تنش در بازار میوه و تره‌بار؛

«جهان صنعت»- در حالی که بحران ارزی‌، بازار کالاهای گوناگون را با مشکلات متعددی مواجه کرده، بازار میوه و تره‌بار نیز این روزها با تنش‌های عجیب و غریبی روبه‌رو شده که به دنبال آن حتی هویج، سبزی و هندوانه نیز به‌طور قابل توجهی گران شده است‌. البته عده‌ای از کارشناسان علت نوسانات اخیر بازار میوه و تره‌بار را اعتصاب کامیون‌داران و مشکلات موجود در حوزه حمل و نقل عنوان می‌کنند اما عده‌ای دیگر بر این عقیده هستند که به دلیل افزایش تقاضا در ماه رمضان برای خرید برخی از محصولات، قیمت‌ها افزایش یافته است‌. نکته جالب توجه اینکه تا چند وقت پیش مسوولان بازار میوه و تره‌بار زمانی معین را برای کاهش قیمت‌ها اعلام می‌کردند اما در حال حاضر رییس اتحادیه میوه و تره‌بار معتقد است همه چیز بستگی به عرضه و تقاضا دارد و نمی‌توان چندان پیش‌بینی خاصی را در مورد قیمت‌ها انجام داد اگرچه به هر حال با آمدن بارهای جدید به بازار، تا حدی قیمت‌ها پایین خواهد آمد‌.
حواشی از بازار میوه و تره‌بار دست‌بردار نیست‌. در حال حاضر به بهانه اعتصاب کامیون‌دارها و افزایش تقاضا، قیمت برخی اقلام همچون هندوانه و سبزی دستخوش تغییر و تحولاتی شده و از سوی دیگر میوه‌های نوبرانه همچون شلیل و انگور با قیمت‌های قابل توجه وارد بازار شده است‌.
این در حالی است که از طرف دیگر به دلیل سرمازدگی‌های اخیر، میوه‌های نوبرانه تابستانی نیز با کمبود مواجه شده که این موضوع نیز افزایش قیمت‌های فعلی را به دنبال دارد‌. نوسانات ارزی اخیر نیز قیمت میوه‌های وارداتی همچون موز و آناناس را با افزایش قیمت قابل توجهی روبه‌‌رو کرده است به‌طوری‌‌که هم‌اکنون موز در سطح شهر تا کیلویی 10 هزار تومان هم به فروش می‌رسد‌. بازار میوه و تره‌بار این روزها از جهات گوناگون تحت تاثیر شرایط اقتصادی کشور است و حتی قیمت دلار نیز نقش مهمی در قیمت میوه بازی می‌کند‌.
فعالیت سایت‌های اینترنتی


تنش‌ها و نوسانات بازار میوه و تره‌بار به همین جا ختم نمی‌شود‌. در حال حاضر اگرچه نظارت‌ها در مورد عرضه میوه‌های قاچاق در بازار همچنان با حساسیت دنبال می‌شود، با این وجود مغازه‌داران پنج درصد از میوه‌های قاچاق را در واحدهای خود عرضه می‌کنند که این خود نوعی دامن زدن به افزایش عرضه میوه‌های قاچاق در بازار است‌. برخی سایت‌ها و صفحه‌های اینترنتی در فضای مجازی نیز انواع و اقسام میوه‌های خارجی عجیب و غریب را با عنوان‌های گوناگون و همچنین با قیمت‌های باورنکردنی در معرض فروش قرار داده‌اند در حالی که به گفته وزارت جهاد کشاورزی، ورود انواع میوه‌ها غیر از شش میوه نارگیل، آناناس، انبه، موز، منگوتین و پاپایا به گمرکات کشور ممنوع است‌.
اگر سری به مغازه‌های خرده‌فروشی میوه و تره‌بار در سطح شهر بزنید می‌بینید تقریبا محال است که قیمت یک قلم میوه با مغازه کناری‌اش یکسان باشد. این موضوع را رییس اتحادیه میوه و سبزی نیز تایید می‌کند‌. در همین رابطه اسدالله کارگر در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «قیمت برخی اقلام در میدان مرکزی میوه و تره‌بار ساعتی تغییر می‌کند‌. به همین دلیل است که مغازه‌های خرده‌فروشی نیز با احتساب 35 درصد سودی که روی میوه می‌کشند، این اقلام را با قیمت‌های متفاوتی عرضه می‌کنند‌. به عنوان مثال قیمت برخی میوه‌ها در ساعات اول روز ارزان‌تر از ساعت‌های پایانی است که این موضوع باعث می‌شود خرده‌فروشان، بار خود را با قیمت‌های گوناگون تهیه کنند‌. اگرچه ناگفته نماند که برخی از مراکز خرده‌فروشی بدون توجه به سود 35 درصدی که برای آنها تعیین شده، قیمت‌ها را به صورت دل‌بخواهی و خودسرانه تعیین می‌کنند‌. که بارها در این خصوص هشدارهایی داده‌ایم‌.»
فعالیت افراد خاص در حوزه قاچاق
رییس اتحادیه میوه و سبزی تهران همچنین در ادامه علاوه بر بیان حال و هوای این روزهای بازار میوه و تره‌بار به ابهامات موجود در مورد نوسان قیمت‌ها نیز اشاره کرد‌. کارگر با اشاره به وجود میوه‌های قاچاق در بازار گفت: «با وجود اینکه نظارت‌ها در خصوص عرضه میوه‌های قاچاق در بازار ادامه دارد اما همچنان واردات این میوه‌ها به صورت محموله‌ای انجام می‌شود‌.» او با بیان اینکه این حجم از میوه قطعا نمی‌تواند به صورت کولبری وارد کشور شود، بیان کرد: «واردات این میوه‌ها از طریق افرادی خاص صورت می‌گیرد که می‌توانند با وجود تشدید نظارت‌ها در این حوزه، به راحتی میوه‌های قاچاق را در حجم زیاد وارد کشور کنند‌.» کارگر در مورد سایت‌های اینترنتی عرضه میوه‌های خارجی خاص نیز افزود: «ما با عرضه میوه‌های خارجی که مشابه تولید داخل نداشته باشند، مخالفتی نداریم اما واقعیت این است که این میوه‌ها دارای تنوع زیادی هستند و اگر مصرف آنها در میان مردم جا بیفتد، دیگر تمایلی به استفاده از میوه‌های تولید داخل وجود نخواهد داشت که این موضوع به ضرر کشاورزان تمام می‌شود‌.»
گرانی میوه در مبدا است
او همچنین با اشاره به نوسان قیمت برخی میوه‌ها در بازار میوه و تره‌بار گفت: «تعیین قیمت میوه ربطی به اتحادیه میوه و سبزی ندارد و تعیین قیمت آنها به مبدا یعنی همان اتحادیه باغداران مربوط می‌شود چراکه میوه و تره‌بار از باغداران تامین می‌شود و آنها فاکتور فروش میوه را تایید می‌کنند‌.» کارگر با بیان اینکه اعتصاب کامیون داران، ایاب و ذهاب و حمل هندوانه را دچار مشکل کرده بود، گفت: «البته به‌طور کلی می‌توان گفت که افزایش قیمت هندوانه، سبزی و اقلامی مانند هویج ربطی به اعتصاب کامیون‌داران ندارد بلکه علت اصلی آن، افزایش تقاضا در ماه رمضان است‌.» به گفته او، در اوایل ماه رمضان با افزایش تقاضا برای هندوانه و کاهش عرضه آن مواجه شدیم‌. این در حالی است که در شرایط فعلی با توجه به اینکه مصرف آب هویج و سوپ در ماه رمضان افزایش یافته، قیمت هویج نیز با تغییر مواجه شده به‌طوری که در شرایط فعلی قیمت هویج در میدان مرکزی میوه و تره‌بار، بین ۱۲۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان است‌.
او با بیان اینکه در حال حاضر عرضه هندوانه فراوان‌تر شده است، گفت: «قیمت این محصول هم‌اکنون بین ۸۰۰ تا ۲۲۰۰ تومان است‌. همچنین در حال حاضر نوبرانه‌هایی مانند انگور و شلیل نیز وارد بازار شده‌اند که قیمت انگور ۱۱ تا ۱4 هزارتومان و شلیل بین ۷ تا ۹ هزارتومان است‌. البته ذکر این نکته اهمیت دارد که این میوه‌ها با احتساب 35 درصد سود در مغازه‌ها به فروش می‌رسد‌.»
گیلاس کیلویی 22 هزار تومان
کارگر با اشاره به اینکه افزایش قیمت هندوانه، سبزی و هویج از جمله مهم‌ترین اتفاقاتی بوده که به سبب افزایش مصرف در ماه رمضان در بازار رخ داده است، بیان کرد: «در حال حاضر قیمت هر کیلو پرتقال رسمی شمال دو تا دو هزار و 500 تومان، نرخ هر کیلو پرتقال تامسون نیز دو تا شش هزار، توت سفید چهار تا هشت هزار، توت فرنگی 5 تا 16 هزار، زردآلو سه تا 14 هزار، خربزه هزار و 500 تا 3 هزار و 500، گوجه‌سبز هزار تا 9 هزار، طالبی ‌هزار تا سه هزار و 500، طالبی شاه‌‌پسند ‌هزار و 500 تا چهار هزار، ملون ‌هزار و 500 تا سه هزار،گیلاس 20 تا 22 هزار، هلو پنج تا هشت هزار و انگور 11 تا 14 هزار تومان است‌.»
به گفته رییس اتحادیه میوه و سبزی، قیمت هر کیلو خیار رسمی بین ‌هزار و 200 تا سه هزار، خیار بوته‌ای ‌هزار تا دو هزار و 500، سیب لبنانی زرد ‌هزار و 500 تا 6 هزار، سیب لبنانی قرمز ‌هزار و 500 تا چهار هزار و 500، لیموشیرین ‌هزار و 500 تا چهار هزار و 500، کیوی هزار و 500 تا شش هزار تومان است‌.
سیر خشک 11 هزار تومانی
او همچنین با اشاره به آخرین تحولات بازار صیفی نیز گفت: «در حال حاضر هر کیلو بادمجان دلمه‌ای با نرخ 700 تا دو هزار و 500، بادمجان گلخانه ‌هزار و 500 تا سه هزار و 500، باقالی 700 تا ‌هزار و 500، برگ مو 4 تا 15 هزار، پیاز زرد 600 تا ‌هزار و 400، پیاز شیری 700 تا یک‌هزار و 800، سیب‌زمینی نو 500 تا ‌هزار و 800، سیر تازه دو هزار و 500 تا هفت هزار، سیر خشک 5 تا 11 هزار، فلفل تند ریز سه تا پنج هزار و فلفل دلمه رنگی سه تا شش هزار تومان در میدان عرضه می‌شود‌.» به گفته کارگر، نرخ هر کیلو کاهو پیچ سالادی ‌هزار و 500 تا سه هزار و 500، کاهو رسمی ‌هزار تا دو هزار، کدومسمایی ‌هزار تا دو هزار و 200، کرفس ‌هزار تا دو هزار و 200، کلم‌بروکلی دو تا شش هزار و 500، کلم قرمز 700 تا یک‌هزار و 200، کلم سفید 500 تا یک‌هزار و 500، لوبیا سبز 2 تا 3 هزار، نخودفرنگی یک‌هزار تا دو هزار و 800، هویج 800 تا یک‌هزار و 600، گوجه‌فرنگی گلخانه یک‌هزار و 500 تا 3 هزار و گوجه‌فرنگی نو 2 تا 2 هزار و 200 تومان است‌. او همچنین نرخ هر کیلو سبزی جور (پلو، آش، قورمه) را 800 تا یک‌هزار و 700 و سبزی خوردن را 800 تا دو هزار و 200 تومان اعلام کرد‌.
کمبود و گرانی موز
در این میان با توجه به نوسانات ارز، قیمت موز نیز در بازار افزایش یافته چرا که واردات موز طی هفته‌های اخیر با کاهش مواجه شده است‌. تازه‌ترین آمار گمرک از تجارت خارجی ایران حاکی از آن است که واردات موز سبز تازه یا خشک کرده به ایران در دوماهه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش همراه بوده است‌. بر این اساس در دوماهه نخست سال‌جاری ۸۷ هزار و ۲۰۸ تن موز سبز تازه یا خشک کرده به ایران وارد شده که ارزش آن رقمی حدود ۸۵ میلیون و ۹۱۱ هزار دلار است‌.
واردات موز به ایران 66/1 درصد از وزن کل و 26/1 درصد از ارزش کل واردات به ایران در این مدت را شامل می‌شود‌. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته ۱۲۸ هزار و ۲۹۰ تن موز به ایران وارد شده بود که 49/2 درصد از کل واردات ایران در آن مدت را به خود اختصاص داده بود‌. همچنین ارزش واردات موز در میان کل کالاهای وارداتی ۹۸ میلیون و ۷۵۲ هزار دلار بود که از لحاظ ارزش نیز 46/1 درصد از کل ارزش واردات در آن مدت را شامل می‌شد‌. به این ترتیب آمار نشان می‌دهد که واردات موز در دو ماهه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ وزنی ۳۲ درصد و از لحاظ ارزش ۱۳ درصد کاهش یافته است‌ چراکه قیمت هر کیلو موز وارداتی در سال گذشته بیش از ۷۰ سنت بود که در سال‌جاری به حدود یک دلار رسیده است‌.
عرضه و تقاضا
اوضاع آشفته بازار میوه و تره‌بار در حالی است که به گفته رییس اتحادیه میوه و سبزی، با آمدن میوه‌های جدید به بازار، تا حدی شاهد آرامش در این بازار خواهیم بود چراکه قیمت‌ها با کاهش جزیی روبه‌رو خواهد شد‌. به عنوان مثال در حال حاضر هنوز هندوانه همدان وارد بازار نشده و قیمت این محصول مورد انتقاد مردم قرار گرفته است؛ اما با ورود بار جدید به بازار، کمبود‌ها رفع شده و قیمت‌ها نیز تعدیل می‌شود‌. البته به گفته کارگر، نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی در مورد قیمت‌ها انجام داد چرا که در حالت کلی، این میزان عرضه و تقاضاست که قیمت‌ها را تعیین خواهد کرد‌. به گفته وی، با توجه به فراوانی میوه، قیمت‌ها نوسان چندانی نخواهد داشت و آرامش بر بازار حاکم خواهد بود‌.
قیمت برخی از اقلام پرمصرف در میدان مرکزی میوه و تره‌بار
اقلام میوه و تره‌بار قیمت هر کیلوگرم
انگور 11 تا 14 هزار تومان
شلیل 7 تا 9 هزار تومان
هندوانه 800 تا 2200 تومان
هویج 1200 تا 1600 تومان
موز 7 تا 10 هزار تومان
خیار 1200 تا 2200 تومان
سیب قرمز 1500 تا 4500 تومان
پرتقال تامسون 2 تا 6 هزار تومان
کیوی 1500 تا 6 هزار تومان
سبزی 800 تا 2200 تومان