واکنش وزیر کشاورزی به افزایش قیمت مواد غذایی در آغاز سال جدید؛

گروه بازرگانی- تنظیم بازار محصولات کشاورزی از جمله مسوولیت‌هایی به شمار می‌رود که همواره میان وزارتخانه‌هایی همچون صنعت، کشاورزی و همچنین دستگاه‌های نظارتی مانند سازمان حمایت دست به دست می‌شود و حتی با شروع سال جدید نه‌تنها شاهد سر و سامان گرفتن این بازار نبودیم بلکه همچنان فضا برای سودجویان فراهم‌تر از گذشته نیز شده است چراکه هنوز متولی تنظیم بازار به طور مشخص مسوولیت تنظیم بازار و مقابله با گرانفروشی و تقلب را بر عهده نمی‌گیرد. از این رو به نظر می‌رسد هرچه زودتر با شروع به کار دولت جدید، باید تحول اساسی در اعطای مسوولیت به وزارتخانه‌ها و روال تنظیم بازار کالاهای اساسی در پیش گرفته شود.
وزارت کشاورزی از جمله دستگاه‌هایی به شمار می‌رود که به نظر می‌رسد دست‌کم تنظیم بازار و کنترل قیمت محصولاتی مانند میوه، گوشت، مرغ و ... به این وزارتخانه مربوط می‌شود اما بارها مسوولان این وزارتخانه در خصوص این موضوع عنوان کرده‌اند که وزارت کشاورزی مسوول عرضه و تنظیم بازار محصولات کشاورزی در سطح ملی است نه مغازه‌های سطح شهر. با این حال به نظر می‌رسد این وزارتخانه در تامین محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی نیز به درستی عمل نکرده است چرا که در برخی روزها شاهد کمبود و گرانی برخی از این کالاها بودیم.
محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی در اولین نشست خبری خود به همراه معاونانش بخشنده، کشاورز، مهرفرد و رکنی به عملکرد و دستاوردهای وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد و اظهار داشت: نقاط ضعفی هم وجود دارد و مدعی نیستیم که ضعفی نداریم.
وی اضافه کرد: باور بنده این است که کشور ما در بخش کشاورزی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های نهفته فوق‌العاده‌ای دارد که بخش عمده‌ای را کشف نکردیم و از بخشی هم آن طور که باید و شاید بهره نگرفتیم یا اگر بهره گرفتیم به صورت بهره‌ور عمل نکردیم.


وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: نگاه کلی ما این است که باید بهره‌وری را تبدیل به احسن کنیم و آن را افزایش دهیم.
حجتی ادامه داد: در برخی مناطق کشور بارندگی بالای ۵۰۰ میلی متر است، بعد برخی می‌گویند ما آب نداریم؛ توجیه مسوولان را از این منظر نپذیریم.
این عضو کابینه دولت یازدهم با اشاره به برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در چند سال گذشته افزود: برنامه‌هایی را در ارتباط با محصولات اساسی در دستور کار قرار دادیم و با تجربه سایر کشورها در این زمینه و ظرفیت‌های تحقیقاتی که در گوشه و کنار دنیا وجود داشت، ارتباط برقرار شد.
کنترل قیمت وظیفه ما نیست
حجتی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه برای تنظیم بازار میوه شب عید حدود ۶۲ تا ۶۳ هزار تن پرتقال وارد کردیم اظهار داشت: ۵۴ هزار تن مرغ برای ایام عید در سردخانه‌ها ذخیره داشتیم و هر روز حتی روزهای تعطیل مرغ منجمد در بازار عرضه کردیم. البته ممکن است یک روز به دلیل تعطیل بودن کشتارگاه‌ها قیمت مرغ افزایش یافته باشد اما روز بعد از آن شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار بودیم.
وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه این وزارتخانه مسوول تولید و تامین محصولات است و مسوول عرضه آنها نیست، گفت: میادین میوه و تره‌بار و میدان بهمن در حوزه مسوولیت ما قرار دارد و مغازه‌ها به ما مربوط نمی‌شود.
وی درباره فروش سیب 11 هزار تومانی در سطح خرده‌فروشی نیز گفت: عرضه سیب 11 هزار تومانی نیز ربطی به ما ندارد و در صورتی که قیمت‌ها بالاست، باید سازمان‌های نظارتی اقدامات لازم را انجام دهند و بنده پاسخگو نیستم.
حجتی درباره گرانفروشی لبنیات با تکرار صحبت‌های خود گفت: افزایش قیمت لبنیات نیز ربطی به من ندارد زیرا مسوولیت تنظیم بازار این محصولات یادشده برعهده سازمان حمایت است. محصولی که ما به صورت تنظیم بازاری در شب عید عرضه کردیم، هیچ مشکلی نداشت و قیمت مصوب به فروش رسید.
وی درباره خرید تضمینی محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران گفت: دو سال است که جو و ذرت در بورس کالا خرید و فروش می‌شود اما شرایط عرضه گندم در بورس سخت‌تر است هر چند پیش‌بینی‌های لازم در این ارتباط شده ولی نگران آن هستیم که کشاورزان در صورت تحقق این امر آسیب ببینند.
به جای گوشت قرمز، مرغ و ماهی بخوریم
وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به سوال دیگری درباره افزایش قیمت کالاهای مصرفی مردم و گلایه مسوولان رده‌بالای کشور از جمله رییس‌جمهور در این باره گفت: افزایش قیمت کالاهای مصرفی که شما مطرح می‌کنید و درباره کالاهای اساسی مطرح است، باید به شکلی دیگر به آن توجه شود. مرغ نسبت به سال 92 چندان گران نشده و امروز هفت هزار و خرده‌ای به فروش می‌رسد در حالی که قیمت این محصول در گذشته 6700 تومان بود. گوشت گوساله نیز افزایش قیمتی نداشته اما گوشت گوسفند بنا به دلایلی که توضیح دادم افزایش یافته است و ما سازوکارهایی داریم که بتوانیم جلوی این افزایش قیمت را بگیریم.
حجتی یادآور شد: در بحث مصرف گوشت قرمز باید تغییر فرهنگ مصرف در کشور ایجاد شود و بخشی از این نیاز به سمت گوشت سفید و ماهی برود.
مخالف احیای دوباره وزارت بازرگانی هستم
وزیر جهاد کشاورزی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به تصمیمات مسوولان اجرایی دولت امکان احیای وزارت بازرگانی در دولت دوازدهم وجود دارد. در این صورت وزارت جهاد کشاورزی چه رویکردی خواهد داشت، گفت: همان‌طور که تاکید کردم باید زنجیره‌های تولید را در بخش کشاورزی کشور داشته باشیم و وقتی گفته می‌شود چغندر باید در کشور تبدیل شود و واردات نشود، منظورم این است که بر این اساس باید بخش کشاورزی مسوولیت داشته باشد.
وی با بیان اینکه به عنوان یک شهروند عادی مخالف این امر هستم، اظهار کرد: از طریق مسوولیت‌هایی که در بخش بازار و در قانون انتزاع به وزارت جهاد کشاورزی اعطا شده بود، توانستیم طرح بازار در برابر بازار را پیاده کنیم و بر این اساس سیب مازاد مورد نیاز خود را صادر کردیم.
وزیر جهاد کشاورزی درباره طرح بازار در برابر بازار گفت: درست است که این طرح قدیمی و سنتی است اما در کشور ما جواب داد و توانستیم صادرات انجام دهیم. با توجه به شرایط فعلی راهکار دیگری هم نداشتیم.
وی گفت: از طریق غیرمستقیم به صادرات سیب کمک شد. حال اگر کسی می‌خواهد این اختیار را از من بگیرد من به عنوان یک شهروند می‌گویم غلط است.
واردات گوشت برزیلی
حجتی در ادامه صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی در خصوص احتمال واردات گوشت آلوده از کشور برزیل گفت: در زمان ذبح دام در این کشور ناظر روحانی و دامپزشک داریم و برخلاف سایر کشورها نظارت لازم قبل از واردات صورت می‌گیرد.
وی تصریح کرد: بر این اساس سه ماه گذشته یک کشتارگاه نیز که قصد صادرات گوشت مشکل‌دار به ایران داشت، تعطیل شد.
برنامه افزایش عمودی تولید
وزیر جهاد کشاورزی افزود: یکسری برنامه‌ها در رابطه با افزایش تولید محصولات اساسی مانند گندم، برنج، جو، شکر، پنبه و دانه‌های روغنی تدوین شده است که با هدف افزایش عملکرد در واحد سطح بدون افزایش سطح زیرکشت این محصولات را افزایش می‌دهیم.
وی با بیان اینکه در تولید محصولات اساسی مانند گندم، برنج، جو، پنبه، دانه‌های روغنی و ... برنامه‌های افزایش تولید پیگیری شده است، اضافه کرد: در این برنامه‌ها هیچ افزایش سطحی پیش‌بینی نکرده‌ایم. برنامه ما افزایش تولید به صورت عمودی است البته احتمال دارد سطح زیر کشت برخی محصولات را کاهش و برخی را افزایش داده باشیم.
اجازه نمی‌دهم شکر خام به کشور بیاید
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره تعطیلی کارخانه قند ورامین در روزهای گذشته گفت: این کارخانه در گذشته چغندر تحویل می‌گرفت و شکر تحویل می‌داد اما کارخانه‌ها گفتند چه کاری است که چغندر بخریم و آن را تبدیل به شکر کنیم. می‌رویم شکر خام از خارج از کشور وارد کرده و آن را به اسم تولید سفید کرده و عرضه می‌کنیم که اجازه این کار را ندادم.
حجتی افزود: کاری که برخی افراد با واردات شکر خارجی و سفید کردن آن بخواهند در بازار عرضه کنند مورد قبول ما نیست و باید آن را چغندر داخلی و تولیدات کشاورزان تامین کنند.
وی با اشاره به ایجاد شرایط لازم برای فراهم آمدن امکان دوباره تبدیل چغندر قند در کارخانه‌ها گفت: با توجه به اینکه برخی کارخانه‌ها با واردات شکر خام در صنعت خود تغییر رویکرد داده‌اند برای رفع این نقیصه تا مدتی به آنها شکر زرد می‌دهیم تا آنها بتوانند خود را با شرایط جدید وفق دهند اما بعد از این مدت دوباره باید بتوانند چغندر کشاورزان را خریداری کنند.
تعرفه صفر واردات، کارخانه‌های چغندر را ورشکست کرد
وی با اشاره به اینکه واردات شکر با تعرفه صفر در سال‌های گذشته موجب شد بسیاری از کارخانجات چغندرقند ورشکست شوند، اظهار کرد: در همان سال‌ها سطح زیرکشت بهاره چغندر قند ۱۷۳ هزار هکتار بود که سال گذشته به دلیل محدودیت آب این عدد به ۱۰۳ هزار هکتار رسید بنابراین طی حدود ۱۰ سال گذشته ۷۰ هزار هکتار سطح کشت بهاره کاهش یافت اما متوسط تولید از ۲۷ به ۵۴ تن رسید.وی در مورد گندم هم گفت: سال گذشته سطح زیرکشت گندم نسبت به سال ۹۲؛ ۳۶۰ هزار هکتار کاهش پیدا کرد با این حال در تولید به خودکفایی رسیدیم.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در بخش گندم 5/1 تن تولید کل بر مصرف کل پیشی گرفت، ادامه داد: سال ۹۲؛ کشاورزان کمتر از چهار هزار میلیارد تومان پول گرفتند اما این عدد در سال ۹۵ به ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسید.
حجتی اضافه کرد: با این حال برخی اخبار و سیاه نمایی‌هایی به گوش‌مان می‌رسد و غصه‌مان می‌گیرد که علت آن هم احیانا برخی مسایل سیاسی و انتخاباتی است.
وی با بیان اینکه اعداد و آمار کاملا واضح و روشن است، افزود: ما سال ۹۲؛ ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن گندم خریدیم و این عدد در سال گذشته به 5/11 میلیون تن رسید.
کشت چغندر به پاییز منتقل شود
این مقام مسوول با بیان اینکه ۸۰ درصد بارندگی‌ها در پاییز، زمستان و اوایل بهار اتفاق می‌افتد، به لزوم انتقال کشت چغندر قند به پاییز اشاره کرد و گفت: در این صورت بخش عمده‌ای از آب مورد نیاز محصول از طریق آب سبز تامین خواهد شد.
حجتی با اشاره به اینکه در خوزستان مشکل کشت چغندر داریم، ادامه داد: ما در خوزستان کارخانه نداریم؛ اگر کارخانه‌ای در این استان ایجاد شود که ظرفیت دریافت روزانه ۵۰ تا ۶۰ هزارتن چغندر را داشته باشد می‌توانیم در این استان کشت کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به تولید دانه‌های روغنی اضافه کرد: ما می‌توانیم ۷۰ درصد نیاز کشور در این زمینه را در داخل تامین کنیم که این عدد را در سال ۸۴ به ۱۶ درصد رساندیم اما عقبگرد داشتیم و به شش درصد رسیدیم هم‌اکنون نیز روی همان شش تا هفت درصد حرکت می‌کنیم.
حجتی تصریح کرد: ما موفق شدیم تولید کلزا را نسبت به سال ۹۲ سه برابر کنیم.
درآمد کشاورزان ۴۰درصد افزایش یافت
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه تجهیز و نوسازی اراضی شمال در دستور کار ماست، گفت: هر جا این کار را انجام دادیم، انجام کشت دوم امکان‌پذیر شده است ضمن اینکه درآمد کشاورزان بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است.
حجتی با اشاره به افزایش هشت درصدی تولید برنج در سال ۹۵ نسبت به سال ماقبل آن افزود: در عین حال در برخی استان‌ها به صورت نانوشته، کشت را محدود کرده‌ایم.
منابع صندوق توسعه ملی برای توسعه گلخانه‌ها
این عضو کابینه دولت یازدهم با بیان اینکه در بخش سیستم‌های نوین آبیاری در سال گذشته علاوه بر ردیف‌های بودجه ۵۰۰ میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی به سیستم‌های نوین آبیاری اختصاص پیدا کرد، افزود: علاوه بر این ردیف بودجه نیز به دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کرد.
حجتی با اشاره به ظرفیت‌های مغفول مانده در بخش کشاورزی؛ توسعه گلخانه‌ها و پرورش ماهی در قفس را جزو این ظرفیت‌ها خواند و گفت: در زمینه توسعه گلخانه‌ها اقدامات خوبی انجام شده است.
وی ادامه داد: از محل صندوق توسعه ملی، ۱۰ درصد ورودی صندوق به صورت ریالی در اختیار ما قرار می‌گیرد که این مبلغ را در دو زمینه توسعه گلخانه‌ها و پرورش ماهی در قفس متمرکز کرده‌ایم.
به گفته حجتی سرمایه بانک کشاورزی نیز از ۱۸۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۲ به شش هزار میلیارد تومان در اواخر ۹۵ رسیده است که این اعتبار نیز در اختیار بخش قرار خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه هر هکتار گلخانه برای ۱۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌کند، ادامه داد: بهره‌وری آب نیز در این صورت ۹۰ درصد بهبود می‌یابد.
در حوزه گلخانه خیلی عقب هستیم
حجتی با اشاره به اینکه در بحث گلخانه خیلی عقب هستیم گفت: سال گذشته حدود هزار و ۲۰۰ هکتار گلخانه در کشور ایجاد کردیم در حالی که هدف‌گذاری ما هزار و ۵۰۰ هکتار بود ضمن اینکه برای امسال دو هزار هکتار هدف‌گذاری شده است.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه حداقل یک میلیون تن ظرفیت تولید ماهی در قفس است، گفت: این در حالی است که در سال ۹۵ تولید کل آبزیان کشور یک میلیون و ۵۰ هزار تن بوده است.
وی با اشاره به اینکه ما از سال ۹۳ پرورش ماهی در قفس را آغاز کرده‌ایم، افزود: در بهمن‌ماه ۹۵ ما حدود ۳۷۰ قفس در داخل دریا داشتیم و هدف‌گذاری ما در سال ۹۵ تولید هزار تن ماهی در قفس بود که ۱۶ هزار تن آن محقق شد.
حجتی با اشاره به اینکه به ما تصویب شده امسال ۵۰ هزار تن ماهی در قفس تولید کنیم، افزود: با توجه به اینکه مقدمات کار فراهم شده فکر می‌کنیم این امر محقق شود.
به گفته حجتی در برنامه ششم توسعه هدف‌گذاری شده ۲۰۰ هزار تن در قفس در کشور تولید شود.
پیش خرید اسانس گل محمدی از سوی فرانسه و آلمان
حجتی با اشاره به اینکه کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و آلمان اسانس گل محمدی را پیش خرید می‌کنند، اظهار داشت: هزار و ۴۰۰ گیاه دارویی در کشور ما شناسایی شده که بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ مورد آنها منحصر به فرد و انحصاری کشور خودمان است.
وزیر جهاد کشاورزی در بخش دیگری از سخنانش به توسعه تولید و صادرات محصولات لبنی از کشور اشاره کرد و ادامه داد: ما امروزه یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان محصولات لبنی هستیم و در حال حاضر این محصولات به کشورهای اروپایی، آمریکا و ژاپن صادر می‌شود.
وی همچنین با اشاره به شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان طی سال گذشته در کشور افزود: این بیماری که منشا آن پرندگان مهاجر بودند خسارت سنگینی را به صنعت طیور وارد کرد که البته حداقل پشتیبانی توسط دولت از این صنعت انجام شد اما آن‌طور که باید و شاید خسارت تولیدکنندگان را جبران نکرد.
وی با بیان اینکه حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار تن مرغ در کشور تولید می‌شود، اضافه کرد: مشکل ما این است که نتوانستیم به اندازه کافی بازار برای این محصولات پیدا کنیم و به خاطر آنفلوآنزا نیز سال گذشته صادرات ما دچار مشکل شد.
این مقام مسوول دولتی با اشاره به انجام کشت فراسرزمینی در کشورهای قزاقستان، روسیه، اوکراین، غنا، برزیل و گرجستان اظهار داشت: برای انجام بیش از 5/2 میلیون هکتار کشت فراسرزمینی در حال مذاکره هستیم؛ بین ۸۰۰ هزار تا یک میلیون هکتار نیز منجر به قرارداد شده است و عمده سطوح زمین‌ها در کشورهای روسیه و قزاقستان قرار دارد.
حجتی ادامه داد: همچنین ۳۰۰ هزار هکتار کشت فراسرزمینی مالکیتی در گرجستان و حدود ۷۰ هزار هکتار مالکیتی در برزیل در حال انجام است. ضمن اینکه انجام این کار در کشور غنا نهایی شده است.
۱۱ میلیون تن گندم می‌خریم
وزیر جهاد کشاورزی درباره خرید تضمینی گندم که از دو روز گذشته آغاز شده گفت: ارزیابی اولیه ما خرید ۱۱ میلیون تن گندم است ضمن اینکه برای تامین منابع مالی نیز بر بودجه رقم بسیار خوبی پیش‌بینی شده است.
به گفته حجتی منابع مالی خرید تضمینی گندم از سه محل تامین می‌شود که منبع نخست فروش ماهانه گندم توسط وزارت جهاد کشاورزی به نانوایی‌ها و کارخانه‌هاست که این وزارتخانه ماهانه ۵۰۰ میلیارد تومان گندم به این مراکز می‌فروشد. همچنین هشت هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در بودجه برای تامین مالی خرید گندم پیش‌بینی شده و کسری آن نیز توسط بانک‌ها تامین می‌شود.
وزیر جهاد کشاورزی درباره تولید میگو نیز با بیان اینکه سال ۹۲ حدود ۱۲ تا ۱۳ هزار تن میگو در کشور تولید شد گفت: این عدد سال گذشته به ۲۱ هزار تن رسید و ما سال به سال در تولید و صادرات میگو شاهد افزایش بوده‌ایم ضمن اینکه ضایعات نیز در این زمینه کاهش یافته است.
حجتی تصریح کرد: سال گذشته برای اولین بار بعداز یک دوره طولانی در سیستان و بلوچستان اقدام به تولید میگو کردیم ضمن اینکه هفت تا هشت هزار تن تقاضای داخلی برای این آبزی تعریف شده است.
کاهش قیمت خوراک دام با برجام
وی همچنین با تاکید بر تاثیرات برجام در کاهش قیمت خوراک دام گفت: با وجود اینکه ذرت قبل از اجرای برجام 1250 تومان بود و با عرضه 1226 تومانی مرجع وارد می‌شد اما امروز با ارز 3200 تومانی وارد می‌شود و حدود 800 تومان قیمت دارد که دلیل بخش عمده این کاهش قیمت برجام و بخش دیگری نیز کاهش جهانی قیمت ذرت است.