صلح نفتی

«ابتکار» از نشست 174 اوپک و تاثیرات آن در بازار نفت گزارش میدهد
صلح نفتی
سمیرا ابراهیمی
روز گذشته اجلاس صد و هفتاد و چهارم اوپک با حضور وزاری نفت کشورهای عضو و دبیرکل این سازمان برگزار شد. موضوع اصلی این جلسه که در هفته‌های اخیر باعث مناقشه‌های اقتصادی و سیاسی زیادی هم شده‌بود، درخواست روسیه و عربستان مبنی بر افزایش سقف تولید نفت بود که البته تا پیش از مشخص شدن نتایج، رنگ و بوی خروج از توافق داشت. این جلسه تا پیش از برگزاری، حاشیه های زیادی را نیز به همراه داشت، از جمله آن که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران با وجود این که به دیدار کمیته‌ نظارتی اوپک و غیراوپک دعوت شده بود، پس از یک ساعت از آن خارج شد.


دیگر حاشیه این اجلاس، نارضایتی تیم مذاکره کننده ایران، قبل از شروع جلسه از روند احتمالی آن بود. از جمله این نارضایتی‌ها می توانیم به واکنش‌های بهروز نعمتی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو تیم مذاکره کننده اشاره کنیم که از عهد شکنی روسیه در این مقطع شکایت می‌کرد و .ونزوئلا را هم پیمان با ایران، عنوان کرده‌بود. اما پس از اتمام جلسه اصلی، عکسی خندان از تیم مذاکره کننده ایران در صفحه توییتر خود منتشر کرد که حاکی از رضایت ایران از توافق بود.
در اجلاس 174 اوپک چه گذشت؟
پس از اتمام جلسه در پشت درهای بسته، اخباری از نتایج این جلسه منتشر شد که حاکی از ادامه توافق با لحاظ افزایش تولید است.
اولین بند نتایج جلسه روز گذشته حاکی از این است که توافق همکاری کشورهای عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای کاهش در مجموع روزانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه‌ای (یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه اوپک و ۶۰۰ هزار بشکه کشورهای غیرعضو اوپک) همچنان معتبر خواهد بود.
اما به دلیل آن که اعضای اوپک و غیراوپک در ماه‌های گذشته یک میلیون بیشتر از میزان تعهد خود کاهش عرضه در بازار داشته‌‌اند و این بدان معنا است که به جای یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز، ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه کاهش عرضه صورت گرفته است، به گونه‌ای که اکنون میزان تعهد و پایبندی آنها حدود ۱۵۰ درصد است، بنابراین تصمیم گرفته شد آن دسته از اعضا که در توافق حضور داشته (به غیر از نیجریه، لیبی و ایران) و بیش از میزان تعهد خود کاهش تولید داده‌اند، براساس سهم تعیین شده خود تولید کنند، به گونه‌ای که در این شرایط میزان پایبندی مجموع اعضای اوپک کاهش پیدا کرده و به رقم ۱۰۰درصد می‌رسد.
گفتنی است در صورت عملی شدن این تصمیم، در عمل روزانه یک میلیون بشکه نفت بیشتر وارد بازارهای جهانی خواهد شد که این به معنای افزایش تولید نیست و تنها به منزله پایبندی ۱۰۰ درصدی به توافق همکاری اوپک و غیراوپک است، در همین حال ممکن است امکان روانه شدن همه این یک میلیون بشکه به بازار وجود نداشته باشد و میزان کمتری وارد بازار شود.
اگر یکی از اعضای حاضر در این توافق کاهش تولید قابل توجهی داشته باشد، برای جبران این کاهش تولید با آن کشور مذاکره و در صورت توافق طرف‌ها، جبران این کاستی انجام می‌شود.
کاهش قیمت نفت نخواهیم داشت
رضا پدیدار، کارشناس انرژی در گفت‌و‌گو با «ابتکار» در خصوص تصمیمات جلسه اخیر اوپک گفت: آثار فاز اول این بیانیه ممکن است واکنش‌های غیرمتعارفی را در بازار نفت ایجاد کند، اما ادامه این مسیر تثبیت کننده قیمت‌های فعلی نفت در ادامه بازار تا پایان عمر توافق فعلی، یعنی انتهای سال 2018 است. در این مدت قیمت نفت به دلیل رشد مصرف، کاهش نخواهد داشت و در برخی از اوقات نیز شاید جهش‌های کوتاهی را نیز تجربه کند.
به گفته پدیدار، هم اکنون تغییر آنچنان زیادی در سهم تولید کشورها ایجاد نمی‌شود. در واقع قرار است کمبود بازار که سقف کمبود آن حدود 1 میلیون بشکه در روز است، توسط اعضا و غیراعضای اوپک تامین شود. از این میزان حدود 40 درصد به اعضای اوپک تعلق می‌گیرد و 60 درصد توسط غیز اوپکی‌ها تامین می‌شود.
این کارشناس مسائل نفتی به رویکرد احتمالی عربستان اشاره کرد و گفت: با توجه به این که عربستان هم اکنون تولید بیش از 10 میلیون بشکه در روز دارد و سهم احتمالی آن از افزایش تولید به بیش از 100 هزار تا 200 هزار بشکه نخواهد رسید، از توافق خارج نخواهد شد و تا پایان سال 2018 در این توافق می‌ماند.
موضع عربستان
فالح، وزیر نفت عربستان پس از دیدار کمیته که پنج ساعت طول کشید، در خصوص تصمیمات اخذ شده، گفت‌: طبیعتا افزایش تولید به صورت تدریجی صورت خواهد گرفت. کشورهای معدودی می‌توانند به این کار اقدام کنند. تصور می‌کنم چند هفته‌ طول خواهد کشید تا این حجم اضافی وارد بازار شود؛ بنابراین انتظار ندارم که بازار شوکه شود. اوپک و ۱۰ کشور تولیدکننده خارج از این سازمان شامل روسیه، سرگرم اجرای توافقی برای محدودیت عرضه به میزان ۱.۸ میلیون بشکه در روز هستند اما در مواجهه با نگرانی کشورهای مصرف کننده بزرگ نسبت به بالا رفتن بیش از حد قیمت‌ها، عربستان سعودی و روسیه اعلام کرده‌اند محدودیت تولید را برای جبران هر گونه شکاف در عرضه تسهیل خواهند کرد اما ایران با افزایش سهمیه‌های تولید مخالف بوده و اصرار دارد که اعضا نباید سهم بازار کشورهای دیگر را غصب کنند.
فالح در اظهاراتی را که در ابتدای دیدار کمیته‌ نظارتی داشت، گفت‌: پیش‌بینی می‌کنم کمبود عرضه به میزان ۱.۷ میلیون بشکه در روز در ماه‌های آینده ایجاد شود و ائتلاف اوپک و غیراوپک برای جلوگیری از افزایش قیمتی که به تقاضا لطمه خواهد زد، باید به این مساله رسیدگی کند. فالح پیش‌بینی کرد که تقاضا در نیمه دوم سال دو میلیون بشکه در روز بالاتر از نیمه اول خواهد بود. در این بین تولید اوپک و غیر اوپک ۲.۸ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است که یک میلیون بشکه در روز بالاتر از میزانی بود که در ابتدا هدف گذاری شده بود.
البته این معامله ضمن بازگشت مجدد به محدوده ای که در ابتدا در سال 2016 توافق شده بود، به طور موثر باعث کاهش عمیق‌تر از حد مورد انتظار از کشورهایی مانند ونزوئلا خواهد شد.
اوپک گسترش یافت
عضویت «کنگو» به عنوان جدیدترین عضوسازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در نشست پشت درهای بسته یکصد و هفتاد و چهارمین نشست این سازمان مورد تایید ۱۴ عضو قرار گرفت.
ذخایر نفت کنگو حدود یک میلیارد و ۷۰۰ هزار بشکه و تولید روزانه این کشور هم اکنون بیش از ۳۰۰ هزار بشکه در روز است.
با پیوستن این کشور به این سازمان، تعداد اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به ۱۵ کشور رسید.
جمهوری کُنگو که به نام کنگو برازاویل نیز شناخته می‌شود در مرکز آفریقا واقع شده و پایتخت آن برازاویل است. این کشور به کنگوی برازاویل شهرت دارد که برای تمایز با کشور همسایه بزرگ‌تر هم‌نام آن جمهوری دموکراتیک کنگو استفاده می‌شود.