روزنامه اعتماد
1397/03/27
«اعتماد» از حواشي سياسي و اجتماعي مسابقات جام‌جهاني گزارش مي‌دهد فوتبال به اضافه سياست
آرزو فرشيدتار فوتبال و پود سياست به هم بافته شده است. نه در همه دنيا اما در ايران چنين است و علتش را هم مي‌توان در اجتماعات شادانه بعد از مسابقات يا اظهارنظر‌هاي برخي سياسيون كه پيروزي‌هاي ورزشي را مبناي تفسير سياسي مي‌كنند يا توجه ويژه به فوتبال ديدن رييس‌جمهور؛ جست. همين است كه برگزاري مسابقات جام‌جهاني با كلي حاشيه سياسي همراه مي‌شود. از قرار گرفتن ذره‌بين افكار عمومي روي سفر نماينده‌هاي مجلس به سن‌پترزبورگ و پوستر تبليغاتي ميدان وليعصر گرفته تا اعمال فشار برخي نهادها براي ممانعت از پخش عمومي فوتبال و نحوه برخورد نيروي انتظامي با مردم به خيابان آمده. بر همين اساس مي‌توان حضور تيم فوتبال ايران در جام‌جهاني 2018 را از منظر سياسي و اجتماعي نيز بررسي كرد و به اين فال نيك رسيد كه آينده بهتري در انتظار ما است؛ آينده‌اي كه در آن نكته‌اي از چشم مردم پنهان نمانده و مردم در مقابل مسائل مختلف ساكت نمي‌مانند. آينده‌اي كه در آن تصميم‌گيرندگان و مسوولان به خواست و ميل مردم بيش از قبل توجه مي‌كنند و توسعه‌يافتگي سياسي مقصدي در دوردست نيست.
آيينه فضاي مجازي
اين جام‌جهاني بيش از ادوار گذشته با سياست عجين است و اين به يمن عصر ارتباطات و توسعه فضاي مجازي است. موج اعتراضات نسبت به سفر برخي نمايندگان مجلس به روسيه مصداق اثرگذاري همين فضاي مجازي است. اعتراضاتي كه از قضا موثر هم افتاد و سبب شد كه نمايندگان از سفر منصرف شوند. بدون شك اگر فضاي مجازي تا اين اندازه رشد نيافته بود، نمايندگان محترم اين‌بار نيز مسابقات را در ورزشگاه مي‌ديدند، چنانچه در جام‌جهاني‌هاي قبلي اين كار را كرده بودند و توجه كسي هم جلب نشده بود.
لغو سفر نمايندگان به روسيه اما تنها دستاورد فشار افكار عمومي در روزهاي نخست نيست و تغيير پوستر تبليغاتي خيابان انقلاب را نيز نبايد فراموش كرد. پوستري كه قرار بود يك ملت و يك ضربان را به نمايش گذارد سر و صداي بسياري به پا كرد و با اعتراضات گسترده‌اي در فضاي مجازي همراه شد. نه فقط زنان بلكه مردان هم به ناديده گرفته شدن نيمي از جامعه اعتراض كردند و كار به جايي رسيد كه مسوولان درصدد جبران خطاي خود ظرف 24 ساعت برآيند.
پوستر دوم اما خود حواشي ديگر به همراه داشت. اول از همه اينكه با افزوده شدن زنان به صف ملت، جايي براي شور و شادي در آن قاب باقي نماند. نكته دوم اما حذف تصوير مسعود شجاعي كاپيتان تيم ملي بود. شجاعي به عنوان تنها بازيكن باقي‌مانده از نسل دست‌بند به دستان در بازي ايران و كره كه در يك دهه گذشته نسبت به موضوعات سياسي و اجتماعي بي‌تفاوت نبوده است از پوستر جنجالي حذف شد و جاي خود را به مهدي طارمي داد. احتمالا بازي در مقابل نماينده اسراييل در پاك كردن تصوير شجاعي بي‌اثر نبوده است.
فوتبال و سانسور در رسانه ملي
نگاهي به صفحه كاربران در اينستاگرام نشان مي‌دهد كه عده زيادي از مردم براي تشويق تيم ملي تا روسيه رفته‌اند. گروه بسيار بزرگ‌تري اما از پس هزينه‌هاي اين سفر برنيامده و ناگزير به تماشاي فوتبال از طريق تلويزيون هستند. همين هم عملكرد رسانه‌ملي را در پوشش خبري اين رويداد مهم ورزشي قابل توجه مي‌كند. ضعف و قوت عملكرد صدا و سيما به لحاظ فني بحث ديگري است اما حواشي آن را نبايد ناديده گرفت. مثلا اينكه همچون بسياري از مسابقات خارج از ايران انرژي و زمان بسياري صرف سانسور تماشاگران مي‌شود. تهيه‌كنندگان ويژه برنامه‌هاي ورزشي قطعا روي تيكه پراني‌هاي عادل فردوسي‌پور در جذب مخاطب بسيار حساب كرده‌اند و اشتباه هم نكرده‌اند. چون اگر او نبود مخاطب ايراني براي تماشاي فوتبال هم سراغ شبكه‌اي مي‌رفت كه بعد از سوت پايان بازي مردم را تنها نگذاشته و آن شور و حال خياباني را ناديده نگيرد.
فوتبال ممنوع
اميد بود كه پخش مسابقات فوتبال در بوستان‌ها و فضاي باز شهر براي جاماندگان از سفر روسيه فضاي استاديوم را شبيه‌سازي كرده و نشاط بيشتري به جامعه تزريق كند. حتي گمان مي‌رفت كه حضور زنان و مردان در كنار يكديگر در استاديوم آزادي براي تماشاي مسابقه ايران و مراكش مقدمه‌اي براي آزادي ورود زنان به ورزشگاه باشد، اما اين طور نشد. در دقيقه نود قبل از مسابقه بود كه با تماشاگران تماس گرفته و اعلام شد كه پخش مسابقه كنسل شده است. حساب از ما بهتران‌ها يعني بام‌لند و كافه فوتبال جدا است اما در تهران فقط چند سينما چند بوستان ميزبان هواداران بودند در حالي كه قرار بود مسابقات از 22 بوستان پايتخت پخش عمومي داشته باشد. حجت نظري، رييس كميته ورزش شوراي شهر تهران در مورد نهادي كه سبب شد پخش مسابقات در برخي مكان‌هاي اعلام شده، كنسل شود، چيزي نمي‌گويد اما در مورد پيگيري‌هاي شورا در اين زمينه گفت: «مجموعه كميسيون فرهنگي- اجتماعي شوراي شهر از ابتداي شروع صحبت‌ها در مورد پخش مسابقه جام جهاني در اماكن عمومي در اين باره نظر مساعد داشت و حتي پيگيري كرد تا اين بازي‌ها در فضاهاي عمومي و مشخصا فضاهاي باز، پخش شود. 22 بوستان را براي اين كار در نظر گرفتيم. حتي نامه‌اي با امضاي شهردار براي استانداري ارسال شد تا مجوز پخش عمومي مسابقات در اين 22 بوستان اخذ شود. متاسفانه به اين نامه ترتيب اثر داده نشد.»
همانطور كه انتظار مي‌رفت در مشهد اوضاع از تهران هم بدتر بود. مشهدي‌ها كه گويا با تماشاي فوتبال هم به اندازه كنسرت رفتن مخالف هستند، پخش فوتبال از همه محل‌هاي اعلام شده را كنسل كردند و تنها يك سينما استثنا شد. اين درحالي است كه برنامه‌هاي تدارك ديده شده براي تماشاي جمعي فوتبال در پارك‌ها مي‌توانست ثمرات اجتماعي و سياسي ارزنده‌اي داشته باشد. عضو شوراي شهر تهران در اين باره گفت: «اگر مردم بتوانند مسابقات فوتبال را در فضاي عمومي در كنار هم تماشا كرده و خيلي‌ها كه امكان حضور در ورزشگاه و جو آن را ندارند، اين فضا را براي خود بسازند؛ گام مهمي در راستاي افزايش نشاط اجتماعي و اعتماد عمومي جامعه برداشته مي‌شود. ما اكنون شرايط خوبي را در جامعه تجربه نمي‌كنيم. بسياري از مسوولان به اين اذعان دارند كه سطح اعتماد عمومي و رضايت مندي اجتماعي بالا نيست. از قضا اقداماتي مثل پخش زنده مسابقات فوتبال جام‌جهاني مي‌تواند، روزنه‌اي باشد و اميد از دست رفته را به جامعه بازگرداند و در حد قابل توجهي اعتماد عمومي كاسته شده را بازگرداند.»
نظري اين را هم گفت كه هنوز نااميد نشده و تلاش مي‌كنند تا مسابقات بعدي تيم ايران در محل‌هاي عمومي پخش شود. او گفت: « همچنان پيگير هستم تا بتوانيم امكان پخش مسابقات در تمام فضاهايي خصوصي و عمومي كه آمادگي اين كار را دارند، مهيا كنيم و همه شهروندان بتوانند از اين امكانات استفاده كرده و فوتبال را در فضايي مشابه فضاي ورزشگاه تماشا كنند.»
نيروي انتظامي ناظر شادماني‌ها
پيروزي ايران در مقابل مراكش اگرچه با گل به خودي تيم رقيب حاصل شد اما ايراني‌ها را خيلي خوشحال كرد. آنقدر كه دست‌افشان و پاي‌كوبان به خيابان‌ها بيايند. اين حضور خياباني جايي از سوي رسانه ملي ناديده گرفته شد اما با برخورد خوب نيروي انتظامي همراه بود. حضور گسترده نيروهاي انتظامي و حتي ضدشورش‌هايي كه در برخي ميدان‌هاي اصلي شهر مستقر بودند، مانعي براي شادي مردم نبود و اين را بايد قدردان بود.
حجت نظري، عضو شوراي شهر با اعتقاد به اينكه اين رويكرد مي‌تواند در تبديل نااميدي به اميد و تبديل بي‌اعتمادي به اعتماد اثرگذار باشد، گفت: « بعد از مسابقه فوتبال بين ايران و مراكش تعداد قابل توجهي از شهروندان تهراني به خيابان‌ها آمدند و شادي خود را با يكديگر به اشتراك گذاشتند. اتفاق خيلي خوب و مثبتي كه من در محدوده صادقيه مشاهده كردم و تا جايي كه شنيدم در محلات و مناطق ديگر نيز همين‌طور بود، اين بود كه نيروي انتظامي در كمال احترام و همراهي با مردم تعامل كرد و به هيچ‌وجه شاهد برخورد خشن و قهري از سوي آنها نبوديم. اين اتفاق مثبتي است و اميدواريم كه در سنوات آينده كه مردم مي‌خواهند شادي خود را نشان دهند نيز شاهد همين رفتار و همين‌قدر نجابت و همكاري نيروي انتظامي باشيم.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
طعم خوش فوتبال
حلقه محاصره تنگ‌تر مي‌شود
امريكا تعداد بيشتري از كالاهاي چيني را مشمول تعرفه واردات كرد: تك و پاتك در جبهه تجارت
جانشين رييس پليس تهران: برگزاري جشن پيروزي تيم ملي فوتبال در پايتخت بدون هيچ گونه مشكل انتظامي
آخرين وضعيت شيوه بازسازي در منطقه زلزله‌زده: هفت ماه پس از زلزله در سرپل ذهاب چه مي‌گذرد؟
«جامعه‌شناسي و رنج‌هايش» در گفت‌وگو با تقي آزاد ارمكي جامعه‌شناسي عليه همه همه عليه جامعه‌شناسي
از شمار خرد هزاران بيش...
«اعتماد» از حواشي سياسي و اجتماعي مسابقات جام‌جهاني گزارش مي‌دهد فوتبال به اضافه سياست
معاون اقتصادي بانك مركزي: سودهاي بانكي با واقعيت‌هاي اقتصادي همخواني ندارد، شرط اصلاح نرخ سود
معجزه فوتبال
ملت ما بيدار و آماده است؛ خسته نيست
بهبود محيط كسب و كار
از مرگ‌‌آگاهي تا مرگ‌انديشي
افراطيون مخل انسجام داخلي
يونان و مقدونيه؛ توافق تاريخي برسر نام
