دلالان ارز در پمپ بنزین‌ها

آرمان- فریبا نهاوندی: بعد از التهابات ارزی که از اواخر سال گذشته شروع شده بود، دولت تصمیم به تک نرخی شدن ارز گرفت و اسحاق جهانگیری طی مصاحبه تلویزیونی قیمت هر دلار آمریکا را 42‌هزار ریال اعلام کرد. به‌دنبال این تصمیم بود که خرید و فروش ارز از سوی صرافی‌ها ممنوع و این وظیفه به شبکه بانکی محول شد. اما اخیرا زمزمه‌هایی مبنی بر بازگشایی صرافی‌ها به گوش رسید که در همین راستا، روز گذشته بانک مرکزی به‌طور رسمی با صدور بخشنامه‌ای، عملیات صرافی بانک‌ها را مجدد با اعمال مقررات جدید مجاز دانست. این بخشنامه ارزی مورد استقبال قرار گرفت و از این پس تجار و بازرگانان خود می‌توانند صرافی‌شان را انتخاب کنند. یکی از تصمیماتی که بعد از یکسان سازی ارز از سوی دولت اتخاذ شد، متوجه صرافی‌ها بود که انجام هرگونه معامله ارزی از سوی آنها را ممنوع اعلام می‌کرد. این موضوع مشکلاتی را برای گردشگران خارجی ایجاد کرده بود که در همین راستا، بانک مرکزی اعلام کرد بانک‌ها ارز گردشگران خارجی را می‌خرند. البته هنوز برخی مشکلات دیده می‌شود و تجار و مسافرانی که قادر به تامین ارز خودشان از کانال‌های رسمی نیستند، اقدام به خرید آزاد ارز می‌کنند. در همین راستا خبرگزاری رویترز گزارش میدانی از بازار آزاد تهیه کرده که در این گزارش آمده است: «خارجی‌هایی که در تهران حضور دارند گفته‌اند، آنها ارز را از دلالان در زیرزمین ساختمان‌ها یا پمپ‌بنزین‌ها خریداری می‌کنند. یک تبعه خارجی در این باره گفت: «این کار از خرید مواد مخدر خطرناک‌تر است.»
دستور جدید بانک مرکزی برای معامله در نیما
به‌دنبال تصمیمات ارزی، روز گذشته، بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به شبکه بانکی موارد پنج گانه‌ای درمورد ثبت سفارش با تخصیص ارز بانکی ابلاغ کرد. به گزارش تسنیم، در راستای اجرای تصویب نامه شماره 4353‏‏/ت55300هـ مورخ 22‏‏/1‏‏/1397 هیات وزیران، مبنی بر تعیین سیاست‌های جدید ارزی، مواردی در مورد ثبت سفارش‌هایی که تخصیص ارز آنها به‌صورت «بانکی (نیما)» تائید شده است، ابلاغ می‌شود:  یک) بانک عامل باید نسبت به اخذ تعهد ورود کالا از واردکننده(مشتری) مطابق تبصره چهار بند «ی» بخش اول مجموعه مقررات ارزی و ثبت آن در پرتال ارزی (سامانه تامین ارز) اقدام کند. دو) مسئولیت خرید ارز، به غیراز مواردی که بانک عامل تعهد پرداخت ارز به ذی‌نفع (فروشنده) را دارد، بر عهده واردکننده (مشتری) خواهد بود و واردکننده باید با مراجعه به سامانه جامع تجارت راسا اقدام به تامین ارز از سامانه نیما کند. سه) بانک عامل در مواردی که تعهد پرداخت ارز به ذی‌نفع(فروشنده) را دارد، می‌تواند از طریق سامانه تامین ارز اقدام به خرید ارز از سامانه نیما کند. چهار) در مواردی که واردکننده راسا اقدام به تامین ارز از سامانه نیما می‌کند مبنای عمل بانک عامل (در تشکیل پرونده، اخذ کارمزد و هزینه‌های ...) روش برات بدون تعهد خواهد بود. پنج) کلیه مقررات مربوط به تعهدات ارزی (تعهد ارائه پروانه گمرکی) درمورد ثبت سفارش‌هایی که از طریق سامانه نیما تامین ارز می‌شوند نیز برقرار خواهد بود.
شروع مجدد فعالیت صرافی‌ها


همچنین یک مقام مسئول در نظام بانکی از بخشنامه بانک مرکزی مبنی بر صدور اجازه خرید مستقیم ارز از سوی بازرگانان در صرافی‌ها خبر داد و گفت: صرافی‌های مجاز وارد عملیات معامله ارز شدند. به گزارش مهر، او افزود: بر‌اساس این بخشنامه، بانک مرکزی اجازه خرید مستقیم ارز از سوی بازرگانان در صرافی‌های مجاز را صادر کرده و بر‌اساس بخشنامه مذکور قرار است که از امروز، صرافی‌های مجاز نیز با ضوابط خاص در کنار سامانه نیما فعال شوند. به‌گفته این مقام مسئول بانکی، بانک مرکزی با مکانیزم‌های خاص نظارتی این اجازه را به صرافی‌ها داده است و البته نرخ هم، همان ۴۲۰۰ تومان ملاک است و هیچ‌خرید و فروشی خارج از این نرخ انجام نمی‌شود.
استقبال از بخشنامه جدید
سعید مجتهدی، رئیس کانون صرافان در گفت‌و‌گو با مهر با استقبال از بخشنامه اخیر بانک مرکزی برای ورود صرافان به انجام عملیات خرید و فروش ارز منطبق با سامانه نیما، گفت: نیاز بازار به ارز تک نرخی مشهود بود و ارز تک‌نرخی یک مساله مبارک برای اقتصاد ایران به شمار می‌رود که کانون صرافان نیز از آن استقبال و حمایت می‌کند. در این راستا سامانه نیما نیز کار خود را یک ماه زودتر از موعد مقرر شروع کرد و اگر چه با مشکلاتی در اجرا مواجه شد، اما به سرعت این مسائل در حال رفع است و دست‌اندرکاران با جلسات شبانه روزی در حال رفع نقص‌های این سامانه هستند که انجام این زحمات قابل تقدیر است. همچنین امیر نجومی، دبیر شورای عالی کانون صرافان با بیان اینکه از زمان راه‌اندازی سامانه نیما گشایش‌های زیادی در امر تثبیت نرخ ارز، پاسخگویی به تقاضای بازار و یکسان سازی نرخ انجام شده است، گفت: به دست‌اندرکاران سامانه نیما اعلام کردیم که کف کارمزد در عملیات ریالی و ارزی را تعیین کنند، ولی سقف آن را به‌صورت رقابتی باز بگذارند تا افرادی که نرخ رقابتی ارائه می‌دهند، بتوانند در بازار به‌صورت رقابتی فعالیت کنند. حمید اکرمی، کارشناس مسائل ارزی نیز، گفت: تا قبل از بخشنامه بانک مرکزی برای صرافی‌ها، پروسه کاری به این صورت بود که بازرگان باید به بانک مراجعه می‌کرد و بعد از اینکه تضامین بانک را ارائه می‌داد، از طریق سیستم بانکی مبالغ خود را به حساب بانک واریز و بانک نیز این پول را از سیستم بانکی به حساب شرکت یا بازرگان واریز می‌کرد، ضمن اینکه بانک‌ها نیز بعد از دریافت مبلغ مورد معامله، به‌دلیل نداشتن تضامین موردنظر از صرافی‌های شخصی از واریز وجوه ممانعت می‌کردند، اما بعد از این بخشنامه مقرر شده که مشتری بعد از اینکه تضامین موردنظر را ارائه می‌دهد، صرافی مدنظر خود را نیز انتخاب کند و پس از آن مبلغ ریالی ارز معامله شده را به حساب صرافی منتخب خود که حساب شرکت تضامنی است واریز کند و این یعنی همان رویه‌ای است که در گذشته اعمال می‌شده  است.