روزنامه جهان صنعت
1397/03/21
نیاز اقتصادی اعضای شانگهای به آمریکا
افشار سلیمانی*- اجلاس شانگهای و قدم گذاشتن دوباره ایران به عنوان عضو ناظر در این اجلاس بهانه خوبی است تا جزییات این سازمان دیگر بار مورد بررسی قرار گیرد. اصولا هر اجلاس و سازمانی به لحاظ کیفی اهمیت خاص خود را دارد، حال آنکه اجلاس شانگهای بیش از هر موضوع دیگری به لحاظ امنیتی از اهمیت بالایی برخوردار است. در ابتدا باید گفت اظهارات پوتین در راستای حمایت از عضویت ایران در سازمان شانگهای به هیچ عنوان قابل اعتماد نیست و باید گفت پوتین همواره سیاستمداری دروغگو بوده است.همچنین گمانه‌زنی‌ها درباره عضویت دائم ایران در این اجلاس بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد و به روشنی باید گفت این موضوع کاملا بعید است. این سازمان به طور عمومی به دنبال حل شدن مسایل کشورهای عضو در مقابل ناتو و ایالات متحده آمریکاست و از سوی دیگر دور از ذهن و تعاریف بین‌المللی است که با وجود شرایط فعلی نظام بین‌الملل تمایلی به حضور دائمی ایران در این مجموعه داشته باشد.
هرچند گروهی اعتقاد بر آن دارند که ایران به دلیل مشکلات دیپلماتیک خود با غرب ترجیح می‌دهد روابط سیاسی و اقتصادی خود را با شرق بهبود بخشد اما باید پذیرفت که سال‌ها جنگ سرد گذشته است و کشورها برای دستیابی به موقعیت مناسب در اقتصاد بین‌الملل نیازمند برقراری روابط متعادل با همه کشورهای قدرتمند سیاسی و اقتصادی هستند. همچنین در حال حاضر این آمریکاست که خط مشی بین‌المللی را تعیین می‌کند و نظام بین‌الملل به سمت تک‌قطبی شدن حرکت می‌کند.تحریم‌های ایران پیش از برجام از دلایل مهمی بود که درباره عدم پذیرش عضویت ایران در سازمان شانگهای به آن اشاره می‌شد، موقعیت اقتصادی و سیاسی ایران در این دوره از نشست شانگهای بسیار دشوار بود و همین موضوع منجر به حرکت‌هایی در مسیر برجام و تحقق بخشیدن به این موضوع شد اما پس از برجام و در پی رفع تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران نیز همچنان شانگهای هیچ قدمی در مسیر عضویت دائم ایران در این سازمان برنداشته است.چنین تصمیماتی نشان‌دهنده آن است که نیاز اعضای شانگهای به غرب و مخصوصا مبادلات اقتصادی با آمریکا اهمیت قابل توجهی برای آنها دارد و حاضر به از دست دادن امتیاز‌های قابل توجه و همکاری با ایران نخواهند شد. به هر روی کشورها در مسیر دستیابی به منافع ملی خود حرکت می‌کنند و حاضر به از دست دادن این منافع نیستند. از همین روست که هیچ چشم‌انداز روشنی برای ایران در اجلاس شانگهای وجود ندارد.این درحالی است که برقراری توازن در روابط بین‌المللی و آغاز مذاکره با آمریکا خود سرآغازی خواهد بود تا روند دیپلماتیک کشور بهبود قابل توجهی پیدا کند. به وضوح روشن است که برخی کشورهای عضو شانگهای هر چند روابط خوبی با آمریکا ندارند اما رابطه خود را به طور کامل قطع نکرده و در عین حال بر اساس منافع ملی خود گام برمی‌دارند. شاهد این موضوع عملکرد چین درباره کره‌شمالی و روابط با آمریکاست. چین در این شرایط حاضر به رودررویی با آمریکا نشد و ترجیح داد رابطه خود با آمریکا را حفظ کند.
در نهایت باید گفت اعضای سازمان شانگهای منافع و نگرانی‌های مشترکی دارند که ایران به هیچ عنوان در این دایره قرار نمی‌گیرد، از همین روست که هیچ علاقه‌ای به عضویت ایران در سازمان خود ندارند. به هر روی ایران کشوری اسلام‌گرایانه است که تصمیمات سیاسی آن ضد آمریکایی است و همچنین به دلیل خلا امنیتی ایران و عدم عضویت در هیچ یک از سازمان‌های بین‌المللی، عضویت آن در شانگهای برای این سازمان خوشایند نیست.
*سفیر سابق ایران در آذربایجان
سایر اخبار این روزنامه
آذری‌جهرمی: انتقادهای مربوط به تبعیض
شکست دیپلماسی اقتصادی
FATF دوباره مسکوت ماند
بررسی آخرین وضعیت تولید و بازار محصولات باغی در اتاق تهران
ممنوع‌المعامله شدن 27 نماد
تحریم‌ها و تاثیر آن بر تولید بازی‌های دیجیتالی کشور
جزییات برنامه بازآفرینی شهری‌تشریح شد؛
پنهان‌کاری کودک‌آزاری را تداوم می‌بخشد
سفره‌داری در مجلس!
حل مشکلات کشور در گرو تفاهم با جهان
زندگی مردم در سراشیبی
ایران نقطه اتصال آسیا به اروپا
مصوبه تعیین «سقف 3 ساله برای قراردادهای موقت» زیر ذره‌بین «جهان صنعت»
ایران و در‌های بسته شانگهای
نیاز اقتصادی اعضای شانگهای به آمریکا
