روزنامه جهان صنعت
1397/03/05
آسیب‌شناسی توسعه صنایع غذایی در گزارش «جهان‌صنعت»
حضور صنایع مختلف جهان در بازارهای رقابت، نشان از اهمیت ویژه این بخش بزرگ در توسعه اقتصاد و ضرورت حضور در مجامع بین‌المللی دارد. صنعت غذایی یکی از همین صنایع مهم رقابتی است. یکی از مهم‌ترین مسایل موردتوجه دنیا و کشورمان دسترسی به منابع سالم مواد غذایی است. صنعت غذا در کشور با کمترین هزینه، نقش بسزایی در کارآفرینی و اشتغال دارد که تاثیر زیادی در ارتقای ارزش افزوده در بخش کشاورزی را شامل میشود، با توجه به اینکه در ایران و در بخش کشاورزی پتانسیلی با ظرفیت بالای بهره‌بردار وجود دارد، متاسفانه در ایران متناسب با این ظرفیت به آن بها داده نمی‌شود که به دنبال آن در تعریف صنایع تبدیلی می‌توان به مجموعه فعالیت‌های صنعتی که با فرآوری محصولات کشاورزی از طریق تغییرات فیزیکی و شیمیایی، ذخیره‌سازی، بسته‌بندی و توزیع، به تبدیل و نگهداری آنها کمک می‌کند، اشاره کرد.این در حالی است که کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور و تامین‌کننده 80 درصد نیاز‌های غذایی و یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی، یک‌سوم اشتغال و... است. صنایع کشاورزی با توجه به آثار مستقیم و غیرمستقیمی که در بخش کشاورزی بر جای میگذارد، در شکوفایی کشورها به ویژه اقتصاد کشورهای در حال توسعه نقش بسزایی دارد و شناخت نقاط قوت، فرصت‌ها و نیز مشکلات و تنگنا‌های آن می‌تواند کشور را به چشم‌اندازهایی روشن‌تر در بخش کشاورزی و صنایع وابسته به آن رهنما شود.
الزامات توسعه صنایع
در همین رابطه پاپی‌زاده، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی چنین معتقد است: کشورمان در صورت حمایت قابلیت صادرات را دارد. این در حالی است که صنایع غذایی، رقابت‌‌پذیری خود را به دلیل نبود شرایط مناسب برای تولید از دست داده است. به گفته وی کمی سود مناسب در صنایع غذایی کاهش رونق در این صنایع را به دنبال داشته است. قیمت تمام شده در صنایع غذایی رقابتی نیست و این بخش از تولید نیازمند حمایت ویژه دولت است. به گفته پاپی‌زاده، صنایع غذایی نیاز به مدیریت و همراهی و همگامی دارد، چون باید با طراحی راهکارهای مناسب، کاهش ضایعات، بالا بردن بهره‌وری، کاستن قیمت تمام شده، افزایش توان تولید، عرضه محصولات جدید و ارزش افزوده بیشتر را امکان‌پذیر سازند. وی یادآور شد: در بسیاری از واحدهای صنایع غذایی از قدیمی‌ترین ماشین‌ها تا جدیدترین آنها مشاهده میشود. در بسیاری از این واحدها که ماشین‌آلات قدیمی و حتی نیمه‌خودکار هستند نه تنها بازدهی مطلوب نیست بلکه همواره هزینه تعمیرات بالایی نیز تحمیل میشود. خرید ماشین‌آلات جدید نیز با نرخ گران ارز برای بسیاری از این واحدها دشوار و حتی غیرممکن به نظر می‌رسد.
ماشین‌آلات بخش تولید در کشور فرسوده و مصرف انرژی آنها بسیار بالاست و از آنجا که از فناوری روز در بخش تولید استفاده نمی‌شود، کشور در تولید انبوه از دیگر کشورها عقب مانده است. عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس یادآور شد: آسیب‌پذیر بودن محصولات کشاورزی و دامی که مواد اولیه صنایع غذایی را تشکیل می‌دهد از جمله نگرانی‌های مدیران این صنعت است.
وی ادامه داد: بدون تردید ایجاد صنایع تبدیلی یکی از سودمندترین ارتباطات بین دو بخش صنعت و کشاورزی است. این صنایع غذایی بیش از ۸۵ درصد صنایع تبدیلی و تکمیلی مربوط به بخش کشاورزی را تشکیل می‌دهد و با توجه به آثار مستقیم و غیرمستقیم این صنایع از نظر تولید و اشتغال که در بخش کشاورزی بر جای میگذارد و موجب رشد و شکوفایی، در سطح کلان اقتصاد می شود. عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس گفت: اهمیت صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی را زمانی بیشتر درمی‌یابیم که توجه کنیم بعد از صنایع سنگین، صنایع غذایی از نظر وسعت و گستردگی، دومین مقام را در جهان داراست.
زدودن قوانین زائد از صنایع
زهرا سعیدی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص مشکلات صنایع غذایی عنوان داشت: گسترش صنعت غذا با تثبیت سطح درآمد و افزایش سود کشاورز به‌طور غیرمستقیم کشاورزان را در جهت توسعه بخش کشاورزی بهره‌مند می‌کند. به گفته وی، راهکار مناسب برای به دست گرفتن بازار در عرصه داخل شامل بالا رفتن سطح زندگی مردم، بهبود نسبی رفاه اجتماعی و غیره است که می‌تواند باعث رونق بازار محصولات غذایی در عرصه ملی شود. در عرصه بازار خارجی بهبود بسته‌بندی و کیفیت مناسب و مهمتر از آن کاهش قیمت تمام‌شده باعث خواهد شد تولیدکنندگان داخلی بتوانند بازارهای منطقه و فراتر از آن را به‌دست بگیرند. در نتیجه با تمام توان باید به سوی تغییر نگرش جامع به صنعت غذای کشور حرکت کنیم و بهتر است در این زمینه از تغییر نگرش در کلیه سطوح جامعه اعم از تولیدکننده و مصرف‌کننده آغاز کنیم. سعیدی ادامه داد: از سوی دیگر فضای کسب‌وکار درهر حوزه‌ای متفاوت است. این محیط برای فعالان اقتصادی حوزه صنعت غذایی و دیگر صنایع باید محیطی بی‌تنش و سالم و با کمترین چالش باشد اما در این حوزه با قوانین متعدد و متکثر روبه‌رو هستیم؛ باید قوانین حوزه صنعت غذایی جامع، مانع و کامل باشد و باید دسترسی به منابع آسان و راحت باشد. سعیدی اشاره داشت: در سالیان اخیر روند پیشرفت و توسعه صنعت غذا در کشور به دلیل موانع داخلی و خارجی با مشکلات جدی مواجه و ضرر و زیان‌های سنگینی بر سرمایه‌گذاران تحمیل شده است. به گفته وی، اگر این موانع نبود صنعت غذا امروز در اوج قرار داشت و به خوبی می‌توانست در بازارهای بین‌المللی خوش بدرخشد. قوانین و مقررات دست و پاگیر داخلی صنعت غذا را گرفتار کرده است، قوانین دست و پاگیر، بوروکراسی کاذب و فساد اداری موجبات دلسردی تولیدکنندگان را در جامعه فراهم می‌کند و می‌طلبد با رفع موانع، انگیزه تولید در جامعه تقویت شود.
نگاه منطقی به موضوع
بر همه روشن است مسیر توسعه فراز و فرودهایی دارد که قطعا افراد درگیر، آن را بهتر از هر کسی می‌شناسند؛ با این توضیح در صنایع غذایی نیز اگر به دنبال رشد و توسعه هستیم باید در تصمیم‌گیری‌ها افرادی حضور داشته باشند که از نزدیک با موانع و کاستی‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند و بر ظرفیت‌ها و پتانسیل‌ها تسلط دارند. برای پایداری در تولید باید چند مولفه اصلی را حفظ کرد. حضور در بازارهای بین‌المللی، توسعه صنعت، به‌روزرسانی علم و فناوری و از همه مهمتر شناخت ظرفیت‌های خودمان است. کشور در موقعیتی قرار دارد که هر وقت‌کشی در شناخت این موارد می‌تواند به قیمت گزافی تمام شود و وضع تولید و صادرات را از این هم بدتر کند. تعلل در گسترش برند‌های تجاری و تقویت صنعت، تولیدکننده را نشانه گرفته و این به معنای باخت صددرصد تولید است.
سایر اخبار این روزنامه
وزارت ارتباطات فرافکنی می کند؛
سازمان میراث فرهنگی قلعه باستانی ساسانیان را از سپاه می‌خرد؛
ضرورت ایجاد آشتی ملی در جامعه
استانبول میزبان فینال لیگ قهرمانان ۲۰۲۰
آمادگی بی‌چون و چرای «اون» برای دیدار
چرایی بن‌بست عرضه‌های اولیه
جزییات قیمت مسکن در ۲۲ منطقه تهران
دستورالعمل‌های ناقص و ناکافی ارزی
من به جای رامبد جوان هم گریه می‌کنم!
شیرموز در صرافی!
تعاملات بانکی در معرض خطر
آسیب‌شناسی توسعه صنایع غذایی در گزارش «جهان‌صنعت»
سازماندهی برای گسترش منافع آمریکا
احتمال تغییر در سیاست‌های برجامی اروپا
در دیدار روسای جمهور روسیه و فرانسه مطرح شد
امیر پوردستان: نیروهای مسلح ایران غافلگیر نمی شوند
آمانو در اولین نشست کمیسیون برجام بدون آمریکا
مذاکره، تنها راه‌حل مشکلات
