روزنامه وطن امروز
1397/03/23
ترامپ: تحریم‌ها باقی میماند
سرانجام دونالد ترامپ و کیم جونگ اون، رهبران آمریکا و کره‌شمالی پس از یک سال جنگ لفظی شدید که یکدیگر را «مرد موشکی» و «پیر یاوه‌گوی خرفت» خطاب می‌کردند و پس از تهدیدها، آزمایش‌های اتمی و موشکی، بامداد سه‌شنبه برابر 2500 خبرنگار در سنگاپور با یکدیگر دست دادند و از تمایل خود برای برقراری روابط عالی سخن گفتند. ترامپ و کیم یک توافقنامه دوجانبه امضا کردند. بر اساس این توافقنامه طرفین تعهد می‌کنند به سمت خلع سلاح کامل هسته‌ای شبه‌جزیره کره حرکت کنند و در عین حال آمریکا متعهد میشود به کره‌شمالی ضمانت‌های امنیتی بدهد. 4 نکته اصلی در سند همکاری رهبران آمریکا و کره‌شمالی عبارت است از: تعهد 2 کشور به برقراری مناسبات تازه، تلاش مشترک 2 کشور برای برقراری صلح باثبات و ماندگار در شبه‌جزیره کره، تعهد کره‌شمالی به تلاش در راه غیراتمی شدن کامل این شبه‌جزیره و تعهد آمریکا به اعطای ضمانت‌های امنیتی و در آخر تعهد 2 کشور به بازگرداندن موارد باقیمانده مربوط به اسرا و زندانیان. در متن بیانیه آمده‌است: «رئیس‌جمهور ترامپ متعهد شد به جمهوری دموکراتیک خلق کره ضمانت‌های امنیتی بدهد و رئیس کیم جونگ اون نیز بر تعهد استوار و خدشه‌ناپذیر خود برای تکمیل خلع سلاح اتمی شبه‌جزیره کره تأکیدی دوباره کرد». دونالد ترامپ گفت انتظار می‌رود روند خلع سلاح اتمی شبه‌جزیره کره «خیلی خیلی سریع» آغاز شود و بر اساس بیانیه تازه، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا قرار است «در زودترین فرصت ممکن» مذاکرات در این‌باره را با مقامات کره شمالی ادامه دهد. در همین حال، به گفته ترامپ، «غیراتمی» شدن کامل «زمان خیلی زیادی» می‌خواهد. دونالد ترامپ همچنین گفت دوست دارد تمام سربازان آمریکایی از جمله سربازانی را که در کره‌جنوبی حضور دارند به «خانه» بازگرداند. رئیس‌جمهور آمریکا اما درباره لغو و محدود کردن تحریم‌ها علیه کره‌شمالی گفت: «تحریم‌ها باقی میماند تا زمانی که دیگر موضوع سلاح‌های اتمی کره‌شمالی مطرح نباشد». این در حالی است که پیونگ‌یانگ خلع سلاح هسته‌ای خود را منوط به خلع سلاح تمام شبه‌جزیره کره اعلام کرده است، یعنی اینکه خلع سلاح و بازرسی‌های سرزده باید از تاسیسات هر دو کره و پایگاه‌های نظامی آمریکایی مستقر در این منطقه انجام شود. این در حالی است که تصور این موضوع برای کاخ سفید و پنتاگون بسیار دشوار است و آمریکا نمی‌تواند به بهای خلع سلاح هسته‌ای کره‌شمالی، کره‌جنوبی را از حمایت نظامی ویژه خود بی‌بهره کند.آینده نامشخص مذاکرات
دیدار رئیس‌جمهوری آمریکا و رهبر کره‌شمالی به دلیل 65 سال دشمنی 2 کشور با یکدیگر، یکی از مهم‌ترین نشست‌های قرن حاضر ارزیابی شده است. ترامپ معتقد است تشدید فشارهای دولتش بر کره‌شمالی، مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر تصمیم وی به انجام این مذاکره بوده است، در حالی که مقام‌های پیونگ‌یانگ تاکید دارند تغییر زمان و ضرورت گسترش مناسبات با جهان دلیل روی آوردن آنها به فرآیند مذاکرات است. طبق این گزارش، پس از سفرهای مخفیانه مایک پمپئو در سمت ریاست سازمان سیا و پیش از تکیه بر کرسی وزارت خارجه به کره‌شمالی و مذاکرات با مقامات پیونگ‌یانگ، نشانه‌هایی از تغییرات در روابط کره‌شمالی و دشمنان این کشور ظاهر شد. در کمتر از یک ماه روسای جمهوری کره‌شمالی و جنوبی 2 بار با یکدیگر دیدار داشته‌اند که مقدمه‌ای برای گفت‌وگوی رو در روی کنونی ترامپ و کیم بوده است. گزارش‌ها حاکی است در 3 روز اخیر مقام‌های مختلف آمریکایی از جمله پمپئو و جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ با مقام‌های ارشد کره‌شمالی که در سنگاپور حضور داشتند، پشت درهای بسته دیدارهای متعددی برگزار کردند تا رهبر کره‌شمالی را متقاعد به تسلیم شدن برابر خواست‌های آمریکا کنند اما بی‌تردید در گفت‌وگوهایی که گفته میشود اکنون به صورت محرمانه در جریان است، مطالباتی از سوی دو طرف مطرح و بر آن تاکید میشود. از جمله مهم‌ترین خواسته‌های پیونگ‌یانگ از پیمودن روند تنش‌زدایی با آمریکا به 2 موضوع رفع تحریم‌ها و خروج نظامیان ایالات متحده از مجاورت کره‌شمالی ارتباط می‌یابد. در میانه این گام‌ها برای بهبود روابط دوجانبه، کره‌شمالی پا را فراتر گذاشت و به نشانه حسن‌نیت یکی از مراکز آزمایشات اتمی خود را منهدم کرد و برای پوشش این خبر و انعکاس آن در سطح جهانی از خبرنگاران خارجی دعوت کرد، البته برخی کارشناسان نگاهی متفاوت به این موضوع دارند و دلیل انهدام مرکز آزمایشات هسته‌ای کره‌شمالی را فرسودگی بیش از حد آن عنوان کرده‌اند. یکی از دلایل آنها مبنی بر نمادین بودن اقدام کیم به چند ماه پیش و اظهارات وی در آستانه سال نوی میلادی بازمی‌گردد که او از تکمیل شدن قدرت هسته‌ای کشور خود سخن به میان آورد. مقامات کره‌شمالی با وجود تحریم و تهدیدات جهانی سال‌ها به آزمایشات موشکی و هسته‌ای خود ادامه دادند تا اینکه اکنون این میزان توانمندی را برای حفظ کشور خود و حضور در عرصه قدرت کافی می‌پندارند و امروز با دست پر پشت میز مذاکرات حاضر شده‌اند. به باور بسیاری از ناظران، رهبر کره‌شمالی حاضر نخواهد شد آنطور که کاخ سفید اراده می‌کند از توان موشکی و هسته‌ای خود دست بکشد؛ وضعیتی که برای رسیدن به آن چند دهه زیر شدیدترین تحریم‌ها و تنگناها قرار گرفته است. ضمن اینکه برخورد ترامپ با برجام و بی‌اعتنایی کاخ سفید به هنجار و قوانین مسلم بین‌المللی، رهبر کره‌شمالی را در این مذاکرات محافظه‌کارتر کرده تا با احتیاط بیشتر گام بردارد، چرا که هیچ تضمینی وجود ندارد که مستاجر کاخ سفید به توافق پایبند بماند و آن را به صورت یک‌جانبه لغو نکند. جین اچ‌لی، کارشناس مرکز ویلسون در تاریخ و سیاست عمومی کره با اشاره به نشست سنگاپور بین رئیس‌جمهوری آمریکا و رهبر کره‌شمالی گفت: پیونگ‌یانگ هیچ اعتمادی به واشنگتن ندارد. این کارشناس تصریح کرد: کره‌شمالی پیش‌تر هم با آمریکا توافقنامه‌هایی داشته و حقیقت این است که به آمریکا اعتماد ندارد و خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران و رویدادهایی که در کانادا اتفاق افتاد، بیش از پیش کره‌شمالی را متقاعد کرد نمی‌توان به آمریکا اعتماد کرد.
واکنش کره‌جنوبی و چین به مذاکرات سنگاپور
«وانگ یی» وزیر خارجه چین روز سه‌شنبه گفت پکن از برگزاری دیدار میان ترامپ و کیم استقبال و حمایت می‌کند و امیدوار است 2 کشور بتوانند به اجماعی اصولی برای خلع سلاح اتمی دست پیدا کنند. وانگ در گفت‌وگو با خبرنگاران همچنین اضافه کرد: «در عین حال وجود یک سازوکار صلح‌آمیز برای شبه‌جزیره کره ضرورت دارد تا نگرانی‌های معقول امنیتی کره‌شمالی حل‌وفصل شود». رهبران کره‌جنوبی، ژاپن و مالزی نیز از دیدار ترامپ و کیم اظهار خرسندی کرده‌اند. «مون جائه این» رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی گفت «شب گذشته به سختی چشم بر هم گذاشته است» و نسبت به خلع سلاح کامل اتمی و برقراری صلح ابراز امیدواری کرد. «ماهاتیر محمد» نخست‌وزیر مالزی نیز که برای دیداری رسمی به توکیو سفر کرده، به خبرنگاران گفت: «امیدوارم هر 2 طرف این حقیقت را بپذیرند که در مذاکرات، اگر انتظار رسیدن به نتیجه‌ای خوب را دارند، باید آمادگی کوتاه آمدن در برخی موارد را داشته باشند».
