سینمای هند 30 سال است راچ کاپور ندارد درباره یک سفیر راستین

اشکان گلشاهی- بازیگر و شخصیت شناخته شده هندی که نه تنها در هند بلکه در روسیه و بسیاری از کشورهای همسایه محبوب و مشهور بود. آقای بازیگر سینمای بالیوود را باید به حق، سفیر فرهنگی راستین هندوستان در سراسر دنیا دانست. راج کاپور نه تنها جوایز مختلف سینمایی داخلی و بین المللی مانند جایزه گراند پریکس جمهوری چک و کن فرانسه در کارنامه خود داشت بلکه اهدا جایزه دادا صاحب، برای آثار متفاوتش برایش شهرتی جهانی به بار آورد. راج کاپور اما تنها بازیگری موفق نبود، بسیاری از منتقدان او را یک نابغه سینمایی چند جانبه می دانند. او دارای مهارتی بی بدیل در تمامی بخش های سینما بود. راج فیلم نامه فیلم آگ را تنها وقتی 23 داشت به همراه رام آناند ساگر به رشته تحریر درآورد و سپس آن را به خوبی کارگردانی کرد. سناریوی فیلم رام تری گنگا میلی که پر فروش ترین فیلم آن سال شد هم خودش نوشت. تهیه کننده بیشتر فیلم هایش هم خودش بود. فیلم آواره که راج در آن به ایفای نقش اصلی پرداخت نه تنها به عنوان فیلم سال شناخته شد بلکه در کشورهای جنوب آسیا، اروپا و چین و کشورهای بلوک شرق نیز فیلمی موفق بود. از مهمترین ویژگی‌های راج کاپور روح برادری و صداقتش بود، مهربان بود و با همه مردم حتی افراد طبقه پایین جامعه هم رابطه دوستی و برادری داشت و با کبر و غرور میانه ای نداشت. شاخص های سروده های اثر گذار، موسیقی های موزون، لوکیشن های مدرن و رنگ سفید که از آن به عنوان طلسم هنری فیلم های راج کاپور یاد می شود از شاخص های اصلی و بارز کارهای کاپور به حساب می آیند. اگرچه شماری از منتقدان سینما، سینمای بالیوود را سینمایی پر زرق و برق اما خالی از مضامین هنری می دانند اما بی تردید سینمای هندوستان با هر مضمونی که دارد با بیش از یک قرن سابقه بزرگترین صنعت سینمایی جهان است. حتی در دوران سینمای صامت هم بیشتر از 1200 فیلم در هند ساخته شد که متاسفانه اکثر آنها از بین رفتند. صاحب نظران و کارشناسان سینما فیلم های سال های 1947 تا 1969 میلادی را دوران طلایی سینماس هند می دانند و ستاره این دوران را هم کسی جز راج کاپور نمی دانند زیرا او سینمای کشورش را در فراسوی مرزها نیز به شهرت رساند. راج کاپور در 14 دسامبر سال 1924 در خانواده ای هنرمند در پیشاور به دنیا آمد. او فرزند پریث ویراج کاپور بود. پدرش هم بازیگر بود و با کمپانی های امپریال و اندرسون همکاری می کرد. پریث ویراج در قالب 15 نقش گوناگون نمایشنامه های شکسپیر در سرتاسر هند ظاهر شد و نام خود را به عنوان مرد تئاتری و شهروندی متعهد در تاریخ هند ثبت کرد. پریث ویراج در شخصیت راج نقش اصلی داشت و به همین دلیل راج کاپور قبل از ورود به سینما کارش را با تئاتر شروع کرد و بعد قدم به قدم وارد سینما شد. نخستین فیلم هایش اما باعث شد تا به عنوان یکی از شهروندان برجسته هندوستان و نابغه سینمایی شناخته شود. اگر چه در سینمای هندوستان نام های بزرگی چون ساتیا جیت رای، مریتال سن و ریتویک گاتاک به چشم می خورد که با سینمای هنریشان جلوه ای خاص به هنر و سینمای هند دادند اما جنس سینمای ویژه و مردمی راج کاپور کماکان بی رقیب و پیشتاز است. بی هیچ شک و شبهه ای بسیاری از فیلم های راج کاپور با فرهنگ و خاطرات بسیاری از مردم دنیا به ویژه مردم ایران گره خورده است. فیلم هایی چون واکسی، محصول سال 1954 که داستان دو کودک یتیم و عمه زورگوی آنهاست که آنها را به گدایی در خیابان ها وادار می کرد، و یا سنگام، محصول سال 1964 که بسیاری از ایرانیان با آن خاطره دارند و داستان یک مثلث عشقی را بسیار احساسی و لطیف توصیف می کند. راج کاپور سرانجام در 2 ژوئن 1988 در 64 سالگی چشم از جهان فروبست اما نام، یاد و سایه اش تا ابد در سینمای جهان و به ویژه سینمای هند باقی خواهد ماند. از دیگر آثار این هنرمند توانا می توان به آقای 420 محصول سال 1955، دیوانه محصول سال 1967 و تاریخ محصول سال 1987 اشاره کرد.