روزنامه جهان صنعت
1397/03/13
مشکلات صنایع پایین‌دستی پتروشیمی زیر ذره‌بین «جهان صنعت»
تقریبا بهترین مواد اولیه در ایران تولید می‌شوند اما عمدتا به صورت انحصاری در اختیار گروهی صادرکننده خام قرار می‌گیرد و در چنین شرایطی مصرف‌کننده نهایی و تولیدکننده از در اختیار داشتن کالای مرغوب و درجه یک محروم یا با گرانی محصول نهایی روبه‌رو می‌شوند. شرکت‌های تولیدی، مواد اولیه مورد نیاز خود را از شرکت‌های بزرگ دولتی تامین می‌کنند اما همواره در تامین این مواد به میزان لازم و با قیمت عادلانه با مشکل مواجه هستند و مطرح کردن این مشکلات با مسوولان نیز تاکنون فایده‌ای نداشته است. بررسی مشکلات و رفع موانع پیش روی این شرکت‌ها ازجمله مواردی است که به رشد و پویایی اقتصاد کلان نیز کمک فراوانی می‌کند و این موضوع باید در همه زمینه‌ها مورد توجه واقع شود که بدون در نظر گرفتن صنایع کوچک و پایین‌دستی باعث میشود توازن و تعادل موردنیاز در راستای رشد و تعالی صنعت کشور محقق نشود و مشکلات این بخش از جامعه همواره بزرگ و بزرگ‌تر شود. از سوی دیگر رعایت اصول اقتصاد مقاومتی نیز بر لزوم توجه بیش‌ازپیش به این بخش از صنعت تاکید ویژه دارد چراکه این بخش ارتباط نزدیک‌تری با بدنه جامعه دارد. مشکلات صنایع پایین‌دستی باوجود سیاست‌های دولت مبنی بر گسترش زنجیره ارزش‌افزوده، ایجاد اشتغال، جلوگیری از خام‌فروشی، رونق صنعت داخلی و... مورد بی‌توجهی واقع‌شده و مغفول مانده است.سنگ‌اندازی در روند تولید
حمید صمدی، رییس انجمن تولیدکنندگان ظروف یک‌بار مصرف ایران در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» با اشاره به اینکه در حال حاضر تولیدکنندگان در کشور با مشکلات و تنگناهای فراوانی دسته و پنجه نرم می‌کنند، گفت: «تولیدکنندگان امروز به توجه و حمایت بیشتر دولت نسبت به هر زمان دیگری نیاز دارند.» صمدی با بیان اینکه نوسانات قیمت مواد اولیه از جمله مشکلات جدی صنعت ظروف یک‌بار مصرف در ایران است، افزود: «نوسان قیمتی تاثیر بسزایی بر فعالیت‌ها و ساز‌و‌کارهای اقتصادی دارد.» او با اظهار اینکه مواد اولیه با ید به صورت مستقیم به دست تولیدکنندگان برسد، بیان کرد: «تامین مواد اولیه کارخانجات پیش‌نیاز توسعه و پویایی واحدهای تولیدی و زمینه‌ساز اشتغال و خودکفایی است.» او تصریح کرد: «صنعت ظروف یک‌بار مصرف جزو واحدهای پایین‌دستی صنایع پتروشیمی است و در شکوفایی تولید و اشتغال افزایی نقش مهمی در جامعه دارد. به گفته صمدی وجود مافیا بخش تولید کشور را با بحران روبه‌رو کرده است. صنعت و تولید کشور با توجه به تحریم‌ها و سایر مشکلات دیگر توانسته تمام موانع را کنار بزند و بهترین تولید مطابق با استاندارد جهانی را راهی بازارهای بین‌المللی کند ولی متاسفانه تاکنون نتوانسته سایه مافیای مواد اولیه را از سر تولید بردارد.»به گفته صمدی باید تاکید کنیم این حوزه ظرفیت‌های بالایی برای ارزآوری دارد و با توجه به اینکه مواد اولیه آن‌که عمدتا مواد پتروشیمی است هم بیش از 90درصد در کشورمان تولید میشود و ارزش‌افزوده بالا و ارزآوری قابل توجهی نصیب کشورمان می‌کند بنابراین کسانی که نگاهی انتقادی به این حوزه دارند باید همه جنبه‌های این کار را مدنظر داشته باشند. او همچنین در پاسخ به سوالی مربوط به حجم واردات در این حوزه گفت: «واردات قابل ذکری در این حوزه نداریم مگر اینکه کالایی بسیار فانتزی باشد و تولیدش در ایران وجود نداشته باشد که در مقابل حجم تولید داخلی به چشم نمی‌آید.»
ترکیه رقیب اصلی در بازارهای جهانی
صمدی به بازار ۴۰۰ میلیون نفری برای فروش محصولات یک‌بار مصرف ایرانی در منطقه اشاره کرد و گفت: «تولید محصولات یک‌بار مصرف در کشور حدود 600 هزار تن در سال است که از این میزان حدود 50 درصد آن به کشورهای آلمان، افغانستان، عراق، تاجیکستان، ارمنستان و حتی در نظر داریم به سایر کشورها صادرات را گسترش دهیم.» به گفته این فعال صنعتی، ترکیه بزرگ‌ترین رقیب ایران است چراکه دولت این کشور همواره در مراحل مختلف همراه و حامی صنعتگران خود است.
صمدی در ادامه پراکنش کارخانه‌های تولیدکننده در این حوزه را مربوط به شهر‌های تهران، مشهد، اصفهان و خوزستان می‌داند و به‌ویژه روی مشهد تاکید می‌کند چون صادرات بسیاری به کشورهای آسیای میانه و افغانستان از این منطقه صورت می‌گیرد؛ صادراتی که به کشورهایی چون اروپا هم صورت می‌گرفته اما با تحریم‌ها کمرنگ شده ولی دوباره درهای صادراتی این کالای ایرانی باز شده است. به گفته صمدی، انجمن برنامه‌های گسترده‌ای برای بازار اروپا، آفریقا و روسیه به‌طور خاص دارد. صمدی ادامه داد: «براساس آمار موجود در بورس، در هر هفته بین شش تا هفت هزار تن مواد اولیه پتروشیمی در اختیار تولیدکنندگان ظروف یک‌بارمصرف قرار می‌گیرد که بیش از 400مدل کالا را راهی بازار می‌کنند و گاه یک خط تولیدی یک کارخانه در طول ماه تا 400تن ظرف یک‌بارمصرف تولید می‌کند و اگر میانگین این رقم را برای 1500 تولیدکننده در نظر بگیریم، اعداد و ارقام بالایی به دست می‌آید.» او افزود: «40درصد از حجم تولید داخلی صادر میشود که ماهانه حدود هزار تن میشود و برای این هزار تن، حدود دو هزار تن مواد اولیه به‌کار می‌رود. رییس انجمن تولیدکنندگان ظروف یک‌بار مصرف ایران افزود: ظروف یک‌بار مصرف ایران به دلیل کیفیت بالا و قیمت ارزان قابلیت صادرات حتی به کشورهای اروپایی را هم دارد. »
مشوق صادراتی، بزرگ‌ترین گام حمایت از تولید
صمدی صحبت‌هایش را با اهمیت وجود چنین تولیدکننده‌هایی ادامه داد و اینکه سهم بالایی در اشتغالزایی و ارزآوری در کشور دارند. او شاغلان مستقیم این عرصه را حدود دو درصد از کل اشتغالزایی کشور بیان کرد و گفت: «تولید ملی رمز تحقق پیشرفت اقتصادی در کشور است. تولید در همه جوامع بشری از اهمیت خاصی برخوردار است و همه انسان‌ها به نقش و اهمیت این مهم واقف هستند. تولید به دنبال رشد، شکوفایی، اشتغال، رفع نیازهای زندگی، رفاه شخصی و عمومی، استفاده بهتر از منابع موجود، رفع مشکل بیکاری، تورم، مسکن و در یک کلام تحرک چرخ عظیم اقتصاد جامعه است.» رییس انجمن تولیدکنندگان ظروف یک‌بار مصرف ایران گفت: «تولیدکنندگان این صنف با تلاش مستمر و برنامه‌ریزی دقیق در تمامی سطوح به دنبال تامین و رفع نیازهای اساسی مصرف‌کنندگان در جامعه هستند. شرایط به گونه‌ای باید در کشور فراهم شود که تولیدکنندگان با کمترین مشکل و دغدغه به امر تولید بپردازند چراکه افزایش تولید داخلی به شکوفایی صادرات و اشتغال‌افزایی کمک شایان توجهی خواهد کرد. به دلیل کاهش نرخ بیکاری و خروج از رکود اقتصادی باید به تولیدات صادرات‌محور و حضور در بازارهای بین‌المللی نگاه جدی‌تری شود. از این رو دولت می‌تواند با ارائه مشوق‌های صادراتی این روند را افزایش دهد.» به گفته صمدی، تاسیس شرکت‌های بزرگ توسعه صادراتی از یک سو و متعادل کردن قیمت تعرفه‌های گمرکی از سوی دیگر ابزار مناسبی برای توسعه صادرات این نوع محصولات است. او همچنین با اعلام اینکه تولید ظروف یک‌بار مصرف به لحاظ کمی و کیفی در کشور از رشد چشمگیری برخوردار است، بیان کرد: «خوشبختانه در ایران بازار بزرگی در این حوزه شکل گرفته است. این صنعت در کشور ضمن برخورداری از رشد قابل توجه خوشبختانه پاسخگویی تمامی نیازهای مصرف‌کنندگان در جامعه است.» او بر ضرورت حمایت از تولید داخلی تاکید کرد و گفت: «صنعت ظروف یک‌بار مصرف ضمن پاسخگوی به نیاز داخلی در عرصه صادرات هم خوش درخشیده است و مواد اولیه تولید ظروف یک‌بار مصرف در ایران ضمن برخورداری از کیفیت مناسب به میزان کافی در دسترس تولیدکنندگان قرار دارد.» او با بیان اینکه کیفیت و تنوع محصولات یک‌بار مصرف امروزه در کشور از شرایط بسیار خوبی برخوردار است، ادامه داد: «رغبت مردم به مصرف این نوع کالا روز به روز در حال افزایش و غیر قابل کتمان است.»
سلامتی مردم، اصلی‌ترین محور تولید
صمدی با اشاره به این جمله که ظروف یک‌بار مصرف ١۰۰ درصد گیاهی در کشور وجود ندارد و به عبارت بهتر به اصلاح گیاهی است، گفت: «به زعم کارشناسان ۴۰ تا ۵۰ درصد بافت این ظروف را پرپیلن تشکیل داده و تفاوت چندانی با ظروف پلی‌پروپیلن و پلی‌استایرن ندارد اما از نظر قیمتی نسبت به محصولات مشابه گران‌تر است.»
صمدی سرطان زا بودن محصولات یک‌بار مصرف را یک باور اشتباه بین مردم خواند و افزوده: «براساس اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا استاندارد استایرن منومر آزاد در پلی‌استایرن ۱۰۰۰ پی پی ام است این در حالی است براساس اعلام مدیران پتروشیمی تبریز میزان منومر آزاد موجود در پلیمرهای تولیدی این شرکت ۵۰۰ پی پی ام یعنی نصف استاندارد اعلامی FDA آمریکاست. حتی در توت فرنگی و دارچین هم استایرن منومر وجود دارد بنابراین باید در مصرف این محصولات هم اعتدال پیشه کرد.» او در ادامه گفت: «وقتی وزارت بهداشت برای محصولات تولیدی یک شرکت پروانه بهداشتی صادر می‌کند این بدین معناست که آن محصول هیچ زیانی برای سلامتی مردم ندارد، پس چگونه است که مدیر سازمان پسماند شهرداری به راحتی اعلام می‌کند پلی استایرن سرطان‌زاست؟»
صمدی افزود: «از سازمان غذا و دارو خواسته‌ایم که این مسوولیت را به انجمن واگذار کند تا نظارت روی کار این کارگاه‌ها بیشتر شود اما در هر حال این ظروف که با بهداشت و تندرستی انسان در ارتباط مستقیم هستند، همیشه نگرانی‌هایی در موردشان وجود دارد.» نگرانی که صمدی مصرانه رد می‌کند و افرادی را که با عنوان‌های تولید گیاهی وارد بازار می‌شوند تا بازار پلاستیکی‌ها را کساد کنند و اتهام سرطان‌زایی به آنها می‌زنند، افرادی رانت‌خوار معرفی می‌کند و می‌گوید: «این افراد می‌گویند پلیمر گیاهی تولید کرده‌ایم و با این مواد اولیه ظروف یک‌بار مصرف می‌سازیم اما در واقع پلیمرشان گیاهی نیست و ما به آنها اعتمادی نداریم. این در حالی است که تولیدکننده‌های زیادی در کشور خود را گیاهی‌کار می‌دانند و این حوزه را دارای ظرفیت‌های بالایی برای سرمایه‌گذاری
معرفی می‌کنند.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
روحانی در پیامی به زرتشتیان:
واگذاری شرکت‌های دولتی با صفر ریال ارزش
تنش در بازار میوه و تره‌بار؛
پای مسافران به بازار قاچاق ارز باز شد
تیغ سانسور سلیقه‌ای در صدا و سیما؛
گام 70 هزاربشکه ای روس ها برای افزایش تولید
چین تعرفه کالاهای وارداتی را کاهش داد
ایران جزو کشورهای سطح اول افسردگی
پروازها را از جم جمع کنید!
خاله‌زنک‌بازی در خاورمیانه!
مشکلات صنایع پایین‌دستی پتروشیمی زیر ذره‌بین «جهان صنعت»
مسوولیتی در تامین امنیت اسراییل نداریم
تورم گروه خوراکی هادورقمی شد
جهش قیمت مسکن در کشور چگونه رخ داد
چرا رفتار روسیه با ایران دوگانه نیست
ضرورت توجه به بنگاه‌های کوچک
سیاست در عصر سلبریتی
آنچه را که مردم می‌شنوند
بازار مواد پتروشیمی در شرایط اضطرار
