اتمام حجت با اروپا

آرمان- محمدحسین جعفری: مواضع اخیر سیاستمداران کاخ سفید علیه ایران، این کشور را با چالشی چندگانه مواجه کرده است. ترامپ و تیم همراهش با این تصور که این‌بار نیز همچون بسیاری از موارد دیگر اروپا پیرو سیاست‌های آمریکا خواهد بود، اقدام به خروج یک‌جانبه از برجام کرد در حالی که برخلاف گذشته با واکنش متفاوت متحدان خود در اروپا مواجه شد. از طرف دیگر عدم همراهی دوستان اروپایی ترامپ از سیاست‌های کاخ سفید، دولت‌مردان آمریکا را مجبور کرد تا در مقابل اروپا نیز از دیپلماسی زبان تهدید در جهت رسیدن به اهداف خود استفاده کنند. بر اساس سیاست‌هایی که واشنگتن در پیش گرفته است شرکت‌ها و اشخاص حقیقی و حقوقی اروپا اگر مایل به همکاری با ایران در زمینه‌های اقتصادی و تجاری باشند، توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا جریمه خواهند شد. این رویکرد تهدیدی ترامپ باعث شد اروپا در اقدامی هماهنگ تلاش کند از حیثیت و جایگاه خود در عرصه بین‌المللی دفاع کرده و با مطرح کردن دوباره قانون مسدود کننده 1996 در مقابل آمریکا ایستادگی کند.
به دنبال اجماع جهانی!
مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده سیاست آمریکا در قبال ایران را ایجاد اجماع جهانی علیه کشورمان خواند. وی مدعی شد: در مورد ایران، استراتژی ما ایجاد یک اجماع جهانی است که از ایران بخواهد کاری را که همه کشورها از آنها انتظار دارند، انجام دهند. یعنی مانند یک ملت عادی رفتار کنند.
ورشو متحد واشنگتن


به گزارش رویترز، جک زاپوتوویز وزیر خارجه لهستان گفت: در حالی که اتحادیه اروپا در مورد چگونگی برخورد با تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی تصمیم‌گیری می‌کند، باید به نگرانی‌های امنیتی آمریکا که به خروج از توافق هسته‌ای منجر شد توجه بیشتری داشته باشد. وزیر خارجه لهستان گفت: ورشو که یک متحد بی‌قید و شرط واشنگتن است اما هنوز تصمیمی درباره بازگشت محدودیت‌ها نگرفته‌است. این تصمیم به طور بالقوه دارای پیچیدگی‌هایی است که نیاز به حمایت ۲۸ عضو اتحادیه اروپا دارد. وی گفت: ما باید فکر کنیم. هنوز زمان باقی است. این به آن معنا نیست که ما حس نمی‌کنیم بخشی از اتحادیه اروپا در این مبحث هستیم. ما هنوز منتظریم ببینیم سایر اعضای اتحادیه چطور عمل می‌کنند. بر اساس گزارش رویترز، ورشو به دنبال دریافت ضمانت‌های امنیتی از آمریکا به عنوان سیاست بازدارندگی در برابر روسیه است.
استراتژی تخیلی ترامپ
سوزان مالونی، کارشناس و تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در مؤسسه تحقیقاتی بروکینگز، با اشاره به استراتژی جدید آمریکا در قبال ایران اظهارداشت: اینکه اصلا استراتژی نیست، بلکه مجموعه‌ای از تفکرات خیالی است که در پوشش ظریفی از حجاب تغییر نظام در ایران پیچیده شده است. به گفته مالونی، البته چندین و چند ایراد دیگر در مورد استراتژی اعلامی پمپئو در مورد ایران وجود دارد؛ اما صرف‌نظر از وجود یا عدم احتمال مذاکرات مجدد هسته‌ای با ایران، گزاره‌های مرکزی سخنان پمپئو درباره هرگونه دیپلماسی واقعی با ایران را می‌بندد. این مسأله وضعیت پیش‌آمده بر سر دیپلماسی و تجارت میان آمریکا و متحدان سنتی خود را بدتر از قبل می‌کند. به گفته سوزان مالونی، درخواست‌های مطرح‌ از سوی پمپئو در این سخنرانی، وجهه بی‌پرده از یکه‌تازی و حداکثرخواهی است که نه ‌تنها در برابر ایران جوابگو نیست، بلکه غیرقابل ‌پیش‌بینی است و برای مجموعه‌ای از منافع و متحدان ایالات‌ متحده نیز نتیجه معکوس دارد.
ناآگاه از سیاست
به گفته مالونی، آلترناتیو در نظر گرفته‌شده از سوی ترامپ برای توافق هسته‌ای ایران، بن‌بستی است که متحدان آمریکا را با این کشور بیگانه می‌کند، شرکای مهمی چون روسیه و چین را نادیده می‌گیرد و سیاست خارجی آمریکا را از حداقل تظاهر به حمایت‌های چندجانبه جهانی و اهداف واقع‌گرایانه دور می‌کند؛ چیزی که بدترین نوع تلف کردن اهرم‌های فشار و رهبری آمریکاست. تحلیلگر مؤسسه بروکینگز در ادامه مطلب خود درباره بی‌پروا و ناپخته خواندن دونالد ترامپ می‌گوید: برای رئیس‌جمهوری با بلندپروازی‌های بی‌پروا و فهم و درک ناپخته از سیاست بین‌الملل، زیاده‌خواهی قطعا جاذبه‌ای قابل‌درک دارد. رئیس‌جمهور اوباما با ایران به دنبال چانه‌زنی محدود در چارچوب تعامل دیپلماتیک مشخص بود که اولین بارقه‌های آن در آخرین روزهای جورج بوش شروع ‌شد. از نگاه مالونی، این رفتار اوباما، محاسبه‌ای پراگماتیک خالص و ناشی از ضرورت درک تهدید هسته‌ای ایران و فقدان‌ همراهی متحدان آمریکا در نگاه مشترک به این مسأله بود. از نگاه وی، ترامپ چندان محدودیت‌های چانه‌زنی با ایران در جنبه‌های مختلف را احساس نمی‌کند.
عبور آمریکا از روی متحدانش
مالونی می‌گوید: پمپئو کاملا مشخص کرد که آمریکا برای رسیدن به اهدافش در مورد ایران به ‌راحتی از روی متحدان اروپایی رد می‌شود. با این ‌حال بر این باور دارد که قدرت سیستم مالی ایالات ‌متحده، فراتر از همه حاکمیت‌های فرمالیستی حرکت می‌کند و درنهایت خشم اروپایی‌ها هم نمی‌تواند در برابر این اهرم و فشار مالی ایستادگی کند. اما هزینه‌ها برای پرستیژ و نفوذ آمریکا بسیار بیشتر خواهد بود. تحلیلگر بروکینگز نتیجه می‌گیرد، خروجی این رویه آن است که ترامپ به توافق بهتر و بزرگ‌تر خود نمی‌رسد و امید مشاورش برای تغییر رژیم در ایران‌ هم برآورده نخواهد شد.
اتمام حجت ایران با اروپا
 از سوی دیگر معاون سیاسی وزارت امور خارجه گفت: اگر احساس کنیم که مذاکرات به سمت فرسایشی شدن می‌رود یا وقت تلف کردن است، طبیعتا به مذاکرات ادامه نخواهیم داد. سیدعباس عراقچی درباره مذاکره با اعضای حاضر در برجام، اظهار داشت: از کشورهای اروپایی خواسته شد تا نسبت به تامین خواسته‌های ایران در برجام، بدون حضور آمریکا اقدام کنند و پیشنهادات، راهکارها و راه حل‌های عملیاتی خود را به همراه تضمین‌های مربوطه به ایران ارائه کنند تا بتوانیم تصمیم بگیریم. معاون سیاسی وزارت امور خارجه بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران هنوز تصمیم نگرفته که آیا در برجام باقی می‌ماند یا خیر و تصمیم گیری در این زمینه منوط به مذاکرات چند هفته آینده است که با اعضای حاضر برجام خواهیم داشت. وی در پاسخ به این سوال که آیا وزارت کشور اقدامی برای جلوگیری از فرسایشی شدن مذاکرات خواهد داشت، افزود: مسلما وزارت خارجه منافع ملت ایران را در نظر می‌گیرد و اگر احساس کنیم که مذاکرات به سمت فرسایشی شدن می‌رود یا وقت تلف کردن است، طبیعتا به مذاکرات ادامه نخواهیم داد. عراقچی ادامه داد: تا زمانی که احساس کنیم مذاکرات در مسیر مناسبی حرکت می‌کند و محدوده زمانی ایران را رعایت می‌کنند، به مذاکرات ادامه می‌دهیم. معاون وزیر امورخارجه در پاسخ به این سوال که آیا عدم الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم و FATF منجر به اتمام برجام می‌شود یا خیر، گفت: این موضوعات هیچ ربطی به یکدیگر ندارند.