روزنامه قانون
1397/03/31
رقابت كاذب بر سر گران فروشي
فروشگاه‌هاي اينترنتي گاهي برای فروش بيشتر كالاهاي شان رقابت کاذبي را میان خود ايجاد ميكنندروزانه يا هفتگي دو شكايت گرانفروشي از يكي از معروفترين فروشگاه‌هاي اينترنتي گزارش مي‌شود
با گسترده شدن فروشگاه‌های آنلاین نیز قیمت کالاها در بازار با نوسان‌های مختلفی مواجه شده است
در هياهوي گراني قيمت كالا و اوج گرفتن قيمت ارز عده‌اي سعي كردند كه از اين آب گل‌آلود ماهي بگيرند؛ آن هم ماهي‌هاي بزرگ و قوي هيكل! از جمله آن‌ها، كسب و كارهاي اينترنتي و برخي از استارت‌آپ‌ها هستند كه طي سال‌هاي اخير رشد چشمگيري داشته‌اند و حالا ديگر از قالب استارت‌آپ خارج شده و فروشگاه‌هاي اينترنتي ناميده مي‌شوند. فعاليت اين كسب‌وكارها روز به روز گسترش يافته است. اكنون در فضاي ناامن اقتصادي و گراني‌ها برخي فروشگاه‌هاي اينترنتي از فرصت استفاده مي‌كنند و قيمت‌كالاهاي موجود در انبارهاي خود را بسيار افزايش مي‌دهند كه از قيمت واقعي آن بسيار دور مي‌شودو اين موجب ايجاد جو سنگيني در بازار شده و به اين شكل حباب قيمتي و افزايش خيالي قيمت صورت مي‌گيرد. اين درحالي است كه مردم اعتماد زيادي به اين فروشگاه‌ها دارند و برخي به دليل كسري زمان اكثر خريدهاي خود را از طريق اين فروشگاه‌ها انجام مي‌دهند. در بسياري مواقع قيمت‌ها به شكلي تعيين مي‌شوند كه تاثير بسيار زيادي در بازار دارند و باعث تكان قيمت‌ها در بازار مي‌شوند و به اصطلاح حبابي را در اين بخش تشكيل مي‌دهند. به گفته مسئولان حوزه نظارت بر قيمت‌گذاري و اتحاديه‌هاي مربوطه، روزانه شكاياتي از سوي مردم مبني بر گرانفروشي كالاها در اين فروشگاه‌ها گزارش مي‌شود. البته گفتني است كه بخش زيادي از اين انتقادات ناگفته مي‌ماند و فراموش مي‌شود. شايد 70 درصد از خريداران كالاهاي اينترنتي به دليل دغدغه‌هاي فراوان افزايش قيمت كالاها را گزارش نكنند.
گران فروشی فروشگاه‌های اینترنتی
فضای مجازی و گمنامی افراد در آن، باعث شده تا انجام هر گونه فعالیت غیر مجاز در آن صورت گیرد؛ چرا که افراد می‌توانند با تهیه یک وب‌سایت و با کمترین هزینه، به فعالیت در آن بپردازند. یکی از فعالیت‌های غیر قانونی که اين اواخر در فضای اینترنت باب شده، فروش محصولات قاچاق و غیر مجاز يا افزايش بيش از اندازه قيمت كالا‌هاست. به اعتقاد برخي فروشگاه‌های مجازی رسمی نه تنها سودی نمی‌برند بلکه مبلغی را هم از خود می‌دهند و علت گرانی کالای‌شان، پرداخت عوارض گمرکی است و فروشگا‌های مجازی رسمی مجبور به فروختن کالاهای وارد شده از مبادی رسمی هستند. اگرچه فروشگاه‌های مجازی رسمی و بزرگ بايد عوارض و گمرکی برای ورود کالا از مبادی رسمی پرداخت كنند اما با اين حال قيمت تعيين شده بيش از قيمت واقعي و گاهي دور از ذهن است.
سود كلان فروشگاه‌هاي مجازي
در اين ميان کاربرها و خريداران كالاهاي اينترنتي قیمت کالا در برخی از فروشگاه‌های مجازی رسمی را با سایت‌های غیر مجاز و حتی بازارهايي که کالای قاچاق را به فروش می‌رسانند، مقایسه می‌کنند. فروشگاه‌های مجازی رسمی به دلیل پرداخت عوارض و گمرکی برای ورود کالاها به صورت قانونی، قیمت‌های بالاتری نیز دارند و کاربران می‌توانند به صورت شفاف کالای خود را رصد کنند. جمعه سياه سال گذشته، يكي ازبزرگ‌ترين حاشيه‌هاي فروشگاه‌هاي اينترنتي را به وجود آورد. در اين محدوده زماني به عقيده برخي كه خريدار بودند، قيمت‌ها بيشتر از قيمت واقعي بود و به نوعي كلاه گشادي سرشان رفته است.
رقابت كاذب
شاید برای شما هم پیش آمده است که با قیمت‌های متفاوت یک کالا با ویژگی‌ها و کیفیت یکسان در چند فروشگاه مواجه شده‌اید. با گسترده شدن فروشگاه‌های آنلاین نیز قیمت کالاها به‌خصوص محصولات الکترونیک با نوسان‌های مختلفی مواجه شده است. فروشگاه‌هاي اينترنتي گاهي برای فروش بيشتر كالاهاي‌شان رقابت کاذبي را میان خود ايجاد و با دستكاري قيمت‌ها رغبت بيشتري را در مصرف كنندگان و مخاطبان به وجود مي‌آورند؛ به اين صورت سودهای سرشاری را نصیب خود می‌کنند. دستكاري قيمت‌ها به شكلي است كه براي مثال يك فروشگاه قيمت كالايي را 120 هزار تومان تعيين مي‌كند و ديگري با اندكي تغيير براي مثال 110 هزار تومان قيمت‌گذاري مي‌كند، اين اقدام براي اين فروشگاه‌ها همچون برگ برند‌ه‌اي تلقی مي‌شود؛ در حالي كه قيمت كالاها بيش از قيمت واقعي تعيين شده است. اين پشت پرده رقابت فروشگاه‌هاي اينترنتي است كه كمتر به آن توجه مي‌شود. براي مثال برخی شهروندان تهرانی برای خرید یک مدل لپ‌تاپ با اقدام جدید فروشندگان مواجه شده‌اند و تخلفاتی نیز در این زمینه مشاهده شده که گران‌فروشی و عدم ارائه فاکتور از جمله این تخلفات است. ارائه نکردن فاکتور خرید به عنوان تخلفی محرز شناخته می شود که این فروشگاه‌ها به آن اقدام می‌کنند. این خریداران شاکی می‌گویند تفاوت قیمت حداقل ٣٠٠ هزارتومانی لپ‌تاپ‌ها در بازار بدون تفاوت و ویژگی خاص یا قطعات اضافه یا کارت‌های حافظه اقدامی است كه با آن موجه شده‌اند و نمی‌دانند با این وضعیت چه کنند. از طرفي نظارتی بر سایت‌های غیر رسمی و شبکه‌های اجتماعی که اقدام به فروش اجناس قاچاق می‌کنند نيز وجود ندارد. اگرچه سازمان‌های مختلفی وظيفه نظارت بر سایت‌های کسب‌وکار مجازی دارند اما با اين وجود همچنان مي‌بينيم كه اين فروشگاه‌ها كار خود را انجام مي‌دهند.
قيمت‌ها در فضاي مجازي احتياج به نظارت دارد
وضعيت نظارت بر قيمت‌ها را از ابوالحسن فيروزآبادي دبير شوراي عالي فضاي مجازي جويا شديم، او در پاسخ به اين پرسش كه آيا هيچ نظارتي در خصوص كنترلي بر قيمت فروشگاه‌هاي اينترنتي وجود دارد يا خير به «قانون» گفت: نه اطلاعي ندارم. حداقل اينكه در مركز ما اين موضوع وجود ندارد و نمي‌توانيم محكم بگوييم اين كنترل وجود دارد يا خير. او در پاسخ به پرسش ديگري مبني بر اينكه آيا نبايد بر فضاي مجازي و فروشگاه‌هاي اينترنتي نظارتي باشد، بيان كرد: اگر دولت در فضاي واقعي در قيمت‌گذاري نظارت دارد، پس در فضاي مجازي هم بايد نظارت داشته باشد، زيرا فضاي مجازي با تمام اين فضاها تفاوتي ندارد وخريد و فروش صورت مي‌گيرد؛ بنابراين بايد نظارت داشته باشد. اين موضوع را پيگيري مي‌كنيم اما اگر دولت نظارتي روي قيمت كالاها دارد، بايد اين نظارت را گسترش دهد و در همه بخش‌ها نظارت وجود داشته باشد.
انجمن فروشندگان اينترنتي و اتحاديه كالاي مربوطه مسئولند
يكي از فعالان بخش «آي تي» نيز در اين باره به «قانون» مي‌گويد: اتحاديه دارند. نظارت بر قيمت توسط اتحاديه مربوطه آن كالا صورت مي‌گيرد. اين موضوع دو بخش دارد. يكي اينكه فروشنده از لحاظ فروش مناسب است براي فروش كه اين موضوع را انجمن صنفي فروشندگان اينترنتي بررسي مي‌كند، ديگر اينكه آيا كالاهاي فروخته شده يا قيمت‌گذاري شده به قيمت واقعي بوده است يا خير كه اين موضوع به اتحاديه آن كالاي خاص مربوط مي‌شود. اگر تخلفي از سوي فروشگاه‌هاي اينترنتي صورت بگيرد، خريداران مي‌توانند قيمت بالا يا تخلفات ديگر را به اتحاديه مربوطه اعلام كنند. اين موضوع ساده است.بايد موقعيت و اصالت توليدكننده و فروشنده اصلي كالا مشخص باشد و خريدار بداند از چه كسي خريد مي‌كند. اين موارد از طريق اي‌نماد و انجمن صنفي فروشندگان اينترنتي قابل تشخيص است. اين فردي كه فروشنده است آيا خط و ربط مشخصي دارد ياخير. از سوي ديگر اينكه كالا به قيمت واقعي فروخته شده يا خير مربوط به اتحاديه‌اي آن كالا مي‌شود. براي مثال اگر تلويزيون خريداري كرديد، بايد به اتحاديه صوت و تصوير مراجعه كنيد و اگر لپ تاپ خريديد، بايد اعتراض خود را به اتحاديه كامپيوتر اعلام كنيد.
تخلف گرانفروشي روزانه اعلام مي‌شود
در حال حاضر مي‌بينيم كه تخلفات زيادي در حوزه قيمت گذاري صورت مي‌گيرد كه از ديد بسياري ازمردم دور مي‌مانند، با اين وضعيت چه بايد كرد؟ اين فعال حوزه «آي تي» تصريح مي‌كند: يكي از اتفاقاتي كه براي استارت آپي مانند باما افتاد، اعمال افزايش قيمت غيرواقعي بود كه پس از آن مورد تهديد قرار گرفتند. ماجرا از اين قرار بود كه مجموعه باما قيمت يكسري از خودروها را به صورت غيرواقعي تكان مي‌دادند و بعد خودشان اون تعداد خودرو را مي‌خريدند و مي‌فروختند. اين يعني اخلال در بازار كه وظيفه ارگان ديگري است كه به آن رسيدگي كند. يعني سازمان تعذيرات. بنابراين خيلي از سازمان‌ها در اين وضعيت درگير مي‌شوند، اما اينكه آيا پيگيري مي‌شود يا نه، قصه مفصل كشور ماست كه هميشه وجود دارد. اين تخلفات را تاييد مي‌كنيم. ما حداقل به طور روزانه يا هفتگي دو شكايت از يكي از معروفترين فروشگاه‌هاي اينترنتي داريم.
مفهوم اصلي استارت‌آپ
اين كارشناس حوزه آي‌تي معتقد است: اين فروشگاه‌هاي اينترنتي را به اشتباه استارت‌آپ مي‌نامند، در حالي كه زماني اين فروشگاه‌ها استارت آپ بودند اما اكنون ديگر به نوعي تكامل يافته و سازمان يافته شده‌اند و استارت‌آپ نيستند. حالا شكل گرفته و شركت كامل هستند و ارزش آن‌ها ديگر ارزش خلق شده جديدي نيست. مفهوم استارت‌آپ چيز ديگري است. استارت آپ يعني مجموعه‌هايي كه خدمت نو ارائه مي‌دهند كه اين خدمت براي ورود به بازار ريسك پذيري بالايي دارد. اكنون به اسنپ، ديجي كالا، ديوار و... استارت‌آپ مي‌گويند در حالي كه اين مجموعه‌ها در ابتدا استارت آپ بودند اما حالا تبديل به فروشگاه‌هاي اينترنتي شده‌اند. بنابراين اين يك اشتباه مصطلح است. پونس استارت آپ است. براي مثال برخي مجموعه‌هاي خارجي همچون يوتيوب نيز قبلا استارت‌آپ بوده و حالا نيست.
سایر اخبار این روزنامه
نظارت بر رفتار نمایند گان از نظارت بر دولت مهم تر است
كودكان بي نشان
اميد به رفع مشكل دانشجويان
شجاعی درون‌تان را دریابید
توقف زندگي روي ريل
خرید ۳۸هزارسکه توسط یک نفر
گره های کور داستان برجام!
بی اخلاقی در حوزه نشر بیداد می کند
دولت بدهی شهرداری را پرداخت کند
خرید۳۸هزارسکه توسط یک نفر
رقابت كاذب بر سر گران فروشي
