غلبه بر تحریم با پیشتاز ی بخش‌خصوصی



شامگاه دیروز، در سلسله دیدارهای رمضانی رئیس جمهوری جمعی از اساتید و فعالان اقتصادی کشور در فضایی صمیمی با رئیس جمهوری دیدار و گفت‌و‌گو کردند. در این دیدار، علاوه بر حجت‌الاسلام حسن روحانی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، وزرای اقتصاد و صنعت، معدن و تجارت، معاون اقتصادی و رئیس دفتر رئیس جمهوری نیز حضور داشتند، به گفت‌و‌شنود میان فعالان اقتصادی و اساتید اقتصادی شاخص و اعضای دولت و بحث درباره مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی کشور گذشت.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، روحانی در این نشست پس از شنیدن سخنان حاضران، واگذاری امور و بنگاه‌ها به بخش خصوصی را یکی از مهم‌ترین ابزارها برای کاهش و مهار فشار امریکا عنوان و تصریح کرد که امریکایی‌ها امروز و در ظاهر مدعی هستند که قصدشان فشار به دولت ایران و کمک به مردم ایران است و اگر ما یک بخش خصوصی فعال داشته باشیم این حربه از دست امریکا خارج خواهد شد. وی همچنین برون‌گرایی اقتصاد ملی را از الزامات و سیاست‌های اصلی نظام دانست و با بیان اینکه اگر کنار هم باشیم، هر تحریمی را به فرصت تبدیل خواهیم کرد و بخش خصوصی قادر است حربه تحریم را خنثی و فرصت‌سازی کند، تصریح کرد: دروغ می‌گویند که هدفشان از تحریم‌ها مردم ایران نیست؛ آنان ملت ما را هدف گرفته‌اند.



حمایت همزمان از سرمایه‌گذار خارجی و صادرات ملی
رئیس شورای اقتصاد با اشاره به اینکه برای پیشرفت، باید همزمان از سرمایه‌گذار خارجی و صادرات ملی حمایت شود، گفت: به سرمایه گذاران ایرانی داخل و خارج کشور، باید اولویت و اطمینان خاطر داد.
روحانی با بیان اینکه دولت یازدهم از آغاز کار بخش قابل توجهی از تمرکز خود را صرف مسأله اقتصاد کرد، افزود: دولت از ابتدا رسیدگی به مسائل حوزه سیاست داخلی، سیاست خارجی، مسائل فرهنگی و دیگر مسائل را نیز مورد توجه قرار داد، اما از آنجا که وضعیت اقتصاد کشور، عادی نبود، دولت تمرکز زیادی را صرف مسائل بخش اقتصاد کرد تا بتوانیم وضعیت را در این حوزه به حالت عادی بازگردانیم.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه در این راستا در بعضی از زمینه‌ها موفقیت‌های خوبی به دست آوردیم و در بعضی زمینه‌ها موفقیت‌ها در سطح متوسط بود، افزود: با توجه به نیاز کشور و تبیین برنامه‌های بلندمدت برای دستیابی به رشد اقتصادی 8 درصد، نیاز به جذب سرمایه قابل توجهی داشتیم؛ در 4 سال دولت یازدهم به‌طور متوسط بیش از 4 درصد رشد اقتصادی سالانه داشتیم که اگر چه خوب بود اما با هدف‌گذاری انجام شده فاصله داشت، اما در زمینه سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه برآیند کلی منفی بود و رقم جذب سرمایه‌گذاری در این 4 سال منفی 1.8 دهم درصد بود.
وی اظهارکرد: در زمینه اشتغال، دولت توفیقات نسبی داشت و به عنوان مثال رقم اشتغال خالص ایجاد شده در سال گذشته اندکی کمتر از 800 هزار شغل بود، اما با وجود این، باز هم در زمینه رفع بیکاری جوانان، آمارها وضعیت خوبی را نشان نمی‌دهند و نیاز به تلاش بیشتری داریم. رئیس جمهوری با بیان اینکه دولت از ابتدا توجه زیادی را صرف بهبود اقتصاد و معیشت مردم کرد، ادامه داد: دولت در این زمینه هم به تولید و رشد شتابان اشتغالزا توجه کرد و هم در زمینه عدالت در توزیع و گسترش عدالت اجتماعی و فقرزدایی، گام‌های خوبی برداشت و اجازه نداد یکی از این دو فدای دیگری شود.

تجربیات تلخ تحریم بزرگ
روحانی اضافه کرد: ما در سال‌های 90 و 91 دچار یک تحریم بزرگ شدیم، اما نتوانستیم از آن تجربه تحریم استفاده خوبی بکنیم و در داخل کشور، متأسفانه رانت و فساد بوجود آمد. به جای استفاده مناسب از فرصت‌ها، بخش‌ها و نهادهایی را وارد اقتصاد کردیم، به خیال اینکه می‌توانیم با کمک آنها مسائل اقتصاد را حل کنیم. شرایط در بخش واردات ما مناسب نبود، از همین‌رو امروز باید حواسمان را بیشتر جمع کنیم تا کالاهایی که در بخش تولید، نقش و تأثیری نداشته و مورد مصرف عامه نیستند، در اولویت واردات نباشد. وی با تأکید بر اینکه باید امروز از تجربه تحریم در سال‌های 90 و 91 استفاده کنیم، گفت: البته امروز شرایط مثل سال‌های 90 و 91 نیست، چرا که آن زمان ما از سوی سازمان ملل و براساس قطعنامه‌های شورای امنیت تحت یک تحریم عمومی، از جانب همه کشورها بودیم و در ظاهر منزوی شده و در صحنه سیاسی تنها مانده بودیم؛ اما امروز، این طرف مقابل و بدخواه ماست که منزوی شده است. رئیس جمهوری اضافه کرد: امروز به جز چند کشور، اکثریت قاطع کشورها، بدخواهی امریکا در مقابل ایران را محکوم کرده و جمهوری اسلامی ایران از یک حمایت حقوقی بین‌المللی و پشتوانه گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برخوردار است و این موضوع اثبات ادعاها علیه جمهوری اسلامی ایران را سخت می‌کند.

الزامات موفقیت در برابر فشارهای جدید
روحانی گفت: البته با وجود این باید از فرصت پیش رو به درستی استفاده کنیم؛ امروز شرایط تغییر کرده و اگر درست عمل کنیم، می‌توانیم از این شرایط تغییر یافته به نفع کشور استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه اولین زمینه‌ای که باید به آن ورود کنیم، واگذاری تصدی بنگاه‌هاست، اظهارکرد: به یک بخش خصوصی فعال نیاز داریم تا حربه اصلی فشار امریکا را از دست آن خارج کند. امریکایی‌ها امروز و در ظاهر مدعی هستند که قصدشان فشار به دولت ایران و کمک به مردم ایران است و اگر ما یک بخش خصوصی فعال داشته باشیم این حربه از دست امریکا خارج خواهد شد، چرا که فشار به بخش خصوصی کشورمان برای آنان سخت‌تر از فشار به بخش دولتی است. روحانی با تأکید بر اینکه بخش خصوصی باید به‌طور جدی وارد صحنه شود، خاطر نشان کرد: البته دولت هم باید به بخش خصوصی کمک کند و در این زمینه باید به تولیدکنندگان اطمینان لازم را بدهیم تا بتوانند از منابع ارزی صندوق توسعه ملی استفاده کنند.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه در ستاد اقتصادی دولت نظر جمع کارشناسان و صاحبنظران اقتصاد اعمال می‌شود، گفت: معتقدم باید به نظر جمع عمل کنیم. به عنوان مثال در زمینه قیمت ارز معتقدم حداقل قیمت قطعی ارز تا پایان دولت دوازدهم مشخص باشد که مثلاً در هر سال چه میزان تغییر خواهد داشت. در هر صورت تأکید دارم که به بخش خصوصی و حداقل به بخش تولید در زمینه قیمت ارز در سال‌های آینده اطمینان بدهیم تا بتوانند راحت‌تر از منابع ارزی صندوق توسعه استفاده کنند.

بنگاه‌های تخصصی در اختیار غیرمتخصصان
 روحانی با بیان این‌که باید بخش خصوصی واقعی را وارد عرصه بنگاه‌داری کنیم، افزود: یکی از کارهای مهمی که مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بعد از جنگ انجام داد، همین تقویت بخش خصوصی بود و پس از آن نیز مقام معظم رهبری با تدوین و ابلاغ سیاست‌های کلی خصوصی‌سازی اجرای آن را به شرط اجرای صحیح، انقلاب اقتصادی توصیف کردند؛ اما متأسفانه نتیجه اجرا این شد که ما عملاً یکسری نهادهای غیرتخصصی را به میدان آوردیم و بنگاه‌های تخصصی را در اختیار آنان قرار دادیم که مشکلات زیادی را هم ایجاد کرد. رئیس جمهوری اظهارکرد: امروز فرصت مناسبی در اختیار ماست و در جلسات دولت و دیگر جلساتی که مسئولان حضور دارند، همواره به دستگاه‌ها تأکید می‌کنم که باید بنگاه‌های زیرمجموعه خود را هر چه سریع‌تر واگذار کنند و حتی برای بعضی از آنها زمان تعیین کرده‌ام تا در سال‌های 97 و 98 بنگاه تحت نظر خود را به بخش خصوصی واقعی واگذار کنند.
روحانی افزود: مسأله دوم پس از واگذاری تصدی‌گری‌های دولتی برون‌گرایی است. وقتی الگوی رشد سایر کشورها را می‌بینیم، در می‌یابیم که تا وقتی که سیاست برون‌گرایی را در پیش نگرفتند و دروازه‌های اقتصاد ملی شان را به روی جهان باز نکردند، موفق نبودند.
روحانی گفت: سیاست کلی نظام یک تصمیم و یک جمله است و تفصیل ندارد، اگر این تصمیم را گرفتیم و اجرا کردیم، می‌توانیم کشور را متحول کنیم.
رئیس جمهوری با اشاره به این‌که بخش خصوصی باید فعال‌تر از گذشته در عرصه اقتصاد کشور حضور داشته باشد، گفت: همواره به دوستان خود در دولت گفته‌ام و می‌گویم که با بخش خصوصی مشورت کنید، چرا که شما به واسطه تحصیلات آکادمیک و حضور در پست‌های مدیریتی امروز در این سمت‌ها قرار دارید و این فرق دارد با کسی که خودش در صحنه تجارت و کار حضور داشته و تمام تجارب را کسب کرده است.
وی با تأکید بر این‌که باید از تجربه بخش خصوصی استفاده کنیم، اظهارکرد: در زمینه طرح نوسازی بافت‌های فرسوده هر چه قدر با دولتی‌ها جلسه داشتیم نتوانستیم به نتیجه برسیم و در نهایت از بخش خصوصی دعوت کردیم و از آنان راه‌حل خواستیم و وقتی آنان پیشنهادات خود را ارائه کردند، دیدیم که حرف آنان درست و حتی معکوس آن چیزی بود که مسئولان بخش دولتی می‌گفتند.
روحانی با اشاره به این‌که دولت در راستای توسعه همکاری‌ها با کشورهای مختلف و همسایگان برنامه‌ریزی و تلاش‌های گسترده‌ای کرده است، اظهارکرد: انعقاد قرارداد با اتحادیه‌های منطقه‌ای و همکاری‌ها و تجارت با سایر کشورها بوسیله پول ملی در این راستا بوده و امور را تسهیل می‌کند.
رئیس جمهوری تأکید کرد: ما باید صادرات را افزایش دهیم و گرنه کشور پیشرفت نمی‌کند و باید دروازه‌ها را نیز برای حضور سرمایه‌گذاران بگشاییم.
روحانی افزود: متأسفانه امروز برخی از این‌که بعضی شرکت‌های خارجی نمی‌توانند در ایران سرمایه‌گذاری کنند، خوشحال هستند و با خوشحالی اعلام می‌کنند که فلان شرکت از ایران رفته است و تصور می‌کنند که اگر یک شرکتی برود، دوباره نوبت به آنان خواهد رسید؛ در حالی که نباید اجازه دهیم اشتباهات سال 90 و 91 در اقتصاد کشور تکرار شود.
رئیس جمهوری با اشاره به ضرورت توجه به بهبود محیط و فضای کسب و کار، گفت: با بهبود محیط کسب و کار سرمایه داخلی و خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور، جذب خواهد شد و اگر بتوانیم به سرمایه‌گذار ایرانی، نسبت به سرمایه‌اش اطمینان بدهیم، بسیار حائز اهمیت است. روحانی با بیان این‌که یکی از مواردی که در جلسه اقتصادی سه قوه دنبال می‌کنیم این است که ایرانی‌هایی که خارج از کشور هستند، بتوانند، بیایند و در کشور سرمایه‌گذاری کنند، افزود: متأسفانه برخی از مقررات مانع رشد اقتصادی هستند و باید این مقررات را از میان برداریم و برخی مقرراتی که نیاز داریم را ایجاد کنیم.
وی خاطر نشان کرد: اگر همه دست به دست هم بدهیم و با هم مشارکت و همکاری داشته باشیم، تحریم می‌تواند به نفع ما باشد و اگر از هم فاصله بگیریم، تحریم‌ها می‌توانند به ضرر ما تمام شوند.
رئیس جمهوری تأکید کرد: باید از تجربه هم استفاده کرده و یکدیگر را یاری کنیم و بخش خصوصی می‌تواند با تلاش خود حربه اقتصادی دشمن را کند کند تا بتوانیم از این مسیری که امروز کمی دشوار شده عبور کرده و تحریم را به فرصت تبدیل کنیم. پیش از سخنرانی رئیس جمهوری، مهندس شافعی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی با قدردانی از موضع‌گیری هوشیارانه دولت در مقابل خروج امریکا از برجام و بیان این‌که مردم و بخش خصوصی از این تصمیم حمایت خواهند کرد، بر لزوم اعتماد بیشتر به منابع، ظرفیت‌ها و فرصت‌های داخلی کشور و جلوگیری از فرار یا انحراف سرمایه به بخش‌های غیرمولد اقتصادی تأکید کرد.
مهندس رضا خیامیان رئیس هیأت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران با اشاره به توانمندی بالای صنعت نفت کشور بویژه در سطوح پائین‌دستی، اظهارکرد: بخش خصوصی در صنعت نفت به‌طور کامل آماده تأمین تمام نیازهای کشور است و این نتیجه اعتماد به جوانان و صنعتگران ایرانی است. مهندس علی فاضلی رئیس اتاق اصناف ایران با پیشنهاد تشکیل کمیته مشترک سه اتاق کشور، برای بهبود و تسریع فرآیند واگذاری بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی، خواست که به تأمین سرمایه در گردش نظام توزیعی کشور بیش از پیش کمک شود.
دکتر فرشاد مؤمنی عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی هم با بیان این‌که اقتضائات شرایط جدید، برنامه‌های ویژه‌ای برای افزایش تقویت بنیه تولید ملی می‌طلبد، خواستار تلاش دولت و نهادهای ذیربط در راستای ایجاد محدودیت برای واردات کالاهای لوکس و تجملی، مبارزه قاطع‌ با فساد، قاچاق، رانت و عدم شفافیت در مناسبات اقتصادی و بسط فرصت‌های شغلی مولد در کشور شد. محمدرضا انصاری رئیس شورای هماهنگی تشکل‌های مهندسی، صنفی و حرفه‌ای کشور نیز استفاده مناسب از ظرفیت‌های تبصره 19 قانون بودجه برای طرح‌های نیمه تمام را موجب جهش قابل توجه در اشتغال، عنوان و اظهارکرد: بخش خصوصی آمادگی لازم برای همراهی در اجرای بهینه طرح نوسازی بافت‌های فرسوده را دارد.
همچنین مهندس بهمن عبداللهی رئیس اتاق تعاون ایران، با اشاره به سیاست اخیر دولت در یکسان‌سازی نرخ ارز، آن را مورد حمایت و باعث ثبات در محاسبه نرخ تمام شده عنوان کرد و افزود: برای توانمندسازی بخش خصوصی و تعاونی باید با استفاده از منابع قانونی از جمله در زمینه واگذاری بنگاه‌ها، این بخش‌ها حمایت شوند.
خانم مهندس فریال مستوفی، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق ایران نیز با تأکید بر این‌که بخش خصوصی آمادگی دارد و باید سکاندار اقتصاد کشور باشد، گفت: اتاق بازرگانی با همکاری مراجع تخصصی بین‌المللی، در حال تدوین شاخص‌هایی برای شفافیت‌های بیشتر در اقتصاد ملی است.