تفاهم اصناف و وزارت کشور برای ساماندهی بازار؛

گروه بازرگانی- اگرچه اصناف بزرگ‌ترین بخش اقتصادی کشور هستند که نقش مهمی را در بازار ایفا می‌کنند اما نوسانات ارزی و مشکلات اقتصادی که طی هفته‌های اخیر در بازار به وجود آمده‌، به طور مستقیم اصناف را هدف گرفته است. از این رو در حالی که دولتمردان معتقدند بازار حال و روز خوبی دارد اما بازاریان بر این عقیده هستند که سیاست‌های جدید دولت، باعث شده بسیاری از کسبه اسم و رسم‌دار بازار از کار بیکار شوند. حتی آن دسته از بازاریانی هم که همچنان به بازار رفت و آمد می‌کنند معتقدند بازار به صورت ظاهری باز است اما در واقعیت هیچ خرید و فروشی در آن انجام نمی‌شود‌. افزایش قیمت‌ها، کمبود و مواد اولیه نه تنها فعالان بازار را از ادامه فعالیت منصرف کرده بلکه حتی اجازه خرید کالا با قیمت‌های جدید را هم به مردم نمی‌دهد. شرایط نابسامان بازاریان و اصناف در حالی است که با وجود تغییرات جدیدی که در اقتصاد و ارز به وجود آمده است، دولت هر چند وقت یک بار به اصناف هشدار می‌دهد که حق ندارند کالایی را گران کنند. در حالی که به گفته اصناف چنین کاری شدنی نیست و نمی‌توان مثل دولت از واقعیت‌های بازار چشم‌پوشی کرد.
واقعیت این است که اصناف نقش بسیار مهمی را در اتصال حلقه بخش‌‌های تولیدی به مصرف‌کنندگان مختلف بر عهده دارند به طوری که توزیع کالاها از جمله اصلی‌ترین مسوولیت‌هایی است که به‌عهده اصناف قرار دارد. همچنین نظارت بر گرانفروشی‌ها نیز به خود اصناف سپرده شده در حالی که به گفته مسوولان اتاق اصناف ایران، دولت نه تنها هوای اصناف و فعالان بخش خصوصی را ندارد بلکه حتی برای انجام نظارت کافی بر بازار، بودجه کافی را هم در اختیار اصناف قرار نمی‌دهد. به عنوان مثال حتی همکاری‌های لازم از سوی دستگاه‌های متولی برای سر و سامان دادن به وضعیت دستفروش‌ها که مانع فعالیت اصناف هستند هم صورت نمی‌گیرد. از این رو با وجود اینکه در حال حاضر اصناف خود گروهی هستند که به طور مستقیم تحت فشار نوسانات ارزی و سیاست‌های جدید دولت قرار گرفته‌اند اما در معرض انتقاد مردم قرار دارند چرا که مصرف‌کنندگان بر این باورند که گرانی‌های بازار به طور مستقیم به اصناف بر‌می‌گردد. در حالی که به گفته کارشناسان، دولت خود باعث گرانی در بازار شده است.
تفاهمنامه همکاری برای ساماندهی بازار
بر همین اساس و به مناسبت روز ملی اصناف، دیروز مراسم روز ملی اصناف با حضور وزیر کشور آغاز شد که به دنبال آن وزارت کشور و اتاق اصناف ایران، تفاهمنامه همکاری امضا کردند. براساس این تفاهمنامه، وزارت کشور متعهد شد به منظور ساماندهی بازار و صنوف، در راستای ایجاد تعامل و ارتباط با سایر نهادها و ارگان‌ها با اتاق اصناف ایران همکاری کند. همچنین همکاری در زمینه اجرای نظام جامع مدیریت شهری و انتقال صنوف آلاینده به خارج از شهرها و مساعدت در راستای اجرایی کردن نقطه نظرات اتاق اصناف با استفاده از ظرفیت‌های قانونی، از دیگر تعهدات وزارت کشور در این یادداشت تفاهم است.


اتاق اصناف ایران نیز متعهد شد پیشنهادات و سیاست‌های وزارت کشور را در برنامه‌ریزی، مدیریت و سیاستگذاری‌های صنفی لحاظ کند و در عین حال پیگیری و اجرای دقیق طرح مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی، از طریق شناسایی مهارت‌آموزان و ایجاد هماهنگی منطقی بین آنان با مراکز یادگیری و صنوف از دیگر تعهدات اتاق اصناف در این یادداشت تفاهم است. لازم به ذکر است که اعتبار این یادداشت تفاهم، سه سال است و پس از اتمام مدت، تمدید آن با توافق طرفین بلامانع است.
نقش تولید و بازار را نمی‌توان نادیده گرفت
در این مراسم‌، وزیر کشور با بیان اینکه در استقلال اقتصادی نتوانستیم در تراز انقلاب حرکت کنیم و در رابطه با اجرای اقتصاد مقاومتی کوتاهی کردیم، گفت: ما هیچ‌وقت چهره امام را بدون حمایت معتمدان بازار و همچنین راهپیمایی انقلاب اسلامی را بدون حضور اصناف نمی‌توانیم تصور کنیم‌. عبدالرضا رحمانی‌فضلی افزود: در هیچ تحلیل تاریخی و سیاسی نقش تولید و بازار را نمی‌توان در فرآیند انقلاب و فعالیت‌های اجتماعی نادیده گرفت.
وزیر کشور اظهار داشت: بعد از انقلاب اسلامی، ما وارد مقطعی بسیار سخت شدیم که به دنبال آن تامین و توزیع کالا دچار مشکل شد ولی هیچ‌وقت مردم احساس نکردند بازار قصد منفعت‌طلبی و ثروت‌اندوزی دارد به طوری که همیشه در آن مقطع بازار را در کنار خود می‌دیدند.
وی با بیان اینکه ما در اقتصاد مقاومتی کوتاهی کردیم، گفت: از آن روز که انقلاب ما شروع شد، باید در حوزه مقاوم کردن اقتصاد فعالیت می‌کردیم و در همه حوزه‌ها از جمله برنامه‌های توسعه‌ای، باید در مقام کردن اقتصاد کشور گام بر‌می‌داشتیم.
وی افزود: اگرچه حرکت‌های قبلی خوبی داشتیم‌ اما تراز انقلاب استقلال دیگری را می‌طلبد؛ استقلالی که در هر مقطع به هر بهانه‌ای آمدند شیر نفت را در اختیار گرفتند یا بازار نفت را محدود کردند‌ ما در حوزه‌های اقتصادی دچار تنش و تلاطم نشویم.
هنوز به نفت وابستگی داریم
رحمانی‌فضلی با بیان اینکه مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد مقاومتی فرمودند‌ جلوی تکانه‌های اقتصادی را به بهانه‌های سیاسی بگیرید، گفت: این درست است که ما هنوز به نفت وابستگی داریم و نتوانسته‌ایم بودجه‌ریزی داشته باشیم که توانمندی‌های اقتصادی‌مان را افزایش دهد. همچنین ما نتوانستیم با تکیه بر منابع و ظرفیت‌های داخلی و استفاده از توانایی‌های منطقه‌ای عمل کنیم تا بی‌نیاز از نفت شویم.
وزیر کشور با بیان اینکه این ضعف ماست، گفت: اکنون با هر تحلیل و تفسیری و در هر شرایط و وضعیتی که قرار گرفته‌ایم، دوباره هوس کرده‌اند با ما به گونه‌ای برخورد کنند که اتفاقا در محور برخوردشان اصلی‌ترین موضوع مساله اقتصادی است و مساله اقتصادی را ابزاری می‌کنند‌ تا تنش‌های اجتماعی را افزایش دهند. این در حالی است که در بعضی حوزه‌ها از جمله حوزه نظامی توانسته‌ایم در تراز انقلاب حرکت کنیم به طوری که آنها‌ جرات رویارویی با ما در حوزه‌های انتظامی را ندارند.
وی افزود: در حوزه استقلال‌طلبی، وحدت و انسجام داخلی و حوزه‌های اجتماعی آنها می‌دانند‌ قدرت رویارویی با ما را ندارند‌ اما حوزه اقتصادی همچنان پاشنه آشیل ماست.
وی با بیان اینکه صحبت‌هایی که اکنون مطرح می‌شود، یکی واقعیت‌ صحنه است و دیگری واقعیت جنگ روانی، گفت: واقعیت صحنه در این سه ماه این است که ما نه در فروش نفت، نه در میزان آن و نه در قیمت و نه حوزه صادرات نه‌تنها کمبود نداشته‌ایم‌ بلکه در همه حوزه‌ها افزایش هم داشته‌ایم. اما وقتی شروع می‌کنند به رجزخوانی و عملیات روانی، ما در داخل دچار نوسان قیمت‌ها، گرانی و نگرانی در بین مردم می‌شویم.
برخی تنش‌های بازار به مصرف‌کننده هم بر‌می‌گردد
وزیر کشور با بیان اینکه من نمی‌گویم همه این موضوع‌ها به بازار بر‌می‌گردد، اظهار داشت: بلکه بخشی از این مسایل به مصرف‌کننده‌ها هم مرتبط است‌ زیرا وقتی مصرف‌کننده احساس نگرانی می‌کند، با حجم انبوه نقدینگی و مراجعه بیش از حد به بازار مشکلاتی را ایجاد می‌کند. از آن طرف هم دولت مسوولیت دارد تا در چنین شرایطی با تنظیم بازار و مقرر کردن دستورالعمل‌ها هدایت بازار و تعادل آن را بیش از پیش انجام دهد. وی گفت: همه ما باید سهم خودمان را در این شرایط بسنجیم و هر کس متناسب با سهمش ایفای نقش کند.
به گفته وزیر کشور‌ در حال حاضر همراهی و همدلی اصناف با انقلاب و مردم و مقابله با دشمن قطعی و ضروری است. رحمانی‌فضلی گفت: آنچه در بیرون تحلیل می‌شود، این است که عامل گرانی‌ها، نوسانات و تنش در قیمت‌ها به سمت بازار برمی‌گردد چرا که به گفته آنها، بازاریان انبارها را بسته‌اند و جنس‌ها را گران می‌کنند یا آن را عرضه نمی‌کنند. البته من درصدد تکذیب و تایید آن بر‌نمی‌آیم‌ ولی حتما یک عده درست فکر نمی‌کنند و حتما تحلیل درستی نیست‌ اما این فضا ایجاد شده است.
وی اظهارداشت: وقتی یک نفر به چند مغازه مختلف مراجعه می‌کند و در هر مغازه یک کالا را با چند قیمت مختلف مشاهده می‌کند، حق دارد چنین چیزی بگوید.
700 هزار واحد صنفی غیرمجاز در کشور
رحمانی‌فضلی همچنین در ادامه با اشاره به اینکه حدود 700 هزار واحد صنفی غیرمجاز در کشور وجود دارد، گفت: باید این موارد را ساماندهی کرد. همچنین از امروز نباید اجازه دهیم واحد صنفی غیرمجازی ایجاد شود و در کنار آن در یک بازه زمانی یک یا دو ساله واحدهای صنفی غیرمجاز را سامان دهیم.
وزیر کشور با اشاره به حضور تعداد زیادی دستفروش در خیابان‌های تهران، اظهار داشت: باید به حال اینها فکری شود‌ چرا که اینها چهره شهر را به لحاظ زیبایی به هم زده‌اند. حتی من چندین بار با مشاهده دستفروشان در خیابان‌های تهران و خیابان ولیعصر با استاندار و شهردار تماس گرفته‌ام و خواسته‌ام در این رابطه فکری شود.
بگیر و ببند راهکار خوبی نیست
وی با بیان اینکه راهکار بگیر و ببند درست نیست، گفت: اگر قرار است مکانی برای استقرار این افراد ساخته شود، این کار را انجام دهیم و اگر راه حل دیگری وجود دارد، ارائه شود تا به این مساله رسیدگی شود. وی با تاکید بر اینکه ما باید تحلیل درستی از شرایط داشته باشیم، گفت: جلوی چشم ما تحولاتی در منطقه خاورمیانه رخ می‌دهد و دخالت گروهک‌های خارجی در این کشورها را شاهد هستیم به طوری که اینها به هر کشوری وارد شده‌اند، قصد خروج از آن را نداشته‌اند.وی اظهارداشت: ما در حوزه امنیتی موظف به دفاع از انقلاب و کشور هستیم و پایه امنیت پایدار ما نیز رضایتمندی مردم است. در حقیقت، مخرج مشترک هر فعالیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی رضایتمندی مردم است.
کامیون‌داران صنف قانعی هستند
وی با اشاره به اعتراضات کامیون‌داران گفت: مشاهده کردیم که بی‌توجهی و کم‌توجهی در حوزه کامیون‌داران چه مشکلاتی را در کشور ایجاد کرد در حالی که اینها صنف زحمتکش و قانعی هستند. وزیر کشور افزود: چرا باید این افراد برای احقاق حق خود به گونه‌ای عمل کنند که مشکلات مختلفی در بخش‌های مختلف ایجاد شود. رحمانی‌فضلی اظهار داشت: ما مجموعه به هم پیوسته و مرتبط با هم هستیم و هر اتفاقی در هر جایی بیفتد، همگی متاثر می‌شویم.
رحمانی‌فضلی اظهار داشت: من به عنوان وزیر کشور وقتی با این موضوع روبه‌رو شدم، اولین مواخذه‌ام را با دستگاهی کردم که با کامیون‌داران برای حل مشکلات‌شان جلسه نگذاشته بود. وی اظهار داشت: اصناف یک نهاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی موثر در جامعه است و وحدت و یکپارچگی و انسجام جزو ضرورت‌ها در این بخش است تا دشمن نتواند با رجزخوانی اقدامی کند.
وزیر کشور اظهارداشت: کشور ما در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی تا‌ثیرگذار است و یک زمانی می‌گفتند کشور ما شش ماه یا نهایتا یک سال بیشتر دوام نمی‌آورد. اما اکنون حرف آنها با ایران این است که شما سلاح‌های پیشرفته و قدرت هسته‌ای نداشته باشید. رحمانی‌فضلی همچنین با بیان اینکه ما به خدا و مردم خود اعتماد می‌کنیم، در مورد آمریکایی‌ها گفت: ما قرارداد بستیم و تعهد کردیم‌ اما آنها وفای به عهد نکردند.
تحریم‌ها اتفاق جدیدی برای کشور نیست
همچنین در ادامه این مراسم، معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزیر صنعت‌، معدن و تجارت گفت: تحریم‌ها اتفاق جدیدی برای اقتصاد کشور نیست و جامعه صنفی نخستین سنگر موفقیت اقتصادی کشور هستند. حسن یونس‌سینکی با بیان اینکه زحمات فراموش‌نشدنی اصناف در عرصه‌های مختلف اجتماعی قابل تقدیر است، افزود: بار اول نیست که از ناحیه دشمن مورد تهاجم قرار می‌گیریم‌؛ دشمن به روش‌ها و شیوه‌های مختلف ما را آزموده و این شرایط نیاز به مدیریت و کارشناسی دارد.وی با بیان اینکه جامعه صنفی نخستین سنگر موفقیت اقتصادی کشور و اقتصاد اجتماعی نخستین پارامتر و سرمایه ملی برای توسعه اقتصادی کشور است، اظهار کرد: در حال حاضر سیاست جدید بیرونی برای کشور ایجاد شده. بنابراین باید با استفاده از تجارب حرفه‌ای و دور‌اندیشی اجازه نداد که از تحریم مشکلی برای اقتصاد کشور ایجاد شود. معاون وزیر صنعت با بیان اینکه باید از ظرفیت‌های جدید استفاده کرد، افزود: بدون تردید استفاده از ظرفیت‌های جامعه صنفی می‌تواند دستمایه پیروزی مجدد در عرصه اقتصادی باشد.
وی در ادامه به سه میلیون واحد صنفی که در ترکیب اصناف هستند اشاره کرد و گفت: باید از این ظرفیت‌ها در جهت اقتصادی، امنیت و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی، پاسداری و بهره‌گیری کرد. یونس‌سینکی افزود: نخستین خواسته وزارت صنعت از اصناف این است که ظرفیت حرفه‌ای خود را دستمایه موفقیت قرار دهند و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های حرفه‌ای قدم‌های موثری را در شبکه توزیع و تامین کالا بردارند.معاون وزیر صنعت با بیان اینکه اتحاد و یکپارچگی اصناف مهم است، افزود: ما به اندازه اصناف مشکلات و فرصت‌ها را نمی‌شناسیم و باید مدیریت کنیم. وی با تاکید بر اینکه صنوف تولیدی باید حمایت شوند و زمینه صادرات را افزایش دهند، افزود: بحث حمایت از کالای ایرانی چیزی حدود ۴۸۰ هزار صنف تولیدی اصناف کشور هستند که می‌توانند حمایت از تولید داخلی کشور را فراگیر کنند. این در حالی است که در این میان مبارزه با قاچاق بحث‌ خیلی جدی است که مهم‌ترین سنگری که می‌تواند آن را به صفر برساند، جامعه صنفی کشور هستند.
واکنش عجیب معاون شریعتمداری
معاون وزیر صنعت همچنین در حاشیه این مراسم در واکنش به اینکه برای تنظیم بازار، چه اقداماتی را در دستور کار دارید گفت: «رسانه‌ها اینقدر چرت و پرت نگویند تا ما حرف‌مان را بزنیم.»
حسن یونس‌سینکی در پاسخ به این سوال که مردم این روزها از شما با عنوان مرد شماره یک تنظیم بازار کشور خیلی انتظار دارند چه کارهایی را برای پاسخگویی به این انتظارات در دستور کار دارید، اظهار کرد: «‌من قصدی برای صحبت در این شرایط نداشتم اما باید بگویم که از رسانه‌ها انتظار دارم که اینقدر چرت و پرت به مردم نگویند تا ما حرف‌هایمان را بزنیم.»
معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین با بیان اینکه من به شما نباید جواب بدهم، افزود: «شما خبرنگار هستید و نماینده مردم نیستید.» این گفته‌های معاون شریعتمداری در حالی است که به تازگی وزیر صنعت، معدن و تجارت در ابلاغی تمام اختیارات خود را در کارگروه تنظیم بازار را به سینکی معاون امور اقتصادی و بازرگانی خود واگذار کرد.
ما نمی‌گوییم که بازار، بازار خوبی است
همچنین در ادامه این مراسم رییس اتاق اصناف ایران گفت: من نمی‌گویم بازار، بازار خوبی است اما این بازار تحت تاثیر جو و شایعات قرار گرفته در حالی که هیچ کمبودی در تامین و عرضه وجود ندارد.
علی فاضلی در مورد گرانی‌های اخیر گفت: حدود دو ماهی است که بحث گرانی‌ها را در مجموعه اقتصاد کشور شاهد هستیم. وی با تاکید بر اینکه گرانی‌ها ربطی به بنگاه‌های کوچک و متوسط ندارد، گفت: بحث گرانی‌ها از جاهای دیگری است.
رییس اتاق اصناف ایران اظهار داشت: گران‌فروشی را نفی می‌کنم، ما در اکثریت قریب به اتفاق کالاها از جمله کالاهای استراتژیک، کالاهای سبد خانوار، مواد غذایی بحثی به عنوان گران‌فروشی نداریم و دستمزد خدماتی که برای بنگاه‌ها در نظر گرفته‌ایم، فراتر از آن را در اقتصاد کشور شاهد نیستیم. فاضلی اظهار داشت: گرانی ریشه‌های مختلفی دارد که از جمله آن می‌توان به بحث ارز اشاره کرد.
بازار داغ شایعات
وی همچنین با تاکید بر اینکه باید به بنگاه‌ها اعلام شود که ارزهایی که می‌گویند تخصیص یافته است، به چه کسانی رسیده است و این ارز به چه کالاهایی تخصیص یافته است، گفت: اگر قرار است بازار کنترل شود، یقینا باید این کنترل با داده‌ها انجام شود.
رییس اتاق اصناف ایران اظهار داشت: آنچه که در مورد بازار اتفاق افتاده، بحث بازار داغ شایعات و تروریسم اقتصادی کشور توسط دشمنان است و برخی از ما ناخواسته این عرصه را تقویت می‌کنیم.
وی گفت: من نمی‌گویم بازار بازار خوبی است اما من چیزی به عنوان کمبود در تامین و عرضه نمی‌بینم و آنچه می‌بینم، عدم هماهنگی بین دستگاه‌هاست و یقینا باید با نشست و تعامل فی‌مابین این مشکلات حل شود. وی افزود: من مطمئن هستم در آینده نزدیک به این مسایل فائق می‌آییم‌ اما باید بپذیریم که در زمین دشمن بازی نکنیم.
بهبود فضای کسب‌و‌‌کار
وی در ادامه با اشاره به انعقاد تفاهم‌نامه همکاری بین اصناف و وزارت کشور گفت: این تفاهم‌نامه در چند زمینه از جمله بحث نظام دستفروشی است که باید به این وسیله بهبود فضای کسب‌و‌کار نیز مورد توجه قرار گیرد. همچنین تفاهم‌نامه منعقد شده در رابطه با بحث بنگاه‌های بدون پروانه، اعمال ماده 27 و 28 نظام صنفی با همکاری نیروی انتظامی و وزارت صنعت، معدن و تجارت، بحث تنظیم بازار و واحدهای بدون پروانه و هماهنگی اصناف و شهرداری‌ها برای گسترش همکاری‌ است.
وی گفت: دشمن با وضع تحریم‌ها و ایجاد موانع مختلف اقتصادی، اقتصاد ایران را هدف‌گذاری کرده است‌ اما فعالان اقتصادی سربازان خط مقدم هستند.