نشست چهارجانبه در مکه درباره اعتراضات اردن

اردن طی یک هفته اخیر شاهد تظاهرات‌های گسترده‌ای بوده که از زمان شروع بیداری اسلامی در سال 2011 بی‌سابقه است. اعتراض‌ها در اردن به دنبال انجام اصلاحات در قانون مالیات بالا گرفت و هانی ملقی، نخست‌وزیر استعفا کرد و نخست‌وزیر جدید لایحه جنجالی اصلاح مالیاتی را پس گرفت. افزایش مالیات یکی از خواسته‌های صندوق بین‌المللی پول از اردن برای کاستن از بدهی عمومی است. از زمان افزایش مالیات بر فروش و درآمد در سال جاری و لغو یارانه نان که یکی از کالاهای غذایی اساسی فقرا به شمار می‌رود، خشم مردمی در اردن نسبت به سیاست‌های دولت تشدید شده است. ناظران می‌گویند وضعیت بحرانی اقتصاد اردن عوامل خارجی دارد از جمله: توقف حمایت‌های مالی همپیمانان امان در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، موضع‌گیری این کشور درباره پرونده قدس و معامله قرن، قیمومت اردن بر اماکن و مقدسات اسلامی در فلسطین اشغالی و رقابت حاکمان سعودی برای رهبری جهان عرب. کمک‌های مالی سالانه به اردن نقش مهمی در جبران هزینه‌ها و کسری بودجه داشته و توقف این کمک‌ها در پایان سال 2017 باعث وخامت وضعیت اقتصادی این کشور شده است؛ در حالی‌‌ که شروط عربستان و امارات برای از سرگیری کمک‌ها به امان به مساله قدس، معامله قرن و قیمومت خاندان هاشمی بر اماکن مقدس فلسطین و موضع‌‌‌گیری اردن درباره مساله فلسطین مربوط است. حضور پادشاه اردن در نشست فوق‌العاده سران سازمان همکاری اسلامی در ترکیه در واکنش به تصمیم آمریکا به انتقال سفارتش از تل‌آویو به قدس و تمایل این کشور به پایبندی به وصایت و سرپرستی دولت هاشمی اردن بر اوقاف اسلامی در قدس نیز به مذاق برخی خوش نیامده و خشم آنان را به همراه داشته است. به تازگی نیز در شبکه‌‌های اجتماعی ویدئویی منتشر شده است که پادشاه اردن در حضور شماری از مسؤولان علنا درباره باج‌خواهی از اردن سخن می‌گوید. وی تاکید کرد به ما می‌گویند درباره مساله قدس با ما همراه باشید و ما فشارهای اقتصادی علیه اردن را خواهیم کاست. در این میان، دربار پادشاهی سعودی با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد سلمان بن‌عبدالعزیز، پادشاه در تماس تلفنی با همتای اردنی خود، عبدالله دوم، صباح الاحمد الصباح، امیر کویت و شیخ محمد زاید بن آل‌نهیان، ولیعهد ابوظبی، خواستار برگزاری نشست فوری برای بررسی وضعیت بحرانی اردن شد. این نشست امروز، یکشنبه در چارچوب آنچه «تلاش برای خروج اردن از بحران اقتصادی» ادعا شده، در شهر مکه برگزار می‌شود. قدر مسلم آن است که رژیم سعودی قصد دارد با برگزاری نشست مکه و ارائه کمک‌های اقتصادی به دولت اردن، امان را وامدار خود کند و از مخالفت‌های احتمالی این کشور در اجرای طرح‌های صهیونیستی- آمریکایی در منطقه بویژه علیه فلسطینیان بکاهد.
آمریکا، اسرائیل، سعودی و امارات پشت ناآرامی‌‌های اردن
نخست وزیر سابق قطر رژیم‌‌های عربستان سعودی و امارات عربی متحده را که تلویحا آنها را کشورهای نزدیک به اردن خواند در پس پرده ناآرامی‌های این کشور معرفی کرد. «حمد بن جاسم آل‌ثانی» در توئیتی اشاره کرد که ریاض و ابوظبی از سوی آمریکا مامور اجرای طرح سازش موسوم به «معامله قرن» هستند و در جهت فشار بر امان برای پذیرش این طرح با هدف از بین بردن مسأله فلسطین در حال دامن زدن به اعتراضات اردنی‌ها هستند.  معامله قطر طرحی است که رئیس‌جمهور آمریکا برای حل‌وفصل مسأله درگیری اعراب و اسرائیل روی آن کار می‌کند و مبنای آن وادار کردن تشکیلات خودگردان فلسطین برای امتیازدهی از جمله درباره وضعیت شهر اشغالی قدس است. کار روی این طرح مقدمه‌ای برای تشکیل ائتلافی منطقه‌ای با مشارکت برخی کشورهای عربی و اسرائیل برای مقابله با مخالفان سیاست‌های واشنگتن و تل‌آویو است تا در نهایت تمام سرزمین‌‌های فلسطینی بدون دردسر به اسرائیل واگذار شده و فلسطینیان به دیگر کشورهای عربی مثل صحرای سینا، اردن و عربستان کوچانده شوند. پیش از این روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت نیز فاش کرده بود عربستان، امارات، مصر، اسرائیل و آمریکا در تشدید اعتراضات جاری در اردن دست داشته‌اند.