روزنامه آفتاب یزد
1397/03/23
احمد موثقی استاد دانشگاه تهران
دیدار رئیس جمهور ایالات متحده و رهبر کره شمالی که دیروز بعد از کش و قوس‌ها‌ی فراوان انجام شد موجی از گمانه زنی‌ها را برای آینده شبه جزیره کره و حل اختلافات ایجاد کرده است. این دیدار و توافق میان طرفین را می‌توان از دو بُعد مورد بررسی قرار داد. در بخش اول باید گفت رهبر کره شمالی از دید خودش با درک تغییرات در کانون‌ها‌ی قدرت ایالات متحده و حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید هزینه‌ها‌ی ادامه راهبرد تقابلی را درک کرده که چنین رویه‌ای می‌تواند برای امنیت کره شمالی خطرناک باشد. علاوه براین، کیم جونگ اون با توجه به آنچه در کره شمالی بر مردم این کشور می‌گذرد بر لزوم تغییر رویکرد خود بیشتر تاکید دارد. با توجه به چالش‌ها‌ی اقتصادی مختلفی که مردم این کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و تفاوت‌ها‌یی که به طور مثال میان شهرها و امکانات خود با کره جنوبی مشاهده می‌کنند، پیونگ یانگ تصمیم به اتخاذ تصمیمات جدید گرفته است. البته «اون» به دنبال این است که برای تغییر شرایط از الگوی چین استفاده کند که در عین حفظ ساختار سیاسی و قدرت توانسته به یکی از کشورهای پیش‌رو در توسعه اقتصادی برسد و فقر با گذشت زمان از آن کشور زدوده شده است. این مسیر پیش از این توسط ویتنام نیز پیموده شد و آنها نیز با سازگاری در نظم جهانی توانستند به توسعه برسند. چین به رغم حفظ ظاهر کمونیستی در تعاملات خود تغییراتی ایجاد کرده است. به نظر می رسد حتی انتخاب سنگاپور به عنوان میزبان نشست دیروز بسیار آگاهانه است، با توجه به اینکه رهبر کره شمالی تا کنون سفرهای خارجی خاصی نداشته حضور او در سنگاپور و اینکه از نزدیک توسعه و پیشرفت بسیار بالای سنگاپور را ببیند می‌تواند کمک کند تا او در تصمیم خود برای رویکرد تعاملی مصمم باشد. جالب اینکه در همین سنگاپور نیز روزگاری دیدگاه سوسیالیستی وجود داشت اما رنگ باخت تا آنها حتی الگوی چین برای توسعه قلمداد شوند. از سوی دیگر بسیاری از آزمایش های تسلیحاتی و هسته ای کره شمالی در راستای نگرانی از بقاء حکومت و برای رفع تهدیدات امنیتی بود اما حالا کیم جونگ اون به این موضوع واقف است که امنیت را به طور کامل نمی توان از این مسیر بدست آورد. در واقع این مسابقه تسلیحاتی پیونگ یانگ بسیاری از امکانات و منابع کره شمالی را صرف خود کرده است. در چنین شرایطی به نظر می رسد «اون» تصمیم گرفته است که به مسابقه مرگ پایان دهد و از در مذاکره وارد شده است. اما بُعد دوم در ماجرای توافق دو طرف روی این موضوع متمرکز است که جزئیات توافق به چه شکلی خواهد بود و آیا می توان تضمین های کافی برای چنین توافقی یافت؟ در هفته‌های اخیر از سوی رئیس جمهور آمریکا و تیم او بارها شنیده شده است که آنها تاکید دارند کره شمالی به طور کامل خلع سلاح هسته‌ای و موشکی و برگشت ناپذیر می شود اما این واقعیتی نیست که به زبان کیم جونگ اون آمده باشد. در واقع پیونگ یانگ این ذهنیت را ندارد که به طورکامل توانمندی ها و زیرساخت های خود را نابود کند و چنین نگاهی ایده آلیستی است. رهبر کره شمالی که نشان داده برپایه نگاه
رئالیسم به پدیده‌های سیاسی می نگرد می داند
که مبادله امنیت در برابر توسعه براساس
برخی فاکتورهای قدرت است و توان هسته‌ای این کشور به عنوان مهم‌ترین پشتوانه قدرت پیونگ یانگ محسوب می شود. بنابراین اگر چنین قدرتی به طور کامل پایان یابد قدرت چانه زنی آنها برای بدست آوردن تضمین امنیتی از آمریکا از دست خواهد رفت. در واقع کره شمالی به دنبال این است که به عنوان یک کشور با توان پیشرفته هسته ای باقی بماند در عین حال تسلیحات و برنامه های مخرب
خود را در عوض بدست آوردن امتیازات کنار بگذارد. نباید فراموش کرد کره شمالی روابطی بسیار نزدیک با چین و حتی روسیه دارد و در ائتلاف سیاسی امنیتی آنها قرار می گیرد بنابراین برخی خواسته های چین را هم در این توافق مشاهده خواهیم کرد. از جمله خروج نیروهای آمریکایی از منطقه شبه جزیره کره و ژاپن
می‌تواند بخشی از خواسته‌های پیونگ یانگ باشد. بنابراین به نظر می رسد روند این مذاکرات که به تازگی آغاز شده طولانی و پیچیده باشد و کره شمالی تلاش خواهد کرد با تغییر سیاست فعلی خود در راستای تعامل گام بردارد اما به صورت تدریجی و با گرفتن همزمان امتیازات؛ نمی توان انتظار داشت روند دست یابی به یک توافق جامع به زودی طی شود.
سایر اخبار این روزنامه
احمد موثقی استاد دانشگاه تهران
احمد موثقی استاد دانشگاه تهران
مجید ابهری رفتارشناس
کار پنهان کودکان آژیر قرمز برای نهادها و مسئولان
«کرمان موتور» پول را شش ماه پیش گرفته؛ حالا به مشتریانش خودرو هم نمی‌دهد!
حبـاب بـازی!
مجوز گرانی خودرو
شاهکار فردوسی پور
بیماری صعب‌العلاج؛ جنگ روانی جدید علیه روحانی
قمار بزرگ
