته است‌.
9 فیلم اجتماعی و میزان فروش آنها نیز به ترتیب «لاتاری» 14 میلیارد تومان، «عصبانی نیستم!» سه میلیارد تومان، «چهارراه استانبول» دو میلیارد 500 میلیون تومان، «فِراری» 500 میلیون تومان، «آن‌سوی ابرها» 200 میلیون تومان، «جشن دلتنگی» 200 میلیون تومان، «ناخواسته» 100 میلیون تومان، «در وجه حامل» 600 میلیون تومان و «شماره 17 سهیلا» 600 میلیون تومان است‌‌.
غلبه آثار طنز و تجاری بر فیلم‌های جدی در گیشه‌ها و عدم سودآوری آثار سینمایی اجتماعی در دوره دلار هشت هزار تومانی، فیلم‌های تولیدشده در این بخش را با مخاطرات بسیاری روبه‌رو کرده است‌‌.
حالا با توجه به فضای استقبال از فیلم‌های کمدی و اقبال فیلمسازان به تولید اثر در این ژانر باید دید آیا سینما کارکرد جدی و اصلی خود را از دست خواهد داد یا اینکه سندرم کمدی که گریبان سینمای ایران را گرفته بالاخره فروکش خواهد کرد؛ اپیدمی‌ای که درصورت تداوم، مرگ سینمای اجتماعی را در پی خواهد داشت‌.
فروش ۶۱ میلیارد تومانی سینماها در بهار ۹۶
اکران بهاری سینماهای کشور در سه ماه ابتدایی سال گذشته، ۶۱ میلیارد تومان بود. از بین فیلم‌های روی پرده فصل بهار گذشته، شش فیلم از زمستان سال قبل نمایش خود را آغاز کرده بودند و اکران ۱۴ فیلم در تابستان هم ادامه داشت. سه فیلم «گشت ۲» با فروش بیش از ۱۹ میلیارد تومان، «خوب، بد، جلف» با بیش از ۱۶ میلیارد تومان و «نهنگ عنبر؛ سلکشن رویا» با بیش از ۱۳ میلیارد تومان از پرفروش‌ترین فیلم‌های سه ماه اول سال ۹۶ بودند. مدیرعامل موسسه پخش «فیلمیران» درباره میزان فروش بهاری سینما در سال 96 گفته بود: «مجموعا به لحاظ فروش تفاوتی با سال گذشته نداشتیم، اما به لحاظ تعداد تماشاگر با کاهش مخاطب روبه‌رو شدیم.» علی سرتیپی درباره علت‌های کاهش فروش سینماها بیان کرده بود: «از دلایل آن به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، نوع و میزان تبلیغات و سبک و محتوای فیلم‌ها می‌توان اشاره کرد که همه دست به دست هم دادند تا به لحاظ حضور تماشاگر و میزان فروش اتفاقات سال گذشته تکرار نشود. صدا و سیما کمک‌های زیادی برای تبلیغات به همه فیلم‌ها کرد، ولی تاثیرگذاری
زیادی نداشت.