دولت سكوت را مي‌شكند

آرمان - مطهره شفیعی: «شرایط دولت راهم باید در نظر گرفت؛ باید بیشتر بعد از ماه رمضان در مورد شرایط کشور با مردم صحبت کنیم تا مردم در جریان شرایط دولت قرار بگیرند»؛ این جملات معاون اول رئیس‌جمهور در مراسم گردهمایی خیران مدرسه‌ساز بود. سخنی که لبخند بر چهره دلسوزان آورد، اما هنوز تردید در چشمان آنها موج می‌زد؛ چرا که مطمئن به پایان سکوت رئیس‌جمهور یا دولتمردان نیستند.
در انتظار سخن روحانی
«روحانی با مردم سخن بگوید»، «آقای روحانی با مردم حرف بزن»، «دولت موانع را به‌صراحت با مردم در میان بگذارد»، «آقای روحانی صریح‌ با مردم حرف بزنید» این فقط یک پیشنهاد نیست، بلکه تاکید بسیاری از دلسوزان است. آنچه فعالان و دلسوزان به آن تاکید دارند گفت‌وگویی است که با سخن گفتن‌ها در پشت تریبون و نشست خبری با خبرنگاران تفاوت داشته باشد و این بار رئیس‌جمهور تا آنجا که خود می‌داند و در راستای حفظ امنیت ملی است، از موانعی بگوید که بر سر راه دولت است؛ همان موانعی که امروز سبب ساز گرانی و مشکلات دیگر شده است. حسن روحانی رئیس‌جمهوری هم در جلسه هیات دولت ضمن تاکید بر حق اعتراض مردم از وزرای کابینه خود خواست مسائل و مشکلات موجود در جامعه را با مردم در میان بگذارند. با نگاهی به این درخواست‌ها از سوی رئیس‌جمهوری و بدنه اجتماعی حامی او، به‌نظر می‌رسد ارتباط صریح با مردم ضرورتی است که دولت و نخبگان عرصه سیاسی ایران به اهمیت روزافزون آن آگاهی یافته و بر اجرا یا دستکم تمرین این ارتباط موثر اهتمام می‌ورزند.
فرصت طلایی


بسته‌بودن مسیر گفت‌وگوی رئیس‌جمهور با مردم سبب ساز انباشته شده انتقادات و اعتراضات می‌شود که این امر تبعاتی خواهد داشت. رئیس دولت اصلاحات زمانی با مردم سخن گفت که فرصت چندانی تا پایان دوران ریاست‌جمهوری‌اش باقی نمانده بود بنابراین نتوانست گره‌ای از مشکلات بگشاید. احمدی‌نژاد نیز از فرصت تریبونی که برای سخن گفتن با مردم در اختیار داشت برای طرح موضوعات حاشیه‌ای استفاده کرد که همان اظهارات بر مشکلات کشور افزود. اکنون زمان خوبی برای روحانی است تا با استفاده از تجارب روسای جمهور قبلی به پشت تریبون بیاید و با مردم از واقعیات کشور سخن بگوید. واقعیاتی که اگر گفته نشود سبب تداوم ناگاهی جامعه و سوءاستفاده دشمنان خواهد شد. این ناآگاهی سبب می‌شود که عملکرد دولت ملموس به‌نظر نیاید. این ضعف زمانی می‌تواند برای دستگاه اجرایی آسیب‌زا باشد که جریان مخالف یا رقیب از آن برای تخریب و اتهام زنی علیه دولت بهره گیرد.
دستور بایگانی شده؟
اوایل اردیبهشت بود که رئیس‌جمهور چنین از اعضای دولت انتقاد کرد: «کم با مردم حرف می‌زنیم. مدیران دولتی روزه سکوت گرفته‌اند. نمی‌دانم چه کسی به آنها گفته؟ نمی‌دانم از چه می‌ترسند. هر مدیری باید به وظیفه‌اش عمل کند و اگر می‌ترسد و نمی‌تواند یا از اخم این و آن هراس دارد، کنار برود.» اما این تاکید اثر نداشت و روزه سکوت دولتمردان پایان نداشت. اما ظاهرا این اظهارات هم از دیدگاه فعالان سیاسی و دولتمردان سابق چاره آرامش بخشی به جامعه نبود چنان‌که سیدمصطفی هاشمی‌طبا از مدیران دولت‌های قبل، اظهارداشت: «نمی‌دانم مدیران دولتی از چه می‌ترسند که صحبت نمی‌کنند! آقای روحانی در این زمینه می‌تواند راهگشا باشد و خود اولین گام موثر را بردارد. اگر وی با مردم بدون هیچ‌سانسوری سخن بگوید و از مشکلات و موانع حرف بزند، مدیران و وزرای دولت هم به این امر مبادرت خواهند ورزید.» یا حجت‌الاسلام سیدمهدی طباطبایی از اعضای جامعه روحانیت چنین گفت: «روحانی در دولت اولش به‌دنبال اصلاح و اجرای برخی قوانین بود ولی برخی‌ها مانع تراشی می‌کردند، امروز هم هستند کسانی‌که در مسیر حرکت دولت مانع تراشی می‌کنند. بهتر است مسئولان دولتی به مردم شفاف گزارش دهند تا مردم در جریان چند و چون ماجراها باشند.» این استاد اخلاق به رئیس‌جمهور توصیه کرد: «بهتر است ایشان با مردم صحبت کند، مشکلات را با مردم در میان بگذارد و موانع را هم برای رهبری شرح دهد در این صورت می‌توان امیدوار بود کم‌کم زمینه برای رفع مشکلات در فضایی آرام و بدون تنش فراهم شود».
اطمینان دولت به لبیک مردم
اکنون معاون اول رئیس‌جمهور از سخن گفتن با مردم پس از ماه رمضان می‌گوید. بی‌تردید دولت به‌تنهایی قادر به رفع بسیاری از مشکلات نخواهد بود و رفع چالش‌هایی هم که قادر به آن است جز در فضای آرام و همراهی جامعه میسر نیست، بنابراین نخستین تاثیر سخن گفتن به جامعه و آگاهی بخشی به آنها درباره ریشه مشکلات، آرامش بخشی است. از سوی دیگر دولتمردانی که با مردم سخن می‌گویند باید از واقعیات و آنچه بگویند که امکان تحققش وجود دارد چرا که شعارهای غیرقابل تحقق سبب افزایش اعتراضات و عدم همراهی مردم با دولت خواهد شد که این موضوع بسیار خطرناک است. در این میان نباید از نقش احزاب غافل بود، احزابی که سوگند یاد کردند در راستای تامین منافع ملی گام بردارند. آنها واسطه‌های خوبی میان دولت و مردم هستند و به‌دلیل نزدیکی به جامعه می‌توانند اطمینان زیادی از عملکرد و راستی دولتمردان در ذهن مردم ایجاد کنند. در نهایت باید دولت مطمئن با لبیک مردم برای رفع مشکلات باشد و اعتماد تکه گم شده پازل موفقیت پاستور نباشد.