حذف یارانه دارو و افزایش 30 درصدی قیمت

گروه جامعه- مدتی است که خبرهایی مبنی بر افزایش قیمت و حذف یارانه داروهای خاص می‌شنویم که همین موضوع باعث ایجاد ترس میان مصرف‌کنندگان این دسته از داروها شد‌. عده‌ای نگران گران شدن داروها شدند و عده‌ای هراسان از کمیاب و خارج از دسترس شدن داروهای مورد نیاز خود یا اطرافیان هستند‌. یکی از دلنگرانی افراد وابسته به برخی از داروها این بود که آیا واقعا حذف یارانه داروهای خاص صحت دارد و هزینه‌های حذف یارانه باری اضافی بر دوش بیمار است و به هزینه‌های روزمره اضافه می‌کند یا حذف یارانه دارو ارتباطی با تامین داروی بیماران خاص ندارد؟
شرایط جدید برای تولید‌کنندگان دارو
طی روزهای گذشته خبرها از حذف شدن یارانه ارزی داروها حکایت می‌کند‌. رییس اتحادیه واردکنندگان دارو گفت‌: دارو از دایره گیرندگان ارز یارانه‌ای کنار رفت و براساس تصمیم جدید مسوولان قرار است واردات دارو با دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومان و یوروی ۵هزار و ۲۰۰ تومان انجام شود‌. مشکل کنونی واردکنندگان دارو، گذشته از مساله نرخ ارز، اصلاح قیمت‌هاست‌.
بر اساس گفته‌های ناصر ریاحی، به نقل از تسنیم در جلسه مشترک واردکنندگان با بانک مرکزی قرار شد دلار را با 400 تومان یارانه به واردات دارو به عنوان یک کالای اساسی اختصاص بدهند اما به دلیل پیچیده بودن مکانیسم پرداخت و کافی نبودن بودجه 800 میلیارد تومانی برای این منظور، شرایط به‌گونه‌ای دیگر پیش رفت‌. ریاحی در ادامه خاطرنشان کرد که شرط بانک مرکزی برای پرداخت یارانه به واردات دارو این بود که قیمت‌ها برای یک سال به روال سابق باقی بماند اما پیش از تغییر نرخ ارز، واردکنندگان دارو به قیمت‌ها و افزایش نداشتن آن در سال 96 معترض بودند در نتیجه با چنین شرطی موافقت نشد‌. در نهایت تصمیم بر این شد که دارو را از دایره کالاهای اساسی که با دریافت یارانه وارد می‌شد خارج کنند و از سوی دیگر وزارت بهداشت قول داد که قیمت داروهای وارداتی را براساس نرخ چهار هزار و 200 تومان برای دلار اصلاح کرده و دوباره قیمت‌گذاری را انجام دهد‌. ریاحی همچنین با بیان اینکه اکنون واردکنندگان دارو در انتظار عملی شدن این تصمیم وزارت بهداشت هستند اضافه کرد‌: قیمت خرید و فروش دارو مشخص است و مسوولان آگاهی دارند که واردکنندگان دارو را با چه قیمتی از طرف خارجی می‌خرند و با چه قیمتی در داخل کشور به فروش می‌رسانند. بر این اساس و با توجه به این که اصلاح قیمت دارو برای دولت مساله‌ای نیست قرار است دولت به زودی قیمت‌ها را اصلاح کند‌. ریاحی همچنین با بیان اینکه واردکنندگان دارو در مورد دیگر هم بلاتکلیف‌اند تصریح کرد که بزرگ‌ترین مشکل امروز کسانی که از ارز متقاضی استفاده می‌کنند، واردات گذشته است‌. در گذشته کالای وارد شده یا اعتبار اسنادی و ال‌سی مدت‌دار گشایش یافته اما 80 درصد از آن سررسید نشده است‌. کالا با نرخ سابق ارز وارد کشور شده، قیمت‌گذاری شده و به فروش رفته اما واردکننده هنوز پول آن را دریافت نکرده است‌. این مساله با مراجعات مکرر و حتی جلسه با معاون اول رییس‌جمهور همچنان پابرجاست و به بلاتکلیفی واردکنندگان دامن زده است‌. در جلسات به ما گفتند که فکری برای این مشکل می‌کنند اما در عمل و از اطلاعیه‌هایی که صادر می‌شود، این‌طور به نظر می‌رسد که هیچ تدبیری در این باره اندیشیده نشده است‌.


حمایت از بیماران خاص برقرار می‌ماند؟
این خبرها در حالی منتشر شد که چندی پیش مشاور وزیر و رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌‌رسانی وزارت بهداشت در پی انتشار اخباری مبنی بر «خروج داروهای بیماران خاص از فهرست کالاهای یارانه‌ای» عنوان کرد‌: حمایت‌ها از بیماران از جمله بیماری‌های خاص، مزمن و صعب‌العلاج مانند گذشته برقرار است و ارائه خدمات درمانی و دارویی به این بیماران همچنان ادامه دارد‌. زارع‌‌نژاد در توضیح بخشنامه اخیر دولت و اخباری با مضمون خروج داروهای بیماران خاص از فهرست کالاهای مشمول یارانه، اضافه کرده‌: هیچ بخشنامه‌ای با هدف کاهش پوشش بیمه‌ای، تغییر در قیمت و گران‌شدن دارو یا تغییر در تولید آن صادر نشده و وزارت بهداشت برنامه‌ای در این حوزه نداشته و بخشنامه‌ای نیز در این مورد صادر یا ابلاغ نشده است‌.
البته لازم به ذکر است چند ماه گذشته یکی از داروسازان به «جهان صنعت» گفته بود این افزایش قیمت دارو اجتناب‌ناپذیر است چراکه با این قیمت و بالا رفتن قیمت دلار تولید کردن دارو برای داروسازان صرف اقتصادی ندارد‌.
حالا بر خلاف گفته‌های پیشین زارع‌نژاد یکی از مشکلاتی که با افزایش قیمت داروها ایجاد می‌شود دسترسی کمتر بیماران خاص به دارو‌های مورد نیازشان است‌. معضلی که بسیاری از بیماران مدت‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کنند‌. داروهایی که عمدتا قیمت‌های بالایی دارند و فقط با حمایت بیمه قابل خرید هستند‌. در همین رابطه یکی از داروسازان به «جهان‌صنعت» گفت‌: با توجه به افزایش قیمت‌ها و حذف یارانه مشکلات زیادی برای این افراد پیش خواهد آمد و بیمه هم توان بازپرداخت ندارد به این دلیل که در سال‌های اخیر وضعیت بیمه‌ها چندان مساعد نیست‌. توصیه می‌کنم بیماران خاص جهت کاهش هزینه‌ها از داروهای ساخت ایران استفاده کنند چراکه نتیجه آزمایشات تاکید می‌کند داروهای تولید شده در ایران دست کمی از داروهای خارجی ندارند و بر اساس کیفیت و استانداردهای جهانی مجوز و پروانه ساخت گرفته‌اند‌. این داروها ارزان‌تر و در دسترس‌تر هستند و در این شرایط برای بیماران کارایی لازم را خواهند داشت‌.
این اظهارات در حالی عنوان می‌شود که بیماران تالاسمی بارها گفته‌اند داروهای ایرانی روی آنها تاثیرگذاری نداشته و همچنین تبعات بالایی دارد.
افزایش قیمت دارو به نفع هیچ کسی نیست
سیامک افاضلی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش قیمت‌ها تاثیری در بهبود شرایط اقتصادی تولیدکنندگان دارو دارد یا خیر پاسخ داد‌: افزایش قیمت در کوتاه‌مدت به نفع تولید‌کنندگان دارو است و ممکن است سود زیادی روانه شرکت‌های داروسازی کند چون تا مدتی در انبار‌ها موجودی دارند و دارو را با قیمت جدید می‌فروشند که همین امر باعث می‌شود دسترسی به دارو کم شود و در نهایت بیمار تبعات این افزایش قیمت را می‌دهد؛ این افزایش قیمت‌ها در طولانی‌مدت برای شرکت‌ها خوب نیست و در نهایت برای هیچ طرفی سود به همراه نخواهد داشت‌. اگر دقت کنید طرح تحول سلامت در افزایش مصرف دارو نقش چشمگیری داشت و به این واسطه آمار مرگ و میر در کشور کاهش پیدا کرده بود؛ حالا اگر دارو گران شود و بیمه‌ها نتوانند از این افزایش قیمت‌ها حمایت کنند سلامت جمعی هدف قرار می‌گیرد و باز هم مردم دچار مشکل می‌شوند و همچنین صنعت هم ضربه می‌خورد‌. این افزایش 30 درصدی دارو هم به مردم فشار مضاعف وارد می‌کند و موضوع دیگر این است که در واقع گره‌ای از کار صنعت ما باز نمی‌کند‌.
این کارشناس معتقد است این گران شدن‌های ناگهانی بیشترین ضربه را به بیماران می‌زند، توان بیمه‌های بازنشستگی را کاهش می‌دهد و همین امر باعث کاهش سلامت جمعی جامعه می‌شود و دسترسی نیازمندان به دارو را از قبل محدودتر می‌کند‌. او همچنین به این نکته اشاره کرد در هر صورت با افزایش قیمت دارو مخالف است و دولت باید فکری به حال ثبات اقتصادی کشور در طولانی‌مدت کند‌.
در پایان مهم‌ترین بحثی که مطرح می‌شود فقدان یک استراتژی در حوزه کلان اقتصادی در کشور برای تنظیم بازار و تعادل سیاست‌های مقطعی است که هم مردم و دولت دچار مشکل نشوند و راه‌حلی برای حل معضلات و مشکلات اقتصادی مردم ایجاد شود‌.