حمله سه‌گانه زنگنه به آمریکا

وزیر نفت ایران در صریح‌ترین موضع‌گیری بین حاضران در سمینار بین‌المللی اوپک حمله سه‌گانه زنگنه به آمریکا شرق: وزیر نفت ایران با حضور در سمینار بین‌المللی اوپک، تا حد زیادی جو آن را سیاسی کرد؛ موضع‌گیری در مقابل آمریکا و عربستان. حمله سه‌گانه زنگنه علیه اقدامات ترامپ هم از همین زاویه نشئت گرفت. آن‌گونه که از فضا و سخنرانی‌ها پیدا بود، تقریبا همه سخنرانان برجسته، تحریم‌های آمریکا علیه ایران و ونزوئلا را محکوم کردند.  یکی از مهم‌ترین مسائلی که از سوی سخنرانان مطرح شد، افزایش قیمت نفت تا صد دلار در صورت اعمال تحریم‌ها علیه ایران بود. حالا اگر اوپک فکری به حال کنترل بازار با افزایش سقف تولید نکند، احتمالا نفت 80 دلار، دوباره روزهای نرخ سه‌رقمی را به خود خواهد دید. اوپک این روزها، در فضایی دوگانه قرار دارد؛ افزایش سقف تولید برای کنترل بازار یا موضع‌گیری در قبال سخنان اخیر ترامپ درباره افزایش سقف تولید که شائبه نفوذ این کشور بر تصمیمات اوپک را ایجاد کرده و در کلام زنگنه یک روز پیش از آغاز سمینار، در قالب «چراغ سبز اوپک به آمریکا» مطرح شده بود. بر همین اساس هم به نظر می‌رسد که عربستان به‌شدت از حمله مستقیم ایران در برابر خود هراسناک است، اما بیش از عربستان، اوپکی‌ها از موضع‌گیری روسیه که احتمالا در روز شنبه به‌دنبال افزایش سقف تولید در نشست اوپک بزرگ خواهد بود، نگران‌‌اند. در این بین، زنگنه هم یک روز پیش از برگزاری سمینار اوپک اعلام کرده بود که با موضع‌گیری غیراوپکی‌ها کاری ندارد و به همین دلیل هم جمعه به ایران باز خواهد گشت و در نشست مشترک اوپک و غیراوپک حضور نخواهد یافت.  برآیند پیش‌بینی‌های کارشناسان از موضوع‌گیری ایران هم نشان می‌دهد که احتمالا هرچند ایران در ابتدا مخالفت خود با افزایش سقف تولید را اعلام می‌کند، اما در انتها با همراهی لیدرها، افزایش سقف تولید را خواهد پذیرفت. 
‌ بمب زنگنه
وزیر نفت در سخنرانی خود در هفتمین سمینار بین‎المللی اوپک، بار دیگر بر استقلال اوپک، لزوم حفظ امنیت تولیدکننده و مصرف‎کننده در بازار نفت و سیاست‎زدایی از این سازمان به‌منظور ثبات بازار تأکید کرد. به گزارش شانا، بیژن زنگنه، در این سمینار گفت: موضوع این سمینار بسیار مهم است، چراکه با تازه‌ترین چالش‌هایی ارتباط دارد که بازار نفت با آن مواجه است. ایران به‌عنوان یکی از اعضای بنیان‌گذار اوپک در طول تاریخ این سازمان، همواره به حفظ منافع کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده و همچنین ارتقای ثبات بازار نفت باور داشته و به آن پایبند بوده است. او با بیان اینکه ثبات بازار نفت مستلزم همکاری میان طرف‌های ذی‌نفع بازار، از جمله تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است، افزود: لازم است توجه را به نقش کلیدی و سازنده همکاری میان تولیدکنندگان نفت عضو و غیرعضو اوپک در قالب «توافق جهانی کاهش تولید نفت» جلب کنم. این توافق ثبات را به بازار نفت آورد و به رشد اقتصاد جهانی کمک کرد. از دید من، قیمت نفت در جایی مطلوب است که توازنی حساس میان سه عنصر بنیادین «تضمین سرمایه‌گذاری آینده در کشورهای تولیدکننده نفت»، «تضمین عرضه به‌موقع و کافی نفت برای تأمین تقاضا» و «تضمین رشد پایدار و مقبول برای اقتصاد جهانی» ایجاد شده باشد.  او اظهار کرد: به‎طور علنی و در فرصت‎های گوناگون اعلام کرده‌ام که ایران مخالف قیمت بالای نفت است؛ اعتراض من به قیمت بالای نفت از این باور عمیق نشئت می‌گیرد که قیمت‌های بالا در میان‎مدت و بلندمدت، به تولیدکنندگان و مصرف‎کنندگان سودی نمی‌رساند. 
‌ حمله اول


زنگنه با تأکید بر اینکه رشد کنونی قیمت نفت ریشه در دلایل سیاسی دارد و آمارهای مربوط به عرضه و تقاضا در این وضع نقش مهمی ندارند، گفت: در روزهای اخیر، رئیس‌جمهوری آمریکا اوپک را به‌دلیل رشد قیمت نفت مؤاخذه کرد. اوپک در طول حیات خود و به‌ویژه در سال‌های اخیر، از قیمت‌های معقول نفت حمایت کرده و هیچ‎گاه برای دستیابی به قیمت‌های بالای نامعقول تلاش و حمایتی نکرده است.  به گفته زنگنه، دلیل قیمت‌های بالای کنونی نفت به‌طور عمده، نبود تعادل میان عرضه و تقاضای نفت نیست. او معتقد است برعکس، تنش سیاسی ایجادشده از سوی دولت آمریکا موجب تشدید بی‌ثباتی و ابهام در بازار شده، مصرف‎کنندگان را نگران کرده و قیمت‎ها را بالا برده است.  زنگنه با اشاره به اینکه پس از سخنرانی رئیس‌جمهوری آمریکا و اعلام خروج این کشور از برجام، قیمت نفت حدود شش دلار افزایش یافت، ادامه داد: از آنجا که دلیل اصلی افزایش قیمت نفت سیاسی است، بنابراین چاره کاهش قیمت نفت نیز تنها می‌تواند سیاسی باشد. علی‌الاصول، ما با استفاده از نفت به‌عنوان یک ابزار سیاسی و تحمیل محدودیت بر تولیدکنندگان به دلایل سیاسی، مخالف هستیم. 
‌ حمله دوم
وزیر نفت گفت: آمریکا نمی‌تواند از اوپک انتظار داشته باشد که علیه دو عضو بنیان‌گذار خود اقدام کند؛ برعکس، اوپک یک سازمان مستقل، جاافتاده و مسئولیت‌پذیر است که از آن انتظار می‌رود انسجام و اقتدار خود را طبق اساسنامه تقویت کند، از سیاست‌زدایی در بازار حمایت و چنین اقدامات یک‌جانبه‌ای را که روند طبیعی بازار نفت را مختل می‌کند، محکوم کند. 
‌ اوپک سازمان آمریکایی نیست
او همچنین گفت: اوپک بخشی از وزارت انرژی آمریکا نیست. اوپک سازمانی نیست که از ترامپ دستور بگیرد و آن را اجرا کند. این یک نکته بسیار مهم است. ترامپ تصور می‌کند که می‌تواند به اوپک دستور بدهد. او با وضع تحریم علیه دو عضو مؤسس و مهم اوپک و تولیدکننده مهم نفت، برای بازار نفت مشکلاتی ایجاد کرده است. حالا او از اوپک می‌خواهد و انتظار دارد که این سازمان چیزهایی را تغییر دهد. به نظرم این منصفانه نیست. 
‌ حمله سوم
زنگنه همچنین تلاش آمریکا برای تعمیم مقررات ضدانحصار و مجازات اعضای اوپک در قالب قانونی موسوم به نوپک را نمونه‌ای دیگر از تهدید این کشور ضد حاکمیت اعضای اوپک توصیف کرد.  به گفته او، تحلیلگران بازار نفت پرسشی مهم دارند و آن این است که «اقدام اوپک را برای جایگزینی تولید ازدست‌رفته اعضای این سازمان که تولید آنها به دلیل تحریم‌ها کاهش یافته است، چگونه می‌توان تفسیر کرد؟»
‌ هشدار   زنگنه به اوپک
زنگنه افزود: دشوار است به چیزی غیر از این فکر کنیم که این اقدام به منزله‌ دادن مجوز به آمریکا برای ادامه این تحریم‌های غیرقانونی، اعمال فشار به اوپک و استفاده از نفت به‌عنوان ابزاری سیاسی در روابط بین‌المللی است. این اقدام‌های یک‌جانبه به روشنی به معنای تهدید شرکت‌ها و بانک‌های فعال در بازار نفت و اعمال فشار بر آنهاست. از دید ما سیاست‌زدایی از بازار نفت برای ثبات بازار و طرف‌های ذی‌نفع در آن، حیاتی است. افزون‌برآن، باور دارم همان‎طور که در «توافق جهانی کاهش تولید نفت» نشان داده شده است، اوپک نمونه‎ای عالی از نمایش قدرت همکاری برد- برد ایجاد کرده که به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سود رسانده و ثبات بازار، امنیت انرژی و رشد اقتصاد جهانی را ارتقا داده است. ما باور داریم که همه بازیگران بازار نفت باید اذعان کنند مؤلفه‌های بنیادین بازار باید بر آن حاکم باشند و نقشی تعیین‌کننده در بازار ایفا کنند.  افزون‌براین، رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش کرده؛ عربستان همسو با درخواست آمریکا، خواهان افزایش تولید نفت اوپک است، اما چند عضو این سازمان، از جمله ایران، عراق، ونزوئلا و الجزایر، با افزایش تولید اوپک مخالفت کرده‌اند.