به دعوت علی کریمی و با همراهی گروهی از هنرمندان، کمپین دیگری برای اتحاد مردم در تحریم کالاهای گران شکل گرفت

# من- نمی‌خرم
همدلی| فاطمه آقایی‌فرد: «لطفا همتون این پست را بذارید تو پیجتون، بیایید تا یک ماه چیزی از بازار نخریم، نه طلا، نه ماشین و نه هر چیزی که گرون شده ... بیایید واسه یه بار مثل بقیه کشورها که چیزی گرون میشه، نخریم تا مجبور بشن جنس‌ها رو ارزون کنن...»؛ دیروز وقتی علی کریمی، بازیکن محبوب فوتبال ایرانی در اعتراض به گرانی‌های اخیر این مطلب را در پیج اینستاگرامی خود بارگذاری کرد، بازتاب‌ها دیدنی و قابل توجه بود؛ از مردمی که در استوری‌های روزانه خود از دوستانشان دعوت کرده بودند تا با نه گفتن به گرانی، به این کمپین بپیوندند، تا هنرمندانی که ساعت به ساعت حضور خود در این گروه را به اطلاع دیگران می‌رساندند؛ میر جدیدی، مهرداد صدیقیان، هومن سیدی، نوید محمدزاده، مهناز افشار، مهتاب کرامتی، امیر جعفری، محمد حسین مهدویان، منیژه حکمت، شبنم فرشادجو، رویا میرعلمی، سعید روستایی، امیر آقایی، محسن تنابنده، سید محمود رضوی و... از جمله سینماگرانی بودند که دقیقه به دقیقه به تعداد آنها برای پیوستن به این کمپین افزوده می‌شد.
هر چه که بود دیروز داستان اتحاد مردم برای نخریدن کالاهای گران دوباره خبرساز شده بود و هر لحظه و هر ثانیه بر تعداد حامیان این کمپین افزوده می‌شد تا قصه همیشگی نه گفتن آلمانی‌ها در اعتراض به افزایش قیمت شیر بار دیگر به گوش رسیده باشد؛ «یک روز صبح د‌ر کشور آلمان، مرد‌می که برای خرید‌ شیر آمد‌ه بود‌ند‌، د‌ر کمال تعجب د‌ید‌ند‌ شیر به یکباره و بد‌ون د‌لیل گران‌تر از روز قبل عرضه می‌شود‌؛ هیچ‌کس سروصد‌ا و اغتشاشی نکرد‌، اما هیچ‌کس هم شیر نخرید‌. بطری‌های شیر به کارخانه مرجوع شد‌ و چند‌ روز این اتفاق افتاد‌ تا تولید‌کنند‌گان بابت این گرانی عذرخواهی کرد‌ه و شیر را د‌وباره به قیمت قبل توزیع کنند‌.»
اقتصاد ایران بارها و بارها در شروع هر گرانی‌ای این داستان قدیمی اما کارساز را شنیده است. با هر بار افزایش قیمت کالاهای اساسی، راویان حکایت‌های اقتصادی در گوش مردم خوانده‌اند که «سزای گرانفروشی نخریدن است»، باید حرف این راویان را پذیرفت و با شهامت و اتحاد به این کمیپن‌ها پیوست، این قبول، اما با افکار مختلف مردم و اوضاع اقتصادی متفاوت آن‌ها چه باید کرد؟


باید گفت عده‌ای هستند که در این میان نگران کارگرانی هستند که نان و زندگی‌شان وابسته به همین کارخانه‌هایی است که شاید بی‌رحمانه و به بهانه بالا رفتن هزینه‌های تولید، نرخ‌ محصولات خود را افزایش داده‌اند؛ قطعا این نگرانی‌ها از حضور عده زیادی برای پیوستن به این گروه‌های «نه به گرانی» جلوگیری‌خواهدکرد.
این در حالی است که برخی از مردم نیز به دلیل برخورداری از شرایط مرغوب اقتصادی، شاید هیچگاه طعم تلخ این گرانی‌ها را نچشند و به طور طبیعی برای نجات خود از این مهلکه در این حرکت خودجوش مردمی سهیم نباشند و اتفاقا به جای این نه گفتن‌ها مثل همیشه از این کالاهای با قیمت بالا حمایت کنند. اما این وسط تکلیف آن‌هایی که قدرت خرید ندارند چه می‌شود؟ قطعا آن‌ها هم ناخوداگاه به نفع این کمیپن نخواهند به این گرانی‌ها نه می‌گویند.
این تجربه تلخ از سال‌های گذشته در خاطرات اقتصادی ایران ثبت شده که هر بار بوق و کرنای این کمیپن‌ها نتیجه‌ای حاصل نشده است و اتفاقات ناخوشایند دیگری در این تاریخ رقم خورده است.
سال‌های زیادی از این حکایت‌ها گذشته و تعداد بی‌شماری از این کمپین‌ها تشکیل شده‌اند تا گرانی را هر طور که شده مهار کنند. برای درک این ماجرا بد نیست که نگاهی به گذشته کنیم. روزهای گرم مرداد ماه سال 94 که قرار شد مردم برای نخریدن خودرو دست در دست یکدیگر بدهند و برای کاهش قیمت‌ها حرکتی خودجوش به راه بیندازند. اگرچه این کمپین برای مدتی باعث شد تا بازار خودروهای صفر با رکود مواجه شود، اما این بازار با مشکلات دیگری نیز مواجه شد. آن‌روزها بود که دولت از تسهیلات 25 میلیونی برای خالی شدن انبارها و پارکینگ‌های خود رونمایی کرد و عده زیادی از حامیان طرح نخریدن خودروهای صفر خیلی زود از این وام‌ها استقبال کردند و کمپین یاد شده چندان نقشی در تحریم بازار خودرو نداشت و اتفاقا به دلیل استقبال مشتریان از تسهیلات 25‌میلیونی، به‌نظر می‌رسید که مشکلات نقدینگی مانع از حضور آنها در بازار خودرو شده بود. برخی مشتریان، که بر اثر تورم شدید سال‌های گذشته و رشد پایین و منفی اقتصادی، قدرت خرید خود را از دست داده‌اند، شاید نخستین متقاضیانی بودند که با این وام نسبت به خرید خودرو اقدام کردنده بودند.
دی ماه سال گذشته هم کمیپینی با عنوان تخم‌مرغ نخریم تشکیل شد که با اینکه سرو صدای زیادی کرد و مردم زیادی را با خود همراه کرد، اما عده‌‌ای هم بودند که می‌گفتند با خرید نکردن، فقط به تولیدکنندگان ضربه می‌زنید. نگاهی به اظهارنظرهای مردمی در آن روزهای سرد سال نشان می‌دهد که بسیاری از مردم از اینکه با پیوستن به این کمپین از اشتغال عده زیادی جلوگیری می‌کنند، راضی به این کار نبودند.
خیلی‌ها هم می‌‌گویند که در ایران هر کالایی که گران شود، اتفاقا مردم بیشتر برای خرید آن حرص می‌زنند. البته بی‌‎راه هم نمی‌گویند روزهای زیادی نگذشته از زمانی که قیمت دلار در چهارراه‌استانبول بسیاری را نگران کرد و صف‌‎های طویل در مقایل صرافی‌ها خبرساز شد. آن‌روزها اگر پلیس وارد کار نشده بود، شاید اوضاع این ارز خیلی بدتر از حالا بود. یا در روزگاری که قیمت سکه و طلا در بازار داخلی خبرساز شده است، بسیاری از مردم برای حفظ ارزش پول ملی و بالا بردن ارزش سرمایه‌های خود به سمت جمهوری و سبزه‌میدان رفته‌اند و حالا بازار این کالاها حسابی داغ شده است. اما در عوض اتفاقات خوبی نیز در پی تشکیل این کمپین‌ها رقم خورده است.
کمتر کسی رشد‌ د‌ور از تصور بهای گوشت مرغ د‌ر ‌سال‌های گذشته را فراموش می‌کند‌. مرغ شاید‌ تا یک هفته قبل از آن به قیمت ۶٨٠٠ تومان به فروش می‌رسید‌ که به یکباره قیمتش به ٩‌هزار تومان رسید‌ بی‌آن‌که هیچ د‌لیلی جز سود‌جویی د‌اشته باشد‌. آن روزها موجی د‌ر شبکه اجتماعی به راه افتاد‌ که مرد‌م از خرید‌ این محصول خود‌د‌اری کنند‌. هرچند‌ به د‌لیل افزایش تقاضای این روزها، بازار د‌یر به این رفتار واکنش نشان د‌اد‌ اما د‌رنهایت با افت بیش از ٢‌هزار تومانی این محصول مواجه بود‌یم. عید‌ بد‌ون پسته و آجیل شاید‌ بد‌ نباشد‌ اشاره‌ای هم به اسفند‌ ٩٢ و افزایش صد‌‌د‌رصد‌ی قیمت پسته د‌ر اواخر آن ‌سال د‌اشت. افزایشی که با واکنش شد‌ید‌ مرد‌م مواجه شد‌. آن ‌سال همه مرد‌م تصمیم گرفتند‌ تا پسته و آجیل را از سفره‌های نوروزی خود‌ حذف کنند‌ تا این‌گونه اعتراض خود‌ را به گوش مقصران اصلی این گرانی برسانند‌.
هر چه که هست باید گفت که اقتصاد ایران بیمار است. مثل یک آدمی که هیچ راهی برای درمانش نیست. این زخم را هم دولت‌ها به اقتصاد وارد کرده‌اند و هم مردم، دولت‌هایی که از سال‌های گذشته با هر بار گرانی به جای تعدیل قیمت‌ها در پاسخ به این کمیپن‌ها از ترفند‌های کارخانه‌داران حمایت کرده‌اند و به جای کنترل بازار شروع به دادن تسهیلاتی کرده‌اند که در آخر با سود بالای آن‌ها ضربه زیادی به مردم وارد شده است و مردمی که هیچ‌گاه به سفتی و مقاومت کشورهای توسعه یافته در این کمپین‌های مقابله با گرانی شرکت نکرده‌اند و از نیمه‌های راه بازگشته‌اند وتن به همین افزایش قیمت‌ها داده‌اند.