بورس رکورد ۵۰ ساله را شکست

فراز و نشيب در بازار سرمايه يك امر طبيعي است؛ چراكه بورس را به عنوان آينه تمام نماي اقتصاد كشورها معرفي مي‌كنند كه از عوامل اقتصادي بسياري متاثر مي‌شود. در چند وقت اخير بورس تهران نوسانات بسياري را پشت سر گذاشت و تحت تاثير عوامل بسياري از جمله خروج آمريكا از برجام و همچنين رشد قيمت‌ها در بازار ارز و سكه قرار گرفت. اما روز گذشته بورس تهران ركورد رشد شاخص را در طول 50 سال گذشته شكست و از ابتدای باز شدن معاملات بورس، شاخص کل بازده نقدی و قیمتی رو به صعود گذاشت؛ به‌گونه‌اي که در زمان‌هايي نماگر اصلی بازار سرمایه با رشد ۲۸۶۲ واحدی تا کانال ۱۰۲ هزار و ۹ نيز بالا رفت. همچنین شاخص کل هم‌وزن با ۳۵۷ واحد رشد به کانال ۱۸ هزار و ۲۶۷ وارد شد و شاخص کل فرابورس ایران نیز با رشد کم سابقه ۳۹ واحدی به رقم ۱۱۹۳ رسید. به گونه‌اي‌كه بازیگران بازار سرمایه شاهد رشد بی‌سابقه نماگر اصلی بازار تا کانال ۱۰۲ هزار واحدی بودند و در بیشتر گروه‌ها صف‌های پایدار خرید به وجود آمد و قیمت سهم ها لحظه به لحظه در حال افزایش بود. البته اين شرايط تا عصر روز گذشته نيز ادامه داشت. كارشناسان معتقدند در صورتي كه دولت از بازار سرمايه حمايت لازم را به عمل آورد، در شرايط فعلي تا 30درصد بيش از اين نيز احتمال رشد در بازار سهام وجود دارد.
يك ركورد تاريخي
در خصوص وضعيت فعلي بازار سرمايه برخي كارشناسان بيان مي‌كنند كه افزایش قیمت دلار در بازار غیررسمی ایران سبب شده که شرکت‌های صادرات‌ محور در بورس سود شناسایی کنند و این موضوع باعث افزایش قیمت سهم‌ها در بازار سرمایه شده است. نكته ديگر اين است كه رسیدن به تراز ۱۰۲ هزار واحدی در تاریخ بازار سرمایه ایران بی‌سابقه است. بسیاری از سهم‌ها در گروه‌های مختلف از جمله فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و استخراج کانه‌های فلزی شاهد صف پایدار خرید بودند. اين وضعيت در روز گذشته به يك روند ادامه دار تبديل شد و با ادامه ورود نقدینگی تازه نفس، نماگر سهام به رکورد شکنی ادامه داد و شاخص بورس نه تنها در بالاترین سطح تاریخ قرار گرفت بلکه بیشترین رشد دو روزه را در تاریخ خود تجربه كرد و با رشدسه‌هزار و 300 واحدی يعني معادل 3.3 درصد مواجه شد و برای اولین بار در تاریخ در سطح 102 هزار و 452 واحد ایستاد. با احتساب رشد دو هزار و 800 واحدی روز چهارشنبه، این بیشترین رشد دو روزه است که در تاریخ بورس تهران رقم خورده است. همچنین با رشد دو روز اخیر، میانگین بازدهی فعالان بورس تهران از ابتدای سال جاری تا کنون به 6.4 درصد رسید. این در حالی است که بازدهی دلار در بازار غیررسمی و سکه از ابتدای سال به ترتیب 45 و 60 درصد بوده است.
رشد واقعي شاخص


با توجه به رشد شاخص بورس كارشناسان اين رشد را واقعي دانسته و تاكيد مي‌كنند كه به هيچ وجه يك رشد حبابي نيست. در اين خصوص عليرضا باغاني، كارشناس بازار سرمايه به «قانون» مي‌گويد: روز گذشته و روز چهارشنبه بازار سرمايه نشانه‌هايي از ورود نقدينگي قدرتمند را به نمايش گذاشت. به نظرم در شرايط فعلي نمي‌توانيم بگوييم شرايط هيجاني و حباب وجود دارد. به خاطر اينكه كشور ما وارد كننده و واردات محور است و سالي 50 ميليارد دلار مجموعه واردات به كشورمان است؛ در حالي كه شاهديم نرخ ارز به عنوان يك متغير اساسي در اقتصاد، حدود 85درصد از آذر سال گذشته تا به حال رشد كرده است. از طرفي شاهد اين هستيم كه شركت‌هايي كه در بورس قراردارند، ارز محور، صادر كننده‌ يا وارد كننده ‌اند؛ يعني يا منابع ارزي دارند يا مصارف ارزي.
واكنش دير بورس به نرخ تورم
اين كارشناس بورس ادامه مي‌دهد: شايد سوال كنيد كه چرا بورس انقدر دير به تورمي كه در كشور اتفاق افتاده، واكنش نشان داده است؛پاسخ اين است كه موانع و مشكلاتي در بحث سياسي وجود داشت. خروج آمريكا از برجام مطرح بود كه تاثير خود را بر بازار اعمال كرد و خطري كه ايران را تهديد مي‌كرد، اين بود كه كل برجام از هم فروپاشد كه اتفاق نيفتاد اما به هر حال اكنون طرف‌هاي اروپايي پايبندند. خروج آمريكا از برجام به عنوان چماقي بود بر سر ايران كه به هر حال اين چماق كوبيده و آمريكا از برجام خارج شد. بعد از آن نگراني عمده ديگري كه وجود دارد، اين است كه شرايط سوا ي از تحريم‌هايي كه از مرداد اثرش را روي اقتصاد ما خواهد گذاشت، بغرنج شود و بيش از اين شاهد اتفاق پيچيده ديگري نخواهيم بود. از طرفي نرخ تورم نيز افزايش يافته و نشان مي‌دهد شركت‌هاي ما اثرپذيرند. زماني كه نرخ ارز رشد كرد، مانعي ايجاد شد و به شركت‌‌هاي صادراتي اجازه نمي‌دادند براساس نرخ آزاد دلارشان را به ريال تبديل كنند. هفته گذشته شاهد مصاحبه معاون وزير صنعت بوديم كه اعلام كرد كه چنين اجازه‌اي قرار است صادر شود. بلافاصله بعد از اين اعلام، از آنجايي كه شركتي كه صادرات دارد هيچ‌گاه نمي‌آيد محصولي را كه صادر كرده با دلار 4200به ريال تبديل كند، نرخ واقعي دلار در حال حاضربه بالاي 6هزار تومان رسيده است. بااين مجوزي كه قرار است داده شود، طبيعي است كه بخش عمده‌اي از بازار سرمايه (كه حداقل 40 درصد بازار سرمايه صادرات محور است) با رشد سودآوري مواجه ‌شود و به تبع آن دغدغه بازار سرمايه برطرف شده و به عنوان تنها بازاري كه از تورم 6 ماه گذشته كشور عقب مانده بود، شناخته شود.
تداوم شرايط فعلي
باغاني تصريح مي‌كند: مردم بايد در حال حاضر در نحوه مصرف سرمايه خود احتياط كنند، زيرا ملك در شرايط فعلي 50 درصد، طلا 100 درصد و دلار 80درصد رشد كرده و دارايي ديگري نمي‌شود خريد و تنها جايي كه مي‌توانيد ريسك و سرمايه‌گذاري كنيد، سهام است و حتي در اين دو روزي كه رشد كردند، باز مي‌شود گفت قيمت سهام معادل قيمت سال 94 و 95 را تجربه مي‌كند. در حال حاضر قيمت‌ها حداقل 30 درصد با اينكه خودش را با تورمي كه در كشور اتفاق افتاده، تطبيق دهد، فاصله دارد؛ بنابراين حباب نيست و اين واقعيت است. سرمايه‌گذاران مي‌توانند در اين شرايط اعتماد كنند مگر اينكه دولت بخواهد دست حمايت خود را از سر بورس بردارد. پيش‌بيني من اين است كه شرايط مي‌تواند ادامه پيدا كند.
حمايت غيرشفاف دولت
اين كارشناس بازار سرمايه درباره نحوه حمايت دولت از بورس بيان مي‌كند: حمايت دولت تا الان براي خود شخص بنده مشخص نيست. نوبخت و كرباسيان مصاحبه كردند كه برنامه دولت اين است كه نقدينگي از طريق بازار سرمايه مهار شود و اين خيلي خوب است. اگرحتي 10 درصد اين نقدينگي 1000 ميليارد توماني در بازار سرمايه وارد شود، تورم‌زا نيست؛ يعني پول وارد چرخه توليد مي‌شود زيرا شما براي مثال سهام ايران‌خودرورا مي‌خريد و براي سهام‌دار ايران‌خودرو نقدينگي به وجود مي‌آيد. نقدينگي باعث مي‌شود طرح توسعه‌‌اي كه معطل وام و نقدينگي بود، احيا شود . حالا اينكه دولت چه كار مي‌كند و آيا پول وارد بازار كرده يا نه، اين را خودم رصد كردم و نتوانستم متوجه شوم كه حمايت دولت فقط در حرف و شعار است و اينكه مي‌خواهند نقدينگي را در بازار مهار كنند يا اينكه برنامه‌اي براي ورود نقدينگي دارد زيرا دولت نقدينگي ندارد كه بخواهد وارد بازار سرمايه كند. به هر حال اين‌ها سوالاتي است كه به مرور بايد خبرنگاران از دولت بپرسند كه حمايت شما از بازار سرمايه به چه شكل است؛يعني به نوعي حمايت دولت از بازار سرمايه شفاف نيست.
تطبيق بازار سرمايه با شرايط
باغاني در پايان مي‌گويد: يكي از حمايت‌هاي دولت اين است كه به شركت‌ها اجازه دادند با نرخ آزاد دلارشان را تبديل به ريال كنند؛يعني حمايت‌هاي دولت از بورس بيشتر در قالب همين مقررات‌ و قوانين به عرصه ظهور مي‌رسد و البته خوب هم است. دولت نبايد در بازار دخالت كند؛ در حالي كه سازمان بورس و اوراق بهادر به عنوان نماينده دولت است. در بازارسرمايه در دوران‌هاي رونق در سال 94، سال 91 و 92 دخالت زيادي از سوي دولت صورت مي‌گرفت. به شخصه اميدوارم حالا كه بازار در حال رشد است، دولت به وظايف نظارتي خود از طريق ابزارهاي مكانيزه كه وجود دارد، عمل كند ولي دخالت بي‌رويه در بازار نكند. البته با مديريت متعادلي كه در حال حاضر در سازمان بورس وجود دارد، اين اميدواري وجود دارد كه دخالتي صورت نگيرد. به نظر من در اين دو سه روز اخير فعالان بازار سرمايه با خرد جمعي خود اين شرايط را رقم زده‌اند و اگر دخالتي نشود و حمايت دولت در قالب قوانين و مقررات و تسهيل سرمايه‌گذاري در بورس ادامه پيدا كند، شرايط مي‌تواند بهتر شود. شايد الان زمان كاهش كارمزدها باشد. شما مي‌دانيد كه اگر در بورس بخواهيد سهمي بخريد، يك و نيم درصد بايد كارمزد پرداخت كنيد. اگر حداقل از ماليات اين كارمزد كه يك و نيم درصد است، صرف‌نظر كنند، بازار جذاب‌ مي‌شود. اما در حال حاضر شما وقتي مي خواهيد معامله‌اي بكنيد، بايد حداقل بدانيد يك و نيم درصد سود مي‌كنيد كه براي‌تان تبديل به زيان نشود زيرا يك و نيم درصد بابت كارمزد رفته است. اگر بتوانيم اين شرايط را تسهيل كنيم، فكر مي‌كنم بازار سرمايه در اين نقطه 30درصد دست‌كم جاي رشد دارد كه بتواند خودش را با تورمي كه به صورت واقعي اتفاق افتاده و برگشت‌ناپذير است، تطبيق دهد. ما ديگر نمي‌توانيم بگوييم دلار به 3800 تومان بازمي‌گردد. در خوشبينانه‌ترين حالت، اگر امروز هم برويم با آمريكا مذاكره و تفاهم كنيم، دلار 5000 تومان است. به هر حال اين تورم اتفاق افتاده و واقعي است كه بايد بپذيريم و اقتصاد و بازار سرمايه‌مان را با شرايطي كه در آن قرار داريم، تطبيق دهيم.