مردم چقدر با سرودهای تیم ملی برای جام‌جهانی فوتبال روسیه ارتباط برقرار کرده‌اند؟

تو اهل کجایی؟ من فوتبالی‌ام!
فاطمه امین‌الرعایا
دیگر چیزی به برگزاری مسابقات جام‌جهانی فوتبال باقی نمانده است و همه به طریقی به دنبال ایجاد همبستگی و روحیه برای نتیجه‌گیری بهتر تیم ملی کشورمان در این مسابقات هستند. در همین راستا سرود‌هایی هم برای تهییج تیم ملی و مردم ساخته شده‌اند؛ سرودهایی که با نظرات موافق و مخالف بسیاری از صاحب‌نظران همراه بود. اما نظر مردم درباره این سرودها چیست؟ آیا با آنها ارتباط برقرار می‌کنند؟
روزهای پایانی اردیبهشت، آهنگ «یازده ستاره»، سرود رسمی تیم ملی فوتبال کشورمان در مسابقات جام جهانی 2018 روسیه با ترانه احسان افشاری، آهنگسازی بابک زرین و خوانندگی سالار عقیلی همزمان با آیین بدرقه تیم ملی فوتبال رونمایی شد. «ای جان و ای جانانِ من، ای عشق جاویدان من، نامت طنین‌انداز شد، ایرانِ من ایرانِ من، تاریخ از روز ازل شعری که می‌خواند تویی، آن سوی برد و باخت ها، نامی که می‌ماند تویی ...»؛ این بخشی از ترانه سرود رسمی تیم ملی فوتبال برای جام جهانی است. اثری که سالار عقیلی درباره آن به مهر گفته است: «از همان روز نخست تولید این اثر سعی کردیم از اِلمان‌های فرهنگی، هنری و ادبیات غنی کشورمان ایران در آن استفاده شود و ادبیاتی که احسان افشاری در این اثر به کار برده‌ قابل توجه است. شاید عده ای انتظار داشتند ما برای این ترانه از اشعار سخیف استفاده کنیم ولی شعر ما بیانگر ادبیات و فرهنگ کشور ما است و سعی کردیم از تمامی این نشانه ها که فرهنگ کشور و موسیقی فاخر ایرانی را در خود دارد استفاده کنیم.» یک کاربر شبکه‌های مجازی در واکنش به این سرود نوشته است: «اگه تیم محل ما رو می‌فرستادن واسه مسابقات جام رمضان این آهنگ سالار عقیلی که واسه تیم ملی خونده واسش نامناسب بود»، کاربر دیگری نوشته است: «آهنگى که سالار عقیلى واسه تیم ملى خونده جوریه که وقتى گوش میدم همش میخوام پاشم برم راى بدم و حماسه بیافرینم». کاربر دیگری نوشت: «سفارش‌دهندگان سرود تصور کرده‌اند که فوتبال، حماسه ملی است و پیروزی و شکست در آن پیروزی و شکست ملی است. در حالی که فوتبال فقط رقابت ورزشی است و نه پیروزی تیم، حماسه ملی است و نه شکستِ تیم مایه سرافکندگی است.»


تو اهل کجایی؟ من ایرانی‌ام
«وطن می‌تپد روی پیراهنم، چه مانده به جز پرچمم بر تنم، من از سمت ماه و پلنگ آمدم، من از پرچمی با سه رنگ آمدم، من آینده روشن آرشم، مهارم نکن شعله آتشم، درخشیده خورشید بر شانه‌ام، من آماده خلق افسانه‌ام»؛ این مصرع‌ها بخشی از سرود «من ایرانی‌ام» با صدای علیرضا عصار است که تقریبا به طور همزمان با ترانه «یازده ستاره» برای حمایت از تیم فوتبال در جام جهانی روسیه منتشر شد. این سرود هم مانند سرود «یازده ستاره» با واکنش‌های مثبت و منفی زیادی روبه‌رو شد. کاربری در فضای مجازی درباره سرود عصار نوشت: «اینو تو ورزشگاه پخش کنی، باید تماشاگرا میل زورخونه بزنن» اما کاربرانی هم با استقبال از این آهنگ آن را از سرود رسمی بسیار مناسب‌تر دانستند.
فوتبال فقط یک ورزش است، نه حماسه!
یکی از کارکردها و اهداف سرود برای تیم ملی فوتبال، ایجاد شور و هیجان در بین مردم و تماشاچیان فوتبال در روزهای برگزاری تیم ملی است. بابک زرین، سازنده سرود تیم ملی فوتبال به هنرآنلاین گفته است: «سال‌های سال کارهای مختلفی برای جام جهانی تولید شد ولی دیدیم که صرفا برای همان یکی دو ماه بود. ما نوعی موسیقی کار کردیم که حداقل تا چهار سال بعد همه جا پخش شود. دلیل ماندگار نشدن کارهای گذشته برای جام جهانی، شعر بود. زمان همه چیز را ثابت می‌کند. مطمئن هستم «یازده ستاره» را مردم یک‌صدا در ورزشگاه می‌خوانند.» اما آیا مردم با این آهنگساز هم عقیده هستند؟ مریم، 26 ساله هر دو سرود منتشر شده در حمایت از تیم ملی فوتبال را گوش داده است. او درباره این دو سرود به «ابتکار» می‌گوید: هر دو افتضاح بودند! یکی از بهترین‌ سرودهایی که در سال‌های اخیر برای فوتبال خوانده شده و در ذهن‌ها باقی مانده است، آهنگی است که شکیرا، خواننده کلمبیایی برای جام جهانی آفریقا خوانده بود. یکی از دلایل ماندگاری آن ترانه ایجاد شور و احساس و هیجانی است که با فوتبال هماهنگ است. اما دو آهنگی که عصار و عقیلی برای فوتبال روسیه خوانده‌اند فقط حماسی‌اند. آدم احساس می‌کند بعد از این آهنگ‌ها باید یک سریال حماسی- تاریخی پخش شود. به نظر من این کار هم توهین به فوتبال ما است و هم به موسیقی. هر موسیقی جایگاه خودش را دارد، نباید از هر موسیقی‌ در هر زمینه‌ای استفاده کرد.
او ادامه‌ می‌دهد: زمانی که سرود «یازده ستاره» را گوش می‌دادم به دنبال پیدا کردن پیوندی میان شعر ترانه و فوتبال می‌گشتم. این سرود بیشتر حماسی است و از وطن حرف می‌زند. درست است که تیم ملی کشورمان است اما این فقط یک مسابقه ورزشی است! در دوره‌های گذشته هم ترانه‌های مختلفی برای تیم ملی فوتبال‌مان چه در داخل و چه خارج از کشور ساخته شده است. مریم می‌گوید بیشتر ترانه‌های لس‌آنجلسی در خاطرش باقی مانده است. او درباره علت این اتفاق می‌گوید: فکر می‌کنم در داخل کشور سعی می‌شود با سانسور و برخی محدودیت‌ها پیش رفت و همین اتفاق باعث می‌شود آنچه که باید به عرصه ظهور نرسد. در هیچ کدام از چند دوره‌ای که تیم ملی فوتبال‌مان صاحب ترانه رسمی بوده، این ترانه‌ها مورد استقبال مردم قرار نگرفته‌است اما همچنان اصرار بر ساخت سرود با همان رویه است. مریم می‌گوید: نمی‌دانم چرا این اتفاق می‌افتد. شاید چاره دیگری ندارند، چون راه برای‌شان بسته است!
تفکر تصمیم‌گیران باید تغییر کند
شروین 22 ساله هم با مریم هم‌‌نظر است و سرودهای تیم ملی فوتبال را حماسی می‌داند. او به «ابتکار» می‌گوید: این ترانه‌ها مثل این است که در جنگی پیروز شده‌ایم و برای این پیروزی شعر ساخته‌اند. از سوی دیگر با وجود آنکه فوتبال ملی برای همه گروه‌های سنی است اما مخاطب اصلی فوتبال جوانان هستند. بهتر بود در یکی از ترانه‌ها از موسیقی پاپ که مورد علاقه جوانان است و خوانندگان پرطرفدار نسل جوان‌تر استفاده می‌شد. شعرها و سازها هم در این سرودها هیجانی نداشتند و بیشتر حماسی بودند که خیلی ربطی به فوتبال و ورزش نداشتند. این ترانه‌ها نه به فوتبالیست‌ها روحیه می‌دهد و نه به طرفداران.
او هم از میان تمام سرودهایی که برای تیم فوتبال‌مان ساخته شده، یک ترانه‌ لس‌آنجلسی در خاطرش مانده است و درباره اصرار درست‌اندرکاران به استفاده از یک تم تکراری کم‌طرفدار برای سرودهای رسمی فوتبال می‌گوید: به این دلیل که دست‌اندرکاران ساخت این سرودها مخاطب اصلی فوتبال را در نظر نمی‌گیرند. به نظر من این اتفاق به این دلیل است که تصمیم‌گیران این حوزه تغییر نمی‌کنند. شاید هم تفکر تصمیم‌گیری تغییر نمی‌کند. این تفکر باید تغییر کند، نمی‌شود همچنان برای مخاطب دهه 60 ترانه ساخت و انتظار استقبال داشت. باید به جوانان امروزی توجه کرد.
سایر اخبار این روزنامه
لاریجانی: نباید بیش از این به بار دولت اضافه شود «ابتکار» از فرسایش سالانه ۲ میلیارد تن خاک در ایران گزارش می‌دهد خاک‌هایی که بر باد می‌روند «ابتکار» تناقض های گزارش صندوق بین المللی پول و اظهارات رئیس سازمان برنامه و بودجه را بررسی می کند محمدعلی وکیلی شروطی برای توافق نکردن! مردم چقدر با سرودهای تیم ملی برای جام‌جهانی فوتبال روسیه ارتباط برقرار کرده‌اند؟ «ابتکار» از عواقب آشنایی کودکان و نوجوانان با فیلترشکن گزارش می دهد گذر گاه های خطرناک مجاز ی نخستین نشست کمیسیون مشترک برجام بدون آمریکا در وین برگزار شد ایستگاه دوم دیپلماسی برای نجات برجام فرآیند دموکراتیزاسیون رئیس جمهوری: ملت ایران به عنوان ملتی بزرگ و عزیز در دنیا مطرح است لاریجانی: نباید بیش از این به بار دولت اضافه شود لاریجانی: نباید بیش از این به بار دولت اضافه شود لاریجانی: نباید بیش از این به بار دولت اضافه شود لاریجانی: نباید بیش از این به بار دولت اضافه شود