روزنامه مردم سالاری
1397/03/31
ایران علیه ستون پنجم ترامپ در اوپک
نشست یکصد و هفتاد و چهارم اوپک که روز جمعه اول تیر در وین برگزار خواهد شد، یکی از مهم‌ترین نشست‌های این سازمان برای ایران در تاریخ چهل ساله پس از انقلاب سال 57 خواهد بود. این را از سخنان بیژن زنگنه وزیر نفت در بدو ورودش به وین می‌توان تشخیص داد. زنگنه در بین خبرنگاران و با لحنی صریح گفت اوپک یک «سازمان آمریکایی» نیست؛ «بخشی از وزارت انرژی آمریکا» نیست و سازمانی نیست که از دونالد ترامپ رئیس آمریکا «دستور» بگیرد.به گزارش مردم سالاری آنلاین، یکصد و هفتاد و چهارمین نشست اوپک در حالی روز جمعه در وین برگزار خواهد شد که دولت آمریکا از برجام خارج شده و قصد دارد از سیزدهم آبان سال جاری تحریم‌های نفتی خود را مجدداً علیه ایران اعمال کرد. در همین حال، دونالد ترامپ که اقداماتش در عرصه بین‌المللی عامل افزایش قیمت نفت بوده است، از کشورهای عربی عضو اوپک، به‌خصوص عربستان سعودی، خواسته است تا با افزایش تولید نفت، قیمت نفت را پایین بیاورند.مهم‌ترین دستور کار برخی از اعضای اوپک در روز جمعه، پایان دادن به توافق نفتی و زمینه‌سازی برای افزایش تولید نفت خواهد بود. طبق توافق نفتی بین اوپک و غیراوپک که در اواخر سال 2016 به‌دست آمد و از ابتدای سال 2017 اجرای آن آغاز شد، 24 کشور تولیدکننده نفت متعهد شدند که در مجموع تولید نفت خود را در حدود یک میلیون و هشتصد هزار بشکه در روز کاهش دهند تا قیمت نفت احیاء شود.در نتیجه وحدت درونی اوپک و همکاری آن با کشورهای غیرعضو اوپک، مهم‌تر از همه روسیه، بود که قیمت نفت توانست به تدریج افزایش یابد. فراموش نمی‌کنیم که قیمت نفت در زمستان سال 94 شمسی حتی تا 30 دلار به ازای هر بشکه نیز کاهش یافته بود.کیک زیبایی که زیر پا له خواهد شد
نشست یکصد و هفتاد و چهارم اوپک در وین به احتمال بسیار زیاد پایان وحدت درونی اوپک خواهد بود. در واقع وحدت عمل اوپک در بازار نفت یک سال و نیم هم دوام نیاورد و برخی از تولیدکنندگان نفت، نظیر عربستان سعودی، از هم‌اکنون تولید نفت خود را افزایش داده‌اند و طبق اعلام مقامات این کشور به وال استریت ژورنال، تولید نفت آنها در ماه جاری نیز افزایش خواهد یافت.برخی از مقامات اوپک به خبرنگاران حاضر در وین گفته‌اند که «توافق نفتی، کیک زیبایی است که در نشست روز جمعه زیر پا له خواهد شد».عربستان از طرف آمریکا تحت فشار است تا برای مهار افزایش قیمت‌ها، تولید نفت را افزایش دهد. رویترز پیش از این افشا کرده بود که یک روز پیش از خروج آمریکا از برجام، مقامات ارشد دولت ترامپ با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان تماس گرفته‌اند و از وی خواسته‌اند تا برای مهار افزایش قیمت نفت، ریاض و متحدان اوپکی‌اش تولید نفت خود را افزایش دهند. پس از خروج آمریکا از برجام قیمت نفت افزایش یافت و حتی نفت برنت، قیمت بالاتر از بشکه‌ای هشتاد دلار را هم تجربه کرد. بعد از فشار آمریکا، عربستان سیاست نفتی خود را تغییر داد و خالد الفالح وزیر انرژی این کشور اعلام کرد که ریاض از افزایش تدریجی تولید نفت توسط اوپک حمایت می کند. توافق نفتی تا پایان سال 2018 اعتبار دارد و موضع جدید عربستان به معنای چرخش 180 درجه‌ای این کشور در بازار نفت بود. عربستان تا پیش از فشارهای دولت ترامپ از افزایش قیمت نفت حمایت می‌کرد؛ هم به این دلیل که بدین ترتیب درآمدهای بیشتری به دست می‌آورد، هم این‌که افزایش قیمت نفت باعث می‌شد تا سهام آرامکو با قیمت بالاتری به فروش برسد. عربستان اعلام کرده که قصد دارد 5 درصد از سهام شرکت نفت خود، آرامکو، را در بازارهای بورس به فروش برساند.به احتمال قوی، فشارهای آمریکا باعث خواهد شد تا عمر توافق نفتی به پایان برسد. برخی خبرنگاران حاضر در وین می‌گویند حتی اگر توافقی در روز جمعه بر سر افزایش تولید نفت در اوپک به دست نیاید، عربستان به صورت یکجانبه تولید نفت خود را افزایش خواهد داد. ریاض در سال 2011 دقیقاً همین کار انجام داد و وقتی در اوپک توافق حاصل نشد، این کشور تولید خود را بدون رعایت سهمیه‌ها افزایش داد. اکنون نیز احتمال این که عربستان نظام سهمیه‌ای مقرر را رعایت نکند، زیاد است.
ایران علیه دست پنهان آمریکا در اوپک
ایران واضحاً با کنار گذاشتن توافق نفتی و افزایش تولید نفت توسط اوپک مخالف است. زنگنه در بدو ورود به وین گفت اعتقاد ندارد که اوپک می‌تواند در روز جمعه به توافقی برای افزایش تولید نفت دست پیدا کند. زنگنه گفت که قیمت نفت به دلیل عوامل اقتصادی بالا نرفته است، بلکه دلیل افزایش قیمت نفت، سیاست‌های ترامپ نظیر خروج از برجام و تحریم ایران و ونزوئلا بوده است.زنگنه به صراحت در حالی که توسط انبوهی از خبرنگاران محاصره شده بود، گفت: اوپک یک سازمان مستقل است؛ یک سازمان آمریکایی نیست؛ بخشی از وزارت انرژی آمریکا نیست و از ترامپ دستور نمی‌گیرد. زنگنه خاطرنشان ساخت که نفت یک اسلحه نیست که از آن علیه برخی از کشورها استفاده شود. وی گفت که اوپک باید از بازار نفت «سیاست‌زدایی» بکند. وزیر نفت ایران عنوان کرد که بعد از تصمیم رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خروج از برجام، قیمت نفت افزایش ۶ دلاری را شاهد بود و در حال حاضر، قیمت‌ها بر اساس بنیان‌های اقتصادی نیست، بلکه بر اساس تصمیم‌های سیاسی است.
ایران مخالف قیمت بالای نفت
وزیر نفت در سخنرانی خود در هفتمین سمینار بین‌المللی اوپک اظهار کرد: بهطور علنی و در فرصتهای گوناگون اعلام کرده‌ام که ایران مخالف قیمت بالای نفت است؛ اعتراض من به قیمت بالای نفت از این باور عمیق نشأت می‌گیرد که قیمت‌های بالا در میانمدت و بلندمدت، به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سودی نمی‌رساند.زنگنه با تأکید بر این که رشد کنونی قیمت نفت ریشه در دلایل سیاسی دارد و آمارهای مربوط به عرضه و تقاضا در این وضع نقش مهمی ندارند، گفت: در روزهای اخیر، رئیس جمهوری آمریکا اوپک را به دلیل رشد قیمت نفت مؤاخذه کرد. اوپک در طول حیات خود و به ویژه در سال‌های اخیر، از قیمت‌های معقول نفت حمایت کرده و هیچگاه برای دستیابی به قیمت‌های بالای نامعقول تلاش و حمایتی نکرده است.به گفته زنگنه، دلیل قیمت‌های بالای کنونی نفت به طور عمده نبود تعادل میان عرضه و تقاضای نفت نیست.وزیر نفت در این مراسم،بر استقلال اوپک، لزوم حفظ امنیت تولیدکننده و مصرف‌کننده در بازار نفت و سیاست‌زدایی از این سازمان به منظور ثبات بازار تاکید کرد.بیژن زنگنه، در هفتمین سمینار بین‌المللی اوپک در نشستی با عنوان «همکاری انرژی»، عنوان کرد: موضوع این سمینار بسیار مهم است چراکه با تازه‌ترین چالش‌هایی ارتباط دارد که بازار نفت با آن مواجه است. ایران به عنوان یکی از اعضای بنیانگذار اوپک در طول تاریخ این سازمان، همواره به حفظ منافع کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده و همچنین ارتقای ثبات بازار نفت باور داشته و به آن پایبند بوده است.وی با بیان این‌که ثبات بازار نفت مستلزم همکاری میان طرف‌های ذی‌نفع بازار از جمله تولیدکنندگان و همچنین مصرف‌کنندگان است، افزود: لازم است توجه را به نقش کلیدی و سازنده همکاری میان تولیدکنندگان نفت عضو و غیر عضو اوپک در قالب «توافق جهانی کاهش تولید نفت» جلب کنم. این توافق ثبات را به بازار نفت آورد و به رشد اقتصاد جهانی کمک کرد.زنگنه گفت: از دید من، قیمت نفت در جایی مطلوب است که یک توازن حساس میان سه عنصر بنیادین «تضمین سرمایه‌گذرای آینده در کشورهای تولیدکننده نفت»، «تضمین عرضه به‌موقع و کافی نفت برای تأمین تقاضا« و «تضمین رشد پایدار و مقبول برای اقتصاد جهانی» ایجاد شده باشد. وی معتقد است برعکس، تنش سیاسی ایجاد شده از سوی دولت آمریکا موجب تشدید بی‌ثباتی و ابهام در بازار شده، مصرف‌کنندگان را نگران کرده و قیمت‌ها را بالا برده است.زنگنه با اشاره به این‌که پس از سخنرانی رئیس جمهوری آمریکا و اعلام خروج این کشور از برجام، قیمت نفت حدود ۶ دلار افزایش یافت، ادامه داد: از آنجا که دلیل اصلی افزایش قیمت نفت سیاسی است، بنابراین چاره کاهش قیمت نفت نیز تنها می‌تواند سیاسی باشد. علی‌الاصول، ما با استفاده از نفت به عنوان یک ابزار سیاسی و تحمیل محدودیت بر تولیدکنندگان به دلایل سیاسی، مخالف هستیم.وزیر نفت گفت: آمریکا نمی‌تواند از اوپک انتظار داشته باشد که علیه ۲ عضو بنیانگذار خود اقدام کند؛ برعکس، اوپک یک سازمان مستقل، جاافتاده و مسئولیت‌پذیر است که از آن انتظار می‌رود انسجام و اقتدار خود را طبق اساسنامه تقویت، از سیاست‌زدایی در بازار حمایت و چنین اقدامات یکجانبه را که روند طبیعی بازار نفت را مختل می‌کند، محکوم کند.زنگنه همچنین تلاش آمریکا برای تعمیم مقررات ضدانحصار و مجازات اعضای اوپک در قالب قانونی موسوم به نوپک را نمونه‌ای دیگر از تهدید این کشور ضد حاکمیت اعضای اوپک توصیف کرد.وی گفت: تحلیلگران بازار نفت پرسشی مهم دارند و آن این است که «اقدام اوپک را برای جایگزینی تولید از دست رفته اعضای این سازمان که تولید آنها به دلیل تحریم‌ها کاهش یافته است، چگونه می‌توان تفسیر کرد؟»زنگنه افزود: دشوار است به چیزی غیر از این فکر کنیم که این اقدام به منزله دادن مجوز به آمریکا برای ادامه این تحریم‌های غیرقانونی، اعمال فشار به اوپک و استفاده از نفت به عنوان ابزاری سیاسی در روابط بین‌المللی است. این اقدام‌های یکجانبه به روشنی به معنای تهدید شرکت‌ها و بانک‌های فعال در بازار نفت و اعمال فشار بر آنهاست.
سایر اخبار این روزنامه
ماموریت دشوار ایران در پیچیده‌ترین نشست اوپک
ترکیه در تلاطم یک انتخاب
نامه دوم به خالق شهرزاد
شعارهای فوتبالی هواداران تیم ملی ایران
نبرد نفس‌گیر در استالینگراد یمن
حمایت مالی اروپا از ارتقای سه محصول کشاورزی ایران
ایران علیه ستون پنجم ترامپ در اوپک
نارضایتی تهران از اقدامات ناکافی اروپا
الگوی هیتلری ترامپ
مجلس نباید نماد بی‌اعتنایی به مسائل کشور باشد
