روزنامه جهان صنعت
1397/03/24
روز غیر عادی بورس
هادی مومنی- در شرایطی که اوضاع و تحولات بازارهای اقتصادی در ایران برای همگان روشن است و قیمت ارز هر روز با رشد مواجه میشود و در کنار آن اوضاع برای طلا و سکه اسفناکتر است اما روز گذشته شاخص بورس در صعودی شگفتانگیز و غیرقابل باور با بیش از 2700 واحد صعود شدید مواجه شد به طوری که همه سرمایهگذاران و فعالان این بازار را غافلگیر کرد. هر چند بهانههایی همانند سخنان حمایتی نوبخت، سخنگوی دولت از بازار سرمایه که تنها به یک جمله در بین هزاران کلمه و دیدگاه دیگر درباره سایر موضوعات دیگر ختم شد یا تاثیرگذاری صادرات به خاطر نرخ ارز برای چند گروه صادراتمحور بورس همانند پتروشیمی، فولاد و کانیها از علل این رشد مشکوک مطرح میشود اما واقعیت این است که آیا بازاری با این میزان نوسان شدید مثبت که در گذشتههای نزدیک نوسانهای شدید منفی را نیز تجربه کرده است میتواند اعتماد سرمایهگذاران را برای ورود نقدینگیهای شفاف و مستمر جلب کند؟ آیا صرف سرازیر کردن پول به بورس میتواند نسخه مناسبی برای رونق پایدار در این بازار برای سهامداران باشد؟ آیا حجم سنگین معاملات کد به کد سهامداران حقوقی و لیدر تالار شیشهای همیشه میتواند یک راهحل پایدار برای رشد بازار سهام باشد و سوالهای دیگر که بهتر است نهاد ناظر به آنها پاسخ دهد. به هر ترتیب در وضعیتی که گرانی و افزایش قیمتها روزبهروز دایره بزرگتری از محصولات، کالا و خدمات بیشتری را اقتصاد ایران درگیر خود میکند چگونه صنایع بورس میتوانند رونق بخش وضعیت فعلی باشند و سادهلوحانه نمیتوان انتظار داشت با چند شرکت صادراتمحور شرایط همیشه مثبت و صعودی باشد.انفجار شاخصها
درباره جزییات معاملات روز گذشته بورس باید گفت شاخص در تالار شیشهای با رشدی بیش از ۲۷۰۰ واحد تاریخیترین روز را در بازار سهام رقم زد و همه چشمها را به سمت این بازار کشاند. جزییات تحرک شاخصهای اصلی بورس در پایان معاملات روز گذشته نشان میدهد که حداقل دو درصد افزایش برای متغیرهای دادوستدها در تابلوهای آماری به ثبت رسیده است. بر اساس آمارهای معاملاتی، روز گذشته همه شاخصهای بورس با افزایش مواجه شدند به طوری که شاخص کل با ۲۷۶۷ واحد صعود معادل 87/2 درصد به ۹۹ هزار ۱۴۶ واحد، شاخص قیمت «وزنی - ارزشی» با ۸۵۷ واحد افزایش معادل 87/2 درصد به ۳۰ هزار ۷۳۵ واحد، شاخص کل «هموزن» با ۳۳۸ واحد رشد معادل 93/1 درصد به ۱۷ هزار و ۸۸۹ واحد، شاخص قیمت «هموزن» با ۲۴۶ واحد افزایش، معادل 93/1 درصد به ۱۳ هزار و ۲۶ واحد، شاخص آزاد شناور با ۳۲۴۳ واحد رشد معادل 05/3 درصد به ۱۰۹ هزار و ۴۷۶ واحد، شاخص بازار اول با ۲۱۱۵ واحد افزایش معادل 04/3 درصد به ۷۱ هزار و ۶۰۵ واحد و شاخص بازار دوم با ۵۰۹۳ واحد رشد معادل 55/2 درصد به ۲۰۴ هزار و ۸۱۶ واحد رسید. از سویی دیگر روز گذشته هفت نماد «فولاد با ۳۰۹ واحد، فارس با ۲۳۱ واحد، فملی با ۲۰۸ واحد، کگل با ۱۸۷ واحد، جم با ۱۲۲ واحد، تاپیکو با ۱۱۶ واحد و فخوز با ۱۰۷ واحد» بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل بورس بر جا گذاشتند. این گزارش میافزاید اکثر شاخصهای صنایع تالار شیشهای نیز روز گذشته با رشد مواجه شدند به طوری که شاخص صنایع «محصولات چوبی با ۳۹۹۹ واحد صعود معادل ۵ درصد به ۸۴ هزار و ۸ واحد، زغالسنگ با ۷۱ واحد افزایش معادل 69/4 درصد به هزار و ۵۸۵ واحد، فلزات اساسی با ۲۹۱۱ واحد صعود معادل 40/4 درصد به ۶۹ هزار و ۲۹ واحد، چندرشتهای با ۴۰۳ واحد رشد معادل 35/4 درصد به ۹ هزار و ۶۶۷ واحد، انتشار و چاپ با ۸۴۸۱ واحد صعود معادل 31/4 درصد به ۲۰۵ هزار و ۲۲۰ واحد، فرآوردههای نفتی با ۱۳ هزار و ۲۹۰ واحد رشد معادل 03/4 درصد به ۳۴۲ هزار و ۶۸۰ واحد و شیمیایی با ۲۲۹ واحد افزایش معادل 93/3 درصد به ۶ هزار و ۶۰ واحد رسید. در عین حال نگاهی به آمارهای معاملاتی روز گذشته بازار سهام مشخص میکند قیمت سهام نمادهای «خرینگ، تپمپی، فرآور، چفیبر، لخزر، فاسمین و کروی» بیشترین افزایش قیمت و نمادهای «کمنگنز، دزهراوی، غگل، دانا، ثاباد، ددام و دفارا» بیشترین کاهش قیمت را در بازار سهام رقم زدند. در پایان معاملات روز گذشته بورس، در ۱۲۱ هزار و ۹۶۵ نوبت معاملاتی، بیش از یک میلیارد و ۶۶۰ میلیون برگه اوراق بهادار به ارزش ۴۳۵ میلیارد تومان در بورس معامله شد و ارزش بازار نیز با ۱۳ هزار میلیارد تومان افزایش به ۳۸۷ هزار و ۱۷۷ میلیارد تومان رسید.
ریشههای رشد تالار
افزون بر این یک تحلیلگر بازارهای مالی رکورد تاریخی روز گذشته بازار سرمایه را مبتنی بر دلایل بنیادی و واقعی دانست و تاکید کرد بازار سرمایه بهترین محل سرمایهگذاری برای ماههای آتی است. مدیرعامل تامین سرمایه تمدن در گفت و گو با سنا، با اشاره به اتفاقهایی که در ماههای گذشته فضای اقتصادی کشور را متاثر کرده، گفت: جذابیت سرمایهگذاری در بازارهای موازی به دلیل افزایش قیمت دلار، طلا، مسکن و خودرو در ماههای اخیر حجم قابل توجهی از نقدینگی را جذب بازارهای غیرمولد کرده بود. وی با تاکید بر اینکه عوامل اصلی رشد بازارهای غیرمولد فارغ از دلایل سیاسی، موضوع نقدینگی است گفت: افزایش حجم نقدینگی جامعه ناشی از سودهای پرداختی بانکها به مردم، نوسانات نرخ بهره و تصمیمهای بانک مرکزی درباره نرخ بهره بخش قابل توجهی از نقدینگی جامعه را که مولدش بانکها بودند به گلولهای آتشین تبدیل کرد که در بازارها حرکت کرده و اقتصاد را به تلاطم انداخته است. این کارشناس بازار سرمایه ورود نقدینگیهای سرگردان به بازارهای غیرمولد را مانع رونق تولید، اشتغال و بهبود معیشت مردم دانست و گفت: این اتفاق منجر به پولدارتر شدن سرمایهدارها و فقیر شدن عامه مردم میشود. به گفته خواجهنصیری برخلاف بازارهای غیرمولد، رشد بازار سرمایه، شاخص بورس و تزریق نقدینگی به بازار سهام به دلیل اینکه جامعه سرمایهگذاری گستردهتری را دربر میگیرد منجر به رونق تولید و صنعت میشود و افزایش شاخص بورس شرایط اقتصادی کشور را بهبود میبخشد. مدیرعامل تامین سرمایه تمدن ادامه داد: با توجه به اینکه نسبت مخاطره به بازده در همه بازارهای جایگزین بازار سهام مانند سکه، ارز و مسکن بالا رفته، امروز حتی سفتهبازان آن بازارها نیز به دنبال گزینه دیگری با ریسک کمتر و سود بیشتر هستند که به طور قطع آن گزینه بازار سهام است.
ورود نقدینگی جدید
وی با اشاره به اینکه این دلایل باعث ورود نقدینگیهای جدید به بازار سهام است، اظهار داشت: البته در قدم اول صاحبان ثروت، سرمایههای خود را وارد بازار سهام میکنند و پس از آغاز رشد ادامهدار این بازار عامه مردم نیز سرمایههای خود را به بازار سرمایه تزریق خواهند کرد. خواجهنصیری محاسبات فعالان فعلی بازار را مورد توجه قرار داد و افزود: این گروه معتقدند به دلیل افزایش عمومی قیمت در اکثر کالاها، افزایش قیمت دلار و افزایش ارزش جایگزینی شرکتها، بنگاههای بورسی در شرایط فعلی ارزشمند هستند چراکه قیمت سهام آنها در بازار سرمایه با ارزش جایگزینیشان فاصله معناداری دارد. مدیرعامل تامین سرمایه تمدن درباره اینکه به طور مشخص چرا روز گذشته شاخص کل بورس با رشد خیرهکننده بیش از 2700 واحدی مواجه شده است گفت: بازارسرمایه از مدتها پیش مستعد رشد بود اما در روز گذشته تصمیمهای آتی در خصوص نرخ ارز برای شرکتهای صادراتی که منجر به افزایش سود آنها میشود عامل اولیهای بود که رشد بیش از 2700 واحدی شاخص کل را رقم زد. خواجهنصیری این بهانه را آغاز فصل صعودی بازار سرمایه دانست و تاکید کرد: چنین تجربهای را در سالهای 91 و 92 در بازار سرمایه شاهد بودیم. وی با اشاره به قیمت پایین سهام در بازار گفت: آنچه در ذهن سرمایهگذاران است تزریق نقدینگی در فضایی است که به لحاظ ارزش جایگزینی دارایی و بازدهی با هم تطبیق ندارند بنابراین این بازار فرصت بسیار خوبی برای سرمایهگذاری است که مسیر رشد پرقدرت و ادامه دار آن باز شده است. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است علاوه بر اینکه بازار سرمایه فرصت خوبی برای سرمایهگذاری است، مردم با ورود به این بازار میتوانند کاهش ارزش پول خود را که به دلیل افزایش نرخ ارز اتفاق افتاده است، جبران کنند. وی با تاکید بر اینکه جذب حجم قابل توجهی نقدینگی در بازار سرمایه باعث تزریق این سرمایهها به بخش تولید و صنعت میشود، گفت: با رونق تولید، صنعت و جذب نقدینگیهای سرگردان، اقتصاد هم شکوفا خواهد شد. مدیرعامل تامین سرمایه تمدن در خاتمه تاکید کرد: دورناتمام و منحرف نقدینگی با هدایت به بازار سرمایه، سیاستهای جذب و ارتقای ثروت سهامداران و رونق تولید گرفته میشود.
نقش ثبات مالی
در همین حال مدیرعامل بانک توسعه صادرات با تاکید بر لزوم تاسیس شورای ثبات مالی، سه پیشنهاد کاربردی برای افزایش تاثیر بازار سرمایه بر ثبات مالی کشور مطرح کرد. علی صالحآبادی درباره بازار سرمایه و نقش آن در ثبات مالی، اظهار داشت: ثبات مالی به این مفهوم است که بازار پول یا سرمایه از یک تعادل مناسبی برخوردار باشد به گونهای که مردم، سرمایهگذاران و فعالان این بازار در سیستم بانکی شاهد نوسانات غیرقابل توجیه نباشند و بازارها نیز قابل پیشبینی باشند. وی افزود: بازار سرمایه شامل بازار سهام، اوراق بدهی و بازار بورسهای کالایی است و این بازارها به دلیل اینکه قانونمند، متشکل و تحت نظارت هستند، قوانین و مقرراتی دارند که باید این مقررات مدنظر قرار گیرد و به نظر من با توجه به ابزارهای مختلفی که در بازار سرمایه وجود دارد سرمایهگذاران میتوانند ابزارهای متناسب خود را برای سرمایهگذاری انتخاب کنند. مدیرعامل بانک توسعه صادرات ادامه داد: ابزارهای پوشش ریسک نیز انواع مختلفی دارد اما هنوز در ابتدای راه قرار داریم. صالحآبادی درباره یکی دیگر از مواردی که موجب ثبات در بازار سرمایه میشود، گفت: صندوق ثبات بازار سرمایه از دیگر موارد در این زمینه است که در قانون رفع موانع تولید پیشبینی شد تا منابع صندوق توسعه ملی و همچنین سایر منابعی که در این صندوق پیشبینی شده به این صندوق وارد شده و در مواقعی که تعادل بازار سرمایه با مشکلاتی مواجه و این بازار شاهد نوسانات شدیدی میشود، این منابع از طریق صندوق وارد بازار سرمایه و موجب ثبات باشد. مدیرعامل بانک توسعه صادرات سهام خزانه را یکی دیگر از موارد در قانون رفع موانع تولید درخصوص ثبات بازار سرمایه، نام برد و افزود: شرکتهای حاضر در بورس، هنگامی که با افت ارزش سهام بدون هیچ توجیحی مواجه میشوند، این شرکتها اجازه دارند سهام خود را در بورس بازخرید کنند که سهام خزانه نام دارد اما در قانون تجارت این سهام ممنوع است. صالحآبادی برای بهبود این شرایط و عملیاتی شدن موارد ذکر شده، پیشنهاد داد: در گام اول سهام خزانه به شکل مناسب و مطابق قانون عملیاتی شود و صندوق ثبات بازار سرمایه نیز توسعه و ایجاد شود.
سیاستهای واحد در سه بازار
مدیرعامل بانک توسعه صادرات افزود: یکی دیگر از مواردی که اهمیت دارد و بازار سرمایه میتواند به ثبات مالی کمک کند، تشکیل شورای ثبات مالی است به این معنا که به دلیل اینکه بازار سرمایه متاثر از بازار پول و ارز است و بالعکس، سیاستهای هماهنگ در این بازارها اتخاذ و شورای ثبات مالی شکل بگیرد تا سیاستگذاریها در این شورا هم در بازار پول و هم در بازار سرمایه لازمالاجرا باشد تا این دو بازار توسط این شورا هماهنگ شود. وی افزود: مثال بارز در این زمینه بازار معاملات قراردادهای آتی سکه طلاست که در بورس کالا وجود دارد. وی افزود: با توجه به اینکه این ابزار در بورس کالا وجود دارد، سیاستگذاریهایی که بازار سرمایه و بازار پول میتوانند به صورت مشترک و هماهنگ اتخاذ کنند عامل ثبات در بازار سکه خواهد بود که به طور حتم بر بازارهای مختلف اقتصاد اثرگذار خواهد بود و در چارچوب شورای ثبات مالی میتواند اتفاق بیفتد و عملیاتی خواهد بود.
گردش نقدینگی
از سوی دیگر یک کارشناس بازار سرمایه نیز گفت: در چند ماه اخیر در بازار سرمایه ساختارهای خوبی گذاشته شده است؛ یعنی فرآیندهای باز و بسته شدن نمادها بسیار روان شده و فرآیند کشف قیمتها نیز به خوبی صورت میگیرد. طهرانی با بیان اینکه هماکنون زمینه خوبی برای سرمایهگذاران به وجود آمده تا بتوانند در حوزهای مناسب سرمایهگذاری کنند، افزود: البته انتظار میرفت دولت با سیاستهایی که قبلتر اتخاذ میکند، منابع سرگردان جامعه را در زمینههای مساعدی که فراهم شده هدایت کند، ولی این اتفاق قدری با تاخیر افتاد. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در چند هفته اخیر مقدار زیادی از نقدینگی به سمت بازارهای دیگری همچون طلا، ارز و مسکن رفت ولی بالاخره از آنجا که بازار سرمایه، بازار ارزندهای است، نقدینگی به سمت این بازار نیز سوق پیدا کرد. وی توضیح داد: هماکنون اکثر سهام در بازار سرمایه، با دلار 4200 تومانی قیمت میخورند و در واقع هنوز دلاری که بیرون از این نرخ است، روی شرکتها ننشسته است؛ یعنی شرکتهای بورسی ارزشهای جایگزینی بالایی دارند و میتوانند ارزش نرخ بگیرند. به گفته طحانی، بسیاری از این شرکتهای بورسی با P/Eهای تحلیلی کمتر از 5/3 واحدی قبل از مجمع معامله میشوند که همه این عوامل باعث میشود فعالان بازار پیشتر از این، انتظار داشته باشند، نقدینگیها به سمت بازار سرمایه بیاید. این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: روز گذشته نخستین روز حرکت قدرتمند سرمایهگذاران به سمت بازار سرمایه است؛ یعنی نخستین روزی که میتوان گفت شاخص بازار سرمایه خوب ثبت شده است. وی ادامه داد: ما تقریبا در چهار - پنج روز کاری قبل، به طور ممتد میدیدیم که بازار آتی سکه که غیرمولد است صف خرید بوده و پولهای سرگردان جامعه در حال حرکت به آن سمت است؛ در حالی که ما در بازار سرمایه شرکتهای بزرگی را داریم که به مجمع میروند و سود بسیار خوبی را تقسیم میکنند. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بخشی از نقدینگی جامعه در حال حرکت به سمت بورس است، توضیح داد: شرکتهای بورسی بزرگ افزایش سرمایه میدهند و پول به کسبوکار و تولید هدایت میشود. طهرانی تاکید کرد: بورس حداقل تا شاخص 140 هزارتایی حباب ندارد؛ البته باید شرایط تحریمهای احتمالی بر شرکتها را بررسی کرد چراکه این مساله صنعت به صنعت و شرکت به شرکت متفاوت خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه تحلیلگران و شرکتهای مشاور سرمایهگذاری باید بخشهای بیشتری راجع به تحلیل شرکتهای بورسی داشته باشند، گفت: به هرحال ارزش جایگزینیها بالا آمده و محصولات این شرکتها گرانتر از قبل شده که این برای سرمایهگذاران بسیار مفید خواهد بود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران:
نگاهی به دلایل افت سریال شهرزاد در فصلهای دوم و سوم
صنعت ایران از فقدان استراتژی توسعه رنج میبرد
پرونده خرید فلایت چک به دادگاه ارجاع شد
کولبران و اسکله های غیرقانونی همچنان بلاتکلیف
فیفا به استفاده تکنولوژی در جام جهانی روسیه رضایت داد
افزایش حقوق سال ۹۷ بازنشستگان از خرداد
سیاسیکاری کمیته امداد موجب بیاعتمادی مردم شده است
مکتب اقتصادی حبابیسم!
شیب ملایم قیمت!
رویای ناتمام
سکه عقب نمی نشیند
هزینه 14 میلیارد دلاری
رییس سندیکای کاغذ در پاسخ به «جهان صنعت» مطرح کرد
روز غیر عادی بورس
صنعت فقط نفت و پتروشیمی نیست
جامجهانی اقتصادی
شوک بزرگ در اردوی اسپانیا
آمریکا، کانادا و مکزیک بهطور مشترک میزبان جامجهانی ۲۰۲۶ شدند
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران:
نسرین - ستوده بازداشت شد